a YFT SfWF POT TRAMT
AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
V -
YALTA.
Door in 't Zuiden veel te geven,
Redt ge ginds een menschenieven.
Het lot van West-Nederland.
MENTALITEIT.
Allen die bet nog niet hoorden,
Op dan 1 Opvoor Zuid helpt Moord n.
Pakketten-actie Roode Kruis.
P. T. T~
No. 60
DINSDAG 17 APRIL 1945
58e JAARGANG
No. 59
ZATERDAG 14 APRIL 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
aan, Armen-
igeu.
gemeenteraden, die
blyven tot dat de
normale wijze kan
steld.
in functie zullen
raad weer op de
worden samenga-
f AdvertentlepriJ»
Abonnements
prijs
Losse nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
fl. 1.25
Alle andere plaatsen
fl. 1.55
Advertentieprijs^^
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeelingen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentiên
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
„Beslissingen van den Veiligheids
raadworden genomen doordat
zeven leden, waaronder de permanen
te leden, zich ervoor verklaren".
„De vertegenwoordigers der Vereenig-
de Staten van Noord-Amerika, het
Vereenigd Koninkrijk van Groot-
Britannië en Noord-Ierland, de Unie
van Socialistische Sovjetrepublieken,
de Republiek China en te zijner tijd
Frankrijk hebben permanente zetels".
Het scherm is opgegaan.
De beslissing is gevallen.
Wat wel waarschijnlijk, maar toch niet ze-
ler was, toen ik in October j.l. over den
aeuwen Volkenbond schreef, is thans een feit
pworden. In den Raad der nieuwe volkeren-
fmeenschap heeft volgens het voorstel, het-
:lk de Groote Drie met China thans den Ver
enigde Naties hebben gedaan, elk der Groote
,'ijf een recht van veto. Dat wil dus zeggen,
at elk hunner een beslissing kan blokkeeren
- en ook zal blokkeeren die hem niet aan-
taat. Met andere woorden: dat ieder hunner
et vonnis tegen zichzelve kan tegenhouden,
in daarmede is over het wezen der nieuwe ge-
leenschap beslist.
Zeker, theoretisch zal het Statuut van den
ieuwen Bond eerst nader geformuleerd wor-
len op de conferentie der vijf en veertig Ver-
tnigde Naties, die 25 April te San Francisco
worden geopend. Maar op dit punt zal er
net de groote heeren, d.w.z. met de Sovjet-
linie, geen praten meer zijn. Als er iemand is,
ie daaraan nog twijfelde, dan heeft het ge-
eurde met Frankrijk hem wel anders geleerd.
Het was een publiek geheim, dat Rusland
bet eventueele „wangedrag" van een der groo-
staten niet eens in den Veiligheidsraad ter
irake gebracht wilde hebben. Het was even-
(ens een publiek geheim, dat regeeringskringen
de V.S. oorspronkelijk geen enkel land boven
e wet gesteld wenschten te zien. Cordell Huil
eeft daarvan, zooals ik indertijd in dit blad
ermeldde, in een vroeger stadium géén ge-
eim gemaakt. Een der twee standpunten zou
toeten wijken. Iedereen kon wel denken, wie
Piet wijken zou.
Wat deed nu Frankrijk?
De Groote Drie hadden de Gaulle voorge
steld, dat Frarikrijk de uitnoodigingen voor San
'rancisco mede zal onderteekenen. De stem-
echtformule aan het hoofd van dit artikel, was
den tekst der uitnoodiging opgenomen, want
ie was immers te Dumbarton Oaks open ge
iten en daarover waren de heeren het eerst in
'alta eens geworden. In de uitnoodiging zou
11 worden vermeld, dat de voorstellen van
lumbarton Oaks, zooals ik die indertijd hier
ter plaatse besproken heb, aangevuld met de
temrechtformule, door de uitnoodigende mo-
ïndheden als basis werden voorgesteld voor
et Statuut der Organisatie.
De Gaulle had nu slechts bezwaar tegen een
pkel woord. Hij wilde het woord „Statuut"
ervangen zien door „discussie". Dat betee-
ende dus, dat de voorstellen van Dumbarton
laks slechts het uitgangspunt zouden vormen
»j de beraadslagingen.
Zes dagen werd er over dit woord heen en
»eer getegrafeerd tusschen Washington,
Londen, Moskou en Parijs. En ofschoon het
vermoedelijk voor de Gaulle slechts een
irestigequaestie was (men had hem niet uit
'itgenoodigd voor Yalta en hij had de achter
monden der voorstellen dus „niet behoorlijk
tunnen bestudeeren") men wafc niet bereid,
'em tegemoet te komen en de convocaties voor
san Francisco zijn verzonden zonder' dat
frankrijk ze onderteekend had.
Doch in dit enkele woord ligt nu juist alles
'Pgesloten. De voorstellen van Dumbarton
)aks moeten blijkbaar niet alleen niet de basis
iijn der discussie, doch ook die van het Sta
tut. De inhoud der voorstellen, in de eerste
plaats de stemrechtformule, moet in ieder ge
val in het Statuut worden opgenomen. Hiervan
Wil men zich zelfs door Frankrijk niet laten
ifbrengen.
Als er nu geen wonderen gebeuren en er
leenoorlog komt, wordt de wereld dus de
eerste tien, vijftien jaren beheerscht door de
.Groote Vijf". Zij zullen de rechters zijn over
le kleinen, zij zullen kijvende kleintjes, b.v.
wistende staatjes in Zuid-Amerika kalmeeren
lelijk twee vechtende schooljongens. Zij heb-
ven in feite de grenzen van Polen reeds vast
gesteld. Zij, d.w.z. Engeland, de V.S, en de
Sovjet-Unie. Frankrijk en China kunnen ook
niet anders dan zich hierbij neerleggen.
Men zou echter verkeerd doen, de beslissin
gen, op de Krim inzake Polen genomen, als
toetssteen op te vatten voor een Russisch im
perialisme. Zoo eenvoudig is de zaak niet. In
werkelijkheid heeft Rusland tot op zekere
hoogte slechts teruggehaald, wat de Polen het
in 1920 hadden ontnomen. Het is deze annexa
tie geweest, die een groote rol heeft gespeeld
bij het beruchte Duitsch-Russische pact van 21
Augustus 1939. De Polen wistten trouwens ook
van het begin af het is bij het Krimdebat in
het Lagerhuis door Eden onthuld dat de
Fransch-Engelsche garantie van Maart 1939
uitsluitend betrekking had op een Duitsche
agressie. Dit lag ook geheel in de lijn der En-
gelsche politiek, die de Poolsche expansie ten
Oosten der Curzonlijn van het eerste oogen-
blik af als een brandhaard beschouwd had.
Neen, Rusland heeft zeker sterke aanspraken
op datgene, wat het Polen thans „afhoudt
Maatstaven voor de Russische bedoelingen zijn
veeleer de houding der Sovjets tegenover Fin
land (die zeer gematigd schijnt te zijn), hun
regime in Hongarije en Yoego-Slavië, de jongste
„regeeringscrisis" in Roemenië, waarover de
Roemeensche censuur nog geen enkel bericht
doorlaat, doch die zeker niet beslist is door het
vrije spel der binnenlandsche krachten. Op dit
deel van Europa moet men zijn politieken kijker
richten speciaal op de Dardanellen en de Bos
porus, waar het met Turkije's sleutelpositie ook
wel spoedig gedaan zal zijn, nu Rusland en
kele dagen geleden het Russisch-Duitsche
vriendschapsverdrag als zijnde „verouderd
heeft opgezegd.
De invloedssferen in dit deel van Europa
zijn vermoedelijk in Yalta wel definitief afge
bakend. De bezettingszones in Duitschland
staan nu ook vast. Men spreekt zelfs van een
verdeeling van Berlijn. Dan krijgen we dus ten
Engelsch, een Russisch en een Amerikaansch
blokje puin
Voor het Nabije Oosten schijnen de be
slissingen er iets anders uit te zien. Syrië en
de Libanon worden onafhankelijk en zoowel
Rusland als de' V. S. voelen bijzonder veel
voor de beëindiging van het mandaatssysteem.
Ten aanzien van Palestina schijnt er een plan
te bestaan om het Engelsche mandaat te ver
vangen door een trusteeverhouding met de
Groote Drie gezamenlijk als trustees. Dit zou
dan eindelijk voor de Joden het perspectief
openen voor een immigratie naar het werke
lijke absorptievermogen van hét land, niet
langer kunstmatig geremd door de belangen der
Engelsche politiek. Na de grootste Jodenslach-
ting aller tijden ware di? dan voor hen „de
voleinding der jaren" van den duisteren nacht
der twintig eeuwen ballingschap.
Mr. JACOB FRANKEL.
door L. DE JONG, nieuwscommentator van
Radio-Oranje.
De bekende radio-journalist L. de Jong,
schrijft:
In West-Nederland verkeeren tusschen vier
en vijf millioen menschen in doodelijk gevaar.
De berichten, dat de Duitschers bezig zijn Ne
derland te ontruimen, zijn voorbarig geweest.
Het ziet eruit, of de Duitschers zullen pro-
beeren stand te houden en den strijd op Ne-
derlandschen bodem zullen uitvechten.
Waarom ook zouden zij dit gebied, dat door
zijn natuurlijke gesteldheid en de aangelegde
verdedigingswerken veranderd is in een van
de meest machtige defensieve posities van
Europa, verlaten? In de afgeloopen twee jaar
zijn uitgebreide inundaties op Nederlandschen
bodem tot stand gekomen.
Friesland is bijna in tweeën gesneden. De
haven van Harlingen en de omgeving van de
Afsluitdijk zijn van de rest van Noord-Oost-
Nederland geisoleerd. Een groot deel van het
Noord-Westelijke deel van Overijsel staat on
der water. Duitsche elitetroepen vechten hard
in en rond sleutelposities als Deventer.
De provincies Noord- en Zuid-Holland met
de steden Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag zijn door de overstroomingen in de rich
ting Noord-Zuid en Oost-West practisch in
stukken gesneden. Duitsche keurtroepen, be
staande uit SS en marineafdeelingen, bleven
achter, die nog versterkt werden door de zes
de, zevende en achtste valschermdivisies en de
vijftiende divisie Panzer-grenadiers, waarvan
de meeste zijn teruggetrokken achter de
IJsel, nadat zij zich hardnekkig bij Emmerik
verdedigd hadden. Uit vrees voor een invasie
van zee uit hebben de Duitschers enorme hoe
veelheden wapens en munitie opgeslagen. Hoe
wel het aantal Duitsche troepen ontoereikend
is om het geheele front te bemannen, verge
makkelijken de inundaties de taak der ver
dedigers.
De Duitschers zullen zich waarschijnlijk
concentreeren op de verdediging van de be
langrijkste wegen en spoorwegdijken, die bo
ven water uitsteken. Dit alles beteekent echter
niet, dat de bevrijding van West-Nederland
een onmogelijke operatie is. Maar men moet
er rekening mede houden, dat het Duitsche gar
nizoen van West-Nederland zal worden ver
sterkt, als de Duitschers zich naar de kust
provincies zullen terugtrekken. Hoe groot de
hongersnood zal zijn, indien de Duitschers er
in slagen de verdediging te organiseeren en
langdurig stand te houden, tart elke beschrij
ving. Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, waar
de menschen reeds vier maanden leven op een
tiende van het normale rantsoen, zullen steden
zijn, waarin men nog slechts wandelende lijken
ziet.
Vier jaar Nazi-overheersing kan niet zonder
gevolgen blijven. Zoiets geraffineerds moet
zijn sporen nalaten. Dag in, dag uit werd toch
immers het gif gespoten in de cellen van onze
samenleving. Ons Volk was er wel niet zo
heel erg vatbaar voor, maar toch is het er
meer door verzwakt dan wij soms wel durven
vermoeden. De geest van onze natie is er sterk
door aangetast.
De bewijzen hiervan kunnen we tegenwoor
dig zien in het gedrag van de mensen in ons
bevrijde gebied. Er heerst hier momenteel een
geestesgesteldheid, die getuigt van een slapheid
en egoistische zelfzuchtigheid van onze be
volking: een mentaliteit, die verre van prijzens
waardig is.
Millioenen mannen staan aan de fronten.
Zij strijden allen voor de gerechtigheid of voor
wat hun als zodanig wordt voorgehouden. Ze
moeten daarbij hun leven op het spel zetten en
bereid zijn, dat op te offeren voor hun goede
zaak. Andere millioenen vertoeven achter de
frontlijn en hebben daar hun taak. Ook wij
vertoeven achter die lijn en ook wij hebben
onze taak. Wij vervullen die echter niet al
tijd; we zijn niet altijd even plichtsgetrouw.
In plaats van te werken, te werken bij den
boer, bij het transportwezen, voor de oorlog
voering, gaan we vissen of kaarten. In plaats
van ons ergens nuttig te maken zo nuttig
mogelijk zelfs lopen we vaak rond, lurkend
aan een Engelse sigaret of knabbelend aan
een stukje chocola, dat we met een militair
ruilden voor een „souvenir".
Terwijl ons Land mannen nodig heeft, die
hun plicht verstaan en aanpakken, waar dat
nodig is, slenteren wij rond als nietsnuttige
critici, die alles afkeuren, wat wordt onder
nomen ook zelfs het goede, dat nog wel
gebeurt.
De geallieerden doen al het mogelijke om de
sporen, die de bezetting naliet, uit te wissen.
Zij stellen extra-levensmiddelen ter beschik
king, schoenen, kleren, dekens en nog veel
meer. De waardering hiervoor is echter slechts
gering. We vinden het bijv. toch niet leuk, dat
zovele mantels precies gelijk van kleur zijn.
Bovendien zijn de kleuren te schel en de blok
ken of ruiten te groot. Dergelijke klachten ui
ten wij. Er wordt over gekankerd, terwijl el
ders de mensen misschien snakken naar die
dingen en blij zouden zijn met een oude jute
zak om het lichaam te beschermen tegen kou
de en regen.
We vinden het onbillijk, dat een zuigeling
zes stukjes chocola krijgt en wij maar ééntje.
We eten „corned-beef" en „chopped ham",
maar we zouden toch ook zo graag weer eens
kaas hebben. Dat zou even smaken! O ja, we
zouden nog zoveel meer zo graag hebben.
Maar, dat de mensen in Holland onze
landgenoten, kennissen en familie zelfs -ook
wel eens graag iets anders zouden hebben dan
aardappelschil, daaraan wordt weinig gedacht.
Misschien denken we er wel eens aan en zeg
gen we ook wel eens, dat „het daar toch erg
moet zijn", maar terzelfdertijd maken we ons
er lastig over, dat we op onze tabaksbon nog
geen Engelse sigaretten kunnen kopen en het
nog met de befaamde „Consi" moeten doen.
In het Noorden des Lands moeten duizenden
zich schuilhouden om aan deportatie te ont
komen; zij zitten in holen en schuilplaatsen of
zwerven rond in het veld. Wij zijn bevrijd.
Dus wij zitten in de bioscoop en genieten daar
van de films.
de kwaliteit schijnen te zijn.
Naast fuif- en filmavonden trekken ook de
bals veel belangstelling, vooral van vrouwelijke
zijde gehuwd zowel als ongehuwd. Vrou
wen, wier man in Duitschland tot slavenarbeid
is gedwongen en meisjes, wier verloofde nog
zit ondergedoken in bezet gebied (of wie weet
waar), doen hier soms de mannen uit de ge
allieerde legers hun vrouw vergeten of maken
Engelse meisjes vaak ongelukkig.
Een geestesgesteldheid heerst momenteel in
ons bevrijd gebied, die zeer spoedig moet ver
anderen, wil ons volksbestaan niet al te zeer
worden bedreigd. Hierboven werden enkele
punten aangestipt. We weten echter allen, dat
er nog veel meer is, dat dringend om verande
ring roept.
De slappe, werkschuwe, egoistische geest,
de dans- en fnif-mentaliteit moet verdwijnen.
Daarvoor moet in de plaats komen de geest,
die ons volk moet bezielen, dat weet, dat het
moet bouwen aan zijn Toekomst en dat zich
bewust is van de ernstige crisis, die we thans
doormaken.
Allereerst hebben wij allen zelf te stre
ven naar het bereiken van die mentaliteit.
Daarnaast heeft ook onze huidige Overheid
een taak in deze. Zonder gekonkel of geheim
zinnigheid heeft zij hierbij voorlichtend eer
lijk en openhartig op te.treden.
Jan Salie moet er uit getrapt worden!
Z. - S. d. K.
De door het Nederlandsche Roode Kruis bij
alle postinrichtingen van de P.T.T. verkrijgbaar
gestelde etiketten voor het verzenden van le
vensmiddelenpakjes aan familie of vrienden in
het Noorden van ons land, zijn nagenoeg over
al uitverkocht-
Om technische redenen kon geen grooter
aantal ter beschikking worden gesteld. Zij, die
een of meer etiketten hebben gekocht, worden
verzocht hun pakjes uiterlijk Zaterdag 21 April
bij een postkantoor in te leveren. Na dien
datum zal de P.T.T. geen paketten meer kun
nen aannemen.
Helpt het Nederlandsche Roode Kruis en de
P.T.T. door Uw pakje zoo spoedig mogelijk af
te geven.
1. Met ingang van 9 April 1945 wordt de
gewichtsgrens voor interlocale particuliere
brieven verhoogd tot 200 gram.
Met ingang van dien datum wordt het ge
deelte van het bevrijde gebied, waarin brieven
tot 200 gram en briefkaarten in het interlocale
verkeer mogen worden verzonden, uitgebreid
met de geheele provincie Limburg, 's-Hertogen-
bosch en het Oostelijk deel van Noord-Brabant.
2. Daarmede bestaat deze mogelijkheid thans
in de volgende gebieden:
a. Geheel de provincie Zeeland, met uitzon
dering van Tholen, St. Philipsland en Schou-
wen-Duiveland.
b. Geheel de provincie Limburg met uitzon
dering van de bestelkring van de postinrichting
Mook.
c. Geheel de provincie Noord-Brabant, voor
zoover gelegen ten Zuiden van de Maas, de
Bergsche Maas en het Hollandsch Diep, met
uitzondering van de bestelkringen van de na
volgende postinrichtingen: Berghem, Dinteloord,
Drimmelen, Drunen, Geertruidenberg, Geffen,
Grave, 's-Gravenmoer, 's-Grevelduin Capelle,
Haarsteeg, Heesch, Heiningen, Heusden, Her
pen, Hooge Zwaluwe, Klundert, Lage Zwalu-
we, Klundert, Lage Zwaluwe, Lith, Lithoyen,
Loosbroek, Made, Maren, Negen, Moerdijk,
Nieuwkuyk, Nieuw-Vossemeer, Nistelrode, Nu
land, Oss, Oyen, Raamsdonk (dorp), Raams-
donksveer, Ravenstein, Reek, Schayk, Steen
bergen, Vlijmen, Vrijhoeve Capelle, Waalwijk,
Waspik, Willemstad, Zevenbergen, Zeven-
bergsche Hoek.
ingen
m.m.
vertentlön
8 regels)
62 ct.
tel meer
a
biedingen
igeschoten.
t tijd, om over
hausens na te
uit het N.S.B.-
40 in de kamer
jogte inging en
n 1945 in een
fte. Wie volgt?
:rpen
maakt bekend:
en aangekochte
i dezen koop op
peerd, kunnen
van arbitrage
ummissaris van
(Z no 103)
an het ras
1944 mogen als
ndeld. De vol-
r vastgesteld:
wering franco
dplaats en ex-
anvergoeding is
TRIBUTIE.
6 1 N U
pril.
B 400 gr. p.b.
>er bon
00 gr. p. bon
gr. p. b. 1 rants.
1% Liter
:melk l3/* L.
i. naar keuze,
ve 300 gr.
ve 250 gr.
ve 250 gr.
appelen l1/» kg
Heesch 100 gr.
0 gr.
eesch 25 gr.
250 gr. 1 rants.
gram
r 250 gr 1 rants,
leserve 100 gr.
0 gram
ve 100 gram
n. 250,gr. p. b.
0 gram
tablet.
:serve 2 tabl.
0 gram
ve 150 gram
5 gram
ngewezen voor
nout, versnape-
udzeep moeten
bij (le winke-
vinkelters moe-
t de week van
H. M. Koningin Wilhelmina en Prinses
Juliana woonden hedenmorgen een herden
kingsplechtigheid ter eere van president
Roosevelt bij in de St. Paulskathedraal te
Londen,
imtri&jc zijn cuiuercje
achterna brengen en verkleedde zich in het
bosch nabij het voorvaderlijk bezitHet
was deze moeder ook, die het hare ertoe bij
droeg, dat tijdens de Meistakingen van 1943
de leider van het distributiekantoor te Tub-
r Kooküoele.n-
Jt 21 April bij
rerd.
nnen alsnog in
everen.
in sommige ge-
tjes afgegeven,
gebruikt moet
voor Zuivel
:cepteerd. Voor
kte extra melk
ïelk op de nor-
n worden aan-
5-01.
ding genieten.
Distributies tam-
l bij den Dis-
j verzocht hun
a door geen le-
ndien niet kan
stributiebeschei-
:n Overheids-
ributiedienst in
worden inge-
i rijwielbanden,
anden zeer ge-
ugende gevallen
een bOH "VerScreKt worden.
-o
Op rantsoenbonnen voor Tarwebloem moet
door detaillisten Engelsche bloem afgeleverd
worden. De rantsoenbonnen kunnen tegelijk
met de voor Engelsche bloem aangewezen boni
it
rt
e
u
i,
n
ij
i,
n
J
(1
e
1"
A
e
e
K
K
C
