AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
De blijde Inkomste.
Bekendmakingen.
No. 53
ZATERDAG 24 MAART 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
T. C.
Hoofdredactie:
VINK - van VESSEM
Eede (Z.-Vl.) 13 Maart 1945 (Anep-
Aneta)
H. M. Koningin Wilhelmina is van
daag in het vaderland teruggekeerd.
Dit historische feit voor ons land
wel het belangrijkste van den geheelen
oorlog vond plaats in het kleine,
geheel verwoeste dorpje Eede, gem.
Aardenburg.
Even voor half 1 arriveerde de Kon.
auto aan de grens. H.M.'s adjudant
hielp Haar uit den wagen en om 12,29
precies overschreed H.M. de met een
kalkstreep geïmproviseerde grenslijn.
Het geju ch dat enkele honderden daar
aanwezige eenvoudige Nederlanders
toen aanhieven, ging over in een uit
bundige ovatie, die zich steeds geest
driftiger voortplantte door het gebied,
dat H.M. bezocht.
De Commissaris der Koningin voor
de provincie Zeeland, Jhr- JW. Quarles
van Ufford, verwelkomde H.M. aan den
Nederlandschen kant van de grenslijn
Het was voor alle omstanders duidelijk,
dat dit groote moment H. M diep
roerde en wij, die dicht bij Haar
stonden, zagen de Landsvrouwe een
traan wegpinken.
Generaal-Majoor mr. H J. Kruis,
chef staf van het Militair Gezag, was
de tweede Nederlander, die de Koningin
in het vaderland begroette.
De Britsche Brigadier W Underhill,
commandant L.O.C. van Zeeland, en
de plaatselijke Commissaris van het
Militair Gezag, Kolonel van Leeuwen,
behoorden eveneens tot de eersten,
die H M. verwelkomden. Kolonel van
Leeuwen was ean van de laatste
Nederlanders, die in 1940 van H. M.
afscheid nam in het vaderland.
Na een oponthoud van ongeveer 10
minuten zette de Koninklijke stoet zich
weer in beweging. Op de Kon. auto
wapperde de Nederlandsche vlag en
niet de Koninklijke standaard. H.M.
had den uitdrukkelijken wensch uitge
sproken om met de Nederlandsche vlag
op den wagen het vaderland in te
rijden.
Vanuit Aardenburg ontvingen wij nog
het volgende verslag
HET VERDERE BEZOEK.
NIEUWSBERICHTEN.
WESTELIJK FRONT. Het 7e Amer.leger
is door de Siegfried linie heen gebroken
en heeft Saarbrucken en Zweibrucken
veroverd. Het 3e leger veroverde Kal-
serslautern en Worms Ook het stads
deel van Bonn op de Oostelijke Rijn
oever is in handen der geallieerden.
Ludwigshafen wordt van de laatste
vija den gezuiverd Ook zijn geallieerde
troepen in Neustadt doorgedrongen.
Veldmaarschalk Montgommery maak
aan het Noordelijk deel van het Rijn
front voorbereidingen voor een groot
offensief. Van Nijmegen tot Dusseldorf
hangt een dik rookgordijn boven het
front. Volgens de laatste beric ten zijn
ook Pyrmasens en Landau veroverd.
Ook de Sieg is overgestoken. Van Rund-
stedt is als opperbevelhebber aan het
Westelijk front vervangen door von
Kesselring
OOSTFRONT. Braunsberg in 0 -Pruisen
is veroverd Ten Zuiden van Oppeln is
een nieuw groot offensief ingezet De
Russen verbraken de Duitsche stellingen
over een breedte van meer dan 100 km.
Neustadt, Ober Glogau, Krapytz en
Steinau zijn veroverd. De Duitschers
leden bijzonder zware verliezen aan
dooden en gevangenen Volgens de
Duitschers zijn de Russen in Noord
West Hongarij doorgebroken.
VERRE OOSTEN. Amer oorlogsschepen
zijn een Japansche binnenzee binnen
gevaren In een geveebt van 2 dagen
werden minsten 15 Jap oorlogsbodems
beschadigd en 4.5 vliegtuigen vernield
Geref. Kerk. 10 uur Ds. Zemel,
2 30 uur Ds. Post.
Geref. Gem. 10 uur Leeskerk, 2.30
MILITAIR GEZAG
De B E A II heeft besloten tot uiter
lijk 1 April a s vrijstelling te verleenen
voor binneniandsch gebruik van par
tyen bintjes en industrie die aan haar
verkocht zijn van de klassen A. AB en
ook B 28 35 en 35 45 voorzoover deze
aardappelen ook in deze maten door
haar gekocht zijn.
Uitreiking van jongens
schoenen.
De Burgemeester van AXEL
hrengt ter kennis van belang
hebbenden dat er een beperkt
aantal jongensschoenen zijn ont
vangen.
Degenen, die daarvoor in aan
merking wenschen te komen,
kunnen op Maandag 26 Maart
1945, des voormiddags van 9 30
tot 12 uur en des middags van
1.30 tot 4.30 uur op het Distri
butiekantoor (ingang langs achter)
daarvoor een bon aanvragen,
ONDER OVERLEGGING VAN
DE TWEEDE DISTRIBUTIE
STAMKAARTEN VAN ALLE
GEZINSLEDEN.
Bij verstrekking van een bon
kunnen de jongensschoenen tege
lijkertijd in ontvangst worden
genompn.
De kosten daarvan bedragen
5 gulden 75.
Gepast geld mede ie brengen.
De Burgemeester van AXEL
maakt op verzoek van de Gealli
eerde Militairen bekend, dat door
hen op het schietterrein nabij
den watertoren met scherp zal
worden geoefend.
Hij verzoekt de bevolking daar
om zich te verwijderen van het
land achter hei terrein, wanneer
geschoten wordt.
De tijdstippen, waarop gevaar
bestaat, zullen worden aangegeven
door een roode vlag op het
schietterrrin.
Axel, 23 Maart 1945.
De Burgemeester van Axel,
Abonnements-
prlji
Loste nummers 5 ct.
Kwartaal
abonnement
AXEL binnen de kom
11. 1.25
Alle andere plaatsen
11. 1.55
rüaaniTF"*"-
Advertentieprij»
7 ct per m.m.
Ingezonden
Mededeellngen
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlèn
(maximum 8 regelt)
1 - 5 regelt 62 ct.
iedere regel meer
12 ct. extra
dienstaanbiedingen
52 ct.
Dinsdag, 13 Maart 1945. Een historisch mo
ment! En wij, Aardenburgers, zijn de Neder-
landers die dit mogen meemaken. Aardenburg,
de laatste Nederlandse plaats, die in Mei 1940
door de Duitsers werd bezet, Aardenburg, de
eerste Nederlandse plaats, waar onze geliefde
Vorstin Haar Vaderland weer binnenkomt na
bijna 5 jaren ballingschap. Onze harten en onze
gezichten gloeien van Oranjeliefde, van trots
en van vreugde. Nog niet zo heel lang geleden
beweerde een zekere Mussert, dat hij geen
tweede Oranjebootje in Scheveningen zou dul
den, geen herhaling van hetgeen in 1813 ge
schiedde en al was 97 pet. van het Neder
landse volk toen overtuigd, dat er een ogen
blik zou komen, waarop een of ander vaar-
of voertuig onze Lands Moeder bij haar volk
zou terugbrengen wie onzer had toen dur
ven denken, dat wij Haar hier het eerst zou
den mogen begroeten.
Om een uur of negen gaat de blijde mare
door het dorp: ,,De Koningin komt vanmorgen"
en in minder dan geen tijd wapperen, huis aan
huis, ruine of weer gedeeltelijk hersteld, dat
doet er niet toe, de Vaderlandse kleuren, de
vlaggen, die begin September voor den dag
gehaald en door velen angstvallig mee in de
kelder en schuilplaats genomen werden. Opge
wonden en vol geestdrift rent men heen en
weer met oranjestrikken en vlaggedoek.
„De Koningin komt terug". Om half twaalf
staan de schoolkinderen opgesteld aan het
Nood-Gemeentehuis, Mannen zo uit hun werk.
Moeders met en zonder kinderwagens oud
en jong, alles is daar samengekomen. Tussen
de puinhopen een weelde van rood-wit-blauw
en oranje èn zelfs het traditionele oranje
zonnetje komt tussen de wolken door, om het
geheel nog meer luister bij te zetten.
Het wordt half één maar dan opeens
gaat er een schok door die mensenmassa
„Daar is Zij!"
De Kon. Nederlandse Maréchaussé, het
donkerblauwe uniform met de witte tressen,
voorop, dan de rode petten van de Military
Policie en dadelijk daarop een auto, die stopt
op enige tientallen meters, vóór de plaats,
waar het secretariepersoneel staat opgesteld.
Het portier gaat open en een dame stapt er
uit, een eenvoudige verschijning in bruin man
telpak, met bruin bont en bruine hoed De
Koningin!
Wij zijn tè ontroerd, om hard te roepen en
te juichen, onze kelen zijn haast toegesnoerd.
De Commissaris van de Koningin in Zee
land, Quarles van Ufford, is bij haar. De bur
gemeester mpt zijn ambtsketen om, haast zich
Haar tegemoet en als hij Haar begroet heeft
en een meisje H. M. een bouquet prachtige
paarse orchideën heeft aangeboden, wordt het
gejuich sterker en vriendelijk groetend naar al
le zijden, wandelt onze vorstin naar de deur
van het Nood-Stadhuis, waar zij zich onder
houdt met een vrouw, wier man en vier zoons
door de Duitsers gevangen genomen werden;
dan met een inwoonster van onze gemeente,
die bij de beschieting zeer ernstig werd gewond
en ten slotte met een moeder, die door het
granaatvuur haar man, zoon en dochter verloor
Intussen is het volk niet meer te houden.
Spontaan klinkt het „Oranje boven", „Leve de
Koningin" Spontaan wordt het Wilhelmus
gezongen. H.M. is zichtbaar even ontroerd als
wij allen.
Door de menigte wordt een vrouw naar vo
ren geduwd, de echtgenote van onzen vroege-
ren Opperwachtmeester, die al deze jaren H.M.
in Londen diende. Zij heeft haar man nog niet
teruggezien en zij vertelt nu van het leed, dat
haar intussen heeft getroffen. Dan is het daar
temidden van al dat gezang duidelijk: de ene
moeder, die de andere troost, de Koningin
fluistert haar iets in het oor, een houding vol
medeleven.
Tenslotte noemt H.M. zelf een paar namen
van Aardenburgse kinderen, die Zij kort ge
leden in Engeland bezocht en vraagt of soms
hun moeder of vader aanwezig is. „Ja" roepen
verschillende stemmen en weer wordt een
vrouw tot voor H.M. geduwd, met wie zij
hartelijk praat over het kind, dat het zo naar
de zin heeft daarginds en het zo best maakt.
Dan gaan nog eenmaal Haar vriendelijke
ogen over allen, 'driemaal Hoera klirjft op, Zij
wuift naar alle zijden, de auto rijdt voor
een laatste vaarwel en langzaam trekt de stoet
door het dorp, langs de bijna geheel achter
vlaggen schuilgaande verwoestingen.
Het historisch moment is voorbij, maar nie
mand onzer zal het ooit vergeten!
A. v. d. B.
Axel, 14 Maart 1945.
Dinsdagmorgen, 13 Maart verspreidde zich
in onze gemeente het gerucht, dat onze ge
liefde Koningin Zeeuwsch-Vlaanderen zou be
zoeken en Zij de grens was gepasseerd in Ede.
Velen verwachtten reeds in de middag een
bezoek aan onze gemeente, en al kwam onze
Koningin dan 's middags nog niet in de kom,
toch kon reeds in de late namiddag de vlag
van het stadhuis wapperen ten teken, dat onze
Vorstin zich in Axel bevond. Van Aardenburg
had onze Koningin zich al na een bezoek
aan Sluis, Oostburg, Schoondijke, Breskens,
IJzendijke en Philippine, waar H.M. overal
enthousiast door de bevolking werd ont
vangen, naar Oost Z. Vlaanderen begeven,
waar Zij om ongeveer 5 uur aankwam aan
de overzijde van het kanaal bij Sluiskil.
Velen waren bij de pont aanwezig toen H.M.
de Koningin met gevolg arriveerde. Een luid
hoera steeg op toen H.M. uit de auto stapte
en zich op de pont begaf. Nadat onze Vorstin
aan deze zijde van het kanaal de pont weer
had verlaten, ging zij langs de geestdriftige
toeschouwers, van wie Zij er enkele vriendelijk
toespraak, naar de opgestelde militairen. Ook
voor verscheidene van dezen had Zij een
vriendelijk woord. Hierna begaf het gezelschap
zich naar het villapark onder onze gemeente
en hier heeft H.M. de nacht doorgebracht. Axel,
de stad die in vroeger eeuwen de eerste was
die door Prins Maurits op de Spanjaarden werd
veroverd, geniet nu de eer de stad te zijn, waar
H.M. de eerste nacht in een nieuw Nederland
heeft doorgebracht.
Woensdagmorgen hangt een tamelijk dikke
mist boven ons gewest, doch na enige tijd moet
deze wijken voor het ons uit vrediger tijden zo
vertrouwde oranjezonnetje, dat ook op deze
voor Nederland en Oranje zo onvergetelijke
dag niet achter wil blijven.
Om ongeveer tien uur 's morgens wordt deze
dag begonnen met een bezoek aan het nood
ziekenhuis in het Klein-Casino, vanwaar de
stoet zich naar Terneuzen begaf, waar de
burgemeester na afloop van het vastgestelde
programma aan H.M. voorstelde een bezoek
te brengen aan de Westsluis, waar in Sept.
van het vorige jaar, tijdens den bevrijdings-
strijd vier Terneuzenaren, die poogden de
Duitsche springstoffen onder de sluis weg
te nemen, door de Duitschers waren dood
geschoten. Vijf dappere Terneuzenaren
namen aan deze moedige poging deel, vier
hunner vielen ten slachtoffer aan de moor
dende Duitsche kogels. De vijfde slaagde
erin te on'snappen en deze gelukkige held
was hedenmorgen aan de Westsluis aanwezig
om H.M. het verloop van deze actie te ver
tellen. H M. was diep bewogen door het
simpele, maar diep indrukwekkende verhaal.
Zij liet zich voorlichten op welke plaats
precies de Duitschers hen hadden ontdekt,
hoe de helden poogden te ontvluchten,
kortom over het geheele verloop van deze
moedige actie. Een ruwe bazaltsteen, om
ringd door prikkeldraad, bedekt de plaats,
waar de vier helden den dood vonden,
Diep bewogen stond H.M. voor deze plek
stil Daar deze plechtigheid geheel geïmpro
viseerd was, had de Hooge Bezoekster geen
krans of bloementuil om op deze plaats
neer te leggen. Ze nam de groote rood-
wit-blauwe rozet, die ze op den mantel
droeg en legde deze op den bazaltsteen.
Twee minuten lang bleef H M. voor deze
plek de dooden herdenken. H.M. had ook
een persoonlijk woord voor de nabestaanden
der overleden helden „Op deze plaats moet
een monument worden opgericht", besloot
H. M. t
Na Terneuzen werd een bezoek gebrach
aan Zaamslag, vanwaar de Koningin om
streeks het middaguur in onze stad aankwam.
Ondertussen begint reeds betrekkelijk vroeg
de drukte, want velen willen zich van een goed
plaatsje verzekeren om de historische gebeurte
nissen van nabij te kunnen volgen. Ook de
schoolkinderen worden opgesteld en van huis
tot huis wappert weer het ons zo vertrouwde
oranje-rood-wit-en-blauw.
Ons geduld wordt wel op de proef gesteld
doch na vijf jaar wachten mogen deze luttele
uren van geen betekenis zijn.
Om 5 minuten voor een stijgt een gejuich op
uit de menigte. De zolang verbijde stonde is
aangebroken: onze geliefde Koningin is weer
in ons midden. Haast ongelooflijk, maar toch
waar. Hoe geheel anders hadden we ons dit
eerste bezoek voorgesteld: we hadden onze
Koningin verwacht na de vrede, als van ouds,
vanuit de Residentie tot ons gekomen, verwel
komd met muziek en versierde straten. Doch
Haar verlangen naar het vaderland is Haar
te machtig geworden. Alle gevaren trotserend
is Zij tot ons gekomen. Nog horen wij het ge
dreun van het geschut, het geronk van de
zware bommenwerpers en de ontploffingen van
de vijandelijke terreurwapens. Nog liggen in
vele steden en dorpen de puinhopen en zijn on
telbare ruiten door planken en carton vervan
gen. En wat ons allen nog het zwaarste valt,
nog houdt een schijnbaar ondoordringbare lijn
ons gescheiden van onze landgenoten boven de
rivieren. Het weerzien onder deze omstandig
heden is des te meer ontroerend. Ook onze
Koningin moeten deze gedachten met weemoed
hebben vervuld. Doch Zij is weer bij ons en
God heeft Haar voor ons behouden.
Eenvoudig als altijd, gekleed in bruin man
telpak met bruin bont en bruine hoed, stapt
H.M. uit de auto, vergezeld van den Comm.
in Zeeland, Jhr. Mr. Quarles van Ufford. Na
dat zij door onze burgemeester hartelijk wel
kom is geheten, stapt zij recht op de Grens
wacht toe, die links voor het stadhuis staat op
gesteld. Ter weerszijden van de trappen, die
naar de hoofdingang van het stadhuis leiden
en met de brede loper zijn bedekt, staan ter
rechterzijde het gemeentepersoneel en ter linker
zijde leden van de ondergrondse beweging,
oorlogsgetroffenen en de kleine Beatrix van
Driel met haar ouders opgesteld. Een dochter
tje uit het zwaar getroffen gezin Lievens-
Aerends biedt H.M. bloemen aan. H.M. de
Koningin wendt zich nu persoonlijk tot de hier
opgestelden en vol belangstelling neemt zij
kennis van hun wedervaren. Voor allen heeft
zij een vriendelijk en bemoedigend woord.
De leider van de oud illegale werkers van
Axel bood H.M. een Oranjelint aan, waarop
naast het wapen van het Huis van Oranje-
Nassau het wapen van Axel was aangebracht,
waarop met de hand geschilderd stond
„Wie Oranje aan Neêrland tracht 't ontrukken
„Zal eerlang wrange vruchten plukken".
Ruim een half uur duurt deze plechtigheid
en gedurende deze tijd zijn de ogen van allen
onafgebroken gericht op onze Koningin. We
kunnen en willen haar niet loslaten, we zijn tè
gelukkig Haar weer bij ons te te hebben, we
zijn allen te diep doordrongen van het grote
geluk, dat ons heden is beschoren.
Als H.M. zich vriendelijk neigend weer naar
de wachtende auto begeeft, uitgeleide gedaan
door den Burgemeester en den heer den Bog-
gende komt er aan het gejuich geen einde en
slechts met moeite kan de auto een weg vinden
tussen de opdringende menigte.
Door de Zeestraat gaat de reis nu naar Hulst
Voor het stadhuis stonden de hoofdfiguren
der ondergrondsche beweging in Zeeuwsch-
Vlaanderen opgesteld, die nu allen als officier
bij het nieuwe Nederlandsche leger zijn in
gedeeld. H- M. noodigde deze officieren en
hun vrouwen uit een eenvoudig noenmaal
ten stadhuize met Haar te gebruiken. Op
speciaal verzoek van H.M. was nergens een
maaltijd voor Haar klaar gemaakt. Zij bracht
zelf een pakje met klaargemaakte boter
hammen mee.
Na afloop van deze lunch verliet H.M. ons
gewest en werd de reis voortgezet met een
bezoek aan Zuid-Beveland en Walcheren.
We wensen H.M. een goede reis en een
spoedig tot weerziens met de gehele Konink
lijke familie in een geheel bevrijd Nederland.
Een stuk geschiedenis heeft zich weer voor
Zeeuws-Vlaanderen en de verschillende oude
stadjes afgespeeld.
Samengesteld uit berichten van
Herr. Nederl. en Radio Oranje.
Predikbeurten.
Ned. Herv. Kerk. 10 uur Ds. van
O'veren, bev. lidmaten en lit. dienst,
2 30 uur Ds Saraber.
uur Leeskerk.
t
1
e
A
i,
n
ij
n
A