AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
V.
Het Prinselijk Gezin in de
oorlogsjaren.
J
Onze Vrijwilligers.
Is één wagen munitie
De oorlog gaat vóór.
No. 59.
DTNSDAfï 9.0 MAART 1945
58e JAARGANG
No. 51
ZATERDAG 17 MAART 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
C. VINK - van VESSEM
Reeds toen H. K. H. Prinses
Juliana met Hare Kinderen Neder
land verliet, was in principe
vastgesteld, dat Engeland voor
Haar Oezin slechts een tijdelijke
verblijfplaats zou zijn, aangezien
er rekening gehouden moest wor
den met de mogelijkheid, dat
ook dit land strijdtooneel zou
worden.
Daarom was het een uitermate
gelukkig toeval, dat de Gouver
neur-Generaal van Canada, de
graaf van Athlone, met zijn Echt-
genoote bij aankomst van Prinses
Juliana ook in Engeland vertoe
vend, Haar uitnoodigde, zich
tijdelijk in Canada te vestigen.
De Prinses, die reeds jarenlang
met de Athlones bevriend was,
nam deze uitnoodiging aan.
In de eerste dagen van Juni
1940 kreeg de Nederlandsche
kruiser «Sumatra", na moedige
verdedigh g van den Schelde-
mond tegen Duitsche Stuka's,
opdracht het Prinselijk Gezin
naar Canada te brengen.
Het in Londen verschijnende
weekblad «Vrij Nederland" heeft
in een interessante reeks artikelen
in 1941 dezen overtocht beschre
ven
De „Sumatra* kruiste bewesten
de Britsche eilanden, toen de
radio het bevel bracht, terstond
naar een bepaalde Engelsche
haven te stoomen. Dadelijk na
aankomst moest het schip stook
olie bunkeren en de comman
dant begaf zich naar den bevel
hebber van dit steunpunt, die
hem de eervolle, doch verant
woordelijke opdracht verstrekte.
In de avondschemering klom een
kleine groep menschen de loop
plank van het schip op: Prinses
Juliana, Prins Bernard, die Bea
trix op den arm droeg, Freule
Feith met Irene en drie Neder
landsche politiemannen
In de volgende bewoordingen
wordt het vertrek van het schip
beschreven
„Er is „voor en achter bij de
trossen" gefloten, het schip gaat
vertrekken. Even voordat de
loopplank zal worden ingehaald;
komt Prins Bernard de kajuit uit
Op zijn arm leunt de Prinses.
in de kajuit heeft hij reeds
afscheid genomen van degenen
die hem zoo dierbaar zijn, maar
tot het laatste toe wil toch de
Prinses bij hem blijven. Zoo
loopen zij langzaam naar de
valreep. Prins en Prinses, hoog
van geboorte, doch beiden zoo
diep en innig menschelijk in het
leed van hetgeen nu komen gaat.
Nooit zal één dergenen, die bij
dit rustige en zoo moedige
afscheid tegenwoordig is geweest
die door zijn werk aan dek
tegenwoordig heeft moeten zijn
dit oogenbtik vergeten. Een
laatste omhelzing, een laatste
stevige handdruk, een laatste
woord, dan is ook dit voorbij.
Van den walkant hoort Prins
Bernard de machinet*legrafen op
de hooge commandobrug weer
klinken en ziet hij het avond-
grauwe water aan den voet van
de kade driftig kolken onder den
zweependen slag van de schroe
ven. Dreigend en somber, zonder
één lichtpunt aan dek, met alle
patrijspoorten geblindeerd, schuift
het schip van hem weg. Mis
schien hebben zijn oogen dat
niet eens gezien...."
8 dagen na het vertrek loopt de
«Sumatra", geëscorteerd door
een anderen Nederiandschen oor
logsbodem de reede van Halifax
in Nieuw-Schotland aan. De
Canadeesche Regeering heeft een
trein voor het Prinselijk Gezin
gereed staan, doch de Prinses
wil eerst den volgenden dag
vertrekken, want Zij wenscht
eerst afscheid te nemen van de
bemanning der twee oorlogs
bodems.
De equipage der «Sumatra"
spreekt Zij toe. De verslaggever
van „Vrij Nederland" vermeldt
den inhoud der rede niet, doch
zegt, dat het een woord is «van
innig geloof en van overtuiging
in de uiteindelijke overwinning".
Wanneer de trein vertrekt holt
de bemanning van den kruiser
spontaan het schip af, stelt zich
langs de spoorbaan op en juicht
de Prinses toe, die op het achter
balkon staat van den laatsten
wagen.
Kort daarna nam H.K.H. haar
intrek in een eenvoudig landhuis
in een der buitenwijken van
Ottawa.
Prins Bernhard zette onder
tusschen zijn werkzaamheden in
Engeland voort. Hij ontwikkelde
zich tot een bekwaam piloot en
werd in November 1940 benoemd
tot verbindingsofficier tusschen
het Nederlandsche Leger, de
Koninklijke Marine en de Lucht
macht en de correspondeerende
onderdeden der Britsche strijd
krachten.
In het voorjaar van 1941 be
zocht Z.K.H. voor het eerst Zijn
Echtgenoote. Het Prinselijk Paar
maakte bij deze gelegenheid een
reis door de V.S. en werd op
het Witte Huis ontvangen, ter
wijl Prinses Juliana door drie
Amerikaansche Universiteiten be
giftigd werd met een eere
doctoraat.
2 Juli 1941 was Z.K.H. weer
in Londen teruggekeerd. Hij had
de terugreis over den Oceaan
gemaakt in een «overgevlogen"
bommenwerper. Gedurende een
deel der reis trad hij als be
stuurder op.
Op 29 Mei 1942 werd de be
noeming van Z.K.H. bekend ge
maakt tot Generaal-Majoor der
Koninklijke Landmacht en Vice-
Admiraal der Koninklijke Marine.
15 September 1942 deelde
Z.K H. het Nederlandsche volk
over Radio-Oranje mede, dat in
de laatste dagen van Januari een
vermeerdering van het Prinselijk
Gezin was te verwachten. Z.K H.
voegde hieraan voor de Neder
landsche bevolking de uitdruk
kelijke waarschuwing toe, zich
te onthouden van elke demon
stratie van vreugde over de
komende gebeurtenis.
Om te vermijden, dat het
Koninklijk Kind, als geboren in
Canada, de Canadeesche natio
naliteit zou verkrijgen, werd bij
Besluit van Koning George VI
de plaats in Canada, waar Prin
ses Juliana zou bevallen, extra
territoriaal verklaard.
Op 11 Januari 1943 arriveerde
Z.K.H. Prins Bernhard in Ottawa.
18 Januari werd H.K.H. opge
nomen in het „Civic Hospital"
te Ottawa, alwaar zij den vol
genden dag om 7 uur des
avonds het leven schonk aan een
welgeschapen dochter, die den
naam kreeg van Margriet Fran-
cisca. Als peeten fungeerdende
Enge'sche Koningin-Moeder. Pre
sident Roosevelt, de Graaf van
Athlone, de Nederlandsche Koop
vaardij en de weduwe van een
Nederlander, die als martelaar
voor zijn land was gestorven,
doch wier naam zelfs niet aan
geduid kon worden.
De geboorteakte werd op 20
Jan 1943 verleden ten overstaan
van den Heer G. P. Ludan, Con
sul-Generaal der Nederlanden te
Montreal, krachtens de Neder
landsche consulaire wetgeving
optredende als ambtenaar van
den Burgerlijken Stand. Als ge
tuigen fungeerden: Dr. F. E. H.
Groenman, Nederlandsch Gezant
te Ottawa en Dr. W. van Tets,
particulier secretaris van Prinses
Juliana.
21 Jan. hield H.M. de Koningin
naar aanleiding der blijde ge
beurtenis voor Radio-Oranje een
rede tot het Nederlandsche volk.
In de geheele wereld gaven Ne
derlanders uiting aan hun blijd
schap over het heugelijke feit.
Voor de eerste maal wapperde
een buiteniandsche vlagde Ne
derlandsche Driekleur van het
Parlementsgebouw te Ottawa.
Op vele schepen der Neder
landsche Marine werd Zondags
dienst gelast.
De Nederlandsch Hervormde
Kerk te Londen hield een speci
ale godsdienstoefening, die door
verscheidene Ministers en den
Engelschen Gezant bij het Neder
landsche Hof werd bijgewoond
Te New-York werd in het
Astor Hotel op 6 Febr. door de
Nederlandsche Kolonie een groote
feestavond georganiseerd.
Uit bezet Nederland werd als
eerste geschenk voor de jonge
Prinses een lepeltje gezonden,
waarvoor Nederlandsche zilveren
muntstukken het materiaal hadden
verschaft.
In Sept. 1943 ontving de Koop
vaardijvloot bij K.B. een blijvende
herinnering aan haar peetschap,
doordat officieren en manschap
pen met uitsluiting van alle an
deren het recht verkregen tot het
dragen van het z.g. „Margrieten
embleem" op hun uniform.
Prins Bernard keerde 16 Maart
1943 te Londen terug en wel als
medepiloot van een bommen
werper, die bestemd was voor
de Nederlandsche Marine. Het
toestel was van de Ver. St. naar
Brazilië gevlogen waar de Prins
de gast was der Braziliaansche
Regeering. Vervolgens was Hij
den Atlantischen Oceaan overge
stoken en had Caïro, Tripolis en
Algiers bezocht, in laatstge
noemde plaats was Z.K.H. twee
dagen te gast in het Hoofdkwar
tier van Generaal Eisenhower.
22 Juni arriveerde Z.K.H. op
nieuw in Canada, alwaar hij den
29sten dier maand den doop van
Prinses Margriet bijwoonde.
Op 10 Juli 1944 werd Z.K.H.
door den Paus in audiëntie ont
vangen.
Wij zijn trotsch op hen, en
ontroerd, als we ze zingend zien
voorbijmarcheeren.
En we mogen ook trotsch zijn
op deze jongens. Spontaan heb
ben zij alles vaarwel gezegd, om
zich, sommigen zelfs met schier
onoverkomelijke moeilijkheden, te
kunnen melden voor de opleiding
der gealliëerden en daarna des
noods hun leven te kunnen geven
voor de bevrijding van ons
Vaderland en voor onze Vrijheid.
De jonge mannen, die wij thans
in onze gemeente herbergen, zijn
reeds goed getraind en zien met
spanning het oogenblik tegemoet,
waarop ze zich met den vijand
zullen kunnen meten.
Bij hun aankomst, één dezer
dagen, kwamen verscheidenen
reeds dadelijk in contact met de
bevolking, en als zij nog eenigen
tijd hier kunnen vertoeven, zal
dit contact zeker inniger worden
en weer vele vriendschapsbanden
worden gesmeed.
Koppelverkoop is verboden.
„Prijzencontröle" maakt
proces-verbaal op.
Sommige winkeliers trachten
nu hur. soms zeer groote hoe
veelheden minder gewilde surro
gaten te verkoopen op 'n manier,
die volgens de bestaande prijs-
voorschriften is verboden; n.l.
door het verkrijgen van een ge
wild of noodzakelijk artikel af
hankelijk te stellen van den aan
koop van eenige van die surro
gaten.
Dit is koppel-verkoop en der
halve verboden.
Een veel voorkomende ver
koopmethode voor „koppelver
koop" is het samenstellen van
z.g. „pakketten" die dan naast
het „goede" artikel ook eenige
surrogaten bevatten.
Ambtenaren van de Prijzen
contröle in Zeeland hebben in
zoo'n geval proces-verbaal opge
maakt tegen een filiaalhouder te
Goes van een groot winkelbedrijf.
Deze filiaalhouder verkocht alleen
kindermeel als men daarbij ook
theesurrogaat en juspoeder be
trok.
V oedselpakketten-campagne
Ned. Roode Kruis.
Dank zij de medewerking van
de P.T.T. zal het mogelijk zijn
pakketten houdbare levensmidde
len tot een maximum van 3 kg.
aan alle postkantoren in bevrijd
gebied aan te bieden.
Vanaf 12 Maart zullen bij deze
postkantoren speciale etiketten
verkrijgbaar zijn voor den prijs
van f0.50 per stuk, waarop de
naam van den geadresseerde en
van den afzender kunnen worden
geplaatst en waarop voorkomen
de condities waaronder het Roode
Kruis de verzending van deze
pakketten aanvaardt.
Het Roode Kruis gaat er mede
accoord dat de gever het pakket
aanbiedt, hetzij met een nauw
keurig adres, hetzij met uitslui
tend een plaatsaanduiding, hetzij
zonder eenige adresseering.
in de beide laatste gevallen
zal het Roode Kruis ervoor zorgen,
dat het pakket gegeven wordt
aan hem of haar die daarvoor
het meest in aanmerking komt.
Met de grootste nadruk wordt
er op gewezen, dat het ten streng
ste verboden is brieven in deze
pakketten in te sluiten, op straffe
van stopzetting dezer geheele
voor bezet gebied zoo belangrijke
regeling.
Let op uw juiste rantsoen I
Er zijn nog steeds winkeliers
die pogen zich te bevnordeelen
ten kos'e van hun klanten.
In Goes hebben ambtenaren
van de „Prijzencontrole" een
winkelier moeten bekeuren, die
op 450 gram zeep 50 gram
onderwicht gaf. Hij deed dit
door van de staven zeep stukjes
af te snijden. Volgens zijn zeg
gen was hij enkele zeepbonnetjes
kwijtgeraakt en trachtte hij zoo
zijn tekort aan te vullen.
Dit geval hebben de ambte
naren kunnen achterhalen, omdat
er een klacht was ingediend,
Daaruit blijkt dus weer, dat met
medewerking van het publiek
alles kan worden bereikt. Het
is uw eigen belang en dat van
alle anderen.
iiauijneiu waren, namen zi] uen
man gevangen en knoopten hem
op aan den eersten den besten
boom,
Kom vrijen in Neerland toont thans wat het is
Wat wij eerbied en dankbaarheid noemen.
Ons plicht is gedenk hem voor al wat hij deed,
Tooi zijn graf met een handjevol bloemen,
A, BLIEK
maari iy«, ae aoor de consu
menten voor resp. vleesch en
visch in blik te betalen prijzen
zijn verlaagd als volgt;
ABONNEMENTSPRIJS*
Loste nummert B et
Kwartaalabonnement!
AXEL, binnen de koon
fl. 1.25
Alle andere plaatsen:
fL 1.55
ADVERTENTIEPRIJS:
7 ct per m.m.
Ingezonden Mededeellngen.-
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlön:
(maximum 8 regelt)
1 5 regels 62 ct.
iedere regel meer 12 ct. extra
dienstaanbiedingen 52 ct.
--'oo - - -~r
lui. UV./.W llCIUWIi.