AXELSCHE COURANT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
ZEEUWSCH-VLAAND EREN.
r
De slag in de Java Zee.
Plaatselijk Nieuws.
Nieuwsberichten.
Bekendmakingen.
Distnbutiedienst.
No. 48
DINSDAG 6 MAART 1945
58e JAARGANG
Drukker-Uitgeefster:
Firma J. C. VINK AXEL
Adres Redactie en Administratie:
Markt 12 AXEL
Hoofdredactie:
T. C. VINK - van VESSEM
advertentieprijs,
Op 27 Februari werd door
Schout-bij-Nacht L. A. C. M.
Doorman een rede gehouden ter
herdenking van de gevallenen bij
de slag in de Java Zee op 27
Februari 1942.
De geallieerde vloot stond bij
deze slag onder bevel van Schout-
bij-Nacht K. Doorman.
Bij deze slag gingen de beide
Nederl. kruisers „De Ruyter" en
de „Java" verloren, met vrijwel
de geheele bemanning. Ook
Schout-bij-Nacht Doorman wordt
sedert dien vermist.
Aangezien wij de door Schout
bij-Nacht L. A. C. M. Doorman
gehouden rede eerst kort voor
het afdrukken van ons vorig
nummer ontvingen, konden wij
nog slechts enkele stukken op
nemen. Wij laten deze rede
hieronder thans in haar geheel
volgen
Drie jaren geleden sloten zich
de golven van de Java Zee boven
onze trouwe kameraden van de
Koninklijke Marine, die hun laat-
sten strijd gestreden hadden tegen
een overmachtigen tegenstander.
Zij wisten vóóraf, dat deze
zeeslag voor hen het einde zou
zijn en deden hun plicht.
Staan wij even stil bij de be-
teekenis van deze daad. De
beteekenis ervan tegenover het
militaire standpunt, het antwoord
op de vraag: Wat heeft het ge
geven Wat heeft het voor nut
gehad
De moreele waarde van een
daad als deze valt eenvoudig niet
te overschatten. Het voorbeeld
van hen, die hun plicht deden
tegenover hun Vaderland, wetende
dat zij hun hoogste bezit, hun
leven zouden geven.
Nu weet ik wel, dat gedurende
dezen oorlog vele roemrijke daden
zijn en nog worden gesteld.
Doch laten wij Nederlanders
zorgen, dat deze in onze ge
dachten nimmer zullen overscha
duwen, hetgeen onze dapperen
voor ons Vaderland over hadden.
Een volk, dat zijn helden niet
meer vereert, is tot ondergang
gedoemd.
Laat hun gedrag een voorbeeld
zijn voor de jongere generatie,
welke straks geroepen zal worden
haren plicht te doen.
Gij, jongeren, zorg er voor, dat
hun nagedachtenis voor U nimmer
een verwijt zal inhouden. Wij
hebben verplichtingen tegenover
hen, die voor ons sneuvelden.
Niet alleen moet onze waardeering
blijven, doch hun trouwe plichts
vervulling moet voor ons allen
een lichtend voorbeeld zijn in
het leven.
Begrijp goedNederland staat
op het oogenblik voor een schier
bovenmenschelijke taak. Na de
bevrijdinghet lenigen van den
noodhet herstellen van wat
beschadigd, het opbouwen van
hetgeen vernietigd is, zoowel op
geestelijk als materieel gebied.
En dan nog de herovering van
ons schoone Insulindeen het
herstel van hetgeen in eeuwen
aldaar was opgebouwd.
Een schier bovenmenschelijke
taak I Onmogelijk? Neen, drie
werf neen.
Maar dan ook allen aan den
slag, bezield met het heilig vuur
om ons Vaderland weder een
eereplaats te geven onder de
volkeren. En in vollen ééndracht
werken aan deze taak 1
Wij moeten vóóruitwij moeten
onze hooge plicht beseffen en
ook vervullen, ten koste van alPs.
Vóóruit voor Godvoor het
vervullen van onze plicht van
naastenliefde.
Vóóruit voor H. M. onze ge
ëerbiedigde Koninginvoor het
herstellen van het Rijk, door
Haar zoo large jaren roemrijk
geregeerd.
Vóóruit voor ons geliefde
Vaderlandde bakermat van
ons allen.
Laat in 's hemelsnaam alle
egoïsme en eigenbelang varen
de taak is zoo grootsch en zoo
mooi, dat zij reeds op zichzelf
een leven kan vullen.
Slaat de handen inéén en werk,
met di» ideaal voor oogen, ééa-
drachtig mede aan een algeheel
herstel.
Beschouw het als een plicht,
Uw hoogste plicht, welke Gij
ten koste van alles, wilt en zult
vervullen.
Vóóruit voor God, Koningin
en Vaderlandlaat dit de leuze
zijn om, alles te geven wat de
plicht U zal gebieden en vergeet
in moeilijke omstandigheden
nimmer
Drie jaren geleden sloten zich
de golven van de Java Zee boven
onze trouwe kameraden van de
Koninklijke Marine, die hun laat-
sten stüjd gestreden hadden.
Ik heb gezpgd.
Donderdag 22 Jan. 1.1. hield
de Chr. Besturenbond alhier een
druk bezochte ledenvergadering.
Na een inleiding door dhr. Joh.
C- van Driel, die memoreerde,
hoe de arbeid der vereer.iging in
Juli 1942 door de moffen met
geweld was stil gelegd en de
leden liever ongeorganiseerd
bleven, dan automatisch lid te
worden van het N. V. V. en hun
beginsel te verloochenen, en hoe
groote dankbaarheid hun bezielde,
toen in October 1945 het werk
weer kon worden hervat.
Als spreker trad op de heer
Vingerling, hoofdbestuurder van
de Chr. Landarbeidersbond. Voor
deze aan het woord kwam, werd
staande het Wilhelmus gezongen.
In een vlot betoog werd door
de spreker gememoreerd hoe het
Christelijk Nationaal Vakverbond
nooit weg geweest is. Al de
jaren van bezetting door, heeft
net hoofdbestuur geregeld ver
gaderd, dan hier en dan daar, en
hoe hij zelf geregeld ook hier
kwam om het contact te bewaren
en de contributie en giften te
ontvangen, waarmee voorzien
werden hen die zonder inkomsten
waren.
Met het hoofdbestuur van het
R.K.W.V. en de 10 pet. getrouwen
van het N.V.V- werden tijdens de
bezetting reeds samen de plannen
ontworpen om de zaken na de
bevrijding zoo goed mogelijk te
regelen. Hoe nu economisch
alles tegen de vlakte ligt en ons
land verarmd en beroofd is.
Door het M. G. worden voor
de loonregelingen de arbeids
beurzen ingeschakeld, die uok
hier overgegaan "zijn tot het
instellen van een landbouw
studiecommissie, die inzake alle
dingen betreffende den landbouw
adviseerend zal optreden Door
het M. G. is ook in het leven
geroepen een commissie voor
sociale zaken voor Zeeuwsch-
Vlaanderen, die den Militairen
Commissaris van advies zal die
nen in alle aangelegenheden van
socialen aard.
Met nadruk wees hij er op, dat
dit alleen geldt voor het geven van
adviezen. De regeling der loonen
zal in de toekomst ook weer
behooren te geschieden in overleg
met de vakorganisatie's.
Zoo mag opgemerkt worden
een streven naar redelijke beloo
ningen van arbeidskrachten inzake
den landbouw. De jaren die
voorbij gingen hebben ook de
arbeiders wel geleerd, dat niet
alleen ee" hoog loon bevrediging
geeft. Het werken voor den
vijand, al was er dan nog zooveel
te verdienen, gaf die niet De
mersch zal bij brood alleen niet
leven. De beginselen gaan voorop;
noodzakelijk is een sterke Chr.
vakorganisatie, welke vooral in
dezen tijd een nationaal belang
is, want ze streeft naar stabiliteit
in de bedrijven, meerdere zeker
heid van positie voor den werk
man, werkelijke vrijheid van den
arbeider, zedelijke verheffing van
den arbeidenden stand. Daarbij
geen eenheidsgedachte, geen een
heidsdictatuur. Daar moeten we
in Nederland niet naar toe.
Samenwerking met andersden
kenden is noodzakelijk, maar
beginselen kunnen nooit samen
smelten. Men zou elkaar toch
de deur uitvechten. De roep om
een algemeene organisatie wordt
gebruikt om de arbeiders in een
bepaalde fuik te vangen.
Spreker wekte allen op om de
gelederen van het Chr. Nat. Vak
verbond te versterken. Eropuit,
om alle Prot. Chr. arbeiders lid
te doen worden 1
De vorige week kwamen al
hier eenige menschen bij elkaar
om te beraadslagen over de
wenschelijkheid hier in A*el, in
navolging van andere plaatcen
in bevrijd gebied en vereeniging
op te richten van democratische
socialisten.
Waar het ongewenscht werd
geacht, dat de politieke groe
peeringen van voor 1940 weer
in hun oude vormen zouden
wederkeeren, werd besloten tot
oprichting van een afdeeling
Axel der te Eindhoven opgerichte
Sociaal-democratische Vereeni
ging. Zij wil omvatten alle socia
listen die tevens democraat zijn,
teneinde de maatschappelijke
omvorming zonder dictatuur, van
links noch rechts, te doen ver-
loopen. Om dit lang niet denk
beeldige gevaar het hoofd te
bieden, zal het noodig zijn dat
alle democratische socialisten,
van welk godsdienstig geloof of
welke rang of stand ook, zich
nauw aaneensluiten.
Het fundament eener zoodanige
vereeniging op breede basis
naar Engelsch voorbeeld kan
nu gelegd worden. Het zou
naar de meening der aanwezigen
een onvergeeflijke fout zijn,
deze gelegenheid te laten voor
bijgaan, te meer, daar verwacht
kan worden, dat ook de kerke
lijke overheden tegen het lid
maatschap dezer Vereeniging geen
bezwaar zullen maken. Men be
sloot tot oproep van alle demo
cratische socialisten om hunne
medewerking te verleonen, ten
einde de politiek in Nederland
over het doode punt heen ta
helpen. In de overtuiging en het
geloof belangrijk werk te kunnen
doen bij den wederopbouw en
in de daarop volgende phases
van land en volk, besloot men
deze vergadering.
Het Rooda Kruis.
Het Roode Kruis verzoekt ons
te berichten dat van enkele onder
deden van het Wachtba'aljon
mooie giften zijn binnengekomen
voor haar Noodziekenhuizen, bij
eengebracht op hun ontspannings
avondeno.a. 2—1 14 R. I.
sloeg een goed figuur.
Een prachtig voorbeeld onzer
vrijwilligers van naastenliefde en
offerzin. Bravo jongens 1
Een te ljzendijke getiouden
Bazar bracht ruim f 2900 op.
In het zoo zwaar geteisterde
West Z.-Vlaanderen toont men
dus ook nu reeds weer op ondub
belzinnige wijze zijn medeleven
met de noodlijdenden.
Predikbeurten
Donderdag 8 Maart '45 (Biddag).
Ned. Herv. Kerk. 10 uur Ds.
Saraber, 2 30 uur Dezelfde.
Geref. Kerk. 10 uur Ds. Post,
2 30 uur Ds. Zemel.
Geref. Gem, 10 uur Leeskerk,
2.30 uur Leeskerk.
Gevonden voorwerpen.
Een gulden. F. Seghers, Slijk
straat 5, Axel.
Vorige week Vrijdagavond werd de
bevrijding van Roermond en Venlo
gemeld. De geheele provincie Limburg
is thans Van vijanden gezuiverd. De
hu pverleening aan de bevrijde plaat
sen is direct begonnen en zoodra door
de militaire autoriteiten toestemming
werd verleend om de stad binnen te
komen, arriveerden in Roermond de
vrachtwagens met voedsel. De geall.
bereikten op verschillende punten de
Rijn. De bruggen over de rivier zijn
opgeblazen, alleen bij Wezel, waar de
geall. nog 15 km van de rivier staan
beschikken de Duitschers nog over
een brug. In Mors, Homberg en Uur-
dingen werden gisteren straatgevechten
geleverd. Am. tanks trokken gister
morgen Keulen binnen. De vijand trekt
zich naar de rivier terug, J/8 van de
stad is nu in Amerikaansche handen.
Auskirchen, 15 km van Bonn is door
de Amerikanen genomen. Ook Zuide
lijker bij Prum werd opnieuw terrein
winst gemaakt.
Oostfro nt. Ook het Roode leger
maakt in Pommeren weer goede vor
deringen, en heeft op verschillende
punten de Oostzee bereikt. Regenwalde
is veroverd. Ook Stargard enNaigard
zijn in Russische handen. Volgens nog
onbevestigde berichten van hedenmid
dag hebben de Russen de benedenloop
van de Oder bereikt ten N. v. Stettin.
Verre Oosten. De Britten hebben
ongev 50 km ten Z. van Mandalay
een Japansch steunpunt veroverd,
waardoor den Japanners de terugtocht
naar het Z. is afgesneden. De Britten
kregen hier 8 Japansche vliegvelden in
handen. Tokio is weer gebombardeerd
Luchtfront. Berlijn is voor de 14e
opeenvolgende nacht gebombardeerd.
Samengesteld uit berichten van
Herr. Nederl. en Radio Oranje.
ZEEUWSCHE HULP
VOOR „BOVEN DE RIVIEREN".
We hebben dus nu een comité, zooals
er welhaast overal in de drie bevrijde
provincies in elke plaats een is of
komen zal. Het Comité nam het werk
op zich dat aan zulk een hulpactie is
vetbonden. Maar, wü allen gezameljjk
inwoners van Axel, wij zullen de hulp
en steun moeten geven. Wat kunnen
we geven
Het Comité antwoordgeld, veel geld.
U zult vragen wat of we met geld
kunnen doen, want u merkt dagelijks
dat er niet veel voor te noop is.
Zie dat zit zoo Wij zijn arm geworden
aan goederen maar niet aan geld. De
geallieerden hebben ons hun steun
toegezegd en ook al reeds gegeven.
Zij transporteeren alles voor ons. Zij
schieten ons alles voor, maar als w^
nu geld hebben kunnen we sell koopen
en betalen. Dat mogen we, maar dat
is voor ons ook een plicht, en willen
dat ook dolgraag doen. Immers, als
wij een gezin hebben met kinderen,
dan verzorgen wij die kinderen zelf
en laten het niet door den buurman
doen. Zoo zijn wij blij dat wij iets
knnnen doen en wij voelen toch allen
dat het onze zaak is te zorgen voor
onze eigen landgenooten die boven de
rivieren wonen en die honger hebben
en niet de zaak van onzen buurman,
welk een goede vriend die buurman
wezen mag. Dus wordt er voor het
geld dat ingezameld wordt, gekocht
in 't buitenland. Hoe meer geld er is,
hoe meer gekocht kan worden en als
we even bedenken hoe veel er noodig
was voor één .pakket voor ieder in
Zeeuwsch Vlaanderen, dan gaan we
eenigszins begrijpen hoe oneindig veel
er noodig zal zijn en we dan uit gaan
rekenen dat er niet een pakket maar
vele weken achter elkaar een pakket
zal moeten zijn dan begrijpen we dat
wij een offer zullen te brengen hebben
om zooveel te kunnen koopen.
Maar wij zijn vrij en zijn daar toch
dankbaar voor? Wij hebben geregeld
gevulde magen en zij hebben honger,
en de meesten van ons weten niet
eens wit dat beteekent. Zouden we
dan niet veel geven. Ja natuurlijk. Wij
Axelaars, wij vinden 't geen last om
te helpen, maar dit helpen is ons een
vreugde. Wij hopen de komende week
te beginnen. Na een openingsavond
denken we een huis aan huis collecte
te houden. Wij hopen dat de dames
op wie een beroep gedaan wordt ons
daarbij helpen en dat alle menschen
waar ze aan zullen kloppen hun harten
en hun beurzen wijd openen zuilen.
Namens het Comité
C. l.jvAN Oeveren-Julius, Secr.
1 L. Fannoye-Boone.
Toelating leerlingen
Openbare Lagere School.
Burgemeester en Wethouders
van AXEL maken bekend, dat
kinderen, geboren vóór 1 Mei
1939, op de Openbare Lagere
Scnool in deze gemeente kunnen
worden toegelaten.
De nieuwe cursus begint 1
April a.s.
Opgaven kunnen worden ge
daan bij het Hoofd der School,
alsmede ter gemeente-secretarie.
Axel, 27 Februari 1945.
Burgem. en Weth. vnd.,
De Burgemeester,
P. L. D. J. VAN OEVEREN.
De Secretaris.
MARIS.
Petroleum
voor kookdoeteinden.
Gezinshoofden, welke niet in
staat zijn de warme maaltijden
eiectrisch te bereiden, worden in
de gelegenheid gesteld petroleum
voor kookdoeleinden aan te
vragen.
Aanvraagformulieren worden
uitgereikt bij het afhalen der
bonkaarten.
Deze formulieren moeten vóór
14 Maart a.s. worden ingeleverd
met overlegging van de nieuwe
distrioutiesiamkaart van het ge
zinshoofd.
Bonaanwijzing huisbrand.
Het Centraal Distributiekantoor
voor net bevrijde gebied te
's Hertogenbosch maakt in overleg
met het Rijaskolenbureau te Til
burg het volgende bekend
Met ingang van 7 Maart 1945
geeit bon B.V. 34 van de Brand-
stoffenkaart T 4U5 recht op het
koopen van één eenheid vaste
brandstoffen. Met nadruk wordt
er op gewezen, dat in Distributie-
e
ABONNEMENTSPRIJS,
Loste nummers 5 ct.
Kwartaalabonnementi
AXEL, binnen de komt
fl. 1.25
Alle andere plaatsens
fL 1.55
7 ct per m.m.
Ingezonden Mededeellngeni
15 ct per m.m.
Kleine Advertentlêm
(maximum 8 regels)
1 - 5 regels 62 ct.
iedere regel meer 12 ct. extra
dienstaanbiedingen 52 ct.
C. SCHILTMAN-DE VRIES, Penn.
i
ai
b
tc
t£
C
