1
Aiiim
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse li- Vlaanderen.
Rent gij lien niet
De nieuwe Volkenbond.
Bekendmakingen.
Gemengd Nieuws.
Nieuwsberich ten.
Uitgeefster: Firma J. C. VINK - Axel
Bureau Markt 12. Postrekening 60263.
NOODUITGAVE
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag.
AbonnementsprijsPer 3 maanden f 1.25 franco p. p. f 1,55
Afzonderlijke nummers 5 ct.
ADVERTENTIËN
Voorlopig tarief
7 ct. per m m. kleine advertentie's van 1-5 regels 62 ct.
dienstaanbiedingen 50 ct.
AdvertPnfië worden irgewacht tot uiterlijk Donderdagavond
Kent gij hem niet, den ongeveinsden preeker,
Die vier jaar lang „goed Zeeuwsch en ook goed rond",
Van 't Goede recht des vaderlands heel zeker,
En nooit de „moffen" pratend naar den mond;
Maar voortging wars van hoon of dreigementen
En 't Woord verkondde in trouw aan zijn Vorstin,
Bezadigd, weldoorwrocht zijn rede en argumenten,
Begeesterd door gevoel, vervuld van waarheidszin
Gij kent hem wel, die nimmer zich liet knechten,
Maar pal stond zelfs in 't dreigendste gevaar,
Zijn kloeke taal was voor den Vrede vechten
Dat stempelde onzen Dominee-Burgervaêr
Kent gij hem niet, dien onverschrokken strijder,
Gesproten uit echt „land van Axelsch" bloed,
Een toegewijden, onversaagden leider
Man van de daad en van onwrikb'ren moed
Die zijne „steê" op 't spel zelfs bleek te zetten,
Zijns vaders hof, bedreigd met roof en brand,
Niet bleek op 't eigen veege lijf te letten
Als 't ging om d' eer van stad en Vaderland
Gij kent hem weldien militanten werker,
Die nimmer boog voor 't wreede Duitsch geweld,
Zoo'n commandant, geen wakkerder, geen sterker,
„Nooit slaaf of knecht", 't parool van dezen held
Kent gij hem niet, den nu vergrijsden Wouter,
Warm Vaderlander en Oranjeman,
Die onderduikers hielp, steeds moediger en stouter
Gegijzeld wel daaromgebroken niet daarvan
Ze kwamen aan zijn deur, met koffers soms en pakken,
Als d' anderen zorgde hij soms ook voor veilig oord.
Geen leed van maandenlang in staat zijn wil te knakken,
Al loerde 't Duitsch verraad, hij hield getrouw zijn woord
Gij kent hem welhij is nog ongebroken,
Hoewel geslagenniet verslagen in den strijd
Ook hem komt toe van hen die onderdoken,
Den lof, den dank voor moed, trouw en beleid
Gewis, gij kent hen wel 1 Ons Axel zal hen eeren,
Als strijders van het ondergrondsche front 1
Geen snood verraad kan ooit zulk streven keeren,
Uit liefde tot den Vaderlandschen grond 1
't Was liefde voor de vrijheid, door Oranje
Weleer gekocht met 't dierste hartebloed I
Die vrijheid, eens veroverd in den strijd op Spanje,
Was eewenlang in Holland 't hoogste goed 1
Zoolang in Axel zulke mannen leven,
Hun faam verklinkt langs veld en weg en strand,
Zoolang blijf „hou en trouw" d' Oranjevaan geheven,
Drievoudig zij het snoer, met God en 't Vaderland.
BRAM.
UI.
De rede, waarin Generaal Smuts
het beeld gebruikte van den
„Russischeu kolos, die voort
schrijdt over het continent", be
helsde nog een waarschuwing
aan het adres van Nederland,
België en Noorwegen. Hij advi
seerde deze staten, zich in alle
opzichten eng bij het Britsche
imperium aan te sluiten, aange
zien zij alleen niet meer bij
machte zouden zijn zich te hand
haven. Het is uiteraard geen
toeval, dat beide uitingen in één
rede voorkwamen. De Britsche
regeering heeft zich dan ook ge
haast, de rede uitdrukkelijk te
qualificeeren als „de persoonlijke
meening van Smuts", maar wij
hebben van dergelijke distanci-
eeringsbewegingen uit Downing-
slreet een rijke ervaring. Smuts
is een staatsman van zéér groot
formaat, die tijdens de afwezig
heid van Churchill meerdere
malen is opgetreden als voorzitter
van het Britsche oorlogskabinet
en in Engeland groot gezag ge
niet. Zijn rede is prompt gevolgd
door een heele reeks suggesties,
voorspellingen en feiten, die alle
in de richting wijzen van een
West-Europeesch Statenblok, on
der Engelsch-Fransche leiding.
Een gelijke ontwikkeling tee
kent zich in Oost-Europa af
Finland is in sterke mate aange
wezen op Russische bescherming
»Mannerheim heeft de consequen
ties getrokken uit de verandering
in de machtsverhoudingen en de
V. St., hoezeer van sympathie
vervuld voor het Finsche rechts-
standpunt, hebben het Finsche
volk vóór en na geadviseerd,
niet te volharden in zijn verzet.
Denzelfden koers als Manner-
heim heeft ook Benesj gevolgd
hij leerde, gelijk het Psalmwoord
zegt, niet op edelen te vertrouwen
(d. w. z. op de Westelijke mo
gendheden) en sloot een zeer
vérgaand militair en economisch
verbond met de Sovjets, waarbij
hij naar het schijnt door zijn
verdrag met Polen een streep
heeft gehaald.
De Baltische staten Estland,
Letland en Litauen, zijn weder in
Russische macht en de Sov:et-
Unie stelt zich formeel en feitelijk
op het standpunt, dat zij deel
uitmaken van het Russische
grondgebied. Formeel, omdat
volksstemmingen zich zouden
hebben uitgesproken voor aan
sluiting bij Rusland. Feitelijk
doordat het Sovjet-opperbevel,
naar uit verschillende aanwijzin
gen is te concludeeren, het gebied
der drie randstaten hermetisch
heeft afgesloten....
Wendel Willkie heeft verleden
jaar in een artikel in de „New-
York Times" nog eens scherp
geprotesteerd tegen de Russische
aanspraken op deze gehieden,
maar de „Prawda" heeft daarop
terstond gereageerd met een feilen
snauw: de randstaten, gingen
uitsluitend Sovjet-Rusland aan en
niet Wendel Wiilkie....
Bedenkt inen, dat de Sovjets
juist naar aanleiding van dit punt
in 1939 overstag zijn gegaan, dan
kan men gemakkelijk berekenen,
dat er in deze met hen niet te
praten is. De V. S. hebben de
Russische annexatie der rand
staten in 1939 nooit willen er
kennen, moar niets duidt erop,
da! Roosevelt iets wil ondernemen
voor de onafhankelijkheid dezer
landen. De principes van het
Atlantic Charter schijnen hier dus
bezweken 'te zijn voor hei b Jang
der eensgezindheid tusschen de
Groote Drie.
Het is nu juist die eensgezind
heid, waarop de voorstellen van
Dumbarton Oak den nadruk leg
gen. Is die eensgezindheid ver
broken, dan is de wereldvrede
verbroken, onverschillig hoe het
stemrecht in den Veiligheidsr; ad
is geregeld. Dat voelen de Groote
Drie zelf ook zeer goed en Rus
land niet het minst. Htt com-
mu'Jq ié der besprekingen te
Moskou geeft dan ook blijk, dat
ook van Russische zijde conces
sies ?ijn gedaan. Hierin wordt
rl m Hing gemaakt van de vol
gende a.spraken
i) Da wapenstilstandsvoor
waarden met Bulgarije zijn thans
volledig vastgesteld2) In Yoe-
goslavië zulien Engeland en Rus
land een gemeenschappelijke po
litiek volgen. In gewoon Neder-
landsch1) Rusland zal zich
weder uit de Grieksche strook
in Tnracië terugtrekken (g 'ijk
vorig jaar reeds te Moskou afge-
sprok°n)2) Engeland er. Rusland
zullen elkaar niet bestrijden achter
Yoegoslavische camouflagenette
d.w.z. achter Koning Peter en
Tito.
Bovendien wijzen de correspon
denties uit Moskou alle op de
hartelijke sfeer, die bij de bespre
kingen heerschte. Men bcschouwe
dit bericht niet zonder meer als
propaganda of de sfeer als hui
chelarij. Wij weten tegenwoor
dig, dat niemand zijn gedachten
volkom,mi kar, verbergen en men
kan geen week lang een hartelij-
ken lom huichelen. Neen, het
is zeker dat te Moskou „vorde
ringen" zijn gemaakt. Trouwens,
Stalin era de zijnen hebben steeds j
getoo' d, dat zij uiterst voorzich
tige staatslieden zijn en zich niet
in een militair avontuur willen
storten.
Gezien eenerzijds de terughou
ding der V. S. tegenover de Rus
sische aanspraken, anderzijds de
grootere tegemoetkomendheid der
Sovjet Unie op bepaalde punten,
is er een zekere kans, dat de
groote mogendheden het voor de
schikking van den nieuwen Vol
kenbond eens worden over de
politieke constructie der wereld,
speciaal van Europa. Dit eischt
dan natuurlijk vóór alles overeen
stemming omtrent dié gebieden,
welke niet reeds thans als Rus
sische of Engelsch-Fransche in
vloedssfeer zijn erkend, maar in
beide krachtvelden liggen. De
kans op een stemconflict in den
Veiligheidsraad is dan uiterst
klein.
ik geef loeeen dergelijk
machtsevenwicht is altijd uiterst
labiel. Toch kan het zich b.v.
een tiental jaren handhaven en
draagt intusschen een werke-
1 ij k economisch herstel bij tot
verdere vermindering der span
ningen, dan is m. i. zelfs bij een
vetorecht van elk der Groote Vijf,
een goede kans aanwezig op
definitieve toenadering, Tot dien
is ook voor ons de eerste eisch
een maximum aan militaire pa
raatheid, in nauwe samenwerking
met de andere West-Europeesche
staten en bovenal met België, met
welk land wij, juist reeds terwille
onzer defensie, de verhouding van
een Bondsstaat zoo snel en zoo
krachtig mogelijk mofeten bena
deren.
Doch dat is een onderwerp op
zichzelf.
JACOB FRaNKEL.
De Burgemeester van AXEL
maakt mede namens den Hoofd
controleur van den Centralen
Contiöle Dienst voor Zeeland
bekend, dat vanaf heden
de contróle op het vervoeren en
afleveren van distributie- en voed-
sï Ivoorzieningsproducten ZEER
STRENG zal geschieden en dat
bij het constateeren van overtre
dingen onmiddellijk tot inbeslag-
name zal worden overgegaan.
o
Vérbod terugkeer geëvacu-
eerden naar Hoofdplaat.
De Burgemeester van AXEL
maakt het navolgende besluit
van den Burgemeester van Hoofd
plaat aan de geëvacueerde per
sonen van die Gemeente bekend
Tot nadere openbare bekend
making is, ter voorkoming en
bestrijding van het gevaar van
besmettelijke ziekten de terugkeer
naar de Gemeente Hoofdplaat
verboden voor dg geëvacueerden
en andere vertrokken inwoners
dier Gemeente.
Axel, 21 October 1944.
o
De Burgemeester van AXEL
brengt het navolgende besluit van
den Burgemeester van BIER
VLIET ter algemeene kennis
„Ter bevordering van de orde
en ter bestrijding van het gevaar
van besmettelijke ziekten is door
hern besloten, dat tot nadere
openbare bekendmaking de terug
keer in die Gemeente van geëva
cueerden en andere personen,
w.lke uit die Gemeente vertrok
ken zijn, TIJDELIJK IS VER
BODEN.
Ontheffingen kunnen op schrif
telijk verzoek verleend worden
door den Burgemeester van die
Gemeente aan mannelijke per
sonen, welke niet ouder zijn dan
60 jaary.
o
Evacuatie.
Geëvacueerden, die de gemeente
verlaten om naar hun woonplaats
terug te keeren, zijn verplicht
vóór hun vertrek daarvan opgave
te doen bij het Evacuatiebureau
ter Gemeente-secretarie.
—o
Verbod van jagen op allerlei
wild,
De Burgemeester van AXEL
brengt ter kennis van belangheb
benden, dat het verbod om
te jagen op allerlei wild door
particulieren nog o n g e w ij-
zigd van kracht is.
Axel, 24 October 1944.
De Burgemeester van Axel,
P L. D. J. VAN OEVEREN.
Zondagmorgen werd in de
Ned. Herv. Kerk te Londen onder
leiding van Ds. van
^ëhöuaën voor .iet n< odlijdencir
vaderland. Vertegenwoordigers
van H.M. de Koningin en Prinses
Juliana en vele regeeringsambte-
naren woonden de godsdienst
oefening bij. Het kerkgebouw
was propvol en velen moesten
zich tevreden stellen met een
staanplaats
Nadat Ds. van Dorp diep be
wogen de ellende, die vooral in
liet moedeiiand heerscht had ge
schetst en in het bijzonder het
spoorwegpersoueel herdacht werd
een vurig gebed opgezonden voor
Koningin, Prinses, Prins Bernhard
en hunne Kinderen, opdat deze
spoedig in het bevrijde vaderland
zullen wederkeeren.
Tot slot werd gezongen het 6e
couplet van het Wilhelmus.
Evenals de vorige Zondag werd
ook weer in alle Nederlandsche
Kerken gebeden voor de spoedige
bevrijui .g van ons vaderland.
De Engelsche minister van
Marine heelt Zaterdag j.l. mede
gedeeld, dat het grootste convooi
dat ooit is samengesteld, bestaan
de uit 167 schepen met 1.000.C00
ton lading aan oorlogsmateriaal
en levensmiddelen de Atlantische
Oceaan is overgestoken.
Er werd gedurende den geheelen
overtocht slechts èèn duikboot
waaigenomen, die echter géén
aanval waagde.
Het Britsche ministerie van
Binnervlandsche Zaken deelt mede
dat Zondag j.i. een burgerlijke
luchtlijn Londen-Parijs is geopend
Een visum der militaire autori
teiten is niet vereischt, wel een
verklaring van een overheids
instantie, dat de reis in 's lands
belang is.
Zondag zijn te Parijs 18
straten verdoopt met namen van
leiders der verzetsoeweging. Dit
geschiedde ter eere der 75.000
Parijsche mannen en vrouwen,
die door de Duitschers tijdens de
bezetting en de gevechten om de
bevrijding zijn gedood.
Een der luchtvaartmede
werkers der B.B.C. heeft mede
gedeeld, dat de Duitschers drie
vierde van hun jagers, hun 8,8
cm artillerie en het personeel van
hun luchtdoelgeschut in West-
Duitschiand geconcentreerd heb
ben, ter afweer der geallieerde
luchtaanvallen. Het is niet-juist
dat de Luftwaffe dood isde
Duitschers hebben nog steeds
verscheidene duizenden jagers,
maar zij werpen ze alleen in den
strijd, wanneer zij kansen zien
voor een snel plaatselijk succes,
zooals bij Aken. Om hun jagers
te bemannen, hebben zij overigens
het meerendeel hunner bombar-
dements-eskaders moeten ont
binden.
Canadetsche troepen hebben
in Italië een geheime dagorder van
Kesseiring gevonden, waarin deze
zijn verontwaardiging uitspreekt
over het plu .deren van leege
woningen door Duitsche officieren
en soldaten.
Zondagmiddag.
Ten Noorden en Noord-Oosten
van Antwerpen maken de geal
lieerden goede vorderingen. Ze
zijn hier thans 5 tot 8,Km. op
gerukt, in verschillende richtingen.
Zij staan nog 1,5 km. van het
«anaal van Rosendaal bij Vossen-
berg. Verder bereikten zij Stapel-
heide en Wuestwezel.
De bruggen bij Moerdijk en
Geertruidenberg werden gebom
bardeerd.
In West Zeeuwsch-Vlaanderen
staan zij 3 km. ten Zuiden van
Oostburg. Oostburg zelf, dat
door de Duitschers zwaar ver
sterkt is, is gebombardeerd.
Aken is nu geheel in gealli
eerde handen. Alleen in de bui
tenwijken wordt nog gevochten.
In Hongarije trekken de Duit
schers ten N.-W. van Debreczin
snel terug. Russische voorhoede's
staan reeds 50 km. voorbij de
stad.
In Oost-Pruisen maken volgens
Duitsche berichten de Russen
regelmatig vooruitgang. Zij ruk
ken over een 80 km. breed front
op langs de spoorlijn naar Ko-
SCHE