Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
De nieuwe Volkenbond.
Bekendmakingen.
Herhaalde Waarschuwing.
Distributiekring Terneuzen.
Axel bevrijd!
Uitgeefster: Firma J. C. VINK - Axel
Bureau Markt 12. Postrekening 60263.
NOODUITQ A VE
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag.
Abonnementsprijs: Per 3 maanden f 1.25 franco p. p. f 1.55
Afzonderlijke nummers 5 ct.
ADVERTENTIËN
Voorlopig tarief
7 ct. per m.m. kleine aavertentie's van 1-5 regels 62 ct.,
dienstaanbiedingen 50 ct.
Advertentiën worden ingewacht tot uiterlijk Donderdagavond.
ii
Om vast te stellen, welke tegen
stellingen ten grondslag liggen
aan de controverse betreffende
het stemrecht die ii^ vele
commentaren thans het voor
naamste punt wordt genoemd
is het wenschelijk, een anderhalf
jaar terug te gaan.
In het voorjaar van 1943 toch
publiceerde het Amerikaansche
Ministerie van Buitenlarrdsche
Zaken (het z g State Department)
een verklaring, waarin onvoor
waardelijk gepleit werd voor een
„echten* Volkenbond, toegerust
met sancties en strijdmachten,
een Bond, waarin de V. S. een
belangrijke rol zouden moeten
spelen Deze Bond zou geheel en
al gebaseerd moeten worden op
het beginsel der collectieve vei
ligheid Het begrip der „strategi
sche grenzen* zou daarmede on-
vereenigbaar zijn.
Met deze verklaring, waarop
Roosevelt sindsdien de goedkeu
ring van het Congres verkreeg,
heeft de Amerikaansche isolatie-
politiek van 1919 formeel en de
finitief afgedaan.
Het is de peillooze tragiek der
historie, dat deze koers, ware zij
nog slechts tien jaren vroeger
ingeslagen, alle sindsdien over de
wereld gekomen oorlogsleed had
kunnen vermijden. De Italiaan-
sche aanval op Abessinië ware
door een Volkenbond met de V S.
in zijn midden in de kiem ge
smoord en Duitschiand zou niet
eens het theatrale gebaar der
Rijnlandbezetting gewaagd hebben
(zooals men weet was het een
schijnbeweging).
Edoch, het heeft weinig zin de
geschiedenis te reconstrueeren
met andere gegevens. In de
toekomst is voor de collectieve
veiligheid het reusachtige poten
tiëel der V St zonder voorbehoud
beschikbaar. Het Is een feit van
onmetelijke beteekenis.
Tegen wien richt het State
Department zich nu echter met
zijn verwerping der „strategische
grenzen* 7
De „strategische grens" of
„geleende grens* was door de
Duitsche berichtgeving reeds
maanden vroeger genoemd als
onderdeel der Russische politieke
aspiraties Het is een grens,
waarop een staat aanspraak maakt
onder de erkenning, dat bevol
kingsverhoudingen of vroeger be
zit hem daarop eigenlijk geen
recht geven, maar die hij zegt
noodig te hebben ter beveiliging
van zijn (natuurlijk defensieve)
positie Een bekend voorbeeld
hiervan is de Karelische land
engte, die Finland in 1940 aan
Rusland moest afstaan de Sovjets
achtten de Finsche kanonnen op
32 KM. van Leningrad een poten
tieel gevaar voor deze stad.
Op dezelfde gronden eischte de
Sovjet regeering in 1939, dat Enge
land en Frankrijk een herovering
der Baltische staten zouden goed
keuren. Op de Engelsch-Fransche
weigering moet het geprojecteerde
drievoudig verbond zijn afgestuit
en terwijl de West Europeesche
onderhandelaars nog te Moskou
vertoefden, contracteerde Stalin
met de minder scrupuleuze con-
concurrentie, d. w. z. met Von
Ribbentrop
Tegen deze eischen nu richt
zich de Amerikaansche verklaring:
OÜ'-^ollactieve veiligheid zij een
r-
bezetting van andermans gebied,
volmaakt overbodig zijn.
Het is duidelijk, dat tusschen
deze twee standpunten een com
promis moest worden gevonden,
wilde het op den duur tusschen
de twee grootste geallieerden niet
tot een sche p conflict komen
Er is geen twijfel aan, dat deze
quaestie in het najaar 1943 een
der belangrijkste agendapunten is
geweest op de conferenties van
Moskou en Teheran. Cordell Huil
heeft later verklaard, dat Enge
land en de V. S. hier tegenover
Rusland verplichtingen op zich
hadden genomen, die tot het
einde van den oorlog geheim
moesten blijven uit vele aanwij
zingen is echter op te maken, dat'
Rusland in het Oostzeegebied in
belangrijke mate de vrije hand
heeft gekregen, zulks practisch
in de beteekenis die dit woord
vóór 1914 had Geen accoord
schijnt bereikt te zijn inzake stra
tegische grenzen voor Rusland in
Roemenië, Hongarije en den
Balkan
De zaak wordt nog gecompli
ceerd door het feit, dat de Rus
sische aspiraties niet altijd be
trekking schijnen te hebben op
grenswijzigingen, doch ook op den
inhoud van de grondwetten der
nahuurstaten, hun economische
bestel, de spoorbreedte, enz Het
gebied, waarvoor de Sovjet Unie
zich aldus interesseert, wordt
grooter, naarmate de opmarsch
der Russische legers voortschrijdt.
De Ineenstorting van Roemenië
bracht hen tot aan de Aegeïsche
Zee, de capitulatie van Hongarije
voert hen vermoedelijk binnen
kort tot voor de poorten van
Weenen.
Aldus wordt de situatie in
Europa thans beheerscht door het
beeld, dat Smuts met zijn breede
visie in het voorjaar voorspelde
Het beeld van „den Russischen
kolos, die voortschrijdt over het
continent".
Met dit beeld voor oogen zullen
wij, schrikbeelden trachtende te
vermijden, de kans op een stem-
conflict in den Veiligheidsraad
nader bezien.
Mr. JACOB FRaNKEL-.
De Burgemeester van AXEL
brengl opnieuw in herinnering
zijn onlangs gedane waarschu
wing, omtrent het verzamelen,
vervoeren enz. van explosieve en
andere onbekende voorwerpen,
waarvan levensgevaar niet denk
beeldig is.
Ondanks deze waarschuwing
zijn er toch door onvoorzichtigen
handelingen gedaan, waatdoor
personen verwondingen hebben
opgeloopen, wellicht voor het
geheele leven.
Nogmaals wordt deze waar
schuwing tot de bevolking gericht
v.n. tot de ouders van kinderen,
om deze op het groote gevaar te
wijzen, wanneer uit nieuwsgierig
heid onbekende voorwerpen wor
den gedemonteerd en tot explosie
worden gebracht, dat dit levens
gevaarlijk is.
Mochten op particuliere ter
reinen of op de wegen voor
werpen worden aangetroffen,
waarvan levensgevaar niet denk
beeldig is, moet ten Gemeente
huize alsnog aangifte ge
schieden.
Goedereninzameling voor
oorlogsgetroffenen in West
Zeeuwsch Vlaanderen.
Er is reeds een beroep gedaan
op de offervaardigheid van de
ingezetenen om in eigen gemeente
getroffen families te helpen met
allerlei noodzakelijke behoeften.
HDraan is op dankbare wijze
gehoor gegeven.
Thans wordt door mij van een
aniere instantie gevraagd, om,
t n behoeve van de van alles
b roofde gezinnen in VVest-
Vlaanderen, lexiielgoedeien v.n.
onderkleerert en babyartikelen, in
te zamelen.
Ik ben er van doordrongen dat
door eigen inwoners voor hun
mede-ingezetenen alles is gedaan,
wat gedaan kon worden.
Afgezien van dit wil ik de in
gezetenen, die nog iets willen
afstaan, de gelegenheid voor
bovengenoemd doel, daarvoor
niet onthouden.
De gelegenheid tot deponeering
van die goederen is bepaald bij
M j. J Schieman, Noordstraat 18,
alhie r.
Oproeping gemeentewerkman.
Sollicitanten worden opgeroe
pen voor de betrekking van ge
meentewerkman op een belooning
van f 1129 met 4 tweejaariijkscne
verhoogingen van f 58, plus 6 pet.
tijdelijke en 10 pet. vaste duurte-
toeslag en kindertoelage.
De benoeming vindt plaats met
een- proefjaar.
Schriftelijke sollicitatiën, uit
sluitend van inwoners der ge
meente, worden ingewacht bij
den Burgemeester vóór 28 Octo
ber a.s.
o
De Burgemeester van AXEL
verzoekt alle uit de Rijks Pen
sioenfondsen gepensLenneerden
en wachtgelders met hun pensi-
oenstukken vóór of op 18 Octo
ber 1944 ter Gemeenta-Secretarie
te komen of te laten komen.
Deze oproep heeft betrekking
op het verzamelen van gegevens
voor het aanvragen van gelden
om het verschenen tijdvak van
pensioen of wachtgeld bij wijze
van voorschot te kunnen uitbe
talen.
- Niet tijdige opgave en over
legging der stukken heeft belang
rijke vertraging van deze uitkee-
ring tengevolge.
o—
Degenen die vliegerpalen moe
ten brengen, worden verzocht hier
mede te willen wachten tot a.s.
Maandag 23 Oct. Dit wegens te
groote drukte der laatste dagen.
Axel 14 October 1944.
De Burgemeester van Axel,
P. L. D. J. VAN OEVEREN, wnd.
—o
Bekendmaking.
De Inspecteur der Invoerrechten
en Accijnzen maakt bekend dat
hij zijn ambtenaren heeft opge
dragen van Maandag 16 October
af weder streng te letten op de
nakoming van de voorschriften
van de Motorrijtuigenbelasting.
Terneuzen, 13 October 1944.
De fd. Inspecteur der
Invoerrechten en Accijnzen,
W. F. OLDERT.
DETAILLISTEN.
De bonnen 21 voor Eenheids-
zeep, 22 voor Waschpoeder, 4-69
gen voor kinderdrankpoedej;,
kunnen worden ingeleverd. De
restantbonnen kunnen bij de
grossiers worden ingeleverd.
De coupures voor Jam en Gort
kunnen ter verlenging worden
aangeboden met uitzondering van
de Jam-coupures met afgeknipte
hoek.
De bonnen 39 B waarop vet is
verkocht moetm worden inge
leverd coupures worden hiervoor
niet verstrekt.
KAPPERS.
Deze kunnen hun aanvragen
om scheerzeep voor hun bedrijf
deze week indienen.
N.B. In het aleemeen wordt er
nogmaals op gv.wezen, dat
de loketten* in de middaguren
gesloten zijn.
A. TH. 'tG.
Wonderlijk echter was het ook,
dat naarmate de Duitschers op
het oorlogstooneel successen
oogstten of met tegenwind te
kampen hadden de propaganda
zich dienovereenkomstig wijzigde.
Ten opzichte van de frase:
Duitschiand wint op alle fronten
gold dat wel in het bijzonder.
Toen de Duitschers na den
„Blitzkrieg" in het Westen en
het zegevierend oprukken in
Rusland dat daarop volgde,
werkelijk met eenig recht deze
leuze mochten verkondigen, ston
den hun papieren waarlijk niet
hopeloos. Maar toen het pleit
bij Stalingrad ten ongunste be
slecht werd (in Febr. van 1943)
en de ver naar den Kaukasus
opgedrongen legers moesten re-
tireeren kwam het begin der
kentering. Het vertrouwen in de
uiteindelijke algemeene keer ten
gunste steeg vervolgens, toen bij
El Alamein in Noord-Afrika de
opmarsch der geallieerden werke
lijk definitief het pleit ten voor-
deele der aldaar opereerende
strijdmacht beslechtte.
De volkomen ten oorlog uit
geruste Duitsche legers, die een
paar jaar lang het voordeel had
den uitgebuit dat zij uit één
centraal gelegen Midden-Europa
konden optrekken, bleek altijd
nog een factor van geweldige
beteekenis. De lange ravitail-
leeringslijnen die de geallieerden
moesten volgen en die meer dan
den omtrek der aarde besloegen,
waren obstakels van ontzaggelijke
beteekenis, vooral toen de Itali
anen en de Duitschers de Mid-
dellandsche zee nog grootendeels
konden beheerschen. Dcch, naar
mate de strijd in Noord-Atrika
door de verrassende landing der
Britsch-Amerikaansche legers zijn
einde in Temesië naderde ver
viel een groot gedeelte van de
omwegen ter zee die gemaakt
moesten worden.
Italië's einde als koloniaal rijk
nadat Abessinië Erithrea en So-
maliland door de geallieerden
ganscheüjk waren veroverd, was
bezegeld en tevens met de zui
vering van Lybië en de rest van
Noord-Atrika de heerschappij in
de Middellaudsche zee.
De eertijds zoo smadelijk als
„eilanden-huppelaars" gekwalifi-
ceel§e Britsch Amerikaansche le
gers boekten succes op succes.
De opmarsch der Russen was
inmiddels niet meer te stuiten.
De landingen op Sicilië en Sar
dinië en daarna op hetltaliaansche
fronten" had afg^laan.
Zelfs een meester en koning
van den leugen als Göbbels kon
het niet langer ontveinzen, dal
eerlang de als onneembaar ge
doodverfde Atlantic-wal de vuur
proef zou moeten doorstaan. En
zoo naderde de winter van 1943'
'44! De uit Noord Afrika gere-
patuëerde generaal Rammel werd
belast mej het opperbevel in het
Westen. Groote gedeelten van
onze Nederlandsche gewesten,
inzonderheid de Zuid-Holland-
sche en Zeeuwsche eilanden,
werden geinundeerd. Ver land
inwaarts werden allerwege ver
dedigingswerken aangelegd. Deze
bleken alle een zuiver defensief;
karakter te bezitten.
Versch in het geheugen ligt de
Decembermorgen toen wij als
burgers van Axel voor het eerst
werden opgeroepen om des mor
gens bij het Centrum te komen
om in massa te worden te werk
gesteld. Ook ten onzent werden
midden in het land zoowel als
aan dijken en wegenkruispunten
stellingen aangelegd. Duizenden
en duizenden vorcierde deze ar
beid aan uitbetaalde werkloonen.
Aanvankelijk werden de ploegen
om de 14 dagen afgewisseld.
Dat dit werk 4 a 5 maal zooveel
koste, omdat het grootendeels
door ongeschoolde arbeidskrach
ten werd uitgevoerd scheen er
minder op aan te komen. De
stroom van bankbiljetten en zilver
bons was in zoodanige mate ver
breed en vergroot, dat het er op
geen honderdduizend gulden bleek
aan te komen. Hoeveel aan mil-
liöenen zouden de geweldige
bunkerwerken op Walcheren en
co. bij Breskens niet hebben
gekost Doch, wat kon cfit den
bezetter schelen Gewerkt moest
er worden, al was het maar voor
de leus. Ook, al werd er op de
meest buitensporige manier „lijn"
getrokken. Het kwam er immers
voor de mof aileen rnaar op aan,
het land radicaal uit te putten
en te mergelen en de massa het
beeld van een papieren schijn
welvaart voor oogen te tooveren.
Maar noch schijn-weivaart, noch
bunker-soep vermochten de animo
om te werken bij deze massa te
vergrooten. Elk trachtte op slink-
sche wijze te ontkomen aan de
dikwijls vernederende (want ten
dienste van den vijand uitgevoer
de) werkzaamheden.. Maar men-
schen die noch hoog op durfden
geven van hun Nederlanderschap
waren de trawanten van den
vijand en fungeerden ais ploeg
bazen, beier gezegd „koelre"- of
„slavendrijvers"Want onom
wonden spraken wij het onder
elkaar uit, dal wij tot slaven
waren gedegradeerd. Als slaven
en huurlingen in het land onzer
inwoning! En er kwam aan dit
alles maar geen eind.
Sprak de nazi-propaganda bij
monde van Göbbels en Rommel
het niet openlijk uit, dat het
Duitsche verdedigingsstelsel met
name van de Atlaniic-wal eigen
lijk nooit„af" kwam Het was
om er hopeloos onder te worden.
Onderwijzers, kantoormenschen
en ambtenaren werden aan het
werk gezet met scnop of spade
en later om palen te planten en
boomen te rooien.
(Wordt vervolgd).
PLAATSELIJK NIEUWS.
De Commissie van Advies bij
den P.B.H. te Hulst verzoekt ons
nieue te deelen, dat thans, nu een
groot deel van ons volk in de
grootste ellende verxeen, en onze
streek nog grootendeels gespaard
is gebleven, zij er vast op rekent,
dat alle door den voedseicom-
missaris gegeven aanwijzingen
onmiddellijk en met de grootste
spoed zullen worden uitgevoerd,
zoowel wat betreft de graanleve-
ring als de boterproductie. Mocht
iemand zijn aandeel in de boter
productie, dat opnieuw met bil
lijkheid zal worden vastgesteld,
met leveren, dan zal onmiddellijk
tot inbeslagname van de melk
veestapel worden overgegaan.
Zaterdagmorgen had op den
overweg van de lijn Meedelen—
Terneuzen aan den Armendijk
alhier een fflfljH thjtt
tv
r'
