Migraine
"AKKERTJES
Nieuws en A d vertent*eblad
voor Zee nwsch -Vlaanderen.
Een groot man.
No. 30
VRTJDAG 18 JUTT 1911.
57e Jaarg.
In scherp licht.
Binnenland.
LM blad. verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 79 Cent; franco per post 1,04 Gulden.
Afzonderlijke Nos 5 Cent.
Firma J. C VINK - Axel
Vrijdagavond heeft, schrijft de
N R Crt., in een kleinen krirg,
waar Nederlanders en Duitschers
elkaar ontmoeten in wederzijdsche
behoefte aan gedachtenwisseling
over de vraagstukken welke de
tijd ons voorlegt, prof. van Dam,
de secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, we
tenschap en cultuurbescherming,
gesproken over de geesteshouding
van Nederland tegenover het
bolsjewisme.
Hij kon er op wijzen, dat bij
alle uiteenloopen van de meenin
gen de communistische ideiën
en idealen, zoomin als het inter
nationalistische drijven, dat daar
uit werd gevoed, onder ons volk
aanhang hebben kunnen vinden.
In dit opzicht althans, zoo meende
hij, had het instinct nauwkeurig
gewerkt.
Bij de christelijke cultuur van
ons volk was van protestanten
en katholieken slechts bestrijding
op leven en dood te verwachten.
Maar ook het burgerlijke karakter
van ons volk in zijn geheel,, te
zamen met den hoogen materiee-
len welstand, welken wij steeds
hadden gekend, en de vele hulp
bronnen waarover wij beschikten,
had het in staai gesteld aan de
verleiding van schoonklinkende
toekomstfantazirën weerstand te
bieden. Het alternatief was steeds
minder, dan hetgeen men zelf
reeds had.
Dan was er onze zin voor vrij
heid en ger chtigheid, welke ons
nog meer dan van de leer van
het communisme van de praktijk
in Rusland had afgewend. Niet
minder had ons *olk steeds ont
aarding van het familieleven en
ontwrichting van de moraal ge
vreesd.
Dat hiervan geen bewijzen te
vinden waren geweest in de pro
gramma's der politieke partijen,
noemde prof. van Dam misleidend.
Men behoefde deze slechts op de
positieve punten te bestudeeren,
om tot de slotsom te komen, dat
de strekking dezer programma's
FEUILLETON
2)
Door die goedkeuring aange
spoord, begon Eiienne al zyn
werkzaamheden op te sommen
rekenen, taal, wandeling, ver
schillende spelen. Hij voegde
er opmerkingen en overwegingen
by, onverschillig voor het lachen
en den lof, die zyn woorden
opleverden, ernstig, eenvoudig,
enkel bezig gehouden door het
geen hy zeide, omdat by een
gave van oprechtheid en natuur
lijkheid bezat, die by een man
netje van zjjn leeftyd buiten
gewoon genoemd mocht worden.
Hy vertelde langzaam, nu en
dan zwygende, om dan zyn
woorden te zoeken. Alsdan ge
leek hy op eigenaardige wjjse
op zyn <zader. Hy scheen dan
diens verkort, diens verkleind
voorbeeldmen zou van een
verkleind portret hebben kunnen
spreken. Het .waren dezelfde
gogen met die onbepaalde kleur-
scbakeering en denzeltden btik
onder de dichte wimpers, de-
kalfde tos» gelaat, oog
volkomen in strijd was met het
geen het bolsjewisme wil.
Met dat al liet zich een zekere
argeloosheid tegenover hetgeen
zich in den loop der jaren in de
Sovjetunie had afgespeeld niet
loochenen. Was de politieke
invloed van het communisme
gering, hetzelfde kon niet worden
gezegd van de invloeden op gees
telijk terrein. Niet onaardig sprak
prof. van Dam van een zeker aes-
th. tisch genoegen, dat men in be
paalde kringen in de kennisneming
van hetgeen er in de Sovjetunie
voorviel gevonden had.
Tegenover deze uiting eener
„goedmoedige nalatigheid" stond
de indruk, dien de verbreiding
van de leuze van „de bevrijding
van de onderdrukte volkeren in
Azië" in onze overzeesche ge-
biedsdeelen maakte, al was er dan
ook tenslotte het gebeurde op de
Zeven Provinciën voor noodig
geweest, om de trage geesten
heelemaal wakker te krijgen.
Het was een van de redenen,
waarom Nederland steeds is blij
ven weigeren de Sovjetunie te
erkennen en tenslotte ook tegen
haar toelating in den Volkenbond
heeft gestemd. Commercieele
overwegingen werden daardoor
overstemd, nog afgezien van de
moreele bezwaren.
De conclusie, waartoe prof. van
Dam kwam, was, dat het Neder-
landsche volk zich, met zijn staat,
door hun inzicht in de werkelijke
bedoelingen van het communisme
steeds op een afstand daarvan had
gehouden, al was het ook op
sommige oogenblikken, als gevolg
van de ons eigen verdraagzaam
heid, meer geluk dan wijsheid
geweest, dat het gevaar ons toch
niet te na gekomen was.
Maar prof. van Dam ging in
zijn uiteenzetting ook niet voor de
consequenties onder de huidige
omstandigheden uit den weg. De
strijd, welke thans tusschen het
Duitsche rijk en de Sovjetunie is
ontbrand, kan ons volk niet on
verschillig laten. Noch van in
vloed. noch in getal waren de
communisten gevaarlijk genoeg,
om bun reacties te hoeven te
dezelfdd gebaren, dezelfde hou
ding. Ea wanneer zy aldus
tegenover elkander zaten, de een
sprekend en de ander hem be
wonderend, schenen zjj nog meer
dezelfden te zijn, omdat alsdan
de rader zich naar de gelijkenis
met zyn kind vormde en, waa
neer hy zijn zoon beschouwde,
in zij a droefgeestige oogen iets
van de heldere oogen, die hem
toelachten, overnam.
Toen de maaltijd afgeloopen
en het verhaal g. ëindigd was,
stond Eiienne be iaard op en
omhelsde zyn moeder en daarna
zy a vader.
„Goeden nacht, lieveling!'
Lang en vurig drukte Uuroc
zyn zoontje aan het hart. liet
moederlijke stem herhaalde bij
verscheidene malen in het vuur
van een teederheid, die geen
andere woorden kon vinden
„Dag kleine, slaap wel, slaap
wel I"
Terwyl Etienne, vóór zyn
kindermeid uitloopend, zich met
zyn kalme pasjes verwijderde,
voigde by hem met een harts-
tochteiijken en nog meer zwaar
moediger blik. Toen de deur
achter zijn jongetje was dicht
gevallen, mompelde bij met
Tochtige wimpers «o «es piot-
ADVERTENT1ËN vail 1 tut 5 regels 621/, Centvoor
eiken regel meer 121/, Cent. Groote letter? worden naar
plaatsruimte berekend. Kleine advertentië 31 Cent.
Advertenfië woeden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag Vrijdagvoormiddag lr ure.
Zomer- verkoudheid
O Z) Q? iTtijnfiaxdtJe*
duchten. Diegenen echter, die
het op grond van den oorlogs
toestand, waarin wij verkeeren,
in het voordeel van ons land
achtten, dat de strijd tusschen
Duitschland en de So.jtiu ie
zoo lang en uitputtelijk mug <ijk
zou zijn, waarschuwde spr. vuur
de gevolgen, leder, die het be
lang van zijn voik voor oogen
had, moest wenschen, dat er een
centrale macht zou zijn, om na
den oorlog de krachten te ver
zamelen, opdat Europa tiet hoofd
zou kunnen bieden aan verder
dreigende gevaren.
Prof. Van Dam zag echter niet
over het hoofd, dat de groote
massa waarvoor de door de
Nederlandsche U óe aangenomen
houding kenmerkend is, geen
partij gekozen heeft. De Neder
lander is in zijn politieke denken
nu eenmaal zoo statisch, dat hi],
op het oogenbiik, dat oy amuch
optreden eisch is, bij voorkeur in
een formalistisch ntet-ku men
vlucht.
En zooals spr. een bero* p deed
op menscnen met inzicht, om met
het vereischte beleid de g sten
te overtuigen van de nooiz ke-
lijke keuze „t gen net bolsj w.sine
voor Europa" zoo oninieiu ij
zijn lof niet aan generaal b yf-
fardt, den voormatigen ctnt an
den generalen staf, die zie d at
dagen tot zijn landgenooten ge
wend heeft met een oproep, <m
aan het Oostelijk fro n voor de
toekomst van land en voik de
wapens te voere
Uit den oproep, waarin de
Rijkscommissaris het initiatief van
generaal Seyffardt steunt, heboen
wij gehoord, noe reeds duizenden
jonge Nederlanders te wapen ge
sneld zijn om zij aan zij met
Bulgaren, Denen, Duitschers, Fin
nen, Franschen, Italianen, Kro-
aten, Noren, Portugeezen, Roe
menen, Zweden, Slowaken, Sp^n-
Beliogen bitteren trek om den
mood
„Arme kleine l'
„Waarom beklaag je hem
altyd?" vroeg ma»rouw Duroc
Duroc antwoordde niet. maar
nu by met zyn vrouw alteen
was, zag by haar nieuwsgier g
aan.
„Ea gy, arme vriendin Hoe
gaat het met jou
„Goed, heel goed I"
Mevrouw Duroc wasbynanog
knap te noemeD, met baar
blonde, meer licbte dan donkere
haren, haar krijtwitte taudeu en
haar zoo innemeuden glimlach,
die voortdurend op haar scheen
te rusten. Maar baar te door
zichtige huid nad de verweuue
kleur van verlepte bloemen, baar
kastanjebruine oogen de donkere
kringen, die uit vermaken, ver
driet ot ziekte voortkomen.
„Je ziet er niet goed uit," zei
Duroc op denzeltden toon van
bitterheid, dien de kleine Euenue
reeds by hem had opgewekt.
„Je zou vau lucht moeien ver
anderen, op reis gaau, den geest
wat rustiger houden..
Na de geboorte van haar zoon
was mevrouw Duroc nooit goed
hersteld. Haar lichaam, uat ie
lang onbeweeglijk ea uugeiirt&t
jaarden en Hongaren te strijden
voor de verdediging van het
avondland en voor een eensgezind
en sterk Europa, waarin de vrede
verz^k-rd zal zijn.
U t het bericht, dat in den strijd
om Lemberg de commandant van
de S.S. Stardarte Westland, SS.
Standarten führer Hilmar Waec-
kerie, gesneuveld is, mag men
fl iden, dat daar ook reeds bic d
ge.loeid heeft van die Nederlan
ders, die reeds vóór den oorlog
m t de S wjetunie gehoor gegeven
hebben aan de roepstem om in
het Duitsche leger voor de toe
komst van hun land en volk te
strijden.
Thans is de gelegenheid ge
opend, om dit onder eigen vlag
en aangevoerd door eigen offi
cieren te doen. Uit dezelfde over
tuiging, waaruit Nederland vroe
ger elke erkenning van de Sov
jetunie afgewezen heeft, de over
tuiging dat tusschen de staten
althans een minimum van zede
lijke en politieke overeenstemming
noodig is, uit deze overtuiging
roept generaal S yftardt thans de
Nederlanders op om één in Eu
ropa tront te maken tegen het
Oosten.
„Ik heb het mijn plicht geacht
het initiatief te n men tot het op
richten van een N ,-derla dsch vrij
corps, dat zijde aan zijde m t de
rn-ds strijdende troepen van alle
Eu- peesch denkende volk n het
Üu sche leger en die Nederlan
dss. die reeds in zijn rijen staan
te hulp komt en hun taak ver
licht. Ik zie daarin niet slechts
een plicht, maar acht het een
voorr cht, dat wij onze Europee-
sche vrijheid, het behoud onzer
cultuur kunnen bevechten en deze
met straks als aalmoes uit a idere
hand behoeven te aanvaarden".
„Hoe ook ieder van u den gang
der gebeurtenissen tot nu toe
moge hebben beoordeeld, alle
verschillen van opvatting moeten
thans van ons afgezet worden",
aldus generaal S yffardt. Frof.
Van Dam heeft ons Zaterdagavond
uiteengezet, op wdke, deels psy
chologische weerstanden dit stuit,
ondanks de onbetwijfelbaar anti
had gelegen, had op den gemak-
keljjken stoel kwijnende gewoon
ten aangenomen. Zy nad dik-
wyis aanvallen vaa fl luwte,
plo selicge oi g-steldheden. maar
i iets vond zy wreeder, dan dat
zy haar man ongerust ot ook
maar bezorgd voor haar moest
z n
„Ik herhaal ja, myn vriend,
dat ik mij nooit zoo goed bevon
den heb."
„Des te beter," zei Duroc dof.
Zy zwegen
Met het werktuiglijk gebaar
van degonen, die aan iets anders
denken, had mevrouw Duroc één
arm op den rand van de taiel,
den anderen op den schouder
van baar man gelegd. Op naar
beurt zag zy hem nu oog oplet
tend aao, eu in du oogenbiik
gaf de teederheid van haar blik
al den angst te kennen, die
baar jeugd zoo snel had doen
verwelken.
„Je hebt nog andere zorgen,"
sprak zy' beschroomd. „Waarom
zeg je mij niet de waarneid be-
tr'ff nde je toestand
„Och, mijn toestand," riep
Duroc dnttig, „ken je dien dan
niet Die wordt eiken dag
ernstiger. Hij is vandaag erger
diü |l«tereo, Morgen «»l hjj
bolsjewistische gezindheid van
het overgroote deel van ons volk.
Ter wille van de eenheid van ons
volk moge, ook daar waar de
meeningen nog tegenover elkander
staan, aandeN.derla dsche man
nen, die hun leven voor hun volk
en hun ideaal ia d; waagschaal
stellen, de tol van eerbied voor
den ernst hunner overtuiging,
waarvan zij zoodoe. de blijk ge
ven, worden b taald.
NED. AMBULANCE NAAR
HET OOSTEN.
De persdienst van de N.S.B.
meldt
Maandagmorgen stonden voor
het stafkwartier der W A. te
Utrecht 3 auto's opgesteld, allen
bescmlderd met de bekende grijze
legerkleur en voorzien van het
kenteeken van het Oostfront.
Deze kleine expeditie was de
eerste ambulance (zij het in mi
niatuur) die naar het Oosten is
vertrokken. De commandant der
W.A., mr. A. J. Zondervan, had
n.l. besloten voor zijn weerman
nen, die bij het N.S.K K dienen,
ook Nedeilandsche artsen in te
zetten, teneinde de Duitsche dok
toren het werk te verlichten, en
onze kameraden daar ver van hun
vaderland vandaan, van ons voort
durend m deleven te overtuigen.
De auto's waren volgeladen met
medicamenten en bovendien met
de vele pakjes, die men aan het
stafkwartier in de afgeloopen 3
dagen voor de kameraden aan
het Oostfront ontvangen had.
misschien onherstelbaar zyn."
Op den oever der Seine bezat
Duroc een fabriek, waar hy een
houderdtal werklieden in dienst
had voor de vervaardiging van
electrische toestellen en machi
nes Schrander en werkzaam
onderzoeker, goed w«rktuigkun*
dige, bekwaam administrateur
als by was, had hij reeds op
den dag na zyn buwelyk den
gebeelen bruidschat zyner vrouw
aao zjjn inrichting besteed. De
eerste jaren waren voorspoedig
geweest en Duroc had grootsene
plannen ontworpen hij bezat
een vindingrijken geest en lust
in 't wagen. Evenmin ontbrak
het hem aan dia nog zeldzamer
kracht, die id r<*at stelt een
omstandigheden fiet hoofd ta
bieden M tar de to standen ïu
die gebeel nieuwe nyverft-id
waren zoo plo's in g verand'ra
Na korten tij i wi h de kiune
fabriek te Neuiliy, met aaar
schrale hulpmiddelen, haar zwak
personeel pd haar verouderde
macbiner>< öa iet m er in suat
de concurrent e *eg o de groo-
tere nieuwen flra.a> en de
maatschappjje? txu route kapi
talen het hoofi te b .aan.
(Wostft fervelgdj
AXELSCHEffiCOURANT
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56 - Postrekening 60263.
Hoofdredacteur J. D. FREEKENHORST
Prins Hendrikstraat 43, Axel
jagen de kou er uit Doos 10 en 5Oct.
„schele hoofdpijn" maken be
hoorlijk v/erken onmogelijk I
Neem een "AKKERTJE", even
liggen. Daarna weer frisch.
