Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
EENE SFINX.
Zeeuwen lenigen
Zeeuwsche nooden.
No. 70.
DINSDAG 10 DECEMBER 1940.
50e Jaarg
fiH» J
Firma J. C. VINK - Axel
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Londen onder den druk van den
luchtoorlog.
Edward Beattie, correspondent
van de United Press schrijft
De normale morgen in Londen
begint met het gehuil van de
sirenes, die het einde van het
luchtalarm aankondigen. De Lon-
denaar wikkelt zich dan in zijn
kelder of in het ondergrondsche
spoorwegsiation, waar hij voor
den nacnt beschutting heeft ge
zocht, uit zijn dekens. Velen
hebben ook eigen schuilplaatsen
in de tuinen van hun huizen laten
maken, waarin zij met hun gezin
den nacht doorbrengen. Men
heeft uitgerekend dat ongeveer 15
procent van de Londensche be
volking den nacht in openbare
schuilplaatsen of ondergrondsche
spoorwegstations doorbiengt. De
overigen hebben zich zoo goed
en kwaad dat ging thuis inge
richt. Na het vrij-signaal is de
mogelijkheid 's morgens dan groot
dat er bij het ontbijt geen ei is,
en dat de gasdruk met voldoende
is om de nam te bakken. Van
de heftigheid van den laatsten
luchtaanval hangt het af, hoelang
men 's morgens noodig heeft om
op kantoor te komen. Vaak moet
men onderweg vele malen over
stappen en komt men eerst na
langen tijd en langs verschillende
omwegen daar aan. Ook gedu
rende den dag zal men meerdere
malen de schuilplaatsen op moe
ten zoeken, wanneer de waarne
mingsposten op de daken de na
dering van vijandelijke vliegtuigen
melden. De gemiddelde Loriüe-
naar verlaat zijn arbeidsterrein
zoo vroeg mogelijk, om niet door
de verduistering verrast te worden
en tevens door het eerste alarm,
dat meestal niet lang na het in
vallen der duisternis op zich laat
wachten.
Anders is het echter in het Oos
ten van Londen, waar de bevolking
het ook voor den oorlog niet al
te rijk had. Duizend.n gezinnen
zijn hier thans dakloos geworden
en leiden een schaduw-bestaan
FEUILLETON
Slechts toen de laatste noten
van den zang wegstierven, ge
voelde hij zich vry.
.Waart gy bezig my te byp-
notiseeren vroeg bij, met een
poging om te glimlachen.
„Ik wilde myne kracht eens
beproeven*.
,Ik dacht, dat gy daar niet
veel aan hecbtet
„Somtyds wel*.
„Ben ik een goed persoon om
proeven op te nemen
„Gij geett u niet spoedig ge
vangen 1... Kom, beantwoord my
myne vraag. Waarom....*
„Ik bang voor u ben P Kom
mee naar gindsch vertrek, daar
sal ik het u zeggen*.
Zy traden tusschen de vroo-
lyke gasten door en gingen in
een aangrenzende kleinere
kamer.
Zy nam plaats in een lage
stoelhy schoof een zetel naast
baar en ging eveneens zitten.
Zy zag naar hem op en, met
t*ne uitdrukking van uieuws-
in en rondom de openbare schuil
plaatsen. Deze schuilplaatsen be-
teekenen voor duizenden bewo
ners van Oost-Londen feitelijk
hun geheele leven. Er is daar een
reusachtig gewelf, dat vroeger
als pakhuis dienst deed. Thans
biedt het aan 6000 personen be
schutting en onderkomen, gelijk
ik op een nacht kon vaststellen.
Dit gewelf is voldoende bomveilig,
daar er zich nog verscheidene
sterk gebouwde verdiepingen
boven bevinden. Dat is eenter
ook het eenige voordeel dat het
voor zich kan opeischen.
In de nabijheid bevinden zich
nog verscheidene vroegere pakhui
zen, die thans duizenden Londe-
naren tot schuilplaats dienen.
De menschen spreiden hier hun
dekens op den stoffigen vloer uit,
terwijl anderen er de vooikeur
aan geven zich tusschen de groote
rollen krantenpapier in te richten,
welke nog niet verwijderd zijn.
In deze ruimten bevinden zich
ook de openbare toiletten, welke
de autoriteiten driemaal per nacht
laten reinigen. Overal ruikt het
naar de chemicaliën die voor
desinfectie gebruikt worden. Vele
lieden slapen in ligstoelen, terwijl
anderen de vochtige steenen met
dikke lagen krantenpapier bedekt
hebben. Katten en honden loopen
in en uit. Hier bevinden zich
ook de rijdende cantines van het
Leger des Heiis, die thee, soep,
broodjes, marmelade enz. voor
één of twee stuiver, of koude
vleescnpasteien voor drie stuiver
verkoopen. In de geheele schuil
plaats is geen waschgelegenheid,
de meeste menschen die hier
komen, hebben geen andere plaats
waar zij den nacht kunnen door
brengen. 's Morgens moeten zij
de ruimten wter verlaten, daar
deze dan gedesinfecteerd worden.
Na vier uur 's middags mogen
zij er weer binnen. Ik zag hoe
zij uit een dozijn nauwe straatjes
aan kwamen stroomen. Velen
duwden kinderwagens voor zich
uit, anderen trokken karretjes
achter zich aan, terwijl weer
anderen hun beddegoed als een
groote stoffige rol onder den arm
gierige verwachting op het gelaat,
zei zy niets anders dan dit eene
woord
„Wel?*
Hy glimlachte.
„Ik vind nu, dat ik eigenlijk
niets te zeggen heb, mevrouw*.
„Mijnheer, dan was het onbe
leefd, my te storen 1*
„Gjj wenscht de reden te
weten, waarom ik iets op u tegen
schijn te hebben Veronderstel,
dat daar tbans eens geen sprake
meer van was?'
„Dat zou my niet verwonde
ren".
Zy zei dit met eene onbe
schrijfelijke uitdrukking in den
toon harer stem en eene luchtige
beweging van het hoofd, die hij
aanbiddelijk vond.
„Waarom niet?*
„Omdat wy in den grond met
elkander overeenstemmen".
„Wy? Maar wy hebben el
kander nog geen zes dagen
gekend
„Hebt gij reeds zoo lang in de
wereld verkeerd, zonder onder
vonden te hebben, dat er men
schen zyn, die in ééo enkelen
dag zooveel leven, als anderen
in een jaar Weet gij niet, dat
de wezens, met wie wy dageiyks
▼erfeaerea, die wij vrienden
droegen. Maar iedereen schijnt
precies te weten, waar hij zijn
bed wil opslaan. Aan het eind
van de schuilplaats waren arbei
ders bezig, muren van tegels
tusschen de toiletten op te tiek-
ken. Zonder waschgelegenheid
en zonder voldoenden afvoer en
voortdurend medisch toezicht,
vormt zoo'n schuilplaats ook in
den winter een gevaar voor de
gezondheid van de bewoners.
De menschen zij i tha s niet
alleen gedwongen zich meestal
in de rivier te wasschen, doch
velen zijn ook „catty", hetgeen de
Cockney uitdrukking is voor „lui
zen hebben". De meeste open
bare schuilplaatsen zijn echter
beter. In velen zijn zelfs toilet-
letten met stroomend water. De
autoriteiten doen wat zij kunnen
om de omstandigheden snel te
verbeteren doch dat gaat absoluut
niet snel in een land, dat aller
eerst aan de vervaardiging van
wapens en munitie moet denken.
De minister van openbare veilig
heid, Mossison, verklaarde on
langs dat men opdracht heeft ge
geven tot het bouwen van schuil
plaatsen voor bijna 1,900,000
Londenaars, daarvan zijn echter
pas kelders voor 400,000 men
schen gereed en het zal nog wel
langen tijd duren voor alles ge
reed is.
De kinderen, die niet uit Lon
den weggezonden zijn, krijgen
feitelijk in het geheel geen onder
wijs. Er zijn hier ongeveer een
millioen kinderen, waarbij die uit
de andere ontruimde gebieden nog
komen, waar de scholen eveneens
gesloten zijn. De stagnatie in het
onderwijs is echter volgens een
officieele verklaring niet zoo erg,
als deze zou kunnen zijn. In de
gebieden, waarin de omstandig
heden betrekkelijk normaal zijn,
zijn ongeveer 1.5 millioen kin
deren van leerplichtigen leeftijd,
zij ontvangen hun normale school
opleiding. In de zoogenaamde
opnamegebieden is het aantal
kinderen tot 2.5 milllioen geste
gen, waarbij de 450,000 geëva
cueerde kinderen mede gerekend
zijn. In deze gebieden wordt,
noemen, vaak het minst begrjj
pen, wat er zetelt op den bodem
van ons hart O, het is zulk
eene groote dwaling, te meenen,
dat een vertrouwelyke omgang
tusschen eenige personen ook
noodzakeiyk de kennis van
elkanders karakter meebrengt.
Esn vreemde hand kaa in een
oogenblik den sluier optuffm,
welke onze geheimste gedachten
verbergt voor hen, met wie wij
intiem verkeeren, doch die onze
tijnere en dieper liggende ge
voelens niet deelen'.
„Mag ik daaruit afleiden, dat
deze hand" hy keek met min
ot meer spottenden blik op de
zyne „die eer is te beurt ge
vallen
„Gjj moogt er uit afleiden wat
gij wilt", sprak zij, het hoofd
opheffende en hem een trotschen
blik toewerpende.
„Gij zyt zeer schoon", sprak
by op ern8tigen toon.
„Mijn gezicht is al myn rjjk-
dom".
„Doch uw hart is niet goed*,
ging by voort.
„Inderdaad 1 En
„Gjj zoudt een man er toe
brengen, alles voor u op bet
spel te zetten, zjjue eer zelfs*,
Zjj bleef eenige ooganblikken
ADVERTENTIËN van 1 fot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
naar verklaard wordt het onder
wijs grootendeels op normale
wijze gegeven.
Verdeeling der Winterhulp-
gelden-
Hoew-1 de eerste collecte voor
de Wu.iertiulp niet voiaomdc kon
worden voorbereid de tijd van
voorbereiding was te kort, en het
propaganda-apparaat was nog
niet in volle werking heeft
zij, wat Zeeland betreft alleszins
aan de verwachtingen beantwoord.
De Zeeuwen hebben opnieuw
bewezen toegankelijk te zij i voor
de nooden, die onder de Bevol
king leven.
Dit bleek ons uit het onderhoud,
dat we dezer dagen hadden met
den provincialen directeur voor
Zeeland van de Winterhulp Ne
derland, Mr. W. K H. Dieleman,
die ons een aantal inlichtingen
over de eerste collecte en over
de verdeeling daarvan verschafte.
De opbrengsten in alle gemeen
ten, aldus Mr. Dieleman, zijn nog
ntet bekend, maar van verreweg
het meerendeel der plaatsen heb
ben we de opgaven toch al bin
nen. Daaruit blijkt, dat in 74
steden en dorpen van ons gewest
door middel van inzamelingen met
bussen f 15-134,54 voor de Win
terhulp bijeen is gebracht. Dit
komt neer op een gemiddelde
bijdrage per hoofd van 7.2 cent.
in enkele plaatsen is dit gemid
delde aanzienlijk lager, elders
weer verblijdend hooger. Het
hoogste gemiddelde leverde de
gemeente Waarde met 17 5 cent.
Mr. Dieleman, verwachtte, dat
de geheele opbrengst in Zeeland
om en bij f 17.000 zou beloopen.
Althans wat de bus-collecten be
treft, Hierbij dienen dan nog te
worden geteld de bijzondere gif
ten. B.v. f 2000 van net corres
pondentschap Middelburg van de
Nederlandsche Bank, f 1000 van
den Heer P. W. M. Hoegen van
in nadenken verzonken voor
zich uitstaren.
„Ik zou zoo gaarne zijn, wat
men eene brave vrouw noemt",
zei zy eensklaps, zijne hand
grypende.
„Doe er uw best toe".
„O, de strijd is zoo zwaar,
wanneer men alleen staat. Gy
weet niet, wat het is, geheel op
eigen kracht te moeten steunen,
zich zelt zijn weg in het leven
te moeten atbakeuen en niets te
hebben om zich op te verlaten,
dan dit", zjj strekte hare
hand uit „en dit", zjj wees
er mee naar haar bekoorlijk
gelaat.
Kolonel Varien volgde hare
bewegingen als onder den in
vloed eener betoovering.
Het was lang geleden sedert
hjj iemand had ontmoet, die
zooveel indruk op hem maakte,
laug sinds zyn nart zoo neftig
had geklopt.
„Nu noorde hy haar zeggen,
op zachten, innigen toon.
„Gij zyt eene »fl.ix", bracht
hjj haperend uit.
,Dat heeft men meer gezegd".
Zjj kwam iets dichter bij hem.
Hy wist niet, hoe hy er toe
kwam, doch hjj drukte hart*»
tuchtelijk hare handt
Hoogelande te Serooskerke, en
een nog nader te bepalen som
van de firma Vroom en Dreesmann
te Middelburg, die n.l. in het ge
heel f 50.000 beschikbaar heeft
gesteld.
De Heer Dieleman achtte, ge
zien de noodzakelijkerwijs onvol
doende voorbereiding van de
eerste collecte, haar opbrengst
bevredigend Bij hooge uitzon
dering, zoo zei hij, is ir Zeela d
wel ecus m er Lij en o ac it,
maar deze eeiste W meiiiu.p col
lecte slaat vrijwel alle Zceuwscne
collecten met glans.
Ten aanzien van de volgende
collecten was de provinciale di
recteur optimistisch gestc-md.
Men is thans in nagenoeg alle
gemeenten, die er nog geen heb
ben, bezig werkgemeenschappen
op te richten, zei hij. Deze
werkgemeenschappen, die rij
voorkeur dienen te bestaan uit
personen van allerlei richtingen
die hun sporen op charitam f
gebied al verdiend hebben, zulitn
de hulpbereidheid van hun plaais-
genooten stimuleeren, en er in
hooge mate toe bij ragen, dat het
Winterhulp-werk nog beter tot
zijn recht komt, dan nu reeds
het geval is. Verder zal men bij
de komende collecten meer reke
ning houden met plaatselijke ge
woonten. Waar het te doen ge
bruikelijk is voor liefdadige doel
einden met inteekenlijsien te
werken, zal ook voor de Winter
hulp met lijsten worden rond
gegaan.
In den loop van deze en de
volgende maand zal de provinciale
directeur alle gemeenten in Zee
land bezoeken, om contact met
de werkgemeenschappen te maken
deze nader te instruceren er.
a lerlei maatregelen te trtffen,
die noodig blijKen voor de tweede
collecte, welke zooals bekend,
op 27 en 28 December zal worden
gehouden,
Zeeuwsch geld voor Zeeuwen.
Mr. Dieleman was uiteraard
zeer verheugd te kunnen mee-
deelen, dat de gansche opbrengst
van de eerste collecte aan de
„Audrey 1 Audrey klonk het
verwytend in zyu binnenste.
Kolonel Varien's gelaat nam op
eens eene strakke uitdruKking
aan. Hy zei niets meer, doch
Btond op en verwijderde zich
met eene haastige verontschul
diging.
De schoons vrouw oogde hem
na met een blik, die weinig
goeds voorspelde.
HOOFDSTUK III.
Den dag na Kerstmis was het
helder en zonnig weer en ieder
een gevoelde zich opgeruimd en
prettig gestemd.
Claire Du val en kolonel Va
rien hadden elkander sinds den
vorigen avond niet weder ge
sproken, eene omstandigheid,
welke door niemand der aan
wezigen werd opgemerkt, daar
allen te zeer vervuld waren met
het genot, dat voor hen in het
vooruitzicht lag. Lena had r
nameiyit op gestaan, aat er et a
bal zou worden gegeven en
Notky nad, als ge oorlam echt
genoot den wensch van zyn
klein vrouwtje ing. wiliigd.
(Wordt vervolgd)*
AXELSCHE
COURA
