Nieuws- en Advertentieblad
iSJ
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Gorlogsvrouwen.
DAMPO
No. 64.
DINSDAG 19 NOVEMBER 1940.
56e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
Verklaring
van de Nederlandsche Unie.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
In het jongste nummer van het
weekblad van „De Nederlandsche
Unie" komt een belangrijke be
schouwing voor over de ver
houding Nederland-Duitschland,
waarin het volgende wordt ver
klaard
Wij staan voor het feit, dat in
den vorigen wereldoorlog de
sympathie van een groot deel van
ons volk aan de zijde van Duiisch-
land stond, terwijl bij het uitbre
ken van dezen oorlog in Sep
tember van het vorige jaar dit
zeker niet het geval was.
Deze stemming is er met den
oorlog van dit jaar niet beter op
geworden. Het is dwaas zich
daar illusies over te maken. De
wijze, waarop ons volk toen en
later heeft gereageerd, is volkomen
begrijpelijk en ieder volk zou zoo
gereageerd hebben, dat plotseling
betrokken wordt in een strijd,
waarvan het toch in diepsten
grond hoopte afzijdig te kunnen
blijven. De Unie staat temidden
van het volk, dus wij kennen en
begrijpen deze gevoelens.
Het is de kracht van De Ne
derlandsche Unie dat zij uit het
volk is opgekomen en in het hart
des volks diep verankerd ligt.
Dit begrip en deze liefde voor
het volk kan ons echter niet blind
maken, blind voor de nieuwe
wegen, die ons volk zal moeten
gaan, wil het zijn rol in het nieuwe
Europa blijven vervullen. De
Nederlandsche Unie is geen plaats
waar alle mogelijke sentimenten
zich kunnen uitleven, maar doel
bewust en met open oog voor
de werkelijkheid wil zij het volk
leiden naar een nieuwe-toekomst.
De ontwikkeling van den Euro-
peeschen geest in de twintigste
eeuw wordt beheerscht door de
tegenstelling van een wegstervend
individualisme en een groeiend
gemeenschapsbesef. In verschil
lende landen heeft zich dit con
flict scherp gesteld en is het op
gelost op een wijze, die beant-
Het toeval staat
de liefde bij.
Op een der laatste dagen van
den vorigen wereldoorlog meldde
zich in den vroegen morgen aan
onze woning, in een der grens
stadjes van Zeeuwsch-Vlaande-
ren een daar wonend herbergier
aan met de mededeeling, dat hy
den vorigen avond in zijn hotel
letje een dame gekregen had,
die hjj niet kon verstaan en
tegelijk met de vraag, of hij ze
nu maar naar mij mocht sturen,
want hij wist met het geval
geen raad. Een uurtje later zat
de dame in quaestie bij mij in
de kamer en bleek zjj de echt-
genoote te zijn van een Belgisch
cavalerie-offlcier, vóór den oorlog
in garnizoen te Brugge,. De
laatste was met het Belgische
leger teruggetrokken achter den
IJzer, zijn vrouw een Waai-
sche, die geen woord Vlaamsch
verstond kreeg geen verlof
naar haar ouders in Luik te
gaan en moest in Brugge blijven.
Het gezin was nog met een kind
vermeerderd, dat vaster nog nooit
bad gezien. Tegen bet einde
woordde aan den eigen aard van
het volk.
Het conflict had zich ook in
ons land reeds jaren geleden aan
de orde gesteld, de oorlog heeft
het onontkoombaar gemaakt. Het
zal hier op Nederlandsche wijze
moeten worden opgelost, maar
opgelost moet het. Zooals in de
negentiende eeuw zich geen land
en geen volk heeft kunnen ont
trekken aan de beginselen van de
Fransche revolutie, zoo zal zich
nu geen land en geen volk kun
nen onttrekken aan het doorbre
ken van de nieuwe gemeenschaps
gedachte, waarmee wij het allen
overigens hartelijk eens zijn en
waardoor op nationaal en sociaal
gebied, dingen naar voren worden
gebracht, die te voren tot niet
geringe schade van het volksleven
te veel op den achtergrond waren
gedrongen.
Het veld winnen van de nieuwe
gemeenschapsgedachte z l de
Nederlandsche verhoudingen zoo
wel binnenlandsch als buiten-
landsch opnieuw regelen. Omdat
zij uitgaat van de idee van de
volksgemeenschap zal zij alle bin-
nenlandsche verhoudingen vast
stellen vanuit het nationale ge
zichtspunt. Dit beteekent, dat er
niet langer plaats kan zijn voor
tegenstellingen, die op de volks
eenheid een ontbindenden invloed
doen gelden. Het beteekent ook
de strijd voor een nieuwe maat
schappelijke ordening, omdat de
nationale waarden slechts dan
kunnen opbloeien, wanneer de
talrijke sociaal-economische pro
blemen zijn opgelost, die behalve
een probleem dikwijls ook mis
standen waren.
Ook op buitenlandsch gebied
brengt de nieuwe gemeenschaps
gedachte haar consequenties met
zich. De technische en indus-
iritële ontwikkeling der laatste
eeuw heeft het onmogelijk ge
maakt, dat iedere staat alleen
maar voor zichzelf leeft, zonder
rekening te houden met de be
langen van het grootere geheel.
Dat is de loop der historie, waar
van geen terugkeer mogelijk is.
Zooais men in de middel
van den Btrijd kreeg zij per
missie met haar kinderen naar
het ouderlijk huis te gaan. Zjj
was daar nauwelijks aangeko
men, toen door de evacuatie van
Rjjssel een groote stroom vluch
telingen door het Luikerwaalsche
over Zuid-Limburg Nederland
binnenkwam. Er naar hunke
rend haar man terug te zien,
die zjj al vier jaren miste, was
zij, zonder kleeding bjjna bjj
zich, zonder paspoort, met den
stroom medegetrokken naar Ne
derland en verder naar ons
grensstadje gereisd, waar zij een
Brugsche vriendin, vrouw van
een college van haar man, hoopte
aan te treffen. Die vriendin
had echter ai lang onze plaats
verlaten en had, over Engeland,
haar man bereikt. Daar stond
zjj nu, alleen, de taal van het
land niet kennend, wat te doen.
In die dagen stond net Belgi
sche leger al langs de Neder
landsche grens van de kust at
tot Eecloo. We besloten dus
daar eens te beproeven, ot we
iets van haren echtgenoot ge
waar konden worden. Een eerste
poging aan den grooten verbin
dingsweg mislukte geheel en al.
De aan de grens dienstdoende
pttlcier kende baar man niet}
eeuwen dacht in graafschappen
en hertogdommen, later in staten,
zoo zal men nu de verhoudingen
moeten leeren zien in een nog
grooter verband. Dit beteekent
niet een bedreiging van de eigen
waarden en het eigen karakter
van een volk. Het beteekent wel,
dat in een nieuwe orde ieder volk
de hem toekomende taak zal ver
vullen. En de grootheid van een
volk zal bepaald worden door de
mate, waarin het zijn dienstbaar
heid bewijst aan het groote geheel.
De geografische positie van ons
land brengt mee, dat het valt in
het gebied, waarin aan Duitsch-
land krachtens zijn ligging en zijn
grootte onbetwistbaar een leidende
positie toekwam en toekomt. Om
deze positie te verwerven heeft
Duitschland zijn lot geworpen in
de waagschaal der geschiedenis.
Wij begrijpen zeer goed, dat het
aan het Nederlandsche volk door
de herinnering aan de oorlogs
dagen en door vele kleine dage-
lijksche omstandigheden op het
oogenblik moeilijk valt om voor
dit alles het juiste begrip te
toonen.
Het is echter noodzakelijk om
deze dingen te leeren zien in
ruimer verband.
Ons volk zal in deze nieuwe
ordening een eigen en belangrijke
taak te vervullen hebben. Van
ouds is ons land de poort ge
weest, waardoor duizenden en
duizenden uitgingen en zwierven
op verre zeeën, waardoor anderen
terugkeerden met rijkdommen uit
verre gebieden. Wanneer in de
toekomst de politieke en econo
mische belemmeringen van het
oogenblik uit den weg zijn ge
ruimd, zal ons volk zijn histo
rische roeping opnieuw kunnen
vervullen. De taak van ons volk
zal er dan weer een zijn van
Europeesche beteekenis en het
zal er trotsch op gaan de roem
rijke tradities van zijn voorge
slacht voort te kunnen zetten in
een nieuwen tijd.
Het noodlot heeft gewild, dat
temidden van deze historische
ontwikkeling zich de 10e Mei
heeft geplaatst tusschen ons volk
hjj bad strenge orderstelefo-
neeren met bet Belgische hoofd
kwartier mocht zelts niet, de
„süreté" verbood het volstrekt.
Een poging langs een anderen
bjj een naburig stadje gelegen
verbindingsweg met Belgiö, liep
evenzeer op niets uitook daar
onbekendheid met den gezochte
en geen verlof tot informatie.
We waren den geheelen dag in
de weer geweest en neerslacntig
keerden wjj huiswaarts.
Nu was er in deze buurt nog
één kansiets Noordelijker dan
de laatste bezochte lag nog een
derde groote weg naar Vlaan
deren. Met eenige hoop gingen
wij den volgenden morgen er
heen en ziet, juist werd de
grenswacht afgelost. Wjj vroe
gen den dienstdoenden luitenant,
ot bij soms den gezoebten kapi
tein kende. En nu bleek bei,
dat deze de commandaut was
van den luitenant en in een
Vlaamsch dorp, een halt uurtje
verder, zijn kwartier had. De
soldaten namen mevrouws ge
ringe bagage op, een hartelijk
atscheid en dankwoord en zij
verdween in de verte langs den
breeden weg, bestraat met kas
seien en omzoomd met booge
Ganadeescfae popels, Een gezicht,
en het Duitsche. Ons volk heeft
dit nimmer gewild en het wil
niet, dat het zich nog eenmaal
in de geschiedenis zal herhalen.
Het wil slechts werken en hard
zal het staan in den strijd om zijn
bestaan. Moedig en offerbereid
wil het strijden voor een betere
wereld, want diep in ons hart
leeft de overtuiging, dat eenmaal
een gelukkige toekomst dagen zal
voor een nieuw Europa.
De nood te Londen.
De woordvoerder van het Lon-
densche ministerie van Voorlich
ting heeft op een desbetreffende
vraag van de buitenlandsche pers
medegedeeld, dat in de laatste
acht weken in totaal 3.6 millioen
personen, dat is meer dan vijftig
procent der bevolking, is geëva
cueerd. Hieronder bevinden<zich
ongeveer 300.000 kinderen.
Omtrent de kolenvoorziening in
de Britsche hoofdstad, meldt de
„Goeteborgs Handels- och Sjö-
fahrtstidning" dat er te Londen
thans geen kolen meer te krijgen
zijn. Behalve het groote gebrek
aan bepaalde voor het leven nood
zakelijke producten, gevoelt En
geland thans ook de koude. De
ernstige moeilijkheden bij de ko
lenvoorziening, meldt het blad
verder, hebben het Britsche mi
nisterie van Verkeerswezen er toe
gedwongen direct spoedbespre-
kingen met de spoorwegen en
andere transportondernemingen te
beginnen om de ergste moeilijk
heden te boven te komen. De
kolen zullen nu door de spoor
wegen nog slechts tot de buiten
wijken van Londen worden ver
voerd. Daar zullen groote kolen-
opslagplaatsen worden aangelegd.
Vrachtauto's zullen, ondanks het
benzinegebrek, dan de distributie
over de reusachtige stad verzor
gen, waarbij zij afstanden van 50
K.M. en meer van de kolenop-
slagplaatsen naar den verbruiker
zuilen moeten afleggen.
dat my nog by wijlen voor den
geest komtde dame, de sol
daten met een paar koffjrtjes
en de luitenant op den breeden,
zandengen kasseienweg tusschen
de spichtige, lange, wiebelende
boomen. Als men het in een
roman las, zou men het niet
gelooven, het toevallige elkaar
treffen van man en vrouw.
Deze gebeurtenis schoot my
in het geheugen toen ik het ver
haal las van Marie Vignol, in
Middelburg „Fransche Mie" ge
noemd. Mane Vignol was een
Farijsche, die in bet einde der
achttiende eeuw huwde met een
handschoenmaker, Pierre la
Saume, uit Caön. Het gezin
behoorde te Parys in de revolu
tiedagen tot de stillen in den
lande, maar de man bad het
ongeluK op een goeden dag zyo
oud-siadgtuooie Caario.te Cor
day te ontmoeten. Deze doodde
eenige uren daarna Maratbaar
gesprek met la Saume was be
spied en de laatste werd als
medeplichtige gevangen geno
men.
Toen Charlotte Corday „met
eenige medeplichtige" geguilloti
neerd wa»i Eseeucle Mane Vi|nol
NEUS EN HOOFD
VERSTOPT;
Het Britsche vlooteskader v» n
Martinique vertrokken.
Naar uit de Fransche kolonie
Martinique gemeld wordt, is het
Britsche vlooteskader aldaar, dat
de bij het eiland liggende Fran
sche oorlogsschepen bewaakte en
door een soort blokkade het
eiland van de buitenwereld vol
komen afsneed, teru geroepen.
Men brengt dezen maatregel van
de Britsche admiraliteit met het
feit in verband, dat Groot-B it-
tannië de aldus viij kome de
oorlogsschepen onvoorwaardelijk
voor de handhaving vanhetnoo-
dige scheepvaartverkeer met Ca
nada noodig heeft, dat de laatste
veertien dagen door de aanvallen
van Duitsche vloot- en lucht
strijdkrachten ernstig gestoord is.
Het bezoek vsn Antonescu
geëindigd.
Generaal Antonescu, de leider
van den Roemeenschen staat, de
Roemeenschen minister van bui
tenlandsche zaken en het Roe-
rneensche gezelschap zijn Zater
dagavond uit Rorne vertrokken.
Op het station, dat getuoid was
in de kleuren van beide landen,
nam Antonescu afscheid van Mus
solini en graaf Ciano. De trein
vertrok onder het spelen van de
volksliederen.
Alvorens Rome te verlaten,
heeft generaal Antonescu de vol
gende boodschap gericht tot het
agentschap Stefani
„Bij mijn vertrek uit Rome be
tuig ik jegens de eeuwige stad
mijn hartelijken dank voor de
warme ontvangst. Ik darik na
mens mijn land en verzeker, dat
Roemenië dit nooit zal vergeten.
Nu ik naar Roemenië terugkeer
en alles wat ik gezien heb over
denk, herinner ik mij, dat een
dat ook haar man by die slacht
offers benoord had en zij besloot
Frankrijk te veriaten om haar
broeder, den parapluiemaker
Vignol, te Middelburg op te
zoeken. Toen zjj daar aankwam,
bleek de parapluiemaker over
leden te zyn; met behulp van
een paar medelijdende zielen
huurde zy een klein huisje en
opende er een „water- en vuur
nering". Voor de Middelburgers
werd zy „Fransche Mie".
Na 1793 breidde de Fransche
revolutie zich uit naar ia t
Noorden de Oostenrijksche Ne
derlanden werden b zet en iu
Januari 1795 vluchtte het stad
houderlijk gezin naar E igeland.
De Franscben vielen Z; uwsco-
Vlaandaren binnen. De over
eenkomst vaD capitulatie werd
3 Februari 179j te Breskens
getbekeud en zoo trottken de
Frauschen den 6en van die
maand Middelburg biunt n. M t
open armen werden de „vrijheid-
brengers oDtvangee, een vrij
heiasboom werd op de markt
opgericht en des avonds by
flambouwen het fe it der vry
beid er by gevierd. Ook „Fre i-
sche Mie" kwam ef a- kyken.
Bjj de hal van het stadhuis
stonden tw»* frtttsetee soldata*
AXELSCHE
wCOURANT
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Dan Dampo inwrijven en inademen.
Wonderlijk zooals dèt helptI
f Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.