Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuvvsch-Vlaanderen. Ruwe handen ...EnTDCHKDMT 5inT-niCDLAA5 No, 63. VRTJD \G 15 NOVEMBER J940. 56e Jaarg. Firma J. C. VINK - Axel De beheersching van de prijzen. BANGE DAGEN. Binnenland. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. UITGEEFSTER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vriidasrvoormiddaer 11 ure. Nadat de bezetting van ons land een feit geworden was, zijn voor het oog eenvoudige maat regelen genomen om te voorko men, dat ons oeconomische leven heelemaal in het honderd zou loopen. Er werd een „prijsstop" afgekondigd, waardoor in begin sel de prijzen vastgelegd werden op het peil van den dag, die aan den beginne van de oorlogshan delingen vooraf ging; er kwam een verbod tot het ontslaan van personeel; ten slotte werd een verbod van verlaging van loonen en salarissen afgekondigd. Daarmee werd voorkomen, dat onder omstandigheden, dat dein omloop zijnde hoeveelheid geld zich snel uitbreidde, terwijl het aanbod van goederen reeds door de zich snel vermeerderende dis tributiemaatregelen zeer werd be perkt, zich die wedloop tusschen prijs- en loonsverhoogingen ont wikkelde, die een gevreesde her innering is uit de nadagen van den wereldoorlogde inflatie. Het was echter te voorzien, dat het bij die maatregelen niet zou blijven. Daarvoor waren zij te eenvoudig en lag de noodza kelijkheid von uitzonderingen te- zeer voor de hand. Er kwam bij, dat de maatre gelen wel werden genomen om een hier uit bijzondere omstan digheden geboien noodtoestand het hoofd te bieden, maar den bezetter ingegeven werden door de ervaring, welke in eigen land was opgedaan met een geheel ander stelsel van prijsvorming dan het hier geldende. Onwille keurig moest zich in de maat regelen dan ook de kritiek ken baar maken, welke in eigen land tot den overgang op een nieuw prijssysteem had geleid. Toen dan ook onlangs een niet onbe- teekenende verhooging van den melk- en broodprijs aan de orde was, werd voor het eerst van der boeren recht op een oeconomisch te verantwoorden prijs gewaagd, FEUILLETON 43) De eerste grauwe najaars stormen hebben reeds over de Zaeuwsch-Vlaamsche landouwen gespooktze joegen de afgevallen bladeren in wude vluchten over velden en wegen en de regen zong zjjn eentonige wijs in den killen najaarsnacht. En door deze donkere hertstnachen ruisch- te de eentonige, doch veelzeg gende muziek van den blader- val.... De vogels die hierheen kwamen, toen de oorlog uitbrak en hun lied zongen tusschen het groene bladerendek, trekken weg ot zjjn reeds weggetrokken, flet wordt nu stil en doodsch in de natuurbuiten hoorden we de laatste weken slechtB het neer- ritselen der bladeren, zonder ophouden. Ze gingen terug naar de donkere, goede aarde, van waar ze gekomen zjjn. De laatste hangen nog droefgeestig te klep peren aan de takken der boomen, die straks geheel kaal zullen zjjn, gereed voor den strijd met de £oudo «torra- eu regeuvlagea, in tegenstelling met den nafuur- lijken prijs, die trouwens bij de landbouwcrisiswet al een heel stelsel van onnatuurlijke correc ties had vereischt, om de boeren niet geheel aan de wisselwerking tusschen vraag en aanbod onder te laten gaan. Echter niet alleen dit streven naar verwezenlijking van den oeconomisch gerechtvaardigden prijs kan ondanks den „prijsstop" aanleiding geven tot prijsveran- deringen, prijsverhoogingen wel te verstaan. Er komt bij, dat de bezetter bij de beoordeeling van hier te lande vereischte oeconomische maatregelen reeds terdege reke ning houdt met een toekomst, waarin wij in één oeconomisch gebied nauwer dan ooit met het Duitsche Rijk verbonden zullen zijn. Dr. Fischböck, de commissaris- generaal voor financiën en oeco nomische zaken, heeft reeds her haaldelijk laten uitkomen, dat aan een" volkomen aanpassing van het Nederlandsche prijspeil aan het Duitsche van Duitsche zijde geen beletsel in den weg zal worden gelegd. Een stijging van de prij zen boven het Duitsche niveau zal echter onder alle omstandig heden worden voorkomen. Hij heeft deze aanpassing min der als doel gesteld, dan als on vermijdelijke uitkomst. „Nu de invoer in hooge mate op Duitsch- land is overgescnakeld, zeide hij in een vraaggesprek, heeft de producent in de toekomst met inkoopskosten te rekenen, welke aan de Duitsche prijzen beant woorden. Dat leidt automatisch tot een aanpassing aan de prijzen van de Duitsche producenten". Dit gold voor den inuustrieelen sector. Voor den landbouw ge waagde hij opnieuw van de mo gelijkheid, dat de prohibitieve rechten, die in Duitschland nog van een aantal artikelen geheven worden, zouden komen te ver vallen, zoodat op den duur ook de voor de landbouwproducten te maken prijzen den Duitschen prijzen nabij zouden komen. Een veelzeggend beeld voor ons allen, mauatigen en nede- rigengeboorte, groei, rijpheid en,... verval en stervensnood, de eeuwige natuurwet van worden en vergaan, waaraan geen ding en geen schepsel ter wereld kan ontkomen. In de natuur zien we het, otscboon dit altijd niet zoo direct tot ons doordringt, doch we kunnen ons hieraan toch niet onttrekkenimmers, ons leven biedt heizeitae beeld worden en vergaan.... De tjjd, waarin de wereld van thans leett, is als een woeste, Btormachtige zee. Nog waart het atgrijseljjk monster, dat oorlog heec, rond over de aarde en zaait daar dood en verdert. Ook wjj siaau in deze ontwrichte wereld en moeten ons een weg banen door deze tjjden vol angst en verschrikkingen, terwjji nu ook weer elders in Europa de kanonnen buideren en motorge ronk over uitgestrekte land- en zeegebieden davert. Midden in de kolstende branding staan ook wij. En dan vragen wjj ons wel eens athoe moeten wjj nu tegenover dit alles staan en welke kouding ia da beats onder Dr. Fischböck dacht bij dit alles in de eerste plaats aan de producentenprijzen. Indien hij de stijging daarvan van zelf vond spreken, zoo niet noodzakelijk achtte, dan wilde hij niet zeggen, dat de prijzen, die de consument betaalt, de stijging op den voet moesten volgen. Men diende zich af te vragen, of de produ centenprijzen niet verhoogd kon den worden, zonder lasten op den verbruiker te leggen. Hiertoe konden maatregelen op het ge bied van de verdeeling en van de organisatie in overweging ge nomen worden. In het algemeen was het niet wenschelijk, dat de verhooging van de prijzen zich in een al te stormachtig tempo voltrok. Het streven moest zijn, de aanpassing zich in een vorm te laten vol trekken, welke tot zoo min mo gelijk stoornis in het oeconomi sche leven leidt. Zoo min mogelijk stoornis be- teekent dat het niet geheel zonder stoornis zal gaan. En bij alle streven om den verbruiker onge moeid te laten, voelt deze reeds duidelijke bevingen door zijn bud get gaan. Hij in het bijzonder zal dan ook met verlichting ken nis genomen hebben van de te verwachten benoeming van een gemachtigde voor de prijzen. Deze zal, naar men gelezen heeft, zeer uitgebreide bevoegd heden krijgen. Hij zal belast Jjn met de coördinatie van de ver schillende maatregelen op het gebied van de prijsvorming, welke door de verschillende de partementen zullen worden uit gevaardigd en te dien einde de noodige richtlijnen vaststellen. Zijn bemoeiingen zullen zich uit strekken tot de prijzen van roe rende en onroerende goederen, de huidige omstandigheden Een vraag, cue niet zoo gemakkelijk is te beantwoorden. Hoe moet onze houding thans zijn Moeten wij bij de pakkeu gaan neerzit ten, ot denken.- het zal nog wel losloopen Of zullen we ons neerleggen bij de gedacnte, dat er van de wereld toen niets goed meer te maken is, of beweren, dat er toen niets aan te ver anderen is, dus we het leven maar moeten nemen zooals het is. Neen, dit is zeker niet de juiste houding in deze bange tijden. Wy mogen ons niet ont trekken aan de verantwoordelijk heid die op onze schouders is gelegd. Meer dan ooit hebben wij in dezen tijd een taak en een grootsche opdracht te ver vullen. Welk een gruwelijke hel heb ben de menscnen gemaakt van deze aarde, die toch zulke goede en kostbare dingen in zich draagt, van de wereld met haar geeste lijke en zedelijke waarden, als schoonheid, liefde, vrede, waar heid en recht. Het is uan ook onze heilige pneut om straks deze verwoeste en omredderde wereld tezamen weer op te bou wen met aiie araebten, waarover wij besemfcken. Gemakkelijk is tot diensten, huren, pachten, ver- voerstarieven en renten. Verder i zal zijn taak bestaan in een uit breiding en verscherping van de prijscontrole. Daarnevens ver krijgt hij nog bepaalde bevoegd heden ten aanzien van de berech ting van overtredingen der prijs- voorschriften. Deze bevoegdheden zijn zoo uitgebreid, dat men allicht zal vragen: en de loonen? Wel is door een verordening van den Rijkscommissaris de verlaging van loonen en salarissen verboden, maar zal in het belang, van het evenwicht ook willekeurige ver hooging niet verboden moeten worden üok in Duitschland is dat, tot aan het uitbreken van den oor log, niet noodig gevonden. Dit verbod is eerst op het eind van 1939 gevolgd, en dat vooral ter onderdrukking van de onmatige en stelsellooze verhoogingen, welke het gevolg waren van het voor den oorlog reeds bestaande en nu nog verscherpte gebrek aan werkkrachten. Ook de te verwachten belas- tingverhoogingen zullen er het hare toe bijdragen om den werk gevers een onder omstandigneden ongewenscht toegeven aan aan drang tot loonsverhooging onmo gelijk te maken. Het is immers de bedoeling der belastingen, al dus dr. Fischböck, om de over tollige koopkracht weg te schep pen. Dat doen zij ook, wanneer zij den werkgever het toegeven aan onredelijke looneischen on mogelijk maken. Het is niet de bedoeling, dat de belastingverhoogingen tot stij ging van de prijzen aanleiding zullen geven. Eerst moet worden onderzocht, of de gestegen on kosten niet door den ondernemer gedragen kunnen worden, heeft dr. Fischböck gezegd. Een af wenteling zou niet zoo maar aan het doel van de belastingwetge ving beantwoorden. Maar om gekeerd moet ook de vrees, dat door het uitloopen van de loonen toch de achtervolging tusschen loon en prijs zou kunnen worden deze taak voorzeker niet, doch zullen wjj niet slagen, ais we een vast vertrouwen hebben in het hoogste Opperwezen, die de vertegenwoordiging is van al de onschendbare waarden en zeden der menschheid Laat ons dus aan dezen op bouw beginnen in het nu, in het heden en niet wachten tot bet te laat is. Laten we trachten met eerlijke oogen onze iouten en tekortkomingen uit den goeden ouden tijd te ontdekken en daar uit leering te trekken voor de toekomst We moeten streven naar verbetering en trachten goede eigenschappen als zelf verloochening, naastenliefde en reinheid aan te kweeken. Als wjj oprecht willen medewerken aan den opbouw van een wereld, waarin liefde, vrede en recht zullen gelden, dan moeten deze hooge waarden in ons zelt eerst verwezenlijkt worden. Dat zijn we verplicht aan onzen Schepper en tegenover onze medemen- schen. En wanneer we op onzen weg naar zelfverbetering struikelen, laat ons dan niet outmoedigd worden ot bang zjjn om verder te gaan. Want wy zullen nieuwe kraqbteu voor ingezet, denkbeeldig worden ge acht. De belastinggaarder zal den gemachtigde voor de prijzen niet in den steek laten, wanneer het er om gaat het evenwicht in c s oeconomische leven, en in de oeconomie van ieder onzer af zonderlijk, te ha dhavenI (N. R. Crt.) Banketbakkers kragen sniker ▼oor St Nicolaa* en Kerstmis In de komende dagen met St. Nicolaas en in vervolg daarop Kerstmis, waren wij wel alb maal gewend wat meer te snoepen da i anders. Bij St. Niculaas hooren suikerbeestjes, borstplaat en mar sepein bij Kerstmis zoetighede Het is misschien voor dezen f genen reeds een zorg gew^ st hoe het hiermee dit jaar zou moeten gaan, nu de suiker onder de distributie zit. Naar ons bij informatie is ge bleken behoeft men zich in dit arbeid ontvangen, als het stil, heel stil wordt binnen in ons. Als we niet het rumoerige, holle leven der straat zoeken, maar de serene rust van de alijjd schoone en indrukwekkende na tuur, of met overgave luisteren naar de schoone, verheven klan ken van een muziekwerk, of ons verdiepen in een ernstig, serieus boek. Zoo zullen wjj innerlijk rjjker en rustiger worden en daalt er vrede neer in onze ziel en sterke kracht om weer vol goe den moed onzen levensweg te vervolgen. Ons hart moet warm kloppen voor alles wat leett, ljjdt eu strjjdt. Wij moeten den mensch als persoonlijk wezen liefhebben, ondanks zjjn (outen en tekort komingen wjj moeten behouden ons geloot in het goede van den mensch. Laten wjj nu ieder trachteD in eigen huis, in des vriendenkring en in de maat schappij, deze kracht -n, die toch in ieder menschenkind sluime ren, te versterken Zoo moeten wij zjjp, iriseh «n niet versagend, s'etos in v-r trouwen vooruhzii ri naar t goede. In pet hene. werken voor de Toekomst, ai-, bomel ▼oor om gesleteu t u atg dwto AXELSCHEffiCOURANT De oorlog in onze omgeving. -eOctajApotiienOrajotM

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1940 | | pagina 1