„Mpliardljes" De Nederlandsche Pjjn- en KonverdrQvers
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeenwsch-Vlaanderen.
No. 55.
VRIJDAG 18 OCTOBER 1940.
56e Jaarg.
Firma J. C. VINK Axel
Plaats in het Germaansche
huis.
BANGE DAGEN.
Buitenland.
tea n
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden ?5 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTEN T1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Of men het prettig vindt of
niet, noodzakelijk is het te luis
teren naar de gezaghebbende
stemmen uit het Oosten, welke
ons een denkbeeld geven van de
toekomstige inrichting van Europa
en de plaats, welke men daarin
aan Nederland denkt te geven.
Tot de gezaghebbende stemmen
behoort zeker die van Karl Me-
gerle, den diplomatieken mede
werker van de Berliner Börsen-
zeitung. Hij wordt beschouwd
als datgene wat Gayda in Italië
is spreekbuis van de officieele
inzichten.
Deze Karl Megerle nu heeft
een groot artikel geschreven,
waarin hij het o.a. heeft over de
kleine staten, vooral de Ger
maansche onder hen, die tot voor
kort meenden de romantiek eener
politieke idylle van een neutraal
geluk in een stil Europeesch
hoekje te kunnen bewaren, die
ook meenden politieke vormen
te kunnen handhaven, .waaruit
het leven reeds is heengegaan".
Megerle ziet het zóó, dat die
staten, welke vroeger vaak een
groote rol speelden in de Euro-
peesche geschiedenis door Enge
land werden verlaagd tot den
status van kleinen staat. Daarin
schikten ze zich naar Duitsche
opvatting maar al te gemakkelijk
en zoo werden ze zooals dat
geestig wordt uitgedrukt „vol
keren in een pension".
Hun particularisme vervreemd
de zich van het Germaansche
huis.
Doorredeneerend van deze op
vatting uit komt Megerie dan ook
tot de conclusie dat ze door over
winning van dit particularisme
met minder worden. Hun vrij
heid en eigen karakter kan be
waard blijven. Maar ze moeten
samen met het jonge Duitsche
volk deelnemen aan „een groote,
Europa opbouwende lotsgemeen-
schap". Vooral de jeugd, zoo
meent Megerie, zal het oogenblik
FEUILLETON
De oorlog in onze omgeving.
35)
Het is vandaag tamelijk rustig,
afgezien dan van de talrijke
vliegmachines, die ook heden
weer overkwamen. Maar het
schieten is veel verminderd het
komt thans zwakker tot ons door
uit de richting van België.
WaarschijnlijK worden de ge
allieerde troepen verder terug
gedrongen in de richting van de
Belgische en Fransche zeekust.
Zoo luidden trouwens ook de
berichten. Overigens gevoelen
we ons hier nu tamelijk gerust
nu het fluiten en ontploffen der
granaten niet meer gehoord
wordt, is althans de kalmte onder
de bevolking teruggekeerd.
Vandaag zyn ook weer vele
atadgenooten naar huis gekomen,
zoodat alles in onze gemeente
langzamerhand zijn gewone aan
zien krijgt.
Dinsdag 28 Mei.
Na een vrij kalme nacht is
»ok ean vrjj kalme dag gevolgd,
2 stuks 10 ct.
12 stuks 50 ct.
begrijpen en aanpakken: „Zij
voelt met haar gezonde instincten,
dat er voor een man en een volk
nog iets edelers, iets beters be
staat dan materieel geluk in een
hoekje".
Men kan zulk een beschou
wing, bezien van uit Nederlands
jongste historie, van heel wat
commentaar voorzien. Men kan
erop wijzen, dat er toch ook wel
iets anders dan alleen maar de
zucht naar een welgesteld rustig
leven regeerde, dat er grootsche
dingen tot stand kwamen op het
gebied van handel, economie,
techniek en cultuur, dat een
enorm koloniaal rijk voorbeeldig
werd bestuurd, dat we toch waar
lijk niet alleen in Westelijke rich
ting keken, maar ook de belang
stelling voor het Oosten niet ver
waarloosden. Men kan daarte
genover stellen, dat we de diep-
opwoelende krachten van de na
tionale revolutie niet voldoende
hebben erkend. Er zit ongetwij
feld in een betoog als van Me
gerie wel het een en ander, dat
we ons mogen aantrekken en in
ieder geval moeten we het be
schouwen als een richtsnoer voor
hetgeen de overwinnaars van
morgen van ons verlangen. Het
Rijk gaat de verhouding tot de
kleine Germaansche volken aldus
regelen, dat ze met een geheel
omgevormde binnenlandsche po
litieke structuur goede bewoners
zullen zijn van het Germaansche
huis. Van de Germaansche flat,
zoo zou men het misschien nog
het best kunnen uitdrukken, om
de mate van hun zelfstandigheids-
behoud aan te duiden. Het is
zeker te hopen en ook voor den
opbouw van het nieuwe Europa
van belang, dat de omvorming
der binnenlandsche politieke
structuur zich kan voltrekken met
de instemming van het overgroote
deel der bevolking We hebben
het geloof niet verloren, dat dit
kan geschieden, mits die omvor-
Het kanon hebben we vandaag
niet gehoord, doch wel zijn veel
vliegtuigen overgekomen. Hier
aan zijn we nu echter al een
beetje gewoon geraakt. Tegen
den avond trokken weer eenige
aldeelingen Duitsche troepen
door onze gemeente en later
hoorden we ook, dat het Belgi
sche leger gecapituleerd had en
om onnoodig bloedvergieten te
voorkomen, van verderen tegen
stand had afgezien.
Na Nederland was thans dus
ook België gevolgd....
Woensdag 29 Mei.
De eerste krijgsgevangenen.
Vanaf heden zjjn we er dage
lijks aan herinnerd, dat de Belgen
den strjjd hadden opgegeven,
want lange trammen met hon
derden krijgsgevangen gemaakte
Belgische en Fransche troepen
reden door onze gemeente voor
verder transport. Dit bracht
opnieuw buitengewone drukte
in de straten, waar de tram
passeerde. Zü kwamen uit België,
via Drieschouwen ging het naar
Walsoorden en vandaar weer
verder. Tienduizenden krijgs
gevangenen zjjn zoo door Axel
ming zich op de juiste wijze
voltrekt.
(D. v. Zeel.)
Hearst over het toekomstige
Europa.
In het New Yorksche blad
American geeft de Amerikaansche
uitgever Hearst als zijn meening
te kennen, dat een overwinning
van Engeland tot gevolg zou heb
ben, dat Europa in vele kleine
landjes zou worden ontbonden,
waardoor Europa tegen gevaren
van buiten hulpeloos zou zijn.
De keuze moet zijn, aldus Hearst
ofwel een uit groote, kracht ge
centra, belichaamd door Duitscn-
land, Italië en Sowjet-Rusland,
bestaand Europa, ofwel een onder
invloed van de asmogendheden
staande groep, die zich zou moe
ten aaneensluiten tot de Vereen.
Staten van Eurapa.
Lindbergh waarschuwt Amerika.
In een radiorede heeft, volgens
United Press, overste Charles
Lindbergh gezehd, dat het Ame
rikaansche volk het vertrouwen
in de leiders, die het land naar
een oorlog voerden, verloren
neeft. „Wij hebben ons ver
vreemd van de machtigste mili
taire volkeren van Europa en Azië
in een tijd, waarin wij volstrekt
niet op een oorlog voorbereid
zijn. De volggnde maand kan
onze stem erover btslissen of het
tot een catastropnalen oorlog zal
komen of niet. Bij de huidige
situatie aangepaste verdedigings
werken behoeven niet verbonden
te zijn met de thans heerschende
onrust. Indien we een verstan
dige leiding hadden zouden we
een onneembare verdediging kun
nen vormen zonder het industri-
eele leven ernstig te storen".
gereden, soms vier, vijf lange
trammen per dag. Nooit tevoren
hadden we hier zooveel vreemde
militairen gezien. Niet alleen
echter per tram, doch ook per
flets oi te voet kwamen de eerste
ctagen talrijke kleine groepen uit
België, die meermalen een hul-
peloozen en droevigen aanblik
boden. Al deze mannen kwamen
van de slagvelden in Vlaanderen,
moeizaam trokken ze over onze
wegen, soms met stukgeloopen
voeten, schorre keien en honge
rige magen en op allerlei vreemd
soortige vehikels hun allernoo-
digste bagage meevoerend. Dit
waren nog de meest bevoor
rechten onder de vele beklagens
waardige schepsels die we zagen,
want anderen hadden niet de
minste mondvoorraad of drinken
bij zich en hadden slechts kans
gezien het veege ljjt te redden
uit een hel van vuur en ijzer
Zjj vonden hier laienis, want
weer kende hetZeeuwsch-Viaam-
sche volk zjjn plichten tegenover
het lijdende broedervolk, waar
mede het thans vereenigd was
door het leed van den oorlog.
We hebben veel leed gezien
in deze dagen, honderden eerst,
daarna duizenden en tienduizen
den op doortQOht naar een on be-
„8tr\jd tegen den winter".
De sccretnris van de Pilgrims
Trust, die tegenwoordig op hei
terrein van openbare kunstge
beurtenissen samenwerkt met het
Britsche ministerie van ouderwijs,
heeft in een radiotoespraak onder
meer gezegd
„Londen is thans een slagveld
geworden, zooals Vlaanderen het
in den wereldoorlog was. Maar
de slag is pas begonnen. Enge
land ziet zich slechts geplaatst
tegenover een buitenlandschen
vijand, mear zal zeer binnenkort
nog met een anderen vijand te
doen hebben. Deze vijand be
dreigt het binnenlandsche front
en heet winter. Tegen hem moet
het Britsche volk zelf te velde
trekken en hij moet overwonnen
worden, als hij met Hitler's bond
genoot zal zijn. De winter brengt
voor Engeland niet alleen, zooals
gewoonlijk, koude, vorst en regen,
maar ook de „verschrikkelijke
verveling" en de „vereenzaming
van den geest". Een terneerge
slagen stemming moet tot eiken
prijs worden vermeden, omdat zij
een hulp voor den vijand be-
teekent. (DN.B.)
Een nieuwe vrouwenorganisatie.
In Engeland is een nieuwe
vrouwenorganisatie gevormd, wel
ke ten doel heeft den zin tot
spaarzaamheid te bevorderen.
Naar de Dagens Nyneter meldt,
propageert de organisatie de ver
werking van bijv. oude zijden
kousen tot kinderkleertjes en af
gedragen heerencostuums tot pan
toffels e.d. Gebruikte lucifers
moeten niet meer worden weg
geworpen. Men heeft reeds een
inzameling geerganiseerd, daar
men de lucifers door ze met
paraffine te prepareeren weer
bruikbaar wil maken.
Londen herig gebombardeerd
Over den grooten Duitschen
aanval op Londen in den nacht
kende bestemming. Allen man
nen, die voor hun land gestreden
en geleden hadden, de vele dui
zenden, die thuis toch ook weer
vrouw en kinderen, vader, moe
der, broers en zusters en andere
dierbare betrekkingen hadden.
Men was nu van elkander ge
scheiden, wie weet voor hoe
lang nog En van elkanders
lot wist men ook niets af: dood
of levend was het groote vraag-
teeken in deze dagen.
We zagen de eerste dagen
hier ook veel vrouwen uit België,
die kwamen intormeeren of haar
mannen zich misschien ook
onder de krijgsgevangenen be
vonden. Hiervan wisten we
vanzelf niets af en dan lazen
we teleurstelling en twjjfel van
haar gezichten. Dagenlang ble
ven de vrouwen hier soms ih
de omgeving om te zien of ze
haar mannen onder de stroomen
krijgsgevangenen konden ont
dekken. Voor zoover we weten,
alles tevergeefs.... Alweer een
beeld van den oorlog, een kna
gend leed de twjjtel.
Zoo zou ik voort kunnen gaan
met een beschrijving van elke
op deze Woensdag volgende dag,
de eerste dag toen hier de eerste
krijgsgevangenen doortrokken,
van 15 op 16 October meldt het
D.N.B o.a.:
Sinds 8 uur 's avonds is Londpn
weer in den toestand van lucht
alarm. Ditmaal komen de Duit-
schers bijzonder snel achter
elkaar. Vaak werken verschil
lende vliegtuigen tezamen. Overal
afweergeschut en oorverdoove; d
lawaai van granaten en bommen.
Enorme bommen slaan groote
trechters in het wegdek.
Huizen storten in. De stad is
zoo helder verlicht als overdag.
Bijna duizend Duitsche machi
nes hebben in dezen eenen nacht
haar verderf brengerden last
boven de Britsche hoofdslad ge
worpen en een ongekenden chaos
teweeggebracht.
Ruim duizend ton bommen
hebben zij uitgeworpen. E n
nacht van verschrikking heeft de
stad achter zich. Nachtjagers
noch versperringsballons of lucht
doelgeschut waren in staat het
onheil af te wenden.
Bijna zonder eenig verlies zijn
de Duitsche bommenwerpers weer
thuisgekomen en weer nemen zij
een nieuwen last in om opnieuw
te vertrekken.
De verzorging van de Britsche
hoofdstad is voor geruimen tijd
stilgelegd.
Het Duitsche luchtwapen kent
geen pardon. Vaak genoeg is
waarschuwend gewezen op de
voorbeelden van het verwoeste
Warschau, het vernielde Rotter
dam en het geteisterde Duin
kerken.
Hoe lang zal het nog duren,
dat Londen aan hetzelfde lot ten
onder gaat?
Prinses Marie José te Brassel.
De N. Rott. Crt. meldt, dat de
Italiaansche kroonprinses, gebo
ren prinses Marie-Josë van België,
op het einde van de vorige week
in de Belgische hoofdstad arri
veerde voor het brengen van een
bezoek aan haar moeder en haar
Dit zou echter te eentonig wor
den, want elke nieuwe dag bood
vrjjwel hetzelfde beeldsteeds
maar volle en lange trammen
met Belgen en Franschen en
daartusschen soms ook enkele
koloniale soldaten. Er waren
onder deze gevangenen mannen,
die hun lot blijkbaar nog niet
zoo zwaar droegenanderen
daarentegen keken strak en
aomber voor zich uit, met samen
geperste lippen. Zoo zagen we
de Belgen, zoo zagen we de
Franschen en zoo zagen we de
koloniale en zwarte soldaten in
allerlei gemoedsstemmingen, die
we van hun gelaat konden lezen.
Een internationaal gezelschap,
dat we ons zeker niet hadden
kunnen indenken.
De groepen die te voet uit
België kwamen, hadden meer
malen prachtige hond', n bjj zich,
de trouwe dieren kwamen m t
hun meesters mee, doch hier
moesten ze van hun verzorgers
scheiden. Een enkele vond een
nieuwen baas in den omtrek,
doch de andere liepen dagenlang
schuw rond, trachtend wat vo. d-
sel te vinden, tot de hongerdood
of een verlossende kogel een eind
eau hun lijden maakte.
(Wordt vervolgd),
AXELSC
COURANT