Nieuws- en Advertentieblad voor Zee u w sell-V laander en. No. 49. VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1940. 56e Jaarg Firma J. C. VINK - Axel Buitenland. BANGE DAGEN. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. UITGEEFSTER Bureau Markt 12. Felef. 50. - Postrek. 60263. ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. De strjjd om het Suez kanaal. Bij de militaire acties in Afrika moeten gvweldige afstanden wor den overbrugd. De Middelland- scne Zee snijdt aan de Oostelijke grens van het ttaliaansch-Lyoische Cyrenaica met de golf van Solloem diep in het Afrikaansche kustge bied in. Van deze golf uit gaat de grens tusschen Lybië en Egypte na enkele zwakke krommingen, lijnrecht naar het Zuiden en stoot na 1063 kilometer op de van Oost naar West loopende grens van den Engelsch-Egyptischen Soedan. Van hier uit loopt ze naar het Oosten en eindigt na 960 kilometer aan de Roode Zee. Even lang als de Westelijke en Zuidelijke grens is ook de afstand, die in het Noorden Solloem scheidt van Palestina en na nog 1000 kilometer in het Westen van Egypte door Sinaï, de golf van Akaba en de Roode Zee afsluit. De door deze grenzen afgesloten ruimte beslaat een oppervlakte van 995.000 vierkante kilometer, waarvan echter slechts 35000 vierkante kilometer bebouwd zijn, dus 3V, Dit zijn de oevers van de Nip, de Nijidelta en eenige weinige vlakten in de dun ge zaaide oases in het binnenland. Voor de rest is alles zand en rotsachtige hoogvlakte. Egypte wordt bewoond door 15 millioen menschen, voor het grootste deel Mohammedanen. De Nijl is de levensader van Egypte. Zij levert het noodige water voor de katoencultuur en op haar berust de geheele eco nomische welstand des lands. In de geweldige stuwdammen van Kalliub, Assouan, Asioet, Esna, Sifta en Nag Hamadi worden tijdens den vloed de watermassa's verzameld, die in den tijd var. laag water weder worden vrij gegeven. Cairo, de hoofstad, is met haar 1.100 000 inwoners niet alleen de grootste slad van Egypte, doch ook de grootste stad van geheel Afrika. Zij ligt aan den FEUILLETON 29) Eéa ding wisten we echter reeds vanaf de eerste kennis making, nl. dat het hier goed was en dat het ons hier aan niets zou ontbreken. Dat was een groote geruststelling in deze tijden. Op een boerderij is echter altijd wel het een en ander te doen, ook al heeft men nooit te voren met bet boerenwerk ken nis gemaakt. En degeen die hier wel in thuis is, kon zijn hart ophalen. Er wa» hier een mooie tuin voor de hoeve en daar was nog wat te planten en te zaaien. Er bestond ook reeds zoo iets als vrees voor kolen- schaarschte. En op een boer derij brengt hakhout dan uit komst in den ergsten nood. Dus èn tuinbouw èn houthakken zouden we als tegenprestatie voor de weldaden bieden. En dit vrijwillige werk ging ons uitstekend at. Reeds hadden we met de schop gewerkt om een schuilkelder in elkaar te zetten, rechteroever van de Nijl, ongeveer 25 kilometer van het punt, waar deze rivier zich verdeelt in den Rosette- en den Damiate-arm. Van dat punt af vormt de geheele Nijidelta niets anders dan een onontwarbaar net van smalle en bijna onbevaarbare kanalen. De Egyptische steden, die aan de kusten van de Middellandsche Zee liggen, zijn door de Italiaan- sche legercommuniqué s reeds bekend geworden. Solloem, Ras Haleima, Sidi Barani en Marsa Matroeh waren bereids het doel wit van de Ilaiiaansche bommen werpers. Teneinde een beeld te geven van de moeilijkheden, waarmede een militaire operatie in dit verkeerstechnisch opzicht niet misdeelde gebied van N.- Afrika te kampen heeft, herinne ren wij er slechts aan, dat van de Lybische grens tot aan Marsa Matroeh slechts primitieve kust wegen zijn aangelegd. Eerst te Marsa Matroeh begint een spoor weg, die over Ralem-Ram, Ra- lem-el-Khamais en Ghoeka naar Alexandrië en vervolgens naar het Suezgebied voert. Deze spoor weg heeft speciale beteekenis, daar hierlangs de materiaal- en troepentransporten van Engelsche zijde van Suez en Alexandrië in de richting van de Italiaansch- Lybische grens plaats vinden. Na de voortdurend voortgezette bomaanva len op Malta en na de verzameling van een groot deel van hun vroeger in Gibraltar ge- stationneerde vloot hebben de Engelschen Alexandrië tot hun voornaamste vlootbasis uitver koren. De op de reede en in de binnenhaven van Alexandrië liggende Engelsche oorlogssche pen zijn reeds herhaalde malen door ltaiiaansche bommenwerpers aangevallen. Engeland verzamelt steeds meer onderdeelen van zijn vloot in Alexandrië, Rosette, Da- miate en Port-Said, daar het van de Middellandsche Zee uit met alle middelen den toegang tut net Suezkanaal wil verdedigen. De verdediging van den zeeweg naar lndië via Suez vormt in den grond thans werden bijl en hark ter hand genomen. Twaalf ambach ten, dertien ongelukken, was echter bij ons werk niet van toepassingalleen weer eenige blaartjes op de handen, doch dat heelt niet veel te beteekenen in deze dagen, 't Voornaamste was dat de bewoners van de boeve tevreden waren over ons werk, zoodat we ons tenminste hier toch niet als een soort niets-nut gevoelden. Verwonderlijk rustig was het hier overigens in de omgeving. In de wijde polders overal nijvere aroeiders bezig met hun werk; slechts af en toe keken ze op in de zonnige lucht, als eenige vliegtuigen hoog over vlogen, doch verder was bier niets te zien of te hooren, dat aan aen oorlog herinnerde. Zoo was het althans in de eerste morgenuren. Daarna veranderde echter dit rustige aspect en werden we weer op den oorlogstoestand ge wezen. Af en toe kwamen kleine groepjes militairen langs de hoe-e, Nedertanascüe solda ten, voor wie de strijd gestreden was en die nu op weg waren naar huis. Sommigen, die groote marschen achter den rug had don, weren gekleed in luoiuigo de kern van alle maatregelen, die Engeland in Egypte heeft ge nomen. Bij een marsch door het bin nenland van Egypte leidt de weg over karavaanwegen. Het be langrijkste knooppunt ligt onge veer 200 kilometer ten Zuiden van de Middellandsche Zee, dicht achter de Italiaansch-Lybische grens, bij de oase Siwa. Als de stralen van een spinneweb verspreiden zich van hier de wegen, die naar het ltaiiaansche Cyrenaica en naar de Egyptische oases van Chargha, Dachla en Baharija voeren. Van daar uit spreidt zich het wegennet uit naar de kustplaatsen en naar de handelscentra aan de Nijl. De Engelsch Egyptische Soedan strekt zich onder Italiaansch Lybië en Egypte 700 kilometer ver uit in de richting van Italiaansch Oost-Afrika. Aan den oever van de Roode Zee bevinden zich de uitgangspunten voor den spoor weg Port Soedan en Soeakin. Van Italiaansch Oost-Afrika uit zijn reeds weken geleden aanval len ondernomen in het gebied van den Soedan, die hebben ge leid tot de verovering van Casalla en den terugtocht van de Britsche troepen. Het schijnt, dat daar mee de operaties in deze buurt voorshands tot stilstand zijn ge komen, doch deze week weer het Westen van Afrika in het midden der belangstelling staat. Een Engelsch schip met weggevoerde kinderen verongelukt Omtrent de Engelsche berichten over de zoogenaamde torpedee ring van een Britsch evacuatie schip wordt in bevoegde Duitsche kringen verklaard, dat op het tijdstip van de ramp noch in, noch buiten het blokkadegebied een Duitsche duikboot een als passagierschip kenbaar Britsch schip getorpedeerd heeft. Boven dien is vastgesteld, dat de Duit sche zeestrijdkrachten op het aangegeven tijdstip in het geheel geen vijandelijke scheepsruimte tot zinken gebracht hebben. overalls ot ketelpakken. Ze kwamen meest uit Limburg en Noord-Brabant, waar hun korp sen gelegerd waren geweest en waar ze wellicht in den strijd waren geweest. Nu kwamen ze Hierlangs, als kameraden, doch verspreid als scnapen zonder herder. We onde hielden ons met hen en op de boerderij vonden ze lalenis. De jongens vertelden ons, dat ze heel wat meegemaakt hadden tijdens de oorlogshandelingen. Onder hen waren ook eenige stadgenocten het was vanzelt een bljj weder zien. Een van hen, die reeds doodgewaand was, zagen we in levenden lijve voor ons in den besten welstand I Wel een be wijs, hoeveel onware en onrust en angstverwekkende berichten er in deze dagen de ronde deden. Slechts datgene wat men zeit gezien, doorleetd en mee gemaakt had, kon men als ge loofwaardig en vaststaand aan nemen al het andere was onbe trouwbaar ot berustte enkel op tantasie. Eet waren allen Zeeuwen, deze jongens, woonachtig in Oost- en West Zeeuwsch Vlaan deren na veel wedervaren had ma» den geboortegrond beneden Dezelfde bevoegde instanties constateeren het opmerkelijke feit, dat noch de naam van het schip, noch zijn afmetingen, noch zijn nauwkeurige positie in de Engelsche berichten opgegeven worden, waardoor de geloofwaar digheid van de Britsche voor stelling van zaken op zijn minst zeer twijfelachtig wordt. Anderzijds acht men het vol gens het D N.B. zeer wel moge lijk, dat een mijn van Britsche herkomst de oorzaak van de catastrophe is geweest. Te Berlijn is men volgens het D.N.B algemeen van overtuiging, dat het uit Engelsche bron af komstige en door de New-York- sche bladen overgenomen bericht over de z.g. torpedeering van een ongenoemd Engelsch schip met kinderen aan boord enkel een propagandatruc is. Klaarblijkelijk gaat het er slechts om, naar men hier opmerkt en in welke meening men door het opzien, dat van Engelsche zijde gewekt wordt, enkel versterkt kan worden, de Amerikaansche openbare meening tegen Duitsch- land in het harnas te jagen zoo als reeds getracht werd bij het begin van den oorlog met de „Athenia". De toentertijd door Churchill verspreide bewering, dat de „Athenia" door een Duit sche duikboot was getorpedeerd kon, zooals men zich zal herin neren, door de onder eede be vestigde getuigenverklaringen van vooraanstaande Amerikaansche burgers als propagandistische zwendel evenals de ontelbare Engelsche valsche berichten tij dens den wereldoorlog ontzenuwd worden. De aanwijzingen dwon gen zelfs tot de conclusie, dat het tot zinken brengen van de „Athenia" door Churchill zelf na veelomvattende voorbereidingen bevolen was. Hieiop zijn, zooals steeds gemeld werd, soortgelijke gevallen gevolgd. Telkens weer doken z.g. S.O.S. seinen van Amerikaansche schepen op die door Duilsche duikbooten zouden zijn aangevallen en getorpedeerd. Hetgeen bij het huidige geval de Schelde weer bereikt. De jongens wisten niet, dat er in deze streek nog strijd gevoerd werd en dat ook wjj uitgeweken waren. Het was een vragen over en weerhoe is het hier en hoe is hfet daar gesteld. Gerust stellen konden we hen niet deze jongens, die aan het eene gevaar pas ontkomen, nu weer voor andere gevaren kwa men te slaan, die zij zich niet hadden kunnen indenken. Dat deze gevaren lang niet denk beeldig waren, begrepen ze ook wel, nu ze ons zeil hier in deze vreemde omgeving zagen. Maar dit drukte hun allerminst ter neer. „We zijn nu al zoo lang aan 't zwerven", zeiden ze, „dus kan er nog wel een dagje bij". Een sigaret ot wat tabak om de 'pijp te stoppen, aanvaardden ze dankbaar en daarna trokken ze verder. Verder op den dag zagen we nog meer dergelijke groepjes Nederlandsche militairen voorbij trekken, allen ongewapend en soms m de meest vreemdsoortige kleedyZe zagen er niet droef geestig uit na de doorgestane zware dagen, doch opgewekt eh vel leveusluet, alleen wat ver moeid van het soma dagenlange de aandacht trekt is, dat de En gelschen tot op dit oogenblik nog niet in staat zijn den naam van het z.g. tot zinken gebrachte schip of dien van den kapitein te noemen, ofschoon het tot zin ken brengen reeds zes dagen ge leden zou hebben plaats gehad. Overigens is men hier van mee ning, dat de verantwoordelijkheid voor het verlies van menschen- levens in een geval, zooals dit thans door de Engelsche propa ganda is geconstrueerd, uitslui tend bij de Engelsche regeering berust. Want Duitschland heeft ten einde den hem opgedrongen oor log spoedig tot een zegevierend einde te brengen mededeeling gedaan van de totale blokkaae van de Engelsche kusten. Een schip, dat, naar de Times met betrekking tot het zgn. tot zinken gebrachte schip mededeelt, in konvooi vaart en bovendien evenals alle Britsche schepen be wapend is en daarenboven nog in oorlogsgebied vaart, moet er op rekenen in oorlogshandelingen verwikkeld te worden. Van Duit sche zijde is herhaaldelijk ver klaard, dat kindertransporten aan een dergelijk gevaar bloot te stellen onverantwoordelijke licht zinnigheid is. Wie kinderen b - wust in een operatiegebied voert en hen daardoor aan de gevolgen van den oorlog blootstelt, bewijst, dat hem het leven van de kin deren minder waard is dan een geschikt propaganda-object. Engelsche goudschat naar Canada. Het D.N.B. meldt uit Genève Het is kenmerkend voor de steeds verder om zich beengrij- pende onzekerheid in de Engel sche regeeringskringen, dat vol gens hier ontvangen berichten uit Londen de Bank van Engeland opdracht heeft gekregen maat regelen te nemen om den in Engeland liggenden goüdschat naar Canada over te brengen. Dientengevolge zal de directie van de Bank van Engeland den bezitters van goud per circulaire dolen. Alweer een stukje van den oorlog, dat we hier te aan schouwen kregen. Ja, het was ons nu wel recht duidelijk ge worden dat overal, waar men ook kwam, een stuk van den oorlog en van al het leed dat deze teweegbracht, tot ons door drong, zelfs in de schijnbaar meest rustige omgeving. Zoo ook bier. Tegen het vallen van den avond hebben we nog een wan deling in de omgeving gemaakt en het viel ons daarbij op, welk een groot aantal stadgenooten in deze streek een toevluchtsoord gezocht hadden Enkelen, die '8 morgens in Axel nog eens een kykje waren gaan nemen, ver telden dat zij, die de gemeente niet hadden verlaten, ook den vorigen avond nog bange cegen- blikken hadden meegemaakt. Nogmaals was Axel toen be schoten de granaten waren terecht gekomen in de omgeving van de Kanaatkade en hei zgn. Plaatje. Enkele huisjes en een schuur waren danig door de projectielen beschadigd, terwijl ook enkele granaten in en nabij de Kleine Kreek waren n er» geploft. (Wordt vervolgd). AXELSCHE if) COURANT De oorlog in onze omgeving.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1940 | | pagina 1