èèl
voor Zeeuwsch -Vlaanderen.
Het Internationale Roode Kruis.
No. 48.
DINSDAG 24 SEPTEMBER 1940.
56e Jaarg'.
Nieuws- en Advertent'eblad vT^nwcnB-viaanrioron
«air
Firma J. C. VINK - Axel
BANGE DAGEN.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag ll ure.
De correspondent van de Prov.
Z. Crt. te Genève, schrijft aan
zijn blad
De pompeuze fassade van het
„Palais Electoral" te Genève ver
bergt een enorme zaal, die eens
diende voor politieke bijeenkom
sten en sport-evenementen, kie
zers-vergaderingen en boks-mat-
ches. Ook de Volkenbond kwam
hier enkele malen tezamen en
van deze zaal uit richtte de Negus
zijn laatste wanhoopskreet tot de
volkeren.
De vlag van het Roode Kruis,
die van het balcon hangt, brer.gt
het eenige kleurige accent in de
g oote ruimte. Geen schilderij,
geen plakkaat versiert de wanden,
noch een manend „Nooit meer
oorlog" of een portret van den
grijzen Henri Dunant.
Slechts zakelijkheid regeert hier:
enkele landkaarten, zooals de ge
schiedenis der laatste maanden
die heeft gevormdstatistieken
over den gepresteerden arbeid,
over ontvangen en verzonden
correspondentie.
Ruw getimmerd zijn de houten
wanden aan beide zijden der zaal,
waardoor afgescheiden bureau
ruimten ontstaan. Primitief zijn
de rijen tafels in het midden,
waaraan de assistenten hun werk
plaats hebben. En men denkt
onwillekeurig aan den schepper
van het Roode KruisHenri
Dunant, die op het slagveld van
Solferino zijn reddingswerk orga
niseerde en daarbij ook gebruik
maakte van de onmiddellijk aan
wezige, zeer primitieve hulp
middelen
Organisatie is het „Leitmotiv"
in een reusachtig bedrijf als dit,
waar men reeds meer dan een
millioen adressen heeft verzameld
en gerangschikt. Doch ook de
meest verregaande mechaniseering
ontslaat niet van de plicht, ieder
geval volkomen individueel te
behandelen en daar, waar mis
schien de dood van een gezochten
soldaat aan de achterblijvenden
moet worden medegedeeld, zoo
FEUILLETON
])e oorlog in onze omgeving.
28)
Toch kan men zich in deze
mooie en rustige omgeving moei
lijk indenken, dat het werkelijk
oorlog is. Geen schot wordt
gehoord, geen geloei van granaten
ot het zware geronk van mach
tige vliegtuigmotoren. Het is
hier rustig in het verre Land
van Hulst, hier nabjj de boorden
van de Schelde, die haar gesta-
digen loop volgt, zoowel in
vredes- als in oorlogBtyd. Die
landelijke rust en vrede doet
ons weldadig aan op dezen
prachugen lenteavond....
Na volbrachten arbeid is het
zoet rusten, geldt zeker niet het
minst voor de bewoners van
deze streek, waarmede we thans
kennis maken. Een jong paartje
houdt zich schuil achter een
boschje langs den dijk, maar
bun vrooijjk en levenslustig ge
kout verraadt ons hun aanwe
zigheid. De bloem der jeugd
denkt niet aan oorlog en zeker
niet op een heerlijken avond als
flese onder Amor's hoede en het
nauwkeurig mogelijk de omstan
digheden, waaronder het over
lijden plaats vond, de namen der
medestrijdende kameraden en de
getuigen van zijn laatste minuten
te vermelden, den naam van den-
gene, die aan het graf sprak en
de nauwkeurige plaats, waar de
zoo plotseling uit het leven weg
gerukte zijn laatste rustplaats
vond.
Zonder de roerende hulpvaar
digheid der tallooze vrijwilligers
zou het Internationale Comité van
het Roode Kruis onmogelijk zijn
liefdeswerk kunnen volbrengen.
Naast 180 betaalde, zijn 1400
volkomen gratis werkende krach
ten, uitsluitend Zwitsers, in het
gebouw werkzaam. Talrijke man
nelijke en vrouwelijke studenten
hebben hun vacantieplannen ge
wijzigd om hier te komen helpen.
Oudere dames en heeren hebben
hun leven door dezen arbeid een
nieuwen inhoud kunnen geven.
Een fabrikant uit het kanton
Graublinden brengt zijn vacantie
door met het sorteeren van bui-
tenlandsche brieven, „omdat ik
geen militairen dienst kan ver
richten". Een grijze, gepension-
neerde onderwijzeres uit Zürich
geeft op vriendelijke en rustige
wijze inlichtingen over de hoe
veelheden levensmiddelen, tabak
en ondergoederen, die men den
krijgsgevangenen mag zenden.
Uit ieder paar oogen schittert en
uit ieder antwoord bespeurt men
de eerlijke en waarachtige hulp
vaardigheid, waarvan ieder hier
bezield is
Gisteravond, toen de zaal om
6 uur leegliep, heeft de oude
heer aan den ingang met krijt op
het bord de balans van dezen
dag geschreven: 12347 brieven
ontvangen, 8475 brieven verzon
den. Vanmorgen is weer een
dozijn zakken met brieven aan
gekomen, die allereerst nader
worden uitgezocht. Een blik op
ieder couvertwelke brieven
moeten apart worden gehouden
Welke zijn de brieven aan het
bestuur en aan de leden van het
Comité, welke zijn de regeerings-
brieven, die regelmatig de namen
zacht geritsel in het bladereudek
vau het geboomte. Iets verder
hooren we op een hofje kinderen
zingen onder begeleiding van
mondharmonicamuziek. Ze zin
gen het soldatenlied „Blonde
Mientje Het klinkt wat vreemd
onder de omstandigheden waarin
we verkeeren. Doch kinderen
zijn kinderen, zij leven hier nog
onbezorgd in hun eigen kleine
wereldje, waarin het oorlogs
rumoer nog niet is doorgedron
gen. Zij bestfLn het leed van
den oorlog nog niet. Gelukkig,
er is bij hen nog levensvreugde
on hoe zou het ook anders kun
nen temidden van deze lande-
rijke rust, hier op dezen grond,
waar ze het eerste levenslicht
aanschouwden. Temidden dezer
vruchtbare landouwen zijn ze
opgegroeid, deze kinderen van
het Zeeuwsch Viaamsche land,
waar ze nu onbezorgd en in
kinderlijke onschuld bun lied
zingen. Liederen van kinderen
van het land, liederen van vogels
in de wijde luchten boven dat
land.... het is één jubel in de
vrije natuur, dag in, dag uit....
waarom, zoo vragen we ons af,
moest de oorlog hiertusschen
komen Zoo loopen we te my-
meren, bemoedigd en gesterkt
der gevonden gesneuvelde vijan
den en die der gemaakte gevan
genen mededeelen Al deze cor
respondentie moet allereerst uit
den eindeioozen stroom van brie
ven worden gesorteerd. Dan
worden de sluizen geopend en
stroomt de papiervloed verder
door de verschillende bureaux.
Tek! Tek! Tek! doet de ma
chine, die van 's morgens tot
's avonds onafgebroken de dui
zenden binnengekomen brieven
opent. Padvinders stempelen
datum van aankomst en nummer
op de brieven en dan gaan de
papierstapels naar de volgende
ruimte voor een eerste inspectie.
Twee dozijn lezers, stapels afleg-
doozenVoorloopig wordt de
correspondentie in vier groepen
verdeeldFranschenmilitaire
gevangenen in Duitschland en
Engelandvermistenciviele
vluchtelingen.
Vrouwen, moeders en dochters
smeeken het Internationale Roode
Kruis om een nader onderzoek:
„Ik ben zonder bericht van mijn
zoon, sinds den 14en Juni".
Hoeveel slapelooze nachten, hoe
veel hoop en vrees verbergen
zich achter deze paar woorden 1
Welk een machteloos rukken aan
de tralies der wanhoop 1
Aangrijpend zijn deze, meestal
door een ongeoefende vrouwen
hand geschreven, smeekbeden.
„Mijn zoon stond ais artillerist
aan de Somme. Sedert 8 Juni
heb ik geen teeken van leven
meer van hem vernomen". Of
het Roode Kruis alsjeblieft wil
helpen, om hem te vinden.
Een kaart uit Marseille„Jac
ques P., onderofficier in het 24e
detachement, sedert begin Juni
in de omgeving van Vitry-le-
Francois vermist". Een Duitsche
vrouw schrijft: „Mijn man is ge
vangen in Engeland. Hij schreef
mij een briefje, doch vergat zijn
adres te vermelden. Kunt U het
voor mij te weten komen 1"
De regeeringen der oorlogvoe
rende staten zenden de lijsten
der gevonden gesneuvelde vijan
door al het vredige dat ons om
geeft op onzen terugweg naar
de hoeve. Het is nu stil, stil in
de natuur, stil ook in ons, na al
het onrustige van de laatste
dagen en nachten. Een enkele
maal schrikken we op, als een
baas zich met groote sprongen
een weg baant door de jonge
veldgewassen of een vischreiger
met krachtigen wiekslag luid
krijschend uit een waterpoeltje
opduikt en als een schim in de
avondschemering verdwijnt. Het
is vreemd en toch begrijpelijk,
dat ieder geluid, waarop we
anders geen acht slaan, ons in
deze dagen en nachten eenigs-
zin8 doet schrikken de oorzaak
ot oorsprong moet meestal op
een geheel andere plaats gezocht
worden, dan we die in onze
verbeelding voorstellen. De men-
schen leven nu eenmaal onder
steeds toenemende verbeeldings
kracht en nervositeit Er zijn
nu nog geen twee weken ver
streken, sedert de oorlog ook
over ons land gekomen is en
daardoor is al zooveel in de
menscbelyke gemoederen ont
wricht. Nog geen twee weken,
doch wat is er sedert dien al
niet voorgevallen en veranderd
Het lijken wel Jaren
den en der gevangenen naar
Genève. Telegrafisch geeft het
Roode Kruis deze lijsten aan de
betreffende regeeringen door en
per post volgt ter controle de
photocopie der ontvangen lijsten,
waarvan het origineel in het ar
chief te Genève wordt bewaard.
Voortdurend wordt het van alle
zijden toestroomende adressen-
materiaal grooter. De kans, dat
vermisten worden gevonden,
wordt steeds grooter. Dagelijks
kan gemiddeld de verblijfplaats
van 1500 vermisten aan de fami
lieleden worden medegedeeld.
Millioenen vrouwen, kinderen
en ouden van dagen vluchtten
voor de oorlogsverschrikkingen
naar het Zuidenvan Nederland,
België, van de oevers der Seine
en de Loire, Aisne en Oisne, van
Parijs en de omliggende plaatsen.
Hun woonsteden liggen eenzaam
en verlaten de mannen, de zoons,
de vaders, weten niets over het
lot van hun naasten. Hoe zouden
deze uit-elkaai-gerukten elkaar
ooit terug kunnen vinden zonder
de menschlievende bemiddeling
van het Internationale Roode Kruis
in Genève
Wanneer het Roode Kruis ge
vraagde adressen heeft kunnen
uitvinden, mogen de krijgsgevan
genen met hun familie en ook
de bewoners van met elkaar-in-
oorlog-zijnde-landen via Genève
kjrte, hoogstens 25 woorden tel
lende, briefjes van strikt persoon
lijken inhoud aan elkaar schrijven.
Het hierboven geschetste is een
belangrijk onderdeel van het werk
van het Internationale Comité van
het Roode Kruis. Doch hei is
nog lang niet alles. Van zeer
veel belang is bijv. ook de orga
nisatie en uitrusting van levens-
middelentreinen naar gebieden,
waar de bevolking met een groot
gebrek aan levensmiddelen heeft
te kampen, het zenden van lectuur
aan krijgsgevangenen, enz. enz.
In alle landen is men algemeen
overtuigd van het nobele, onzelf
zuchtige en zegenrijke werk, dat
hier in Genève wordt verricht
We komen terug op de hoeve
en keuvelen nog wat met de
vriendelijke bewoners, om daarna
onze kluia op te zoeken, die daags
tevoren nog bezet was door een
groepje vluchtelingen uit Breda.
Het is een rustige nacht geweest
en een rustige slaap, die siechts
een enkele maal onderbroken
werd door het gescharrel van
een muis in het stroo, gevolgd
door een gilletje, is ons deel
geworden, en toen weontwaakteu
en de kluisdeur openzetten,
stond het zonnetje reeds tamelijk
boog aan den helder blauwen
hemel.
Vrjjdag 24 Mei.
Een rustige dag.
Hoe de omstanuigbeden ook
mogen zyn, het laven beett overal
zijn bekoring, ook op een boeren-
hotstede en zeker op een model
hoeve als deze, waar wjj een
gulle gastvrijheid genieten Het
is hier vroeg dag, doch daar
hebben wij niet veel van bemerkt.
Ieder heelt hier zijn dagtaak
onze vriendelijke gastheer en
zijn weldoende gade, de jongens
en de meisjes, die eik op zichzelf
een zonnetje in dit gezin zijn.
Een gedeelte van de dagtaak
De toekomst van Rotterdam.
Opslagplaats voor
West-Europa
Het A. N. P. schrijft uit Den
Haag
De groote gebeurtenissen der
laatste maanden de capitulatie
van Frankrijk, de nederlaag der
geallieerden bij Narvik, de aanval
der Italiaansche weermacht op
Engelsche bezettingen in Afrika,
in het bijzonder het overschrijden
van de Egyptische grens, het uit
roepen van een legionnair Roe-
meenschen staat en niet te ver
geten de aanhoudende bombar
dementen op de wereldstad Lon
den hebben het aangezicht der
wereld totaal veranderd zoo
wordt in bevoegde Duitsche krin
gen opgemerkt.
Vooral de bombardementen op
Londen hebben niet alleen directe
gevolgen, maar zij hebben den
oorlog voor een belangrijk deel
een beslissende uiti g gegeven.
In Groot Londen Londen met
zijn vele voorsteden is het
derde deel van de totale Engel
sche oorlogsproductie geconcen
treerd. Het deel van Londen,
dat tot op dit oogenblik onder
den druk van het Duitsche lucht-
wapen ligt, is practisch een
aaneengesloten, niet te scheid n
werkstad, één groote opslagplaats
van materialen en grondstoffen,
welke het Britsche rijk voor de
oorlogvoering noodig heeft. In
Woolwich, bevindt zich het groot
ste Engelsche arsenaal van oor
logstuig. Hier wordt geschut
voor land- en zeemacht vervaar
digd, verder pantserwagens en
pantserplaten. In het nabijgelegen
Erith bevindt zich een groote
machine- en instrumentenfabritk,
welke de Vickers-Armstrong ma
chinegeweren, pantsertorens en
andere ingewikkelde constructies
voor de Engelsche weermacht
construeert.
In het zuidelijke gelegen Dart
fort is de munitiefabriek van h t
Vickersconcern gevestigd, waar
tevens de infanteriegeweren ge-
hebben zy reeds volbracht, ter
wijl wjj nog rustig lagen te
slapen en de vogels reeds hun
lied zongen in de zonnige lucht.
De arbeiders gaan reeds aan
hun eerste schafttijd beginnen
en een heldere jonge meisjesstem
komt ons wekken, want het
ontbijt staat al gereed. We
springen haastig overeind en dan
stokt het ons toch een oogenblik
in de keel, als we even naden
ken over de weldaden, die ons
hier door deze familie bewezen
wordenWat is hei zalig wél
te kunnen en te mogen doen.
Waren alle menschen dan
zou op deze aarde geen sprake
kunnen zjjn van een tranendal,
doch veeleer van een paradijs.
Ik voor mij althans gevoelde het
diep en treffend in deze oogen-
blikken bet moet zaliger zijn te
geven dan te ontvangen.
Na ons gewasschen te hebben,
wachtte ons een ontbijt, dat we
ons niet beter konden wenschaa
en zeits nog meer. Een zonnig
en opbeurend begin van een
zonnige dag,... Hoe zouden we
de dag bier doorbrengen en hoe
lang zouden we hier moeten
blijven? Noch het een, noch het
ander wisten we aanvankelijk,
(Wordt vervolgd).
AXELSCHEpCOURANT
