Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 41.
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1940.
56e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
Stichting Getroffenen Oorlogs
geweld Zeeland.
BANGE DAGEN.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Felef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 1< ure.
ii.
ADVIES
betreffende de invulling
van formulieren voor oifi-
cieëie opgave oorlogsge-
weldschade.
Schade-enquête-commissies.
Door de Regeering zijn overal
in ons land voor bepaalde aan
gewezen gebieden Schade-enqu-
ête-commissies aangewezen. Deze
Commissies hebben tot taak om
trent alle schade, ontstaan door
oorlogsgeweld, voor eiken gedu
peerde afzonderlijk, zoo nauw
keurig mogelijk het schadebedrag
vast te stellen. Wordt besloten
deze schade t.z.t. geheel of ge
deeltelijk te vergoeden, zoo zul
len de door deze Commissies
voor elk vastgestelde schadebe
dragen daartoe richtsnoer zijn.
Hoe krijgen de Schade-Com
missies haa gegevens
Deze Commissies krijgen de
beschikking over alle gegevens,
die vroeger al aan de Burge
meesters of op andere wijze ver
strekt zijn. De Commissies zijn
bevoegd óf met deze gegevens
genoegen te nemen, óf de be
trokkenen te vragen nieuw vast
gestelde officieële formulieren in
te vullen. Hierbij kan de ge
troffene natuurlijk van vroegere
opgaven zooveel gebruik maken
als hij wenscht.
De getroffenen zelf hebben het
recht als ze dit wenschen
formulieren te vragen en een
nieuwe, officieële opgave te doen.
Wij geven den getroffenen drin
gend den raad zulks in alle ge
vallen te doen waar sprake is
van aanmerkelijke schade of waar
men de eerste opgave onvol
doende acht. Viaag dus de.for
mulieren aan op de aangegeven
adressen.
Waarom is deze officieële
schade-opgave voor de getroffe
nen zoo belangrijk?
De getroffenen en een groot
deel van ons volk zijn overtuigd
van de redelijkheid, dat de oor-
logsgeweldschade door het Ne-
derlandsche volk geheel zal wor
den gedragen.
Het moet een ieder duidelijk
zijn, dat zulks a leen mag worden
verlangd als de schade van elk
der getroffenen z io juist is vast
gesteld als menschelijker wijze
mogelijk is. En voorts als die
vaststelling zóó is geschied, dat
allen zooveel mogelijk op een
billijke en vergelijkbare taxatie
basis zijn behandeld.
Alle getroffenen moeten dan
ook de groote beteekenis van een
eerlijke en juiste vaststelling van
schade beseffen. Ze mogen niet
verstoord zijn over zooveel werk
telkens, maar moeten ernstig hun
best doen, hun opgave zoo vol-
edig en zoo juist mogelijk te
doen en deze zooveel mogelijk
met bewijzen en deskundige ver-
ilaringen versterken.
Pijnlijke eerlijkheid en nauw-
ceurigheid zij aller richtsnoer.
De oorlogsgetroffenen vinden
een volledig herstel een moreel
recht, evenzeer is het hun moreele
plicht met pijnlijke eerlijkheid en
nauwkeurigheid de grondslagen
voor het herstel te helpen leggen.
Men bedenke ook dat de Schade-
Commissies groote bevoegdheden
hebben tot nader onderzoek, de
getroffenen te hooren of wel van
hen verklaringen van bevoegde,
onpartijdige deskundigen te vra
gen.
Wanneer wordt oorlogsgeweld-
schade niet vergoed
Als die te klein is, gelet op
den geldelijken toestand van de
getroffenen.
Schade beneden f100.— komt
alleen in aanmerking als deze
schade grooter is dan het ge
middelde weekinkomen van den
getroffene. Ook schade aan ven
sterruiten en dakpannen wordt
vergoed als die grooter is dan
het gemiddelde weekinkomen.
Bedrijfsschade en verminderd
inkomen kunnen niet worden
opgegeven.
FEUILLETON
21)
Bijna een uur hield dit ver
schrikkelijk vuur aan, dat uit de
richting van het kanaal kwam.
Het is om nooit te vergeten, dat
aanhoudende gerommel en ge
dreun, als van een nabij hevig
onweer. Ik vroeg me atkan
nog ééu schepsel ter plaatse een
dergelyk moorddadig vuur over
leven Wat een zee van ellende
zal daar met haar golven het
strijdende menschdom slaan.
Het was een opluchting toen
het vuren eindelijk ophield nog
een enkel kanonschot dreunde
over de polders en toen was de
landelijke rust weergekeerd.
Niets in de vrije velden herin
nerde meer aan het verschrik
kelijke in den atgeloopen nacht.
Het begon te dagen, in het
Oosten werd het licht en weldra
zagen we de zou als een vuur
roods bol langzaam boven het
geboomte stijgen. Gelukkig, de
nacht zat er op, maar wat zou
Oorlogsgeweldschade en de-
fensieschade. Zie Wenken.
De Schade-Commissies moeten
uitsluitend de Oorlogsgeweld
schade vaststellen. Wie niet ge
heel zeker is of zijn geval mis
schien tot Defensieschade be
hoort, informeere bij de Schade-
Commissies.
Welke soorten van formulieren
zijn er en waarvoor dienen ze
Formulier A. Onroerende goe
deren, als panden, ook boom
gaarden, veldgewassen, venster
ruiten, dakpannen.
Formulier B. Bedrijfsuitrusting
en roerende zaken voor de uit
oefening van het bedrijf, als ma
chines, kantoorinventaris, winkel-
nstallatie, gereedschap, voertui
gen, vee, etc.
Formulier C. Bedrijfs- en han
delsvoorraden als granen, kunst
mest, winkelwaren, enz.
Formulier D. Huisraad en lijf
goederen.
Formulier E. Schepen (voor
ladingen en inventaris C en D.)
Formulier F. Voor hypotheek
houders en geldschieters op be
schadigde goederen.
Formulier H. Een verzamel-
formulier om de totale schade van
een getroffene op te tellen.
In het algemeen moet elke ge
troffene
a. formulieren allen voor zijn
persoonlijke schade invullen
b. voor elk kadastraal pand
of schip een apart formulier ge
bruiken
c. elke schadegroep (A., B.,
C., D., E. of F.) op een apart
formulier invullen.
Men vrage de formulieren aan
op het kantoor zijner Schade
Commissie.
Hulp bij de invulling der for
muiieren. Bewijzen om het
schadebedrag aannemelijk te
maken.
Het juist invullen der formu
lieren is geen gemakkelijke taak
Over eenige der vragen kan men
verschillende opvattingen hebben
en deze zijn eigenlijk alleen goed
door een deskundige te beant
woorden.
de nieuwe dageraad ons bieden
We gevoelden ons rillerig toen
we de sloot verlieten en stjjf en
stram in de ledematen na de
gedwongen ongemakkelijke hou
dingen. Er kwam leven in de
polders, echter niet van nijvere
boeren en arbeiders, die zich
naar hun werk begaven, doch
van vluchtelingen, die zich klaar
maakten om huiswaarts te kee
ren. Men zag ze weer beladen
met pakken en dekens, door de
landerijen zich voortbewegen
starend in de richting van de
bebouwde kom, welks vage om
trekken weldra uil den lichten
ochtendnevel als bekende sil
houetten opdoemden. We zagen
den machtigen watertoren, de
kerktorens, den stadhuistoren en
de compacte buizenmassa, we
zagen alles weer zooals we het
gisteravond inderhaast verlaten
hadden. Het was alsof we ons
stadje terugzagen na een lange
scheiding, waarin veel geleden
en ontbeerd was We waren
meteen gerustgesteld, want we
zagen dat Axel toch zeker niet
zoo erg onder bet helsche bom
bardement geleden bad, als velen
zich wellicht hadden voorgesteld.
Maar hoe zou bet aan den ande
ren kant van de gemeente, aan
We raden aan ongeveer als
volgt te werk te gaan
Men make zelf in klad de ant
woorden op en zorge er voor de
gegevens zooveel mogelijk in
onderdeden uit te werken.
De Stichting .Getroffenen door
Oorlogsgeweld Zeeland" zal be
vorderen, dat er in elke plaats
of streek van ons gewest zoo
mogelijk meerdere personen en
Commissies komen, samengesteld
uit onafhankelijke deskundigen
op de verschillende gebieden.
3eze personen zullen worden
verzocht, de getroffenen te helpen
bij deskundige taxaties en tech
nische vragen (bijv. de kubieke
inhoud van panden). Men wende
zich daartoe tot de besturen
onzer plaatselijke afdeelingen.
Men moet er op rekenen dat
deskundige adviezen en rappor
ten, die veel werk vragen, wel
betaald zullen moeten worden
door den getroffene. Voorts kan
men natuurlijk raad vragen aan
zijn eigen timmerman, vroegere
leveranciers enz. Voor grootere
en meer ingewikkelde gevallen
zal dikwijls ook hulp van een
advocaat of notaris wenschelijk
zijn. Ook de Schade-Commis
sies zelf zullen in hun gebied
zeer zeker mogelijkheden voor
voorlichting en hulp scheppen.
In het algemeen geven we
den raad
Vul met in zonder goede, des
kundige voorlichting, zorg voor
zooveel mogelijk bewijzen en rap
porten van onafhankelijke des
kundigen bij belangrijke schade
gevallen. Deze bewijzen enz
moeten niet mee opgezonden
worden, doch beschikbaar ge
houden worden voor het geval
de Schade-enquête-Commissie
den gedupeerde verzoekt ze te
toonen tot staving zijner gegevens.
Welke schadevergoeding kan
de getroffene redelijk vinden
Redelijk is een schadevergoe
ding, die een getroffene in staat
stelt het verlorene te vervangen,
zoodat hij weer een eigen haard
heeft, zijn werk of bedrijf kan
voortzetten en materieel weer
ongeveer de oude is.
Waar teruggave van het oor
spronkelijke huis, de vroegere
meubelen, goederen, enz. niet
mogelijk is, dient de gedachte
aan de vervangingswaarde richt
snoer te zijn.
Te veel gevraagd zou het echter
zijn voor iets dat oud was en een
matige gebruikswaarde had, ver
vanging door nieuw te verlangen
zonder zelf voor die meerdere
waa de een offer te brengen.
Het is daarom duidelijk, dat in
de schade-opgave de gegevens
Kosten van aankoop,
Waardevermindering door ge
bruik, of veroudering van het
oude pand,
Herstel kosten,
Herbouw kosten, enz.
Mogelijke waardevermeerdering
door herstel of herbouw,
behoorlijk naar voren moeten
komen.
Wanneer de getroffene zou
vinden, dat zulks in de gestelde
vragen onvoldoende tot uiting
komt, zal het zeker nuttig zijn,
ze kort en duidelijk aan te vullen
met gegevens, die men zelf noo-
dig en nuttig vindt. Lange uit
eenzettingen vermijde men in
elk geval.
Het is duidelijk, dat niemand
kan zeggen of schatten wat her
bouw van een huis b.v. in 1942
zal kosten, evenmin hoe voorjaar
1941 de prijzen der meubelen
zullen zijn. Voor de vaststelling
van het bedrag der schade zijn
dus aanknoopingspunten uit het
verleden noodzakelijk.
Dat zijn
de prijzen voor de verloren
goederen werkelijk betaald
de verkoop-, herstel- of her
bouwkosten vóór den oorlog,
dus 9 Mei 1940.
Daarover valle men dus niet,
een andere grondslag is niet
mogelijk. En het is natuurlijk
mogelijk hierin te voorzien door
bij de vaststelling of uitbetaling
van het herstel, de voorloopig
vastgestelde schadebedragen met
een percentage te verhoogen met
het oog op 't gestegen prijspeil.
de Zuidzijde gesteld zijn De
eerste berichten die we opvingen
waren niet erg bemoedigend
M*n vertelde dat er honderden
dooden en gewonden lagen langs
den Liniedijk en dat Drieschou
wen danig geteisterd was.
Later is ons gelukkig gebleken
dat wat de verhalen omtrent
honderden dooden en gewonden
betreft, deze geheel uit de lucht
gegrepen waren. Een bezoek
aan den Liniedjjk overtuigde ons
er van, dat daar geen druppel
bloed gevloeid heeft. Er hadden
daar geen troepentransporten
plaats gehad, zooals de Franschen
zich wellicht voorgesteld hadden
en daarom hun vuur in dia
richting hadden geleid.
Woensdag 22 Mei.
We zjjn thuisgekomen na den
doorgestanen bangen nacht en
vonden daar direct werk aan
den winkel, want door den lucht
druk der granaten waren enkele
groote ruiten in scherven gesla
gen. Dus eerst deze ravage
opgeruimd en daarna nog een
kort dutje. Gerust was dit echter
allerminst, want onophoudelijk
ronkten vliegmachines over en
we moesten maar afwachten wat
die in hun schild voerden. Ge
lukkig bleven we gespaard voor
verdere minder aangename ver
rassingen".
We zjjn daarna de stad eens
ingegaan om te zien en te hooren
wat daar zoo al was voorgeval
len in den atgeloopen nacht.
Ofschoon het heel wat erger had
kunnen zjjn na het nachtelijke
bombardement, bleek bet inmid
dels toch reeds erg genoeg. Ten
eerste waren er heiaas twee
dooden en enkele gewonden te
betreuren. Enkele huizen waren
zwaar beschadigd eu de Chr.
school in de Nieuwstraat was al
heel erg gehavend. Er was een
groot gat in het gebouw geslagen
en geen ruit was heel gebleven.
Trouwens de halve Nieuwstraat
lag als bezaaid met glas Voor
namelijk was het hier echter
gelukkig bü gesprongen ruilen
en versplinterd licht houtwerk
gebleven. Hier en daar bleek
echter de grillige en zonderlinge
loop der granaten en de scöerl-
werking daarvan. Wonder boven
wonder waren in deze buurt
geen dooden te betreuren.
Natuurlijk was m«u allerwege
druk doende met het opruimen
van het glas en het dichtmaken
v*a de ramen, wat een mis
troostigen aanblik opleverde.
Honderden dakpannen waren
bovendien door den geweldigen
luchtdruk overal van de daken
gerukt en lagen verbrijzeld in
de straat. E»n klein gedeelte
van de Prins Hendrikstraat had
ook nogal schade opgeloopen.
Dit was ook het geval in het
Buitenwegje, waar enkele huizen
ernstig beschadigd werden en
helaas ook nog een oude man
zware verwondingen had opge
loopen. In deze buurt waren
voorts enkele boomen door de
granaten versplinterd en ook
achter het stadhuis nabij de R.K.
kerk, ontdekten we een gat ia
den grond, veroorzaakt door een
i granaat. Ergens anders zagen
we bloedige resten van wat
waarschijnlijk eens kippen ge
weest waren, tusscheo de takken
van een boom hangen. Eu
waarschijnlijk waren er nog wel
meer plaatseu aan te wyzen,
waar da projectielen huu sporen
hadden achtergelaten. Allemaal
droeve beelden vau het oorlogs
geweld, waai mede we nu In
onze gemeente zoo van nabij
kannis maakten We konden alles
niet nagaan, want ook buiten
wilden we nog aan kijkje nemen,
(Wordt vervolgd)-
AXELSCHE
tv
COURANT
He oorlog in onze omgeving