Nieuws- en Advertentieblad voor Zeen wsch - Vlaanderen. No. 40 DINSDAG 27 AUGUSTUS 1940. 56e Jaarg. Firma J. C. VINK - Axel Stichting Getroffenen Oorlogs geweld Zeeland. BANGE DAGEN. V Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. UITGEEFSTER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. i. De Stichting Getroffenen Oor logsgeweld Zeeland verzoekt ons opname van onderstaande Wij willen een ieder, die in eenig opzicht door den oorlog schade leed, opwekken zich als lid aan te melden. Het aantal leden is flink groei ende en heeft de 1000 al lang overschreden. Het nauwkeurig opgeven van ieders schade op daarvoor be stemde officieele formulieren en het vaststellen van ieders schade bedrag door de 4 Zeeuwsche Schade-Enquête Commissies is van zeer veel belang. Dit toch moet de basis voor het schade- herstel worden. Vooral het volgende is van belang a. dat van alle beteekenende schaden een nieuwe officieele opgave gedaan wordt, leder is gemachtigd zoo'n nieuwe opgaaf te doen, alhoewel niet verplicht, tenzij de Commissie zulks ver langt. b. dat men de formulieren eerst invult, nadat de noodige gegevens op klad, met hulp van deskundige adviseuis en taxateurs zijn verzameld, men zich var. de wijze van invulling heeft laten voorlichten en de leiddraad der Stichting goed bestudeerd heeft. c. dat men gewetensvol en eerlijk het juiste schadebedrag vaststelt en zorgt voor zooveel mogelijk degelijke bewijzen of deskundige verklaringen. d. dat men zich op het stand punt stelt, dat de getroffenen moreel verplicht zijn de schade- commissie in elk opzicht zooveel gegevens omtrent de schade te verstrekken, dat een juiste vast stelling zoo goed mogelijk ver zekerd is. Als de getroffene zich al op het standpunt zou stellen, dat hij alles kwijt is en dus niets ver strekken of bewijzen kan, is het FEUILLETON 20) Doch wat hadden een paar van pjjn gloeiende handen te beteekenen, vergeleken bij al het andere leed, dat thans ge dragen moest worden Het riet heb ik wat uitgespreid over de lichte dekens, doch dit bleek ten slotte vrijwel vruchteloos werk, want telkens werd het weer weggewoeld door de onrustige lotgenooten in de sloot. We hoorden nu ook weldra doffe slagen in de vertede bommenwerpers, die een poosje geleden over onze hoofden ge vlogen waren, ontdeden zich daar blijkbaar van hun last. Toen ze terugkeerden, doorleef den we ook nog angstige mo menten, doch gelukkig liep alles goed at en verdwenen de ma chines weer in Oostelijke rich ting. In het Westen was de heme In een roode gloed gezet. Vanuit de richting Sai van Gent-SeizaBte duidelijk dat de Schade-Enquête Commissie geheel in het duister tast. De gegevens moeten na niet te langen tijd binnen zijn, maar overijlde bewerking is in het belang van de nauwkeurigheid niet gewenscht. WENKEN voor Getroffenen Oorlogsgeweld n Zeeland inzake Soorten van oorlogsschade Adressen voor inlichting, ver goeding en herstel Mogelijkheden voor steun en hulp. Soorten van oorlogsschade Oorlogsschade, waarvan ver goeding door den Staat wordt gewaarborgd op grond van be staande wetten, noemt men De- fensieschade. Indien daartegen geen wettelijke gronden aanwezig zijn, spreekt men van Oorlogsgeweldschade. Het is niet altijd gemakkelijk vast te stellen tot welke groep een bepaald schadegeval behoort. De bestaande wetten zijn a. de Wet op den Staat van Oorlog en Beleg b. de Inundatiewet c. de Algemeene Vorderings- wet 1938—'39; Tot Defensieschade behoort 1. Alle schade door Neder- landsche militaire opruimingen, ingebruiknemingen en vorde ringen. 2. Alle door goede papieren gedekte vorderingen, ingebruik nemingen en wegruimingen dcor Fransche, Belgische of Engelsche autoriteiten. 3. Met zekerheid vast testellen wegneming van goederen door Nederlandsche militairen. 4. Goederen door Nederland sche militairen gevorderd en later als krijgsbuit aan den bezettenden Staat vervallen. Tot Oorlogsgeweldschade be hoort 1. Niet door papieren gedekte vorderingen, etc. 2. Alle schade door oorlogs geweld toegebracht aan zagen we het felle schijnsel van vlammen, wat geen twijfel over liet, of daar woedde een hevige brand. Ook uit de richting Sluiskil-Terneuzen werd een der gelijk hel lichtschijnsel waarge nomen. Het was een imposant, maar tevens innig droevig en beangstigend schouwspel, deze felle vuurgloed aan den Weste lijken horizon. En het werd nog droeviger en nog meer be angstigend, toen ook het kanon weer begon te spreken, ditmaal heviger dan tevoren. Loeiend en fluitend kwamen die helsche dingen weer door de lucht aan suizen, een grooten boog be schrijvend, klimmend en dalend, om dan met donderende knallen uiteen te slaan. Zoo is het door gegaan, meer dan een uur lang, terwijl we daar angstig in de sloot lagen of zaten in alle denk bare houdingen, gekweld door zwermen muggen, doch ook niet met rust gelaten door.... slakken en kikkers, die hier anders hun onbeperkte domein hebben. Alle maal bijkomstigheden echter, waarop in die benauwde oogen- blikken zoo geen acht geslagen werd, doch die later, toen we tot kalmte gekomen waren, zich als i«ti griezeligs weer in onze a. Onroerende goederen, ge bouwd of niet gebouwd, veldge wassen en boomgaarden inbe grepen. b. Al hetgeen behoort tot bedrijfsuitrusting, zooals machines gereedschappen, werktuigen, vee, winkelinstallaties, etc. c. Bedrijfs- en handelsvoor raden, als graan, kunstmest, winkelvoorraad, etc. d. Huisraad, kleeren, gebruiks voorwerpen, schepen. e. Beschadiging of verlies door plundering in vele gevallen. f. Schade aan vensterruiten, doch alleen als deze moeilijk door den betrokkene kan worden gedragen. g. Schade aan kassen en plat glas. Niet komen in aanmerking kleine schaden aan huisraad en in het algemeen schaden die in totaal kleiner zijn dan één maal het weekinkomen van den getrof fene. Ook glasschade kan in aanmerking komen. De Oorlogsschade is niet op wettelijke wijze geregeld, zoodat er derhalve geen wettelijk recht op vergoeding bestaat. Onder de getroffenen door Oorlogsgeweld en onder een zeer groot deel van het Nederlandsche volk leeft echter de overtuiging, dat even goed als gemeenschap pelijke betaling der mobilisatie uitgaven wettelijke plicht en een 100 pet. vergoeding voor Defen- sieschaden een wettelijk recht is, een 100 pet. herstel door de gemeenschap van de oorlogsge weldschade een moreel recht is. Het hoofddoel van de Stichting „Organisatie Getroffenen door Oorlogsgeweld Zeeland" isdit beginsel te verdedigen. Tot nu toe heeft de overheid slechts het beginsel van een tegemoetkoming in oorlogsge weldschade erkend. Velen van het Nederlandsche volk en daaronder vooral de werkers zijn diep overtuigd van de noodzakelijkheid van groote daden in de richting van het herstel. Vele geslachten na ons zouden het betreuren, indien verbeelding vertoonden. Het was nu bittere ernst en werke lijkheid voor ons allen gold slechts de vraagWat zal er van ons worden en welke ge volgen zal dit ontzettende vuur hebben voor onze medemenschen? Velerlei gedacncen doemden in mij op in deze bange stonden en in deze vreemde omgeving, waarmede we toch zoo vertrouwd waren in onze onbezorgde jeugd. Hier in deze zelfde sloot hebben we toen wel eens stekeltjes ge vangen, in deze omgeving speel den we ook wel eens „oorlogje", toen nog niet beseffend boe ver. schrikkelijk de oorlog in werke lijkheid is. Wie had toen kunnen denken, dat we hier cp lateren leefijjd nog eens zouden vertoe ven als vluchtelingen voor het oorlogsgeweld Toch is het zoo, alles is droeve werkelijkheid geworden, we zitten nu bepaald in de vuurlinie. De kanonnen blijven bulderen met hun zware stemmen, staal en vuur uitbra kend over onze vreedzame pol derlanden. Langzaam verstreken de uren onder dit helsche concert. We raken er ietwat aan gewend, we worden er ietwat rustiger onder, we trachten ons dat tenminste dit herstel door zwaarmoedige financieele overwt gingen te lang zaam en te halfslachtig tot stand kwam. De eer van het Nederlandsche volk en wij zijn overtuigd dat wij werkelijk één volk, dus kin deren van één groot gezin zijn hetgeen vooral moet blijken in tijden van nood zou onher stelbaar schade lijden. De ware rijkdom van ons land zit in den rijken nationalen bodem, in zijn waterwegen, havens, fabrieken, schepen, zijn prachtige koloniën, zijn ligging in het hart van Europa, in den ijver, bekwaamheden en de ontwikkeling van zijn bewoners Zoodra de tijden en inzichten weer toelaten dit alles vrucht dragend te maken door toegewij- den arbeid, is de inzinking voorbij. Men vergete niet, dat herstel arbeid brengt. Deze arbeid zal brengen rijkdom, niet het goud en de effecten. Indien onze daden van nu zich zouden baseeren op een oogenblikkelijk groote inzinking van realiseer baren rijkdom, dan zullen we een groote opbouw-mopelijkheid in de geschiedenis van het Neder landsche volk verzuimd hebben. Adressen. Voor Defensieschade Afd. I is de Advies Commissie Vorderingen (Commissie Raaymakers) Alex- anderstraat 15, Den Haag inge steld. Telefoon 180027. Regeeringscommissaris voor Zeeland is hier de heer Van de Brandele. Voor Defensieschade Afd. 2 is het Departement van Defensie (lste Afd.) Carel van Bylandtlaan 50, Den Haag aangewezen. Tel. 180080. Voor Oorlogsgeweldschade heeft de Regeering de zgn. Commissie van Leeuwen ingesteld. Commissie Oorlogsschade, Be- zuidenhout 87, Den Haag. Tel. 720060 (letter G). Secr. Prof. Lieftinck. Deze Commissie adviseert de Regeering over de grootte van de schade voor ieder afzonderlijk financiering van de herstel-tege moetkoming. in te beelden. Het wordt kil in de sloot, een lichte nevel spreidt zich uit over de velden en akkers, die op den morgenstond liggen te wachten. Ik tnur in de rich ting Axel, doch zie geen enkel verschijnsel dat op vernieling of brand wijst. Dat stemt tot een zekere gerustheid de granaten zoeken hun weg verder en suizen hoog over de stad. Gelukkig, want wat zou er anders van ons stadje zjjn overgebleven dan een brandende en rookende puin hoop, een zee van jammer en ellende Ik hoor van een torenklok vier stalen klankenbet ia dus vier uur, en onwillekeurig denk ik terug aan een versje, dat we vroeger op school geleerd hebben: „Vier uur heeft de klok geslagen, Zie, 't begint al weer te dagen, In het Oosten wordt het licht, Ha, dat is een mooi gezicht. Buiten wordt de boer reeds [wakker En hij spoedt zich naar den akker Waar zijn dagwerk moet verricht. Ja, 't begint alweer te dagen, doch ik vraag me bezorgd at: voor hoevelen zal misschien geen nieuwe dageraad meeraanbreken na deken bacgen nacht? En Hoe groot de tegemoetkoming zal worden, blijft ter beslissing van de Regeering. Om te komen tot een juiste taxatie van ieders schade is thans een groot aantal zgn. Schade- enquête commissies ingesteld. Van deze Commissie kan men formulieren verkrijgen voor een juiste officieele schade opgave. Die worden tenslotte door deze Commissies nauwkeurig gecon troleerd en vastgesteld. Voor Zeeland zijn de adressen dezer Commissies de volgende Middelburg, Inspectie Belastin gen, Lange Noordstraat 39. Goes, Insp Belastingen, Joa- chimkade 38. Terneuzen, Insp. Belastingen, Markt 16, Oostburg, Insp. Belastingen, Volderstraat. Mogelijkheden voor vergoe ding, steun en hulp. Omtrent de mogelijkheden, die er thans voor slachtoffers van oorlogsgeweld voor het verkrij gen van vergoeding, tijdelijke hulp en steun in eerste moeilijkheden bestaan, kan het volgende worden opgemerkt. Van vergoeding der Oorlogs geweldschade, of zooals het thans nog heet tegemoetkoming, kan eerst sprake zijn nadat deze scha de voor elk nauwkeurig is vast gesteld, de Regeering een beslis sing over de vergoeding of tege moetkoming heeft genomen en de gelden hiervoor zijn aangewezen. Waar dit geen eenvoudige vraag stukken zijn, moet men er op rekenen dat hiermee nog veel tijd gemoeid zijn zal. Het beste dat men kan wenschen en dat voor de slachtoffers van buiten gewoon groote waarde zou zijn is een principieele beslissing hierover in gunstigen zin. Een beslissing die van groot belang is voor hen die aan hun panden een totale schade hebben de f 10.000,niet te boven gaan de, is op 7 Juli gepubliceerd. De Secretaris Generaal van Fi nanciën heeft toen n.l. bepaald, dat het in zijn voornemen lag te hoeveel boeren zullen zich straks naar bun akkers begeven voor het verrichten der dageljjksche taak Want boe zullen de akkers er thans uitzien Doorploegd en omwoeld door granaten, mis schien gedrenkt met bloed Bange gedachten en bange vrag-n, waarop wa vooralsnog geen antwoord konden bokomen. Maar die vele granaten moeten toch ergens hun loop hebben beëindigd en waar ze zijn neer gekomen is vernieling teweeg gebracht of zijn granaattrechters ontstaan.... Welk beeld zal de nieuwe dageraad ons bieden Van een boerenhoeve in onze nabijheid klinkt het eerste hanen gekraai, dat weldra van andere hoeven beantwoord wordL Vre dige, vertrouwde geluiden in ouze polders, waartusschen dan weer plotseling een ander geluid zich mengt, minder vredig, doch hard en beangstigend. Ais een aanhoudende donder komt iets over de landerijen aanrollen, dat nieuwe angsten doet ontstaan, E9n trommelvuur, zoo h«vig, dat ieder nog dieper wgduikt in da sloot, waarover thans d« kilte van den morgennevel hangt, die de oaenschen huiverig maakt, (Wordt vervolgd), AXELSCHEüwiCOURANT De oorlog in onze omgeving.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1940 | | pagina 1