Nieuws- en A d vertenteb 1 ad
voor Zeeuwsch -Vlaanderen.
No, 39.
VRUDAG 23 AUGUSTUS J940.
56e Jrarg
Firma J. C. VINK - Axel
Onze kolenvoorziening in den
aanstaanden winter.
BANGE DAGEN.
Binnenland.
L
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
De heer J J. van Raalte schrijft
in de Weekrevue
Voldoende productie, maar
een gebrek aan vervoer
middelen.
„Nederland kan volledig in zijn
behoefte aan kolen voorzien."
In de jaren, die aan den huidigen
oorlog voorafgingen, is ons dit
dikwerf voorgehouden. Thans is
het zoover gekomen, dat wij, wat
onze kolenvoorziening betreft,
grootendeels op onszelf zijn aan
gewezen. Nu zal dus de slag
zin van de vooroorlogsche jaren
bewaarheid kunnen worden.
Reeds terstond zijn ten aanzien
van de kolenleveranties evenwel
beperkende bepalingen in het
leven geroepenvóór 1 October
kan slechts een vijfde gedeelte
van het jaarverbruik van het
vorig jaar beschikbaar gesteld
worden en ook deze verstrekking
gaat nog met de noodige moei
lijkheden gepaard.
Met deze feiten voor oogen
dringt zich de vraag op, of onze
kolenpositie nu inderdaad „safe"
is, of dat zich blijvend moeilijk
heden kunnen voordoen. Was
de bovenbedoelde slagzin een
holle phrase of vond hij steun
bij de feiten Nederland zou
inderdaad wel ongeveer zooveel
kunnen produceeren, als voor het
binnenlandsch verbruik noodza
kelijk is. Maar daarmede wordt
de zaak wel wat erg eenvoudig
voorgesteld. Een zeer groot per
centage van onze kolenpioductie
was immers bestemd voor den
export, waar tegenover een be
langrijke import stond. Deze
import zal uiteraard in gevaar
komen. Engeland b.v., dat het
vorig jaar nog 1271.404 366 kg
steenkolen in Nederland invoerde,
is geheel van de markt verdwe
nen en ook de leveranties uit
België en Polen zullen problema
tisch worden, waai bij nog komt,
dat de invoer uit Duitschiand,
dat zich voor de zeer zware op-
FEUILLETON
19)
Dit alles zyn teekenen van
leven uit de vrjje natuur, die
het geheele dierenleven in onze
polders omvatten.
Het is oorlog.... We worden
er weer aan herinnerd en uit
onze zoete mijmering tot de
harde werkelijkheid teruggeroe
pen, als we in onze onmiddellijke
nabijheid kindergeschrei hooren.
Een moeder sust met lieve
woordjes haar kind en wiegt het
blijkbaar zacht in slaap in baar
armen nog hoor ik eenige korte
Bnikjes en dan is het kleine kind
weer wel ingedommeld, want net
is stil. Maar dan na eenige
oogenblikken komen er weer
andere menschelijke geluiden uit
de slootik hoor zuchten. Dit
alles z\jn onmiskenbare teekenen
van in berusting gedragen lijden
in deze nachtelijke stonden. Het
zijn klanken die tot me door
dringen als een valsche noot
temidden van het rythmische en
toch zoo innig-natuurljjke concert
van muggen en kreken,
gave geplaatst ziet regelend op
te treden in de kolenvoorziening
van vrijwel het geheele vasteland
van Europa, zeker heel wat be
scheidener zal zijn dan de laatste
jaren het geval was.
Het zal onmogelijk zij dit in-
voertekort te dekken door ver
mindering van den uitvoer. In
de eerste plaats verzet zich daar
tegen reeds de soortkwestie.
Zelf kunnen wij b.v. niet voor
zien in de behoefte aan kolen
met een hoog gasgehalte. Boven
dien zal de vraag naar Neder-
landsche kolen onverminderd
groot blijven. Het gaat nu een
maal niet aan, ons land als een
eiland te beschouwen. Wij ma
ken deel uit van een groot geheel
en het ligt voor de hand, dat
onze kolen ook gedeeltelijk dienst
zullen moeten doen om de be
hoeften elders, zooals b.v. in
Frankrijk en Italië, te dekken.
Het zal nog wel losloopen.
Een zekere kolendistributie, die
enkele inkrimpingen noodzakelijk
maakt, zal dan ook wel onver
mijdelijk zijn. Vermoedelijk zal
het daarmee gaan als met de
distributieregeiingen van zoovele
andere artikelen als boter, brood
en textielHet zal nog wel los
loopen. Men zal het dit jaar een
beetje zuinig aan moeten doen,
maar het ontstaan van een daad
werkelijk tekort is toch allerminst
te voorzien. In dit verband kun
nen mede eenige omstandigheden
genoemd worden, die onze kolen-
positie in een gunstiger daglicht
stellen. De belangrijkste daarvan
is wel de geringe behoeften van
de scheepvaart. Wel is waar
leverden onze mijnen betrekkelijk
weinig bunkerkolen, maar de in
voer hiervan was zeer belangrijk.
Voorls zal de verduistering oor
zaak zijn, dat voor verlichtings
doeleinden niet veel kolen- be-
noodigd zullen zijn. Daartegen
over staat echter, dat door het
uitvallen van zware olie en pe
troleum de vraag naar kolen zal
toenemen.
Vooral in de laatste jaren is
de kolenproductie in ons land
De maan ia nu hooger ge
klommen aan den met flonke
rende sterren bezaaiden nacht
hemel en beschijnt ten volle net
polderlandschap.
Ik kan het me onmogelijk
eenigszins behagelyk maken in
de bekrompen slootruimte en
kruip op den kant, om daar rond
te staren als een eenzame schild
wacht over de met zilveren
maanlicht overgoten weiden en
landerijen en.... over een lange
rij witte en lichtgekleurde dekens
waarmede de menschen zich zoo
goed mogelyk toegedekt heoben.
Gelukkig denk ik, dat het zulk
prachtig weer is, want het had
ook onder heel wat minder gun
stige weersomstandigheden kun
nen zijn, dat we hier den nacht
moesten doorbrengen.
Zoo sta ik in gedachten ver
zonken, lot plotseling een doffo
knal weerklinkt, gevolgd door
het bekende fluitende geluid en
dan weer een harde knal van
de ontplofbnde granaat. Het
wreede spel is weer begonnen.
Er komt nu als bij tooversiag
meer beweging en leven in de
sloot; de menschen, voor zoover
z\j reeds iugeaommeld waren,
zijn wakker gescnroxken door
de knallen en springen verschrikt
sterk toegenomen. Het topjaar
was 1937, toen hier te lande
ruim 14.000.000 ton geproduceerd
werd. Onze vier staatsmijnen en
acht particuliere mijnen, waarvan
eerstgenoemde natuurlijk verre
weg het belangrijkste zijn, zuilen
thans in hoofdzaak moeten voor
zien in de Nederlandsche kolen-
behoefte. Daarbij moet de ach
terstand, ontstaan door de ge
ringere werkmogelijkheid gedu
rende de mobilisatie en den oor
logstijd, worden ir.geloopen. Het
zijn evenwel niet deze inconve-
n,enten, die moeilijkheden in het
leven roepen. Veel en veel ern
stiger is het verkeersprobleem.
De spoorwegverbindingen zijn
vernield. Het laat zich aanzien,
dat het op zijn vroegst medio
October zal worden, eer de brug
gen weer in zoovetre hersteld
zullen zijn, dat vervoer naar de
groote industrie- en wooncentra
mogelijk is, waarbij dan toch nog
een tekort aan rollend materiaal
blijft bestaan.
Zoowel dan als nu is men dus
in belangrijke mate op de scheep
vaart aangewezen, die evenwel
niet in staat is, de 40.000 ton,
die de kolenmijnen dagelijks kun
nen produceeren, te verwerken.
Dit is de kern van de huidige
moeilijkheden. Een tekort aan
productie is er niet, maar wel een
tekortiaan vervoersmogelijkheden,
zoodat men zich in de Mijnstreek
reeds genoodzaakt ziet de kolen
op te slaan. Het is daarom een
belang van de eerste orde, ja,
een gebiedende noodzakelijkheid,
dat de verkeersproblemen zooveel
mogelijk opgelost worden. Die
noodzaak betreft niet in de eerste
plaats datgene, waarvoor de mas
sa zich het meest interesseert
den huisbrand, maar veeleer nog
de industrie, die veruit de groot
ste afnemer is en voor wie de
kolen een levensbelang vormen.
Op de beteekenis van een goede
functionneering der industrieën
zullen wij niet nader behoeven
in te gaan. Het spreekt vanzelf,
dat gedurende den winter de
huisbrand alle aandacht vraagt,
maar ook dan nog blijft de in-
overeind. Meerdere projectieleu
volgen, fluitend suizen ze boven
onze hoofden, om dan even later
met donderende slagen uiteen
te barsten. Waar zal het zijn,
vragen we ons at? Het zijn
waarschijnlijk projectielen van
verschillend kaliber, want de
eene ontploffing is veel heviger
dan de andere. Ook de afstan
den en de loop der granaten
door het luchtruim verschillen,
dit is duideljjk waar te nemen.
Met korte tusschenpoozen her
haalt zich telkens het granaat-
vuur, dar, mocht het op Axel
gemunt zijn, zeker niet zuiver
gericht is. Doch waarschijnlijk
hadden de Franschen hun vuur
op een ander doel gericht. De
granaten bestreken naar schat
ting meer den weg die van Drie
Benouwen naar Z vartenhoek
voert en dan wel voornamelijk
het kruispunt bij Drie Schouwen.
In die omgeving blexen later
ook de meeste projectielen in
het land terechtgekomen tezjjn.
Naar de slagen te oordeelen,
gingen de zwaarste meer in de
richting van Zwartenboek en
Weatdorpe. Mogelijk waren de
Franschen de meening toege
daan dat daar Duitscne troepen
bewegingen plant» vonden en
ADVERTENTIËN van 1 fot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag lt ure.
dustrie in beteekenis nummer één.
De Nederlandsche kolenpro
ductie heeft haar opbloei te dan
ken aan den vorigen oorlog.
Het is ongetwijfeld een tragische
omstandigheid, dat zij haar groote
beteekenis juist door een tweeden
wereldoorlog eerst ten volle zal
kunnen bewijzen. Het zal zaak
zijn, dat ons productie-apparaat
zich tot het uiterste inspant om
het onvermijdelijke tekort tot een
minimum te beperken. Te dezen
aanzien zijn optimistische ver
wachtingen ten volle gerechtvaar
digd. Gedurende de laatste ]a
ren bedroeg het verbruikscijfer
aan inlandsche kolen ongeveer
13,5 millioen ton. Tot 1938 be
stond er een export-overschot,
maar het vorig jaar heeft dit
plaats moeten maken voor een
invoersurplus van meer dan een
millioen ton. Gedurende het
eerste kwartaal van dit jaar be
droeg onze invoer aan huisbrand
kolen 105.855 ton tegen 93 928
ton in de overeenkomstige peri
ode van het vorig jaar. Voor
industriekolen bedroegen deze
cijfers resp. 856 972 ton en
1-114 745 ton. Tegenover deze
invoervermeerdering, die ook be
stond ten aanzien van cokes en
steenkoolbriketten, stond een zeer
aanzienlijke vermindering van den
uitvoer.
Vraagt men nu op den man
af: hoe zal het dit jaar gaan met
de kolenvoorziening, dan zal wel
licht het beste antwoord luiden:
precies zooals met de meeste ar
tikelen. Van bepaald gebrek zal
geen sprake zijn, maar in verge
lijking met de laatste jaren, toen
weinig zuinigheid werd betracht,
zullen we het wat bescheidener
aan moeten doen. Er komen
minder kolen dan de laatste jart n
het geval was. Ook zal het kun
nen voorkomen, dat de kolen niet
overal precies op tijd zijn. Dit
alles evenwel geenszins in zulk
een mate, dat er hier of daar ern
stig gebrek zal ontstaan. Zoowel
bij de Staatsmijnen en de parti
culiere mijnen in Limburg als op
het Rijkskolenbureau te Den Haag
wordt koortsachtig gewerkt om
richtten daarom hun artillerie
op dit gedeelte. Het vuur scheen
uit de richting Sluiskil -Philip
pine te komen, waarheen de
Franschen zich teruggetrokken
hadden.
Het was een helsch leven van
al die ontploflende projectieion.
De echo's weerkaatsten door de
polders, doch bij al het beang
stigende, dat dit teweeg bracht,
kwam er toch een gevoel van
betrekkelijke rust in ons op,
tenminste alhier in de sloot
weinig gevaar te loopen van het
granaaivuur, dat, boe hevig ook,
aanhoudend in dezelfde richtiDg
geleid werd. Waar zou het dan
echter wel zjjn vernielende en
dood en verderf zaaiende uit
werking hebben
Het liep tegen middernacht
toen het vuren verflauwde en
kort daarna een wjjle ophield.
Toen dreigde echter weer een
ander, lang niet denkbeeldig
gevaar. Een vliegtuig kwam vrij
laag over bet polderland snorren,
cirkelde wat rond en wierp toen
een lichtfakkel uit in de omge
ving van de Sassing. Zou het
een sein zijn om het vuur meer
in die richting te concentreeren
Kort daarop hoorden we zwaar
motorgeronk en kwamen er rain
onze kolenvoorziening zoo goi d
mogelijk te doen funcüonneeren,
een en ander in nauwe samen
werking met het vervoerswezen,
dat dit jaar op het stuk van onze
kolenvoorziening wellicht het be
slissende woord zal spreken.
Wat tenslotte het groote pu
bliek betreftdit dient te begrij
pen, dat de kolenvoorziening van
de industrie het belangrijkst is.
Het heeft nu reeds zijn kolentoe-
wijzing van 20 pet. van het ver
bruik van het vorig jaar. Mis
schien zal men verstandig doen
dit jaar iets minder gauw toe te
geven aan de neiging om de
kachel aan te steken. Dat houdt
volstrekt niet in, dat er kou be
hoeft te worden geleden. Wie
zich een klein beetje weet aan te
passen, kan heel gemakkelijk aan
onze huidige op distributie en
rantsoeneering ingestelde huis
houding wennen. Het iaat zich
aanzien, dat onze kolenvoorzie
ning in dezen geen bijzondere
moeilijkheden zal opleveren.
Hoogere b-nzlneprtyg.
De benzineprijzen zijn met in
gang van Dinsdag verhoogd.
Voor levering in vaten of aan de
pomp is de prijs thans 21 cent
per liter.
Gevorderde anto's.
De Bond vuor Bedrijfsautover-
keer in Nederland (8B N.) mddt
ons
Uit de vele vragen, welke men
ons stelt, blijkt, dat velen nog
onkundig zijn van de wijze,
waarop zij schadevergoeding zul
len kuunen verkrijgen.
Er zijn twee gevallen te onder
scheiden
1. Wagens, waarvoor een
„Abschatzungurkunde" is afge
geven.
Zij, die in het bezit zijn van
een gedrukte verklaring, waar
boven staat „Abschatzungur-
kunde" zullen recmst.eeks van
de Duitsche autoriteiten bericht
ontvangen op welke wijze de uit
betaling geregeld zal worden.
stens een twintigtal machines
uit Oostelijke richting opdagen.
Ze vlogen niet zoo erg hoog en
de silhouetten waren dan ook
duidelijk zichtbaar in den hel
deren maannacht. Ik dacht een
oogenblik na en liet mijn blik
gaan over al die lichte dekens,
waaronder de meeste menschen
alweer hun hazenslaapje begon
nen waren na het beëindigen
van de tweede kanonnade Als
de vliegers al dit wit eens ont
dekten in den polder en met
bommen of miirailleurvuur be
stookten, wat een vreeseijjk lot
zou ons dan beschoren zjjn. Lang
nadenken deed ik niet meer, ik
verliet de sloot om wat takken
en riet bijeen te zamelen, wat
daar rijkelijk voorhanden was
ter camouflige van de loop
graatjes, die de Franschen daar
eenige dagen geleden gemaakt
hadden. Dit kostte me een paar
pijnlijke handen, want hoewel
de maan helder scheen en alles
duidelijk zichtbaar was, kon ik
zoo af en toe toch geen onder-
scaeid zien tusscben rietstengels,
brandnetels eu stekeis, die daar
ook welig tierden. Dat verschil
gevoelde ik pas, toen het reedt
te laat was|
t (Wordt vomlgd).
AXELSCHEiSCOURANT
De oorlog in onze omgeving.
