Sc
Voedt Uw huid 's nachts met Purol
Nieuws- en Advertentieblad
voor Z e e u vv s c 11 - VI a a n d e r e n
No. 30.
DINSDAG 23 JULI 1940.
56e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
De hulpverleening aan de
getroffenen door oorlogsgeweld.
BANGE DAGEN.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Men geve zooveel mogelijk
hulp in den vorm van geld.
Het bestuur der stichting „Ge
troffenen Oorlogsgeweld Zeeland"
schrijft ons het volgende
Ongeveer twee maanden zijn
verloopen sedert het oorlogsge
weld over ons anders zoo rustig
agrarisch gewest Zeeland ging en
daar zijn diepe sporen achterliet.
Vele duizenden gezinnen verloren
hun geheele materieele bezit of
leden zeer ernstige schade. Hoe
wel deze gebeurtenissen hun
stempel drukten op de leden der
gedupeerde gezinnen is er sinds
dien veel gebeurd en in voorbe
reiding, dat voor hen moed
gevend is.
De mooie en christelijke deugd
der liefdadigheid is en wordt nog
steeds in ruime mate beoefend.
Veel treffende en tastbare bewij
zen van medegevoel van persoon
tot persoon en van gezin tot gezin,
in vormen die niet buiten gever
en ontvanger traden, hebben hun
verblijdenden en bemoedigenden
invloed in de gezinnen der ge
troffenen uitgeoefend. Maar ook
op meer officieele wijze demon
streert zich, dat de liefdadigheid
een deugd is, die in Nederland
nog sterk onder het volk leeft.
In vrijwel alle getroffen plaatsen,
ook in Zeeland, hebben zich spon
taan hulpcomité's gevormd, die
inzamelingen van geld en goede
ren organiseerden en die daar
mede, in vele gevallen aangevuld
met gaven uit niet-getroffen ge
meenten, heel wat oogenblikke-
lijke behoeften hebben kunnen
bevredigen.
Het is begrijpelijk, dat het lang
niet altijd mogelijk was iedereen
goederen te geven van gelijke of
van gewenschte kwaliteit en soort.
Het zou echter verkeerd en on
dankbaar zijn achteraf op de zoo
goed bedoelde distributie van
goederen kritiek uit te oefenen.
Bêlangeloos en met groote toe
wijding hebben velen zich er
FEUILLETON
10)
Uit dit alles konden we wel
eenigermate de gevolgtrekking
maken, dat de Duitsche troepen
ook aan den overkant verder
oprukten en dat de onzen daar
alles moesten prys geven, doch
offlcieele berichten daaromtrent
bleven achterwege.
Dinsdagavond hoorden we wel,
dat de vesting Holland gecapi
tuleerd had, doch dit werd van
andere zyde weer tegengespro
ken en ook door het Fransche
commando alnier ontkend Later
veranderde dit wel eenigszins
en luidde het, dat men in Zee
land nog doorging met tegenstand
bieden. De juiste gang van zaken
wisten we echter niet....
Pas later hebben we gehoord
hoe alles zich heeft toegedragen
in die dagen en hoe razend snel
de Duitsche opmarsch zich heeft
voltrokken.
Zoo eindigde deze veelbewogen
dag in steeds toenemende onze
kerheid en knagende spanning
en tast de angstige vraag wat
want zij wordt er zoo zacht en mooi, zuiver en gezond door. Doe dit 1 of 2 X per week.
Ook vetwormpjes, vlekjes, pukkels en uitslag verdwijnen er door. Tube 45, Doos 60-30 ct.
voor gespannen om de inzameling
en distributie zoo goed mogelijk
te doen verloopen.
Intusschen is de vorm van hulp,
die bedoelt de minst kapitaal
krachtigen bijstand te verleenen
in hun oogenblikkelijken nood
ook nu nog volstrekt onmisbaar
En het is gelukkig, dat de bron
nen waaruit zulks kan geschieden,
nog niet zijn uitgeput. De op
brengst dei nationale collecte,
aangevuld met bijdragen uit het
Nationale Fonds voor Bijzondere
Nooden, kan hiervoor worden
aangewend. Waar zeer velen uit
de kringen der getroffenen door
verstrekking van bedragen van
f50 tot ongeveer f300 uit den
eersten oogenblikkelijken finan-
cieelen nood kunnen worden ge
holpen, moet worden gehoopt,
dat bij ontoereikendheid der ge
melde fondsen, aanvulling uit de
middelen van het herstelfonds zal
kunnen plaats vinden.
Deze hulpverleening staat onder
leiding van het Provinciaal Co
mité voor Hulp en Herstel terwijl
de distributie door de plaatselijke
comité's plaats heeft De be-
langelooze toewijding van al deze
comité's staat boven eiken twijfel.
Jammer genoeg echter heerschi
er over het beginsel dezer hulp
verleening voorshands nog mee-
ningsverschil tusschen verschil
lende comitéleden en de groote
massa der getroffenen.
In de uitvoerende instanties
wordt hier en daar sterk gevoeld
voor steun in den vorm van goe
deren. De gedupeerden daaren
tegen wenschen, voor zoover het
bedrijfsmiddelen, kleeren en de
meeste huishoudelijke behoeften
betreft, steun in den vorm van
geld. Slechts enkele artikelen
als b.v. dekens, lakens enz., in
natura verstrekt, verwerven blij
vende waardeering.
voor drukkends de volgende ons
wellicht weer zou brengen, be
gaven we ons ter ruste.
Vrijdag 17 Mei.
Fransche tanks in Axel.
We hebben nu juist een week
van oorlog achter den rug, docb
bet ljjkt wel of er al maanden
overheen zyn gegaan. Er is al
zooveel gebeurd in de afgeloopen
week, alles ging zoo snel en ver
rassend, dat bet ons duizelt in
het hoofd. En dan die knagende
onzekerheid omtrent het lot van
onze landgenooten boven de
Schelde en de toestand aldaar.
„Een rustige nacht", zoo luid
den dikwijls de legerbericbten.
Ook voor ons is de nacht rusiig
geweest en de achtste oorlogs
dag is aangebroken met een stra
lend zonnetje aan eenonbewolk
ten bemel. Een uiterst kalme
morgen volgt, tot de middag ons
weer wat nieuws brengt. Vanaf
de brug, via de Oranjestraat
komen een groot aantal Franscbe
tanks en gevechtswagens de
Kerkdreef inrijden. Deze oorlogs-
monsters hadden we bier nog
niet gezien en de menschen
stroomden dan ook naar buiten
otq dit moderne, gepantserde
De getroffenen bestaan niet
allereerst uit personen, die vroe
ger afhankelijk waren van steun
of liefdadigheid. Herstel der nu
geleden schade door oorlogsge
weld is en wordt ook vrijwel al
gemeen aangevoeld als een mo-
reele plicht der Nederlandsche
volksgemeenschap. Elke daad,
die nu voor dat herstel gedaan
wordt, drage dan ook een voor
de getroffenen eervol karakter en
houde rekening met de redelijke
verlangens van de getroffenen zelf.
Ook de vrouw van den arbei
der, die haar inboedel kwijt is,
wil zich naar eigen keuze weer
een nieuw millieu scheppen. Ook
de keuze van te dragen kleeren
bepaalt men liefst zelf.
De verantwoordelijkheid voor
herstel of nieuwe opzet van eigen
huishouding of bedrijf late men
aan de getroffenen. Zij kunnen
die verantwoordelijkheid in vrij
wel alle gevallen ten volle dragen.
Bovendien haalt men hen door
herstel op die basis uit hun pas
siviteit en gevoel van afhanke
lijkheid.
Men geve daarom van nu af
aan ook de hulp in oogenblikke
lijken nood zooveel mogelijk in
den vorm van geld. Dat eenige
zekerheid gevraagd wordt, dat de
gelden op de juiste wijze worden
besteed, kan voor geen der ge
troffenen een bezwaar zijn.
Niet alleen zal een dergelijke
wijze van steunverleening veel
meer blijvende waardeering vin
den, ook de middenstand in de
getroffen plaatsen, die dikwijls
zoo ernstig werd getroffen, zal
hiermede gebaat zijn.
Het werk van de vele comité
leden, die met zooveel toewijding
hun energie en tijd aan deze nut
tige zaak geven, wordt oneindig
veel dankbaarder.
De plaatselijke comité's, die
wapentuig in oogenschouw te
nemen. E«n byzondere attractie
vormden de tanks voor de jeugd
van zulke dingen had men wel
eens gelezen of een afbeelding
gezien en nu zag men ze plot
seling in werkelijkheid voor eigen
oogen. Er was ook afweerge
schut bij deze pantserafdeeling,
die in de richting Terneuzen
verder trok. De Franschen wa
ren vroolyk en wuifden de be
volking toedeze groette terug
met een kennelyken blik van
angst voor al dit moderne en
geweldige oorlogstuig. In deD
namiddag zyn de tanks weer
teruggekomen en volgden den
zelfden weg als waarvan we ze
's middags zagen naderen. We
zagen dezen dag ook weer veel
Fransche troepen met kleine
stukken geschut en mitrailleurs
passeersn en onder de hier aan
wezige Franschen heerschte ook
meer activiteit dan op de voor
gaande dagen. Hier en daar zyn
ze aan 't graven gegaan in dijken
en langs wegen, posten werden
overal uitgezet en de bevolking
moest vroegtijdig binnen zijn.
We vroegen ons dan ook met
eenige bezorgdheid af, of er
misschien iets ernstigs stond te
gebeuren Ep hierin werden
zich met verzoeken om steun tot
het Provinciaal comité wenden,
zullen derhalve wel doen wan
neer zij geld en geen goederen
vragen Het Provinciale comité
zal met dezen wensch zeker
ernstig rekening houden.
Dat de minst kapitaalkrachtigen
voor dezen vorm van steun pre
ferent zijn, daarmee gaan zeker
alle gedupeerden accoord.
Tenslotte is het dringend ge-
wenscht, dat van nu af alle vor
men van steun uitgaan van de
grondgedachte, dat hetgeen ver
strekt wordt niet anders is dan
een voorschot op later eventueel
te ontvangen volledig herstel.
Zoo wordt voorkomen, dat cumu
latie van steunvormen plaats
vindt, terwijl de hulp een voor
de getroffenen veel eervoller vorm
aanneemt.
Het bestuur van de Stichting
Getroffenen Oorlogsgeweld Zee
land weet, dat er in de kringen
der gedupeerden groote waardee
ring heerscht voor de krachtige
actie van velen, die hulp in
oogenblikkelijken nood nastreven.
Het hoopt van harte, dat de
bronnen, waaruit deze hulp moet
worden geput nog rijkelijk zullen
worden aangevuld en dat de
vorm, waarin hulp wordt ver
strekt geen bitterheid, doch een
blijvend gevoel van groote dank
baarheid zal kunnen achterlaten.
Rede van Adolf Hitler.
Vrijdagavond om 7 uur is de
Duitsche Rijksdag bijeengekomen
voor het aanhooren van een rede
voering van Hitier. Wij geven
hier een korte samenvatting van
deze rede, ontleend aan de „Prov.
Zeeuwscde Courant".
Van het begin van den oorlog
we versterkt, toen 's avonds door
de radio bekend werd gemaakt,
dat de oude en ziekelyke men
schen in onze gemeente zich
gereed moesten maken voor een
vertrek naar buiten de kom, by
landbouwers enz. in de omlig
gende polders. Deze mededee-
ling bracht heel wat onrust en
consternatie teweeg, niet alleen
by de oude menschen, maar ook
by de jongeren. Immers, de
toenemende bedrijvigheid der
Franschen, de scherpere bepa
lingen inzake bet verkeer enz
en nu weer de mededeeling van
laat ons maar zsggen, gedeelte
lijke vrijwillige evacuatie, werkte
allerminst geruststellend op de
gemoederen der ingezetenen en
evenmin op die van de g< evacu
eerden uit Rilland en Krabben-
djjke, die zoo laagzamerband
begonnen in te zien, dat het bier
ook allesbehalve veilig was.
Onrustig gingen we dan ook
den nacht in, met bange gevoe
lens voor den volgenden dag.
Zaterdag 18 Mei.
Eerste uittocht naar
de polders.
H«t is vroeg dag, ja, velen
hebben selis geen nachtrust ge
in het Westen af, zoo zeide de
Führer, lag een doorbraak van de
Maginot-linie in het voornemen.
Eerst, toen zeker was, dat de
tegenstanders een inval in het
Ruhr-gebied wenschten uit te
voeren door Nederland en België,
volgde op 10 Mei een tegenaan
val over de grenzen van beide
staten.
Hitier ontwikkelde de beginse
len van de uitgevoerde operaties,
loofde leiding en troep, om er
vei volgens aan te herinneren.dat
van het begin af aan twee punten
op zijn buitenlandsche programma
hadden gestaan.
1. De oprechte vriendschap
met Italië.
2. Het streven om betrekkin
gen van geiykheid met Engela d
te bereiken.
De Führer zeide het te betreu
ren, dat het hem niet gelukt was,
om de gewenschte betrekkingen
met Engeland te bereiken, voor
beide lauden zou dit een zegen
geweest zijn.
Des te grooter is de vreugd-
dai de vriendschap met Italië wel
tot stand is gekomen. Het genie
van Mussolini heeft hier groote
verdiensten gehad. De Füh.tr
wees vervolgens op de voordceien
die het Rijn van de houding van
Ilalië heeft gehad en hij maakie
duidelijk, dat Italië's besluit om
in den oorlog te gaan, geheel
uit vrijen wil is genomen. Na
dankbaarheid aan het adres van
Italië tot uitdrukking te hebben
gebracht, werd vastgesteld, dat
de samenwerking tusschen de
beide landen, politiek en militair
totaal is. Hitier sprak zijn over
tuiging uit, dat de overwinning
net onrecht, dat de beide volken
hebben ondergaan, zal herstellen.
Van groote beteekenis waren
Hitler's uiteenzettingen betrekking
hebbend op de totkomst. Uit de
rede blijkt, dat de Duitsche weer
macht na de overwinningen ster
ker is dan ooit te voren, sterker
aan op den tienden Mei het geval
was. Van den toestand der be
voorrading van leger en volk kan
hetzelfde gezegd worden. De
voeding van het volk is voorden
hadditmaal niet tengevolge
van vliegtuigen, doch om alles
in gereedheid te brengen voor
den tocht naar buiten de stad.
En dit betrof voorai de ouden
van dagen en gebrekkige en
ziekelyke menschen. Maar ook
jongeren maakten aanstalten om
de polders in te trekken.
Reeds by het krieken van den
>g zag men dan ook overal
auto's ryden met menschen, aie
den uittocht aanvingen naar de
omliggende polders en randge
meenten. Het allernoodigste
werd meegevoerd. Velen wisten
niet eens precies waarheen, iiet
ging op goed geluk het polderland
in naar de een of andere be
vriende familie ot anaers met de
hoop in de een of andere boer
derij wel voorloopig underoaa ie
zullen vinden. E^n mistroostig
begin van deze dag. De eer^e
uittocht was anaers geen mee
vallertje. Tegen eén uur of
negen zagen we al menschen
terugkomen, die het niet ruau-
zaam vonden in de polders te
blijven, want ook daar waren
honderden Franschen op de
boerenerven gearriveerd in den
afgeloopen nacnt.
(Wordt vervolgd),
LSCHE
cou
He oorlog in onze omgeving.