U'J
IVOROL De Nederlandsche Tandpasta
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-VIaauderen.
No 29.
VRIJDAG 19 JULI 1940.
564e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
Het streven naar
nationale concentratie.
BANGE DAGEN.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
A B O N N E M E N T S P R IJ S
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Er moet gebroken worden
met verouderde begrippen.
Uit Den Haag wordt gemeld
Ter aanvulling van zijn ver
klaringen onlangs over het vraag
stuk van de nationale concen
tratie afgelegd heeft de persrefe
rent van het rijkscommissariaat
de heer Janke vandaag in pers
conferentie nog eenige beschou
wingen aan dit onderwerp gewijd.
Er is in de laatste dagen, zoo
zei de heer Janke zeer veel ge
sproken en geschreven over na
tionale concentratie. Er is zeer
veel drukinkt aan gewijd, zooveel
zelfs, dat het van het goede teveel
is geworden. Er bestaat over dit
onderwerp ondanks de vele be
schouwingen, welke er over ge
houden zijn, toch veel onduide
lijkheid en verwarring. De weg,
die naar nationale concentratie
leiden moet, wordt niet helder
onderscheiden. Ook is er te veel
concurrentie tusschen de verschil
lende concentratiepogingen, zoo
dat men geneigd is te zeggen,
dat er eens wat concentratie in
de concentratiebewegingen moest
komen.
Het belangrijkste in deze mate
rie is, dat niet voldoende begre
pen wordt, dat een concentratie
beweging tevens een vernieu
wingsbeweging moet zijn. In
veel hoofden heerscht hierom
trent misverstand. Er is een ge
neigdheid om reëele feiten te
ontwijken en een afkeer om den
werkelijken toestand onder oogen
te zien. Het is verkeerd te pro-
beeren over de vaststaande feite
lijkheden heen te praten. Men
moet niet trachten ontwikkelingen,
welke haar loop genomen hebben,
op papier of in redevoeringen
ongedaan te maken. Dit zou
beteekenen, dat men de klok
terug wilde zetten. En zulk een
poging zou bij voorbaat tot mis
lukking zijn gedoemd. Het is
wel onvermijdelijk, dat lieden, die
meenen bewegingen te kunnen
FEUILLETON
9)
Uit overig Nederland hooren
we nieis meerer is geen ver
binding, geen post, geen kranten,
dus leven we hier in Z leuwsch-
VUanderen geheel geïioleerd.
Maandenlang hebben we allerlei
oorlogsberichten in de kranten
gelezen; thans nu de oorlog ook
hier woedt, weten we niet wat
er in ons vaderland voorvalt.
Van d'Ee tot Qontenisse is nu
wel degelijk ons eigen landje,
doch zelts wat in dit kleine eigen
landje zich afspeelt, weten we
niet eens met zekerheid. Alles
is onzeker en onbetrouwbaar zijn
de enkele berichten die ons nog
bereiken.
In de straten is het nu Z8er
druk met de vele vluchtelingen
en de Fransche soldaten, die
overal waar ze zich bewegen,
onafscheidelijk hun gasmasker
en helm bjj zich dragen. De
burgerij verkeert in een onrus
tige stemming en angst staat op
Teler gelaat te lozen. Avonds
komen ook weer Nederlnndscbo
organiseeren, waarin langs om
wegen of onder ander etiket oude
idealen worden nagestreefd, zich
op een doodloopenden weg be
vinden. De practische resultaten
tot nu toe door dergelijke con
centratiebewegingen bereikt, strek
ken wel tot bewijs van het voor
gaande. Men kan vaststellen, dat
de nationale concentratie, waarop
breede kringen in het volk blijk
baar hebben gehoopt en waar
naar zij verlangend uitgezien heb
ben, daarom niet tot stand ge
komen is, omdat de initiatiefne
mers geprobeerd hebben reëele
feiten te omzeilen.
Een nationale concentratie zal
uit het gedachtenleven van het
Nederlandsche volk zelf moeten
voortkomen en zal door Neder
landers tot stand moeten worden
gebracht. Toch is het niet over
bodig, zoo zei de heerjanke.dat
van deze zijde nu en dan een
duidelijk woord wordt gesproken
om te voorkomen, dat zekere
lieden domheden begaan. Nog
maals, een nationaie concentratie
is niet te bereiken door vast te
houden aan verouderde begrippen.
Dit geldt ook voor de staatsvor
ming. Het is niet in het belang
van het Nederlandsche volk dat
men over het vraagstuk van
staatsvorm en monarchie lange
debatten houdt of dat men zelfs
pogingen tot nationale concen
tratie van deze punten afhankelijk
stelt. Men moet niet vasthouden
aan theoretische voorkeuren, ais
de feitelijke toestand een ver
werkelijking daarvan toch vol
komen uitsluit. Beter is het, dat
men, afziende van dergelijke theo
retische punten en uitgaande van
de feiten, het welzijn van het
volk voorop stelt. Want dit al
leen kan leidend beginsel bij een
cor.centratie zijn.
Intusschen blijft men van Duit-
sche zijde een afwachtende hou
ding aannemen. Wellicht is de
tijd nog te kort geweest om de
geesten te doen rijpen.
militairen in onze gemeente, die
van den overkant zijn uitgewe
ken, hier zullen overnachten en
dan weer verder moeten trekken.
Ook zü doen verhalen over de
ontzettingen van den oorlog,
waardoor de onrust bjj de men-
schen nog grooter wordt. Eukele
gezinnen maken reeds aanstalten
om de gemeente te verlaten,
teneinde te trachten een rustiger
en veiliger oord te bereiken,
ofschoon bier nog geen enkel
onmiddellijk ot tastbaar gevaar
gedreigd heeft. En waar zal men
veilig zjjn immers, overal om
ons heen woedt de oorlogsbrand.
De vrees echter voor ernstige
gebeurtenissen, die ook hier wel
eens zouden kunnen plaats grjj-
pen, deed de menschen alzoo
besluiten. Dit waren de eersten
van de vele honderden, die
enkele dagen later zouden be
sluiten evenzoo te handelen.
Angstig gaan we den nacht in.
Donderdag 16 Mei.
Hat is een zachte, heldere en
schoone Meinacht geweest, waar
in we weinig hebben geslapen.
Steeds weer hebben we naar de
lucht getuurd, als we meenden
vliegmachines te hooren. Aten
Terbod tot het onherkenbaar
maken van motorrijtuigen.
De secretaris-generaal van het
departement van justitie heeft,
blijkens een in het verordeningen
blad opgenomen beschikking be
paald, dat het met ingang van
Zaterdag j.l. aan particulieren
verboden is motorrijtuigen in den
zin van de motor- en rijwielwet
door bespuiten, verven, lakken of
op andere wijze onherkenbaar te
maken.
Dit verbod geldt niet, indien
daarvan door het hoofd van de
plaatselijke politie ontheffing is
verleend.
Overtreding van het verbod
wordt gestraft met hechtenis van
ten hoogste zes maanden of geld
boete van ten hoogste duizend
gulden.
Reeds meer dan één millioen
voor de nationale inzameling.
Naar de „Tel." verneemt staat
nu reeds vast, dat de nationale
inzameling 1940 meer dan één
millioen heeft opgebracht en ver
moedelijk niet ver onder één en
een kwart millioen zal blijven.
Thans is reeds een bedrag van
i 850 000 binnengekomen, waarbij
nog geteld moeten worden de
opbrengsten van de collecten van
Amsterdam en Den Haag, welke
samen ongeveer twee en een halve
ton hebben opgebracht. Men is
daarmede reeds tot 1.1 millioen
gulden gekomen. Bovendien
moeten nog de collecten van
verscheidene steden afgerekend
worden. Te Rotterdam zal bo
vendien op 23 Juli nog een col
lecte worden gehouden. Voorts
stroomen nog steeds gelden per
giro bij het hoofdcomité binnen.
Door directe toezending, dus niet
via de collecte, is in totaal een
bedrag van drie ton binnenge
komen dit is in de acht-en-een-
halve-ton inbegrepen.
toe ging de maan schuil achter
lichte wolkenbankjes eu een
zacht nachtwiudje speelde door
bet lichte gebladerte der boomen.
E u mooie, zwoele nacht, die
ons in niets aan den oorlog deed
denken, zoo rustig was alles,
want vliegmachines kwamen dit
maal niet over en ook in de verte
hoorden we ze niet.
Doch ook deze weldadige rust
zou weer verstoord worden door
iets, dat ons eensklaps aan de
droeve werkelijkheid van den
oorlog herinnerde. Tegen ééa
uur hoorden we hoefgetrappel
op de straatsteen. We tuurden
naar buiten in den nacht en
zagen een eindelooze tij bereden
troepen, die door onze gemeente
trokken. De ruiters spraken
weinig of nieteen enkele zagen
we een pjjp of een sigaret roo-
ken, doch overigens hoorden we
niets dan het eentonige gekletter
der paardenhoeven op de straat-
steenen. Tusschen de colonnes
door konden we ook vracht
wagens en stukken geschut ont
waren. Ook dit schouwspel van
deze voorbijtrekkende nachtelijke
ruiters deed een gevoel van angst
in ons opkomen. Waar gingen
deze troepen heen en waar kwa
men ze vandaan? We konden
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrljdagvoormiddag 11 ure.
De sigarettenvoorraad.
De voorraad sigaretten, vooral
import-sigaretten, is zoo geslon
ken, dat verscheidene winkeliers
en ook grossiers niet meer aan
de vraag kunnen voldoen.
Import uit Engeland en Amerika
is geheel onmogelijk. Importeurs
hebben dan ook extra belang
stelling voor export over land.
Hiervoor komen dan in de eerste
plaats in aanmerking de Bulgaar-
sche en Grieksche tabakssoorten.
Die werden reeds geïmporteerd,
maar de import was belangrijk
gereduceerd, tengevolge van
transportmoeilijkheden.
Men stelt volgens de N. R. Ct.
op het oogenblik pogingen in het
werk eenige groote partijen via
Duitschland naar hier te krijgen.
Een van de grootste moeilijk
heden hierbij is, dat de Bulgaar-
sche wagons niet verder dan
Duitschland mogen komen, ter
wijl het daar zeer moeilijk is,
wagons voor doorvoer naar Ne
derland te krijgen. Er worden
echter onderhandelingen over ge
voerd en men hoopt binnen
korten tijd een paar groote par
tijen tabak uit Bulgarije en Grie
kenland naar hier te kunnen
krijgen.
Spoedcursus voor rijks
veldwachters.
Te Hilversum zal een spoed
cursus voor de opleiding van een
groot aantal rijksveldwachters
gehouden worden.
Men is werkelijk overstroomd
met sollicitaties en de schifting
hiervan kostte veel tijd, vooral
omdat men met de grootst moge
lijke zorg de mannen wilde kie
zen. Het gaat hier om de op
leiding van 500 man, die men
vermoedelijk in twee gelijke groe
pen zal verdeelen, dus elk van
250 man, meldt de N.R.Crt.
Zooals men weet werd tot nu
toe voor aanneming bij de rijks-
veldwacht toegepast het sollicita-
tiereglement-rijksveldwacht, waar
in de minimumeischen beschreven
stonden, waaraan de sollicitanten
moesten voldoen. Tenminste was
het ons slechts afvragen en ons
daarbjj in allerlei gissingen ver
diepen ééa ding stond echter
vast, ook dit was een stuk van
den oorlog dat hier voorbijtrok.
Bijna een halt uur hield het
paardengetrappel aan en daarna
werd het weer rustig toen dit
alles gepasseerd was en het is
rustig gebleven tot de nieuwe
dag aanlichtte.
Weer zoo'n verrukkelijk mooie
Mei-dag, die was aangebroken
met een bijzonder rustige mor
gen, die niet het minst herinnerde
aan den oorlogstoestand. Maar
al te gauw echter zouden we
weer wakker geschud worden
en indachtig aan het krijgsru
moer gemaakt worden. Het ge
vaar dreigde ook ditmaal uit de
lucht.
Even na twaalt uur hoorden
we vliegtuigen in onze nabijheid,
onmiddellijk gevolgd door een
razend snel getik en geknetter
uit de mitrailleurs der machines.
Het was blijkbaar een achter
volging door het luchtruimde
kogels floten over de daken en
ijlings zochten we zooTeel moge
lijk dekking tegen dit gevaar.
De machines bleven nog eenigen
een u.l.o.-diploma of een politie-
diploma vereischt. De gegadigde
moest ten minste een lengte van
1.75 meter hebben en een leeftijd
tusschen de 21 en de 30 jaar.
Juist omdat men nu een groote
keuze heeft uit tal van krachten
kan men vaak mannen krijgen,
die boven de genoemde eischen
uitkomen. Omgekeerd echter
wordt eenige soepelheid betracht,
omdat men voor een deel gebruik
zal maken van afvloeiende mili
tairen, onderofficieren e.d., die
wat diploma's betreft niet geheel
aan de eischen zouden voldoen.
Er is een aantal commissies
ingesteld, die elk geval afzonder
lijk nauwkeurig bekijken en de
sollicitanten in sommige gevallen
vooral toetsen aan redelijke
eischen, een behoorlijk voor
komen enz.
&PIJNLIJKE VERBRANDING^
De opbouw van vernielde
boerderijen.
Door „defensie-schade" eener-
zijds en docr de zoogenaamde
„oorlogsgeweldscbade" ander
zijds, zoo vertelde de heer A. D.
van Eek aan een A N.P.-verslag-
gever, zijn in ons land rond acht
honderd boerderijen geheel uf
voor een zeer groot deel vernie
tigd. Het is de zaak, dat bij den
algeheelen wederopbouw in de
eerste plaats gedacht wordt aan
onzen landbouw en dat dus zoo
spoedig mogelijk daadwerkelijk
hulp wordt geboden aan cue
boeren, die door den oorlog have
en goed hebben verloren.
Dat de regeeringscommissaris
voor de belangen der boerenbe
volking een open oog heeft, blijkt
reeds uit het feit, dat de directe
leiding voor het herstel der land
bouwbedrijven is opgedragen aan
het bureau ontruiming van het
regeeringscommissariaat voor den
akkerbouw en veehouderij, welk
t\jd laag rondcirkelen boven het
polderland en een poosje later
zagen we vlammen en groote
zwarte rookwolken opstijgen bo
ven het geboomte in de richting
van de Magrette. Een vliegtuig
was daar neergestort als slacht
offer van het luchtgevecht.
Alweer een stukje van den
oorlog in onze onmiddellijke na
bijheid na het middaguur volgde
een ander stuk eenige bommen
werden geworpen nabjj Zuid-
dorpe en ontploften daar met
dreunende slagen. Zware rook
kolommen zagen we ook uit de
richtiDg van de Belgische grens
opstijgen. Niets deed ons meer
denken aan de rust van den
morgen, we zaten weer volop in
het oorlogsgeweld.
Tegen den avond werd heter
niet rustiger opsteeds weer
ronkten vliegtuigen hoog boven
onze hooiden, zonder echter on
heil te stichten.
Nederlandsche soldaten kwa
men steeds meer binnen onze
gemeente en onder hen zagen
we ook enkele etadgenooten,
Een nachtje konden ze hier uit
rusten en dan moesten ze weer
verder.
(Wordt vervolgd),
AXELSCHE
cou
De oorlog in onze omgeving.
voorkomt
TwrKomi en geneest