Een matte of gebruinde teint staat altijd charmant
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen.
No. 11.
DINSDAG 7 MEI 1940.
56 e Jaarg.
»»l
Firma J. C. VINK - Axel
Radio-rede van
Minister De Geer.
Het verloren werelddeel
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De minister-president, jhr. mr.
D. J. de Geer, heeft Zaterdag
middag te 1 uur voor de Rijks-
zenders en voor de Phohi-zenders
de volgende radio-rede uitge
sproken
„Waarde luisteraars van hier
en overzee,
Met leedwezen moet ik u mee
deden, dat voor de regeering on-
omstootelijk is komen vast te staan,
dat er onder onze landgenooten
eenige zijn, wier geestesgesteld
heid en optreden zoo weinig in
overeenstemming zijn met den
neutraliteitswil der natie, dat zij
een gevaar vormen voor ons land
en dat tegen hen bijzondere maat
regelen moeten worden genomen.
Gij moet mij hierbij niet mis
verstaan.
Dat gedurende een oorlog de
eene burger van 'n neutraal land
meer sympathie heeft voor deze
en de ander voor die belligerente
mogendheid, is een normaal ver
schijnsel. In den wereldoorlog was
het niet anders en gaf men daaraan
in besloten kring ook ruimschoots
uiting. Een levendig temperament
ontbrak daarbij niet. Zelfs werd
vernomen van familie-bijeenkom
sten, die periodiek plachten te
worden gehouden, maar nu tijde
lijk moesten worden stopgezet,
omdat ze altijd weer aanleiding
gaven tot hevige twistgesprekken
over het goed recht van de eikaar
beoorlogende partijen. Een ge
vaar voor ons land stak in dit
alles niet en het geloof aan onze
neutraliteit werd er nergens door
aan het wankelen gebracht.
Het militair gezag heeft 21 per
sonen, die voor de rust en veilig
heid gevaarlijk werden geacht, in
bewaring gesteld. Het heeft dit
gedaan na grondige voorbereiding
en met groote nauwgezetheid.
Menigeen, tegen wien voor den
oppervlakkigen beschouwer ver
moedens zouden kunnen rijzen en
wiens handelingen dan ook ernstig
zijn nagegaan, is buiten den
FEUILLETON
door: Conan Doïle
s
16)
Maar deze onderbreking kwam
hem zóó ODgerijmd voor, dat hij
niet wist hoe hij daar mee aan
moest. Hij zweeg even en her
haalde langzaam, met verheffing
van stem: Die uitgestorven zijn
vóór de komst van den menseh.*
Dat is nog de vraag Ic dreunde
de stem opnieuw.
Waldron keek verbaasd langs
de rij professoren op het podium,
tot zijn blik viel op Cnallenger,
die achterover leunde in zyn stoel
met gesloten oogen en een uit
drukking op het gezicht, alsot hij
glimlachte in zijn slaap.
>Zóó!« zei Waldron de schou
ders ophalend. >Het is myn
vriend Protessor Challenger,en
onder het gelach van het publiek
ging hy met zijn leziDg door,
alsof dit geen verder betoog be
hoefde.
Maar hiermee was bet voorval
verre van afgedaan. Welk pad
de spreker ook insloeg ia de
Woestenijen van bet varleden, het
Amilda-crême, die tevens zoo goed is voor de huid, is verkrijgbaar in deze twee begeerde teinten.
Mat of Bruin. Doos 50 en 25 ct.
maatregel gebleven, omdat geener
lei concrete aanwijzing bestonden
voor het gevaarlijke van zijn op
treden. Van deze 21 echter is
komen vast te staan, hoofd voor
hoofd en op grond niet van eenig
politie-inzicht, maar van persoon
lijke gedragingen, dat de veilig
heid des lands hun interneering
gebiedt.
De regeering is overtuigd, dal
deze daad van het militair gezag,
die geheel in de lijn ligt van de
sinds het uitbreken van den oorlog
constant door ons land gevolgde
politiek, door de overweldigende
meerderheid van ons volk met on
verdeelde instemming zal worden
begroet".
De namen der geïnterneerden
zijn niet bekend gemaakt. Des
ondanks zijn eenige namen bekend
geworden.
Zoo deelt het blad der N S.B.
„Het Nationale Dagblad" mede,
dat de hoofdopsteller van dit blad,
het lid der Tweede Kamer der
Staten-Generaal, mr. M. M. Rost
van Tonningen, op bevel van het
militair gezag geïnterneerd is.
Gedurende de afwezigheid van
den hoofdopsteller heeft Mussert
den plv. hoofdopsteller Reydon,
met de leiding van de redactie
van het Nationale Dagblad belast.
Voorts verneemt het blad, dat
ook Kiöiler, de kringleider der
N.S.B, op de Veluwe, geïnterneerd
moet zijn.
De „Telegraaf" vernam, dat zich
onder de gearresteerden ook be
vindt de heer Oort uit Den Haag,
wiens naam genoemd wordt in
verband met het uitgeven van
„De Misthoorn" een anti-semie-
tisch tijdschrift, die reeds eenige
malen heeft terecht gestaan we
gens beleediging van bepaalde
volksgroepen.
Voorts zouden zich onder de
leidde hem onveranderlijk tot de
een of audere heweriug over een
uitgestorven of voorwereldlijk be
staan, dat dadelyk hetzelfde ge
loei van den Protessor uitlokte.
Het publiek begon dit reeds voor
uit te verwachten en te brallen
van plezier als het kwam. De
studenten deden er ook aan mee,
en telkens als Cualleuger zjju ge
baarde lippen bewoog, riepen hon
derd stemmen, vóórdat hij nog
geluid kon geven >Dat is nog
de vraag 1* gevolgd door nitroepen
van: »Orde!« »Slilte I* Waldron,
anders niet voor een kleintje ver
vaard, begon in de war te raken.
Hy weifelde, stotterde, herhaalde
sommige dingen, kon niet uit een
langen zin komen en wendde zich
eindelijk woest tot de oorzaak vau
al deze ellende.
»Dat wil ik niet langer ver
dragen Ic riep hy, het podium
afziende. »Ik verzoen n, Prot.
Cnallenger, nw domme en onge
manierde gezegden vóór u te
houden.
Er volgde een diepe stilte in
de zaalde studenten glommen
van plezier de goden op den
Oiympns met elkaar te zien
twisten. Challenger richtte zyn
logge figuur langzaam uit den
Stoel op.
aangehoudenen eenige commu
nisten bevinden.
Als zoodanig noemt het blad
den 45 jarigen A-J. Feyte Rotter
dam, die volgens het blad bekend
staat als een verwoed aanhanger
van de communistische leer, doch
die, naar zijn zeggen geen deel
meer zou uitmaken van de Com
munistische Partij Nederland.
Het is 't blad voorts gebleken,
dat deze Fey dezelfde man is,
die omstreeks drie jaar geleden
op heeterdaad werd betrapt toen
hij trachtte een hoeveelheid spring
stoffen en verdoovende middelen
van het Zuiden uit over de Neder-
landsche grens te smokkelen.
De autoriteiten hebben de
plaats, waar de aangehoudenen
zijn geïnterneerd niet bekend ge
maakt.
Volgens de „Maasbode" zijn de
gearresteerden overgebracht naar
een fort in Zeeland. Hetzelfde
blad acht het niet uitgesloten,
dat meer arrestaties zullen volgen.
Naar het schijnt zijn onder de
gearresteerden geen personen van
een vreemde nationaliteit.
Mevrouw v. d. P., vroeger in
IJmuiden woonachtig, de laatste
jaren evenwel in Gelsenkirchen,
is dezer dagen op aanwijzing uit
IJmuiden in Rotterdam gearres
teerd, verdacht van spionnage.
Zij is gevankelijk naar IJmuiden
overgebracht en aldaar in arrest
gesteld.
Kostwinnersvergoeding voor
ambtenaren.
De minister van Defensie heeft
aan de burgemeesters het volgen
de schrijven toegezonden
„Het is gebleken, dat in som
mige gemeenten wijziging is ge
bracht in de wijze, waarop aan
de gemobiliseerde ambtenaren en
arbeidscontractanten zekere in-
>Ik moet u op myn beurt ver
zot-ken, meneer Waldron,* zei hij,
»op te honden met beweringen
die niet kloppen met wetenschap
pelijke feiten.*
Deze woorden deden een storm
losbarsten. 'Schandelijk 1 Schan
delijk »Geef hem het woord
>Laat hem er uitzetten 1* 'Gooi
hem van het podinm 1* riep men
woest dooreen. De voorzitter was
opgestaan, klapte in de handen
en riep opgewonden «Professor
Challenger zal later zijn persoon
lijke ideeëa ten beste geven.*
Deze boog, glimlachte, streek weer
over zijn baard en viel in zijn
stoel terug. Waldron ging, verhit
en strijdlustig, met zijn lezing
door, nn en dan een venjjoigen
blik» werpend op zijn tegenstander,
die scheen te sluimeren, met den-
zelfden breeden, tevreden glim
lach op het gezicht.
Eindelijk kwam er een einde
aan de lezing. Waldron ging
zitten; de voorzitter gat Protessor
Challenger het woord Deze stond
op en ging naar den rand van
het podinm
In het belang van mjjn courant,
schreef ik zijn speech woordelijk
op.
«Dames en heeren,t begon hij,
mrtdurand onderbroken door
komsten worden verzekerd over
den tijd van hun verblijf in wer-
kelijken dienst. De strekking
van de wijziging zou zijn om dit
personeel voor kostwinnersver
goeding in aanmerking te doen
komen en vervolgens van ge
meentewege een toeslag op de
overige inkomsten te geven.
Zoodanige volgorde bij den op
bouw van het gezinsinkomen
verdraagt zich echter niet met
het aanvullend karakter van de
kostwinnersvergoeding.
Allereerst toch wordt het gezins
inkomen gevormd uit hetgeen de
militair van zijn verdiensten als
zoodanig aan zijn verwanten kan
afstaanverder uit hetgeen hem
ingevolge de regeling van zijn
rechtspositie toekomt en wat hij
nog uit andere bronnen mocht
genieten. Slechts indien het to
taal van deze inkomsten ligt be
neden het bedrag, dat voor het
levensonderhoud van het gezin
gerekend wordt noodig te zijn,
zou er reden kunnen zijn tot toe
kenning van kostwinnersvergoe
ding over te gaan.
In de mobilisatie-vergoedings
beschikking is thans een zooda
nige wijziging gebracht, dat dit
aan de kostwinnersvergoeding
toekomende aanvullend karakter
beter tot zijn recht zal komen.
Practisch zullen de nieuwe be
palingen hierop neerkomen, dat
ten aanzien van het personeel van
overheids-organen geen kostwin
nersvergoeding wordt toegekend."
De kolenvoerziening.
Met ingang van 1 Mei is voor
de aflevering van vaste brand
stoffen (d.z. steenkolen, steenkool
briketten, cokes, bruinkolen, bruin
koolbriketten en petroleumcokes)
een regeling van kracht geworden,
welke hierop neerkomt
Niemand mag in het tijdvak
van 1 Mei tot en met 30 Septem
ber 1940 meer van genoemde
stemmen achter in do zaal. 'Par
don dames, heeren en kinderen
neemt a me Diet kwalijk, dat
ik uit onachtzaamheid een groot
gedeelte van het pnbiiek over het
hoofd zag (tumult, gedurende het
welk de Professor de eene hand
ophief en welwillend met het
enorme hoofd knikte, alsof hii deo
hoogepriesterlijken zegeD uitsprak
over de menigte), »men beeft my
uitverkoren om meneer Waldron
onzen dank te betuigen voor de
hoogst schilderachtige en levendige
rede, waarnaar we juist geluisterd
hebben. Er komen echter eDkele
punten in voor, waarmee ik het
niet eeDB ben, maar niettegen
staande dat, heett meneer WaldroD
zijn doel bereikt om ons een een
voudig en interessant verslag te
geven van wat hy voor de ge
schiedenis houdt van odzb planeet
Volkslezingen zjjo prettig om naar
te luisteren, maar meneer Wal
dron,* (hy keek den spreker
hoogst welwillend aan) »zai my
wel fxcuseeren als ik zeg dat ze
noodzakelijkerwijze altijd eenigs-
zins oppervlakkig en misleidend
ztjn, omdat ze gericht moesten
worden naar het begrip van een
onwetend publiek,* (Ironisohe toe
juichingen) 'Volkssprekers ma
ken gawüQsiyk jacht op rfi et en
brandstoffen ontvangen, dan de
helft van hetgeen hij in het tijd
vak van April 1939 tot en met
Maart 1940 van zijn gewonen
leverancier heeft gekregen.
Dit is dus een soort rantsoe
neering, wei te onderscheiden van
distributie, met het doel te be
werken, dat iedereen zijn deel
krijgt aan de kolen en dat niet
op het eene punt een groote op-
eenhooping komt en de ander
geen kooltje zou kunnen krijgen.
Wij moeten hieraan terstond toe
voegen, dat er van eenig gebrek
aan kolen op het oogenblik niet
de minste sprake is. Integendeel
Maar er zijn reeds enkele gevallen
geweest waarin bepaalde instel
lingen buitengewoon groote be
stellingen deden, die het normaal
verbruik over vorige jaren verre
overtroffen. Hieraan wil de re
geering paal en perk stellen.
Vandaar het besluit tot 30
September krijgt niemand meer
dan de helft over hetgeen hij een
vorig vol jaar heeft gebruikt.
Voor den gewonen verbruiker
is de beteekenis van deze rege
ling, dat hij niet in de komende
zomermaanden zijn geheele be
hoefte voor een vol jaar kan op
slaan, maar anderzijds wei voor
een behoorlijken voorraad kan
zorgen. Het resultaat kan dus
zijn, dat ieder, die dat wil, iets
in huis heeft, maar dat toch geen
opeenhooping bij enkele „hamste
raars" plaats heeft.
Bestrijding van spionnage.
Verschenen is de memorie van
antwoord aan de Tweede Kamer
over het wetsontwerp houdenae
nadere voorzieningen tegen het
bekend worden van staatsgehei
men en houdende verhooging van
de maximumstraf op een aantal
misdrijven tegen de veiligheid van
den staat, welk stuk is vergezeld
van een nota van wijzigingen.
eigenen zich (le eer toe van h t
werk door hun nooddruftige <-n
onbekende broederen verneot.*
(Drittig gebaar van protest vau
meneer Waldron). »Eéa enkel
feit in het laboratorium verkre
gen, ééa steen gebouwd in den
tempel der weteuset p, is meer
waard dan een redt un no twee e
hand, waarmee men een nurtje
aangenaam passeert, tonder eenige
resuiiaten te bereiken.*
Hier fluisterde de heer Waldron
deD voorzitter iets in het oor,
waarop deze halt opstond en een
streng woordje tegen de water
karaf zei. «Maar nu genoeg hier
over!* (Langdurig en luid ap
plaus) 'Liat mij overgaan tot
een veel belangwekkender onder
werp. Welke woorden van den
spreker heb ik in twyfel Re-
trokken? Die over het voortbe
staan van zekere diersoorten op
sarde. Ik spreek niet over dit
onderwerp als amateur, maar ais
iemand, wiens wetenschappelijk
geweten hem dwingt zich alleen
tot feiten te bepalen, wanneer ik
zeg dat de heer Waldron ongelijk
heeft met zyn veronderstelling
dat, omdat hy zelf nooit een zoo
genaamd voorwereldlyk dier heett
gezien, deze heksten niet wesr zon
des bestaan, (Wordt nrvo d),
i
AXELSCHEI 5COURANT.