Wintersche kwalen Dan Mijnhardtjes halen
MKMm
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwscli- VIaantieren.
W
92.
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1940.
55e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
Buitenland.
oi oiau verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond,
ABONNEMENTSPRIJS:
Pet 3 maanden 75 Cent; franco per pest 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van I tof 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Do stryd om de
Kireliscke Landengte
Men schrijft aan de N. R. C.
ln het jaar 1240 werd aan den
oever van de rivier de Newa een
strijd uitgevochten tusschen de
troepen van Nowgorod en een
legerschaar, hoofdzakelijk door
Finnen en Zweden gevormd. Zeer
waarschijnlijk is dit de vroegste
botsing tusschen Zweedsch
Finsche en Russische strijdmach
ten, welke de geschiedenis kent.
Deze slag eindigde met een neder
laag voor de uit het westen ko
mende aanvallers. De overwin
naar, vorst Alexander Nowgorod,
nam ter herinnering aan dit wa
penfeit den bijnaam Nevski aan.
Het is merkwaardig, dat een
dergelijke strijd reeds in dien tijd
zoover naar het oosten werd ge
voerd, daar de Zweedsche heer
schappij over Finland toen nog
slechts tot het zuid-westelijk deel
van dit land was beperkt, waar
de ridders van Eric den Heilige
omstreeks 1150 hun kruisvlag
hadden geplant en sindsdien
slechts een vreedzame kolonisatie
plaats vond, wellicht in aanslui
ting op een nog oudere Scandi
navische nederzetting.
Het gevecht aan de Newa heeft
echter een natuurlijke verklaring,
wanneer het wordt gezien ais een
schakel in den langen Zweedsch-
Russischen strijd om deKarelische
landengte.
De Kareliërs, de oostelijkste
van de drie Finsche stammen,
hadden in langdurig isolement
hun woonstreek werd naar het
westen door uitgestrekte, woeste
gebieden begrensd hun oor
spronkelijke gemeenschap met de
eigenlijke Finnen en Tawasten
nagenoeg vergeten. De verhou
ding met hun buren in het westen
was zelfs uitgesproken vijandig
geworden. Voortdurend vonden
schermutselingen plaats over
FEUILLETON
Berlijnschk Roman
a
36)
Ia de groote hal brandde
een reusachtig voor, in 't midden
stond een tatel waaraan de notaris
gesseteD was. In 't rond stonden
de onderhoorigen, De voorlezing
van het testament bracht niets
nieuws. Egmont was bezitter van
het goed en ertde de heltt van
bet baar vermogen. De weduwe
was niet verschenen eu had zich
door baar rechtsgeleerden raads
man doen vertegenwoordigen.
Daar verhief de notaris zjjn stem.
De afgestorvene heett aan
het testament nog eeD codicil
toegevoegd. Het lnidt»Mijn neet
Egmont von Wandersee is verder
verplicht nit de inkomsten van
Hobenwertstein een tonds at te
zonderen, zich nit den adel een
vronw te nemen van gelijken
stand als hij en by den naam
Wandersee den naam en bet
wapen van Qohenwertstein ta
voeren*.
Egmont was opgestaan en trad
op een wenk van den Dataris dich
ter op hem toe.
Wist uw oom dan niet, vroeg
deze fluisterend, dat u reeds
in het huwelijk getreden waart?
Bij Griep, Koorts, Kou, Rheumatische pijnen, Spit, Pijnlijke ledematen, Ziek en hangerig gevoel
De echte zijn niet rond, maar hartvormig. 12 stuks 50 ct., 2 st. 10 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
jachtgronden en vischwater. Voor
Nowgorod kwam deze verwijde
ring tusschen de Finsche stam
men zeer wel van pas. Zonder
groote moeilijkheden kon geheel
Karelië onder zijn invloed worden
gebracht. De strijd in 1240 kan
derhalve worden beschouwd als
een mislukte poging om deze ont
wikkeling tegen te gaan.
Het resultaat van dezen strijd
maande tot voorzichtigheid, het
geen door Birger Jarl bij zijn
kruistocht naar Finland, tien jaar
later, zeer wel is ingezien. Hij
liet zoowel de Kareliërs als Now
gorod geheel met rust en breidde
de Zweedsche invloedsfeer slechts
uit tot het gebied van de Ta-
wasten. De toen ontstane situatie
had groote gevolgen kunnen heb
ben indien zij gestabiliseerd was.
Finland had in twee machts
sferen verdeeld kunnen blijven,
de Zweedsche en de Nowgorod-
sche. De Oost- en West Finnen
hadden geheel andere wegen kun
nen bewandelen en de gordel
van oerwouden in Savolax, die
hun woonstieken scheidde, had
de definitieve grens tusschen oost
en west kunnen worden. Doch
het werd anders, want het toen
malige Zweedsche Rijk bleek de
kracht te beziiten zijn grens nog
een flink stuk naar het oosten te
verschuiven. Dit geschiedde door
den kruistocht van Tyrgil Knuts-
son naar Karelië omstreeks 1290.
Verreweg het belangrijkste resul
taat van deze onderneming was
de bouw van de vesting Wiborg.
Met deze nieuwe vesting als ba
sis was het betrekkelijk eenvou
dig het westen van Karelië te
onderwerpen, hetgeen reeds door
den eersten bevelhebber dezer
vesting geschiedde.
My'n oom schynt daarvan
onkundig geweest te zijn, ant
woordde Egmont met een stem,
waaraan h(j vergeets vastheid
trachtte te geveD.
De Dotaria schudde het hoofd
en haalde de schouders op. Uw
oom zeide eens tegen my dat n
verlootd waart met een dame nit
een adellek, maar verarmd ge
slecht.
Deze verloving is afgespron
gen. Mijn vrouw is nit den bur
gerstand.
De notaris ging voort met zyn
voorlezing. Indien Egmont
von Wandersee niet in staat is
om aan deze voorwaarden te vol
doen, vervalt HoheDwertstein aan
den fiiens.
De notaris keek weer op en zag
Egmont aan.
Alzoo, mijnheer, n bent ge
trouwd met iemand uit den bur
gerstand en kant niet aan de
voorwaarden voldoen.
De notaris sloeg zijn portefeuille
dicht.
Egmont boog, verliet Hohen-
wertBtein en begaf zich naar het
station
Zwijgend, op zijn sabel geleund'
stond Egmont in het huis van
juffrouw Blurne. Zijn gelaat was
smaller geworden, om zijne lippen
lag een trek van barnsting. Daar
ging de dear open. Hij wendde
sieh om, teneinde zijn oude vrien
din te begroeten. Verrest keek
Natuurlijk lokte deze nieuwe
Zweedsche vooruitgang Nowgo
rod weer op het strijdtooneel,
waarmede een nieuw tijdperk van
de lange en macabere oorlogs
geschiedenis van de Karelische
landengte werd ingeluid. Reeds
in 1294 kreeg Wiborg den eer
sten aanval te weerstaan. Deze
aanval, de eerste van een lange
reeks Russische ondernemingen
tegen Wiborg, werd echter af
geslagen en kort hierop ging het
garnizoen der vesting tot den
tegenaanval over, waarbij een
Russische versterking bij Keks-
holm veroverd werd. Het kleine
garnizoen, dat hier werd achter
gelaten, slaagde er echter niet in
deze belangrijke sleutelpositie te
behouden en werd na stout-
moedigen tegenstand door de
Russen overmand. Men weet,
ook thans spelen zich in deze
omgeving de hevigste gevechten
af; Kekshoim ligt binnen het
vestinggebied der Mannerheim-
linie.
Vele jaren woedde deze oorlog.
Een in 1301 door de Zweden
gebouwde vesting Landskrona
werd een paar jaar later weer
door de Russen met den grond
gelijk gemaakt. Steeds waren er
weer gevechten bij Wiborg en
Kekshoim en toen reeds werden
herhaaldelijk dorpen en boerde
rijen platgebrand, totdat in 1323
pas de vrede geteekend werd,
waarbij Zwedens heerschappij
over West-Karelië bekrachtigd
werd. Oost-Karelië en Kekshoim
bleven echter in Russische han
den.
Na 1330 viel Nowgorod echter
weer herhaaldelijk het Zweedsche
kolonisatiegebied binnen, totdat
in 1345 koning Magnus Eriksson
hij op, want in de deur stond een
slanke vrouwengestalte. Een
vreemde
Neen 't was Klara I Maar
toch zoo vreemd, zoo geheel an
ders 1 Hare gestalte scheen vol
ler, vrouwelijker geworden te zijn
in het violette kleed, kostbaar en
toch eenvoudig. Er was een ze
kere bekoorlijke trots in de jonge
vrouw, die daar in afwachting
stond.
Klara, stamelde hij, geheel in
verwarring. Klam, wat is er
uit je geworden
Wat de hemel gewild heeft
en wat ooze vriendin hier mt me
gemaakt heett. Hij ging verschrikt
en haastig naar haar toe, want
twee helle tranen ontvloden aan
bare oogan. Schaamte beving
hem, schaamte, daar hij baar te
laag en zich zelf te hoog geschat
had. Daar was ze reeds bij hem
en nam zacht zijn hand in de
hare Maar hy boog zich en
drukte er zwijgend een kus op
Egmont, zeide ze zacht, heb
ik dit jaar goed besteed om je een
weinig meer waard te worden
Liefste, sprak hy ontroerd,
heden is bet een jaar geleden,
dat je het hnis van je man ver
liet, vervuld van minachting voor
hem, en ook een jaar geleden dat
je je tnsschen hem en den dood
wierpt. Je gevoelde dat de dood
me kon bedreigen en je liefde
wilde..,.
een machtig leger uitzond, dat de
Russen terugwierp en verschillen
de vestingen bezette. Doch nadat
dit leger huiswaarts was gekeerd,
werd het verloren gegane gebied
weer even snel door Nowgorod
heroverd, zoodat het resultaat
even negatief was als een halve
eeuw geleden.
De geheele 14de eeuw kwamen
in het betwiste gebied schermut
selingen voor, zoodat een oorlogs
toestand als normaal werd be
schouwd. Toen aan het einde
dezer eeuw Nowgorod zijn zelf
standigheid aan Moskou verloor,
werd de toestand spoedig anders.
Deze nieuwe buur bleek nog
erger te zijn. De vijandelijkheden
werden weder geopend en de
Russische aanvallen werden steeds
krachtiger. De heftigste aanval
was in 1495 tegen Viborg gericht.
De kronieken uit dien tijd schil
deren uitvoerig den taaien tegen
stand van het garnizoen tegen
den numeriek veel sterkeren aan
valler. Nadat de uitslag van den
strijd langen tijd onzeker was
geweest, gaven de Russen ten
slotte de belegering op en ont
ruimden zelfs het geheele door
hen bezette gebied.
Gustav Wasa bleek het grootste
deel zijner lange regeering den
Russen vredelievend gezind te zijn,
maar de staatsmacht was in de
afgelegen grensgebieden niet
krachtig genoeg om de wilde en
loshandige grensbewoners in be
dwang te kunnen houden. Veel
particuliere ondernemingen wer
den op touw gezet, vee werd
geroofd en boerderijen werden
uitgeplunderd. De eene daad lokte
de andere uit, terwijl wraak weder
wraak eischte.
Bovendien werden de Russen
Wilde voor je sterven 1 Ja,
Egmont, wanneer 't niet anders
zijn kan...,
Eu ik heb nu je brief ge
lezen, ook dien, dien ik helaas
veel te laat.
Za maakte met de hand een
afwerende beweging. Niet te
laat, Egmont.
Laat ons liever over de toekomst
spreken. Je bent tn zelf rijk, je
zult me nu alles teruggeven, wat
je tegen je zin van me moest
nemen
Je vergist je ik ben niet
rijk.
Je bent niet ryk vroeg ze
verbaasd. Hoe moet ik dat
verstaan
Ik ben even arm ais toen ik
aanzoek deed om je hand, zeide
hij ernstig.
Egmont 1
Ik heb afstand gedaan van
Hohenwertstein.
Je hebt afstand gedaan vbb
Hohenwertstein Maar waarom
Omdat ik de voorwaarde,
die daarmee verbonden was, niet
kon en wilde vervullen een adel
lijke vrouw.
Maar Egmont, dat ban ja
toch. Ik wil gaarne je je vrij
heid geven, wanneer....
Nooit, sprak hy ernstig.
Ik en mijn leven behooren je toe.
Wanneer je me als je man wilt
liefhebben, dan doe ik gaarne van
al hit ewige afstand, sprak hjj
geprikkeid door de steeds voort
schrijdende vreedzame kolonisatie
van de Zweden, welke de oude
grenzen van 1323 op verschillende
plaatsen ver overschreden was.
Natuurlijk was deze onverbeter
lijke toestand ook van invloed op
de officieele betrekkingen tus
schen de beide landen en in 1553
brak de oorlog weer uit. Weer
woedde de strijd op de Karelische
landengte en wel bij Kivinebb en
Valkjaervi (plaatsen, die vlak voor
de Mannerheimlinie liggen), ter
wijl over en weer vruchtelooze
aanvallen op Viborg en op Rus
sische stellingen worden gedaan.
Het krijgstooneel was ongeveer
dezelfde als in dp middeleeuwen
ook nu stonden honderden boeren
hoeven in brand en stroomden
rustig.
Twyfel en vrengde weerspie
gelde zich op haar gelaat.
Zie Klara, wanneer ik toen
tertijd dien brief gelezen had, die
je edel karakter zoo roerend toon
de, toen nog een ander een plaats
in oayn hart innam, dan zon ik
zeker het hoogste verloren heb
ben, wat men in een ander vin
den kan.
EgmoDt, sprak ze zacht, wees
openhartig tegenover my. Gevoel
je nog liefde voor jo vroegere
bruid Meen je, dat je met haar
gelukkig kunt worden
Neen, K-ara. Met Annie
gelukkig te worden is niet m ar
mogeifjk. Hoe klein lykt ze ma
nn, hoe bekrompeB, tegenover.
Goed Egmont. Ja lietde
verdient ze misschien niet. Maar
wie..,..
Klara jy alleen bent mijn
gelnk, mijn alles! Laat me goed
maken wat ib aan ja misdaan heb.
Gun me je achting, je liefde, die
me gelnkkig en trotsch maakt 1
Ze keek naar htm op en sprak
plechtig en zachtIk blijf by
je, Egmont, royn geliefde mau.
Heb me altijd lief, zooals ik j«n
liefheb.
Ze knielde voor hem ncr,
terwijl hem de tranen ever het
gelaat stroomden.
EINDE,
i
AXELSCHE
COURANT
bederft het beste humeur!
Maar de zwaarste hoofd
pijn verdwijnt in een kwar
tier met een "AKKERTJE"
dat de nieuwste menging
bevat tegen hoofdpijnen.
Vlugge, zekere werking
bij alle pijnen, dat is het
geheim der "AKKERTJES",
die door geen enkele imi
tatie worden geëvenaard,
nóch in hun bijzondere
samenstelling, noch in
hun gemakkelijk in tr
nemen roncf sn vorm.
Op elk "AKKERTJE" staat
het "AKKER'-merk, Uw
garantie voor echtheid I
tegen pijnen, griep, koorts, kou,
13 stuks - 12 stuivers2 stuks - 2 stuiver
