I
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee uw sch- VI aan de ren.
No. 85.
DINSDAG 30 JANUARI 1940.
55e Jaarg.
Firma J. C. VINK - Axel
De rede van minister van Kleffens
in de Eerste Kamer.
Uit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per pest 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
UITGEEFSTER
Bureau Markt 12.
Eelef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Zooals we reeds in 't kort
meldden, heeft minister van Klef
fens Donderdag bij de behande
ling van de begrooting van bui-
tenlandsche zaken in de Eerste
Kamer een rede gehouden over
het buitenlandsche beleid der
regeering.
De betrekkingen met België.
Over de betrekkingen met Bel
gië zeide de minister, dat een
wederkeerige gezindheid van wer
kelijk goede nabuurschap niet
anders dan een heilzame uit
werking kan hebben op de
gaandeweg zoozeer verbeterde,
en heden ten dage uitstekende
betrekkingen met België. Dat
deze allengs op gehee! natuur
lijke wijze zijn gegrond, komt de
positie van elk der beide konink
rijken ten goede. De beide lan
den kunnen elkander op velerlei
gebied behulpzaam zijn, niet het
minst op oeconomisch gebied.
Het is meer dan ooit de wensch
van beide regeeringen het onder
linge handelsverkeer zoo hoog
mogelijk op te voeren. Al is het
waar, dat de belanghebbenden
geneigd zijn een eenzijdig stand
punt in te nemen, toch mag met
vreugde worden geconstateerd,
dat b.v. de geest waarin de be
sprekingen worden gevoerd van
de Nederlandsch-Belgische haven
commissie, van breederen ge
zichtskring een verheugend ge
tuigenis aflegt. Die commissie
zet haren arbeid voort, en ik ben
overtuigd dat veel goeds daaruit
kan gioeien, met een gunstige
uitwerking ook op de staatkun
dige betrekkingen tusschen Ne
derland en België.
De maatregelen in de Wielingen
genomen, spreken vanzelf voor
een land als het onze, dat zijn
positie naar alle zijden wenscht
te handhaven. Nederland heeft
echter laten zien, nu zoowel als
in 1914, niets te willen wat een
ongunstigen invloed kan oefenen
op de bereikbaarheid der Belgi-
FEUILLETON
Berlijnschjs Roman
Zoo is 't, bevestigde Klara.
Helaas weet ik te weiDig van
de eischen die een man als Eg
mont aan het innerlijke stelt.
Klara nam de oude juffrouw
steeds meer voor zich in. Reeds
lang was de morgen overgegaan
in een bewolkten, drnilerigen
namiddag, toen Klara het huisje
der oude jnftrouw verliet. Ze had
veel gehoord en veel in zieh op
genomen.
Rosalie Blnme begeleidde haar
tot aan de straat. Ze giDg nog
een eind weegs mee, zooals een
moeder met haar kind dat voor
het eerst naar schoei gaat, en
stond daar zonder hoed, mantel
of handschoenen. Bijna alle voor
bijgangers groetten haar eerbiedig
on Klara verhengde zich over die
bewijzen van achting, als golden
se haar zelve.
Maar Rosalie Blume dacht met
bezorgdheid aan Klara's toekomst.
ging te voet naar haii.
sche havens. De Nederlandsche
regeering volgt ook in dit opzicht
een vaste politiek en niemand in
België behoeft voor afwijking
daarvan de geringste beduchtheid
te hebben.
De gebeurtenissen in
November.
Sprekende over de crisis in
November zeide de minister het
volgende
Wat de gebeurtenissen van
begin November betreft zal de
Kamer geen terugblik van mij
verwachten, en ook geloof ik niet,
dat het op mijn weg ligt in re
trospectieve beschouwingen te
treden naar aanleiding van de
radio-rede, die de voorzitter van
den raad van ministers op 13
November heeft gehouden. Maar
één les hoop ik, dat men uit
hetgeen toen is voorgevallen zal
hebben getrokken en dat is deze,
dat de regeering op een gegeven
oogenblik aanleiding kan vinden
tot een intensiveering van militaire
maatregelen, welke naderhand
weer ongedaan kunnen worden
gemaakt, doch welke zij niette
min tevoren niet verantwoord zou
zijn, na te laten. Zoo is het ook
de vorige week gegaan. In zoo'n
geval kunnen de motieven niet
altijd worden blootgelegd, doch
het Nederlandsche volk mag
eenerzijds vertrouwen hebben, dat
buitengewone maatregelen in ver
band met 's lands defensie noch
lichtvaardig, noch zonder reden
worden genomen, en is anderzijds
kloekmoedig genoeg om daardoor
niet in een paniekstemming te
geraken.
De handhaving van onze
neutraliteit.
Aangaande de handhaving van
onze neutraliteit is bet mij, aldus
de minister, een buitengewoon
groot voorrecht, te mogen vast
stellen dat het Nederlandsche
volk in overgroote meerderheid
achter de regeering staat. Ten
aanzien van deze aangelegenheid
van overwegend belang weet ook
het buitenland, dat hier te lande
geen beteekenend verschil van
Iu een winkeluitstalling zag ze
plotseling allerlei toiletbenoodigd-
heden die haar tot nog toe vol
komen onverschillig geweest wa
ren. Vandaag niet meer. Ze had
van juffrouw Blume's woorden
veel meer in zich opgenomen dan
deze vermoedde. Ze ging den
winkel binnen en kocht een mooi
morgenkleed van Liberty-zijde
met gele kant. Tot nog toe had
ze nog nooit zoo iets gehad. Ze
had zich altyd terstond voor den
geheelen dag aangekleed. Toen
kooht ze een zwart zjjden japon
wegens Egmontsronw om zijn oom.
Daarna kwam ze voorbij een
juwelierswinkel. Hier zei ze een
voudig dat ze sieraden en edel-
steenen wilde hebben, zooals bij
voorkeur door olficiersvrouwen
gedragen werden. Ze gat een
cl èque op de R jksbauk ten name
van haar oom Nickel berg, alsot
ze dat dageljjks gewoon was te
doen. Bij al hare inkoopen be
dong ze, zoo noodig nog den vol
genden dag te knnneD rnilen, wat
haar, door de groote bedragen,
gaarne werd toegestaan.
Zwijgend keek men haar in de
winkels na, toen se wegging en
ep de tram stapte in haar onder-
wetsch donker wendeleostuum,
net haar s tij ren braio-rlltfo hoed,
meening bestaat. Men moge wel
hier of daar een accent eenigs-
zins anders gelegd wenschen,
hoofdzaak is, dat Nederland in
dezen zorgvollen tijd ten aanzien
van de buitenlandsche zaken een
mate van spontane eenheid ver
toont, die ieder land ons mag
benijden.
Tegenover elke schending van
onze onzijdigheid wordt opge
treden in strikte overeenstemming
met de eischen van het volken
recht. Door hen die ons, door
eigenbelang gedreven van het
tegendeel betichten zullen wij
ons niet in de war en van den
rechten weg af te laten brengen.
Dat België een overeenkomstige
houding aanneemt, kan tot groote
voldoening strekken. Een uit
breiding van den oorlog tot onze
landen zou den oorlog slechts
compliceeren, want nooit zal
eenige groote Europeesche mo
gendheid in deze streken kunnen
dulden, dat Nederland of België
in de handen van den tegenstan
der geraakt. Daarom is het aan
ons, om, als het kan, buiten den
strijd te blijven. Eén ding is
echter wel te verstaanwie de
wapenen tegen ons opneemt,
stuit op onze wapenen.
Aan Britsche zijde is dezer
dagen een enkele stem opgegaan
die een juridische verplichting
van de neutralen poneert tot deel
neming aan den oorlog: als lid
van den Volkenbond zouden wij
daartoe gebonden zijn. Ik acht
het niet noodig hier meer te doen
dan het bestaan voor Nederland
van een rechtsplicht of een mo-
reelen plicht tot deelneming aan
den oorlog scherp te ontkennen.
Wij hebben ervoor gezorgd vrij
te staan en, van die vrijheid ge
bruik makend, houden wij vol
dat onze weloverwogen taak is
eigen erf in eigen hand, geen
aansluiting bij anderen.
Onze scheepvaart.
De moeilijke onderhandelingen
betreffende de bevoorrading van
Nederland hebben nog niet tot
overeenstemming geleid. De
rechten en wenschen der oorlog-
Maar zij was slechts van één
enkele gedachte vervnld Egmont
en zjjn liefde.
Uuter den Liaden ging ze eeD
kapperswinkel binnen. Juffrouw
Blame had haar gezegd, dat vele
mannen niet op kleinigheden let
ten en slechts een beeld van het
geheel voor oogen hebben. Za
wilde gekapt zijn, zooals jnffrouw
Von Egelstern, een kapsel met
even losse, lnidrnchtige krullen,
Uren achtereen zat ze geduldig
om heur haar den noodigen glans
te laten geven.
Tevreden bezag ze na afloop
baar kapsel in den spiegel.
Wat gaf dat dadelijk een ver
andering Groote, zachte golven
omringden haar vol gelaat, dat
daardoor smaller leek. Geen van
haar brillanten haarkammen meer,
slechts een enkele, eenvoudige,
echte schildpadden kam.
Toen reed ze met een gevoel
van tevredenheid naar huis.
Een gare wind dreef da sneenw
door de straten, toen Egmont van
het station naar huis reed. Het
was nog zeer vroeg. Klara stond
aan het venster, versoholen achter
het gordjjn, toen het rjjtaig voor
de deur stil hield. Haar hart
klepte eliof 't ton barsten en hare
voerenden en de aanspraken en
verlangens der onzijdigen staan
op dit gebied tegenover elkaar.
Ik geloof niet, dat het in het be
lang der zaak zou zijn indien ik
op dit oogenblik in deze voor
ons land niet alleen in oecono
misch doch ten slotte ook in so
ciaal opzicht zoo uiterst belang
rijke aangelegenheid dieper zou
treden. Slechts wil ik opmerken
dat de regeering niet den indruk
heeft dat wij, ondanks onze moei
lijke ligging en het feit dat wij
een betrekkelijk groote koop
vaardijvloot bezitten, t.a.v. deze
onderhandelingen in een slechtere
positie verkeeren dan andere
landen.
Het lidmaatschap van
den Volkenbond.
De minister behandelde daarna
het lidmaatschap van Nederland
van den Volkenbond. Hij achtte
het onjuist den Volkenbond voor
te stellen als een organisatie
waarin Frankrijk en Engeland het
voor het zeggen zouden hebben.
De minister wil beginnen met
vast te leggen: onder omstandig
heden, gelijk die op het oogen
blik bestaan, zou er voor de
kleine neutrale staten zeker geen
aanleiding zijn om gesteld er
ware nog geen Volkenbond
deel te nemen aan een politieke
organisatie die, wat de groote
mogendheden betreft, een zoo
eenzijdig karakter heeft als de
bond in zijn huidigen vorm.
Maar ik ga, aldus ging de mi
nister voort, nog verder, ik wensch
vast te stellen, dat op den duur
bestendiging van het lidmaat
schap van een Volkenbond met
politieken inslag dien zeker
het Geneefsche instituut, ondanks
alles nog steeds heeft behouden
onmogelijk zal worden, indien
het eenzijdige karakter van den
bond, waarop ik zooeven doelde,
zou blijven gehandhaafd.
Een andere vraag is echter
Is waarlijk het oogenblik wel
aangebroken, waarop de kleinere
staten, die in het conflict tusschen
Frankrijk en Groot-Brittanmë
eenerzijds en Duitschiand ander
wangen gloeiden van opwinding,
hoop en vreugde en hare anders
zoo doflfa oogen schitterden Eao
siddering trok door haar lieha»m
spanning verwachtingvrees I
Ze zag Egmont uitstappen en
verwonderde er zich reeds over
dat het rijtuig bleef wachten. Met
vlaggen tred en met een uit
drukking van ernst en wilskracht
op het gelaat kwam hjj naar het
huis toe. Ze zag ook hoe zjjn
blikken een oogenblik lang haar
venster zochten. Ouwillekeurig
deed ze een stap terng Zoo aan
stonds zou hij bij haar binnen
komen.
Maar hij kwam niet.
Zij wachtte. S eeds sneller ging
haar adem, steeds heftiger kiupie
haar hart hjj kwam niet. Hoe
kwam dat dan toeh Hij moest
toch, na hij voor 't eerst langeteo
tijd van huis geweest was, zijn
vrouw begroeten 1 Eindelijk ging
de deur open. Ze werd doodsbleek
van zenuwachtigheid. Wat zou
hij zeggen Wat zon zg zelve
zeggen
Maar 't was alleen maar Eg-
monts knecht, die haar zei dat
mjjnheer mevrouw liet groeten.
Hij wilde baar zoo vroeg op den
dag niet stereo. Bovendien moeit
bij dodelijk weer weg om oieh
zijds neutraal wenschen te blijven,
den Volkenbond moesten ver
laten
Deze vraag hebben de kleinere
Europeesche staten, waaronder
Nederland, ontkennend beant
woord. Een land als Nederland,
dat in den Volkenbond heeft be
groet een grootsche pogir.g om
te geraken tot die organiseering
van de statengemeenschap, die,
de eenige weg kan zijn waar
langs de menschheid tenslotte
tot een vreedzame internationale
samenleving kan komen, werkt
niet lichtvaardig tot den val van
den bond mede, door, indien de
resultaten voorshands teleurstel
lend zijn, den bond te verlaten.
Zoolang er nog hoop bestaat, dat
tenslotte, na een periode van
ontwrichting en van storm, de
organisatie toch nog tot krachtig
leven zal kunnen uitgroeien, zul
len de kleine staten dezen Vol
kenbond trouw blijven. Eerst
dan, wanneer zij alle hoop op
deze ontwikkeling zouden moeten
opgeven, zou voor hen het oogen
blik daar zijn om zich uit dezen
Volkenbond terug te trekken.
Die positie achten zij thans
echter niet aanwezig, en het ver
loop van de jongste Volkenbonds
vergadering heeft hen zeker niet
van de onjuistheid dezer ziens
wijze overtuigd. Daar toch is
wel duidelijk de eerbiediging van
de zelfstandigheid der kleine na
ties gebleken. Het was zeker
niet de wensch van Engeland en
Frankrijk die tot het bijeenroepen
van deze vergadering heeft geleid
het was echter de kleine mogend
heid, die het slachtoffer was van
een aanval, welke het initiatief
tot het bijeenroepen, overeenkom
stig de voorschriften van het
Volkenbondsverdrag, heeft geno
men. Ik doel hier op het held
haftige Finland.
Het is ten eenenmale onbe
grijpelijk hoe men zou kunnen
volhouden, dat de staten, die
lid van den Volkenbond blijven,
in den strijd tusschen Duitsch
iand eenerzijds, en Engeland en
Frankrijk anderzijds, hun neutra
liteit zouden hebben prijsgegeven.
weer aan te melden bij den com
mandant en voor een paar andere
gewichtige zaken die hem geen
oogen bim tjjd overlieten. Hij kon
tot zijn spijt met pree>e* zeggen
wanneer hij weer teragkwam,
maar waarsehjjnljjk zon 't wel laat
worden.
't Is goed, dank je, zei ze, en
keek naar buiten naar den be-
sneenwden tuin, waar het rjjtuig
nog steeds voor de deur stond te
waehten. Toen hoorde zjj Eg-
monts haastige voesiappen en zag
doe hjj weer in net rytuig staple,
dat onhoorbaar over de sneeuw
wegrolde. Langen tijd liep ze
opgewonden door het vertrek op
en neer, totdat te eindelijk weer
kalmer werd by de gedaebte dat
Egmont immers niet had kannen
weten dat ze al op was Na ver
loop van eenigeu tijd kwam de
knecht weer binnen om te vragen
ot hjj kon gaan om krip te koo-
pen voor mynheer.
Za schrok by deze vraag, ter
wijl ze een blik wierp op haar
eigen kleurig toilet. Zoodra ze
alleen was, Haastte ze zieh om
de douaere japon, die ze tot nog
toe gedragen nad, weer aan te
trekkea,
(Wordt vervoigd)i
AXELSCHE
COURAN
29)