fletïergaan van de „TilaDic"
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen,
No. 52.
VRTJDAG 6 OCTORFR 1939.
5V
aNs
J. C. VINK - Axel.
KAMERHUUR
MOBILISATIE
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTlEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
Eerste Blad.
e n
Gaarne voldoe ik aan het ver
zoek der Redactie een korte be
schouwing te wijden aan de vraag
of inmiddels gemobiliseerden ai
dan niet gehouden zijn hun ver
plichtingen als huurder na te
komen.
Iedere huurder nu heeft volgens
de wet (art. 1596 B W.) twee
hoofdverplichtingen en wel om
het gehuurde als een „goed huis
vader" te gebruiken en „om den
huurprijs op de bepaalde termij
nen te voldoen".
Betaalt de huurder niet, dan
heeft de verhuurder in het al
gemeen diverse acties. Ten eerste
kan hij nakoming vragen en den
huurder dagvaarden tot betaling
der vervallen huurtermijnen. Ook
kan de verhuurder o.a. ontbinding
vorderen of ontbinding met schade
vergoeding.
Kan nu een inmiddels gemo
biliseerde huurder in dergelijke
gevallen, op grond van het feit,
dat hij onder de wapenen is ge
roepen, zich op overmacht be
roepen, althans „op een vreemde
oorzaak", die hem niet kan worden
toegerekend
M.i. niet, en wel omdat de
verhinderde oorzaak, in casu de
mobilisatie, tijdens het sluiten der
overeenkomst kon worden voor
zien.
Sinds eenige jaren is Europa
immers van de eene crisis in de
andere gestortOorlog en mo
bilisatie teekenden zich sinds even
zoovele jaren als dreigende ge
varen af en wierpen hun scha
duwen vooruit. Lang vóór Augus
tus 1939 werden allerwegen dan
ook oorlogsclausules in vele con
tracten opgenomen. En terecht
Een behoorlijke zorg brengt mede,
dat een schuldenaar zich tegen
dergelijke mogelijkheden wapent.
Wie deze diligentia niet betracht
mag zich later niet beklagen en
FEUILLETON
dook Een dek overlevenden
3)
Zij die ons moesten helpen,
moeten ons naar het Daaste boot-
dek gedreven hebbeD, want daar
vond ik mijzelt eindelijk weer,
altijd nog hangend aan nuyn mans
arm en kleine Marjorie naast mij 1
Vele vrouwen stonden bij hare
eehtgenooten en er heersehte geen
verwarring.
Toen kwam, te midden van het
gedruisch der stemmen, deze vree-
selijke roep: »De booten neer 1
vrouwen en kinderen eerst I<
Iemand schreeuwde deze woor-
deu voortdurend uit; Vrouwen
en kinderen eerst 1 Vrouwen en
kinderen eerst 1*
Zij sloegen my met de uiterste
ontsteltenis en ik zal dien kreet
hooren tot aan myn dood 1 Zij
beteekende »reddiDg« voor my,
maar ook het grootste verlies dat
ik ooit geleden heb de dood
van myn man.
De eerste reddingboot was fluks
gemld en neergelaten. Heel wei
nig manuet! giugeu er in, sleeb I
zijn schade op een ander trach
ten af te wimpelen; evenmin als
zich beklagen mag de wandelaar,
die zich zonder parapluie of
regenjas op weg heeft begeven,
terwijl toch bij zijn vertrek on
heilspellende wolken zich boven
zijn hoofd samenpakken!
Inderdaad zit de gemobiliseerde
dus m.i. volgens de wet aan zijn
kamerhuur vastSlechts door
tijdig op te zeggen, volgens de
normale termijnen, zal hij van
zijn verplichtingen bij opzegbare
huur, bevrijd kunnen worden.
Een en ander neemt evenwel
niet weg, dat dit alles ons rechts
gevoel niet geheel bevredigt. Men
kan moeilijk het gevoel van zich
afzetten, dat de huurder hier wel
héél erg hard wordt aangepakt
en dat wel héél erge zware
eischen aan zijn vooruitzienden
blik worden gesteld, al is het
ook weer niet zóó, dat hier de
woorden „summum jus, summa
injuria" spontaan over onze lip
pen wellen 1
Men vergete namelijk niet, dat
de verhuurder ook kwalijk de
dupe mag worden. Dit klemt te
meer, als wij bedenken, dat deze
menschen meestal geheel van de
huur moeten leven en er vol
komen op zijn ingesteld, dat alles
normaal loopt. Eén kink in den
kabel brengt vaak armoede mede,
meerdere slagen een dreigend
bankroet.
De billijkheid brengt mijns
inziens nu mede, dat beide par
tijen wat water in den wijn
moeten doen en dat in ge
vallen als hier besproken de
redelijkheid het richtsnoer moet
zijn.
Gedupeerden geef ik dus de
raad om zoo spoedig mogelijk
te trachten tot een minnelijke
schikking te geraken.
De verhuurders en verhuur
sters zullen daar zeker in het
algemeen wel voor te vinden zijn
en geenszins zullen zij „het volle
pond" eischen.
Mr. Dr. Huqenholtz.
Leiden, 5 October 1939.
vjjf of zes van de bemanning. De
mannelijke passagiers dedeo geen
enkele poging om zich te redden.
Nooit zag ik zooveel uioed ot dactit
dieo bestaanbaar. Hoe de men
schen van de eerste klas, ot van
het tusscbendek zich gedragen
hebben, weet ik niet, maar onze
tweede klasse mannen waren bel
den. Ik heb beboette om iedereen
daarvan te doordringen. Het neer
laten van de tweede boot Dam
meer tijd. Ik denk dat alle vrou
wen, die in ernst bang waren en
graag gered wilden worden, reeds
in de eerste zaten. Zij die bleven
waren eehtgenooten, die hare
mannen niet wilden verlaten,
dochters, die bij hare ouders wil
den blijven.
De commandeerende oificier was
Harold Lowe. De eerste oificier
Murdock was naar een ander
einde van bet dek gegaan. Ik
ben niet meer in zyn naDijheid
geweest.
Mijnbeer Lowe was heel jong
en zag er nog ais een jongen uit,
maar des ondanks wist hij zich
ooor ieder te doen gehoorzamen.
Hij liep tusachen de passagiers en
j beval de vrouwen in de boot te
gaan. Velen van hen volgden
hem in een soort verbijstering,
maar anderen bleven by haar
Chamberlain over het zg.
vredesi lfnsitl
In zijn wekelijksche verklaring
in het Engelsche Lagerhuis heeft
minister-president Chamberlain
o.a. gezegd
In de afgeloopen week hebben
zich gebeurtenissen van groot
belang op internationaal terrein
voorgedaa 26 September bracht
de Duitsche minister van buiten-
landsche zaken een bezoek aan
Moskou en den 28 September
werden de resultaten van dit be
zoek bekend gemaakt-
De Russisch—Duitsche over
eenkomst heeft den toestand in
Polen gewijzigd, doch er volgt
geenszins uit, dat de overeen
komst zal leiden tot eert uitein
delijk voordeel van Duitschland
en nog veel minder,dat zij de
doelstellingen van Zijner Maje-
steits regeering zou treffen.
Er is niets in de overeenkomst,
dat voor ons aanleiding zou kun
nen zijn om iets anders te doen
dan wat wij doen
Al onze hulpbronnen mobili-
en de geheele macht van het
Britsche imperium in het werk
stellen voor een doeltreffend
voortzetten van den oorlog.
Chamberlain herinnerde ver
volgens aan de redenen, waarop
Engeland ten strijde is getrokken
en aan de onmiddellijke oorzaak
van den oorlog. „Indien Polen
al de directe aanleiding was tot
den oorlog, het was niet de
iundamenteele oorzaak. Deze
oorzaak was het overweldigende
gevoel in dit land en in Frankrijk
van het ondraaglijke van den
stand van zaken, waarin de lan
den van Europa het hoofd moes
ten bieden aan het alternatief hun
vrijheid in de weegschaal te stel
len of hun krachten op geregelde
lijden te mobiliseeren om deze
vrijheid te verdedigen.
De passage in de Duitsch
Russische verklaring inzake het
liquideeren van den oorlog, is
duister, doch het schijnt een soort
voorstel tot vrede te combineeren
mannen. Ik kon al een plaats
srygen in de tweede boot, maar
ik weigerde te gaan. E ndelyk
was die vol en verdween met
een smak over de verschansing.
Er waren nog twee booten op
dat gedeelte van het dek. Een
man in eenvoudige kleeding draai
de er omheen en riep bevelen.
Ik zag dat de 5de oificier Lowe
hem beval heen té gaan. Ik her
kende den man niet, maar naar
wat ik later in de couranten las
moet het de heer J. Bruce Ismuy
zjjn geweest, de directeur van de
lijn.
De derde boot was byna half
vol, toen een matroos Marjorie
opnam, haar van mij wegrukte en
in de boot wierp. Zy bad zelfs
geen oogeublik om haar vader
goeden dag te zeggen.
Ei nu gijl riep een man
aan myn oor. Jy bent een
vronw I Zoek een plaats in de
beot voor het te laat is 1
Het dek scheen onder myn
voeten weg te slippen. Het
vormde reeds een scherpen hoek,
want het zonk snel en boog naar
voren. Ik hield mij waubopig
aan mijn man vast. Ik weet niet
wat ik zei, maar ik zal aliyd
dankbaar gedenken dat ik hem
niet wilde verlaten.
met een nauwelijks verholen be
dreiging voor de gevolgen, indien
het voorstel zou worden verwor
pen.
Ik kan niet voorspellen van
welken aard een dergelijk voor
stel zal zijn, maar ik kan nu wel
reeds zeggen, dat geen bedreiging
ooit dit land of Frankrijk er toe
zou kunnen brengen het doel op
te geven, waarvoor wij dezen
strijd hebben aanvaard.
Chamberlain zeide verder, dat
de poging om Engeland te be
lasten met de verantwoordelijk
heid voor het voortzetten van den
ooi log, omdat het niet bereid is
den strijd op te geven voor het
doel is bereikt, zooals de Duit
sche propaganda doet, alleen een
nieuw onderdeel is van de Duit
sche oorlogstechniek
De verantwoordelijkheid voor
den oorlog blijft rusten op hen,
die deze politiek van achtereen
volgende aanvallen hebben op
gesteld en uitgevoerd. Dit kan
noch worden ontkend, noch wor
den verontschuldigd.
Geen loutere verzekeringen van
de huidige Duitsche regeering
kunnen worden aanvaard. Daar
voor heeft deze regeering in het
verleden te dikwijls bewezen, dat
haar beloften waardeloos zijn,
wanneer het haar past dat zij
gebroken worden.
Indien derhalve voorstellen wor
den gedaan, zullen wij deze zeer
zeker bestudeeren en wij zullen
ze toetsen in het licht van wat
tk zoojuist heb gezegd.
Niemand verlangt den oorlog
voort te zetten, langer dan nood
zakelijk, doch de overgroote meer
derheid van de openbare mee
ning in dit land en ik ben er van
overtuigd ook in Frankrijk, is
vastbesloten er voor te zorgen,
dat deze heerschappij van geweld
een einde zal nemen en dat het
woord, dat regeeringen eens heb
ben gegeven, voortaan zal worden
gehouden.
De vredeskansen.
in welingelichte kringen, aldus
schrijft de diplomatieke redacteur
van Reuter te Londen, wordt groot
Eeu mau greep my by den
arm. Toen sloeg eeD andere beide
armen om mijn middel en trok
my met alle macht weg. Ik hoorde
mijü man zeggen Ga Lntiy
Oai 's hemels wil, wees dapper
en ga 1 Ik zal een plaats in de
volgende boot krijgen I
Da manneD die my vast bielden
sleepten mij langs het dek en
gooiden mij als 't ware in de boot.
Ik kwam op een schouder terecht
en bezeerde mij leelijk. Andere
vrouwen kwamen achter mij,
maar ik stond op en zag over
hare hooiden mijn mans rug,
terwyl hy kalm het dek opwan
delde en tussehen de mannen
verdween. Zijn gelaat was af
gewend, zoodat ik het nooit weer
zag, maar ik weet, dat hy on
bevreesd in den dood giDg.
Zijn laatste woorden, toen hij
zeide dat hij een plaats in een
volgende boot zou krygen, hielden
my staande totdat eihe sprank van
hoop vervlogen was. Veie vrouwen
werden gesterkt door dezelfde
belofte. Zonder dat zouden wij
gek geworden zijn en in zee zijn
gesprongen. Ik liet mijzelt red-
deD, omdat ik geloofde dat hij
zou ontkomen, maar soms benyd
ik diegenen, die geen aardiche
macht uit de armen van haar
gewicht gehecht aan de te Rome
uitgegeven officieele verklaring,
dat „in de bestaande omstandig
heden Ital geen initiatief zal
nemen" met betrekking tot een
vredesconferentie. In deze krin
gen brengt men deze verklaring
in verband met het feit, dat na
het bezoek van Ciano aan Berlijn
geen communique is uitgegeven,
en concludeert men, dat de Duce
geweigerd heeft de vredesplannen
van Hitier te steunen. Dit is van
te meer beteekenis, aldus de
redacteur, omdat Chamberlain
verklaard heeft ieder voorstel te
zullen onderhoeken in het licht
van de voorwaarden, die hij te
voren had omschreven.
Klaarblijkelijk voldeden de Duit
sche plannen aan deze voorwaar
den niet en heeft Mussolini be
sloten geen verantwoordelijkheid
voor het indienen der voorstellen
te aanvaarden. Ook de zinsnede
„inde bestaande omstandigheden"
wordt zeer belangrijk geacht,
daar deze bestaande omstandig
heden den staat van oorlog tus
schen Duitschland en Frankrijk en
Engeland, alsmede de neuraliteit
van Italië, insluiten. Dat na Carlo's
bezoek aan Berlijn geen com
muniqué is gepubliceerd, wordt
waarschijnlijk, aldus de redacteur,
verklaard door de omstandigheid
dat de beide regeeringen over de
bewoordingen niet tot overeen
stemming konden komen en dat
een communiqué slechs gepu
bliceerd zou worden, indien de
Duce met de Duitsche voorstellen
instemde. Daar hij zijn goedkeu
ring niet heeft gegeven, zal het
communiqué niet verschijnen. Het
is, aldus de redacteur, zeer on
gewoon, dat na zoo'n bezoek geen
mededeeling wordt gepubliceerd.
Officieel heeft men er Reuter van
in kennis gesteld, dat uit Rome
geen boodschap was ontvangen
aangaande vredesvoorstellen.
Roosevelt heeft verklaard, dat
hij geen kennis droeg van een Itali-
aansch voorstel, dat beoogt, dat
de president der Vereenigde Sta
ten op zich neemt met Mussolini
bemiddelaar te zijn in den Euro-
peeschen toestand.
eehtgenooten kou rukken. En er
waren er velen zoo onder de
moedige tweede klasse passagiers.
Ik zag ze staan naast hare dier
baren tot het laatst, en toen de
namen den volgenden dag op de
Carpathia werden afgeroepen ant
woordden zy niet
De boot was vol en er waren
geen vrouwen meer in de nabij
heid, toen de 5de offic er eren
sprong en beval dat ze neer
gelaten zou worden. De matrozen
op dek zouden juist zijn bevelen
opvolgeD, toen een droevig voor
val plaats had. Ean jonge knaap,
nog bijDa een kind, een rood
wangige jongen, nog klein genoeg
om tot de kinderen gerekend te
worden, stond by de verschansing.
Hy had geen poging gedaan om
in de boot te komeD, otschoon zijn
oogeD smeekend op die van den
oificier gericht waren. Maar, toen
hij begreep dat hy wezenlijk
moest achterblijven, begon zijn
moed hem te begeven. Met een
schreeuw klom hij op de ver
schansing en sprong in de boot.
Hij viel tusschen ons en kroop
onder onze bank. Ik en een an
dere vrouw bedekten hem met
onze rokken,
(Wordt venolgd),
AXELSCHE
COURANT
