Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Vlaanderen, De invloed der gewijzigde tijds omstandigheden op het rechtsleven. No. 44. VRTJDAG 8 SEPTEMBER 1939. 55e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Raadsverslag. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. De oorlogstoestand rondom ons, de mobilisatie in ons eigen land en alles wat daarmede samenhangt, plaatsen ons voor feiten, die in het normale leven meestal onbekend zijn. Menigvuldig zijn de vragen, die zich op het gebied des rechts plotseling voordoen en op een oplossing wachten. Een bonte rij van netelige kwesties is al reeds aan te wijzen. Anderszijds moesten talrijke nieuwe wetten en koninklijke be sluiten in het leven worden ge roepen om de nieuw ontstane toe standen te normaliseeren, om het economisch leven te beveiligen en om misverstanden en onrecht vaardigheden te voorkomen. In hoofdlijnen wordt onze aan dacht dus naar twee zijden ge vraagd. Hoe moet het b.v. gaan, indien men kamers heeft verhuurd aan iemand, die plotseling door de mobilisatie werd weggeroepen Hoe te handelen, indien men een werk heeft aangenomen, ter wijl de materialen ten zeerste in prijs zijn gestegen of zullen stijgen Hoe moet het, indien men op zich genomen heeft goederen te leveren, die men slechts uit het buitenland kan betrekken, terwijl daarginds uitvoerverboden op der gelijke goederen zijn uitgevaar digd En hoe heeft de arbeider te handelen, indien hij een werkkring had aangenomen, terwijl hij plot seling onder dienst moest komen Zie daar een reeks van gevallen, die gemakkelijk met honderden andere voorbeelden uit het rijke rechtsleven zijn aan te vullen. De moeilijkheid is ook hier, dat onze wet meestal slechts groote richtlijnen geeft, waarnaar wij deze en dergelijke kwesties heb ben op te lossen. Voor ieder geval zal steeds een speciale beschouwing en vaak ernstige bestudeering noodigzijn. De bestaande rechtspraak zal ech ter zeer veel hulp kunnen bieden, speciaal die, welke zich in de jaren 1914 en volgende heeft ontwikkeld naar aanleiding van den Wereld oorlog en welke bewaard is ge bleven en nauwkeurig geordendis. Het vraagstuk van de „over macht" is voorbestemd ook nu weer een groote rol te gaan spelen. Het is ondoenlijk daarover hier een overzicht te geven, waar deze kwestie een der moeilijkste pro blemen van het recht uitmaakt. In groote lijnen kan gezegd wor den, dat een schuldenaar zich pas op overmacht zal kunnen beroe pen, als hij alles gedaan heeft, wat redelijkerwijze van hem ge vorderd kan worden. Dat de rechter op dit gebied niet malsch is, heeft de rechtspraak na 1914 wel bewezen. Soms trachtte men zelfs wel eens kwade trouw te dekken door een beroep te doen op overmacht Aangenomen zal moeten wor den, dat een schuldenaar zich niet op overmacht zal mogen beroepen, indien hij de oorzaak, tijdens het sluiten der overeenkomst heeft kunnen voorzien. Zoo beriep een verkooper, die cacao uit Amerika moest verschepen, zich ten on rechte op overmacht wegens ge brek aan scheepsruimte, waar vast was komen te staan, dat een zoo danig beletsel ten dage des ver- koops reeds bestond en voorzien was. Voorts valt bij de „overmacht" nog te onderscheiden tusschen absolute en tijdelijke. Aangenomen mag worden, dat de tijdelijke overmacht slechts een schorsende werking heeft en de overeenkomst geenszins ,te niet doet gaan. In dit verband zij ge wezen op een arrest van den Hoo- gen Raad, betreffende de verkoop van katoenen sarongs. Het con tract was door overmacht een jaar opgeschort geweest en moest ten slotte toch nog worden uitgevoerd. De verkooper had hier daarenbo ven nog een groot verlies te dra gen. De prijs der sarongs was n.l. enorm gestegen, zelfs zoo dat de verkooper, indien hij de oor spronkelijke prijs zou ontvangen, zeventig duizend gulden verlies zou lijden. Toch moest hij tegen den ouden prijs leveren. Een beroep op art. 1374 B.W. faalde. Overeenkomsten moeten wel te goeder trouw worden uitgevoerd, doch deze goede trouw kan de overeenkomst nu eenmaal niet op zij zetten, gelijk ons hoogste rechtscollege leert. Uit een en ander volgt, dat voormelde wetsbepaling dus geen uitkomst kan geven, ofschoon het overigens rechtvaardig zoude zijn als de rechter de overeenkomst naar billijkheid zou kunnen wij zigen. De rechter mag nu een maal een gesloten overeenkomst niet wijzigen, tenzij de wet hem die bevoegdheid uitdrukkelijk heeft gegeven, gelijk in de Pacht wet o a. is geschied. Daar mag de rechter onbillijkheden bijvijlen en de overeenkomst wijzigen, als deze door omstandigheden onbil lijk dreigt te worden, althans in dien deze naar redelijkheid ver andering behoeft. De wetgever zou dus in vele gevallen in kunnen grijpen en de rechter de bevoegdheid kunnen geven een overeenkomst te wijzi gen of aan te vullen, indien zulks billijk is. Eén ding is zeker: veel onrecht kan bespaard blijven, indien ieder burger redelijk en billijk blijft voor zijn wederpartij, ma.w. als hij iets begrijpt en begrijpen wil van „moreele herbewapening". Wat de nieuwe wetten ter rege ling van nieuw ontstane vraag stukken betreft zij vooral gewezen op de Algemeene Vorderingswet, alsmede op de Wet tot medewer king verdedigingsvoorbereiding, de Distributiewet en de Prijsop- drijvings- eu hamsterwet, alle welke wetten dateeren van 24 Juni 1939. Daarnaast is een stroom van Kon. besluiten vloeiende En dan te denken, dat wij nog slechts aan het begin staan Mr. Dr. W. Hugenholtz. Leiden, 5 September 1939. Zitting van 5 September 1939. Aanwezig de heeren C. Th. v. d. Bilt, B. Seghers, A. Th. 't Gilde, P. van Bendegem, P. de Jonge, H. Smies, F. Dieleman, A. P. de Ruijter, P. Goossen, C. Schieman, C. Hamelink, C. van Bendegem en U Sijtema. Voorzitter de heeJ F. Blok, burgemeester; secretaris de heer J. L. J. Maris. Na de gebruikelijke opening met gebed stelt de VOORZ. aan de orde de agendat 1. Installatie Raadsleden. Overeenkomstig art. 45 der Gemeentewet legden de leden in handen van den Voorz. den voor geschreven eed af, met uitzonde ring van de 3 s.d. leden, de h.h. C. Hamelink, C. van Bendegem en Sijtema, die de voorgeschreven verklaring of belofte aflegden. De VOORZ. heette hierna allen welkom en hoopte dat de leden in de nieuwe zittingsperiode op juiste wijze de gemeentebelangen zullen behartigen. Hij sprak ook de hoop uit, dat steeds een goeden toon zal heerschen in de vergaderingen. Spr. stond stil bij de uiterst moeilijke tijdsomstan digheden als gevolg van den ingetreden oorlogstoestand en hoopte dat alle leden met B. en W. schouder aan schouder zullen staan in het belang onzer geliefde Axel. Spr. hoopte, dat God ons voor den oorlog zal behoeden of voor de rampspoedige gevolgen daarvan, en verzocht daarna de leden hunne plaatsen te willen innemen. 2. Benoeming Wethouders. De VOORZ. vraagt of nog iemand het woord wenscht al vorens tot stemming wordt over gegaan. Dhr. SIJTEMA wilde voor de stemming nog een en ander naar voren brengen. Hij zeide, dat het stil is geweest bij ons omtrent de bezetting van de wethouderszetels. Misschien heeft men geredeneerd 4 3 7, dus kunnen we het zonder de overige leden wel af. Indien een dergelijk standpunt mocht zijn ingenomen, acht spr. dit niet juisthet blijft de vraag ofdit inhet belang is der gemeente. Naast de groep van 7 staat ook een groep van 6 en die vertegen woordigt ook een groot gedeelte der Axelsche bevolking.Bij samen gaan van a.-r. en c.h. zou dan het geheele college van B. en W. zijn samengesteld uit de rechtsche groepen. Het begrip evenredige vertegenwoordiging is daarmede niet gediend. De Voorz. heeft reeds gezegd, dat veel zal worden gevergd van het dag. bestuur. Wij meenen dan ook, dat de linksche partijen recht hebben op een zetel en de s.d.a.p. stelt dan ook prijs op een wethouderszetel. Wij zullen dan ook in eerste instantie stemmen op dhr. Hamelink. Dhr. v. d. BILT koos hiertegen stelling en zeide, dat dhr. Sijtema de katholieken uitschakelt van de rechtsche partijen. Spr. stelt er prijs op, hiertegen aan te voeren dat hij wel degelijk rechts is en dit ook wenscht te blijven. De katholieken worden hier wel eens meer als minderwaardig be schouwd, behalve wanneer men ze noodig heeft. Hij meent dit ook wel te Jcunnen zeggen namens zijn collega. Dhr. SEGHERS stelt zich op hetzelfde standpunt als dhr. v. d. Bilt, zoodat hij hieraan weinig meer zal toevoegen. Ook spr. rekent zich dus onder de rechtsche partijen. Hierna werd tot stemming over gegaan, nadat de Voorz. de h.h. Hamelink en de Ruijter had aan gewezen in het stembureau. Ie. Vacature-Oggel. Uitgebracht 13 st., waarvan verkregen de h.h. Dieleman 7. Hamelink 3 en v. d. Bilt 2; blanco 1. Gekozen dhr. Dieleman. 2e. Vacature-P. van Bendegem. Uitgebracht 13 st., waarvan ver kregen de h.h. P. van Bendegem 7, Hamelink 3 en v. d. Bilt 2 blanco 1. Gekozen dhr. P. van Bendegem. Beide heeren nemen hunne be noeming aan, onder dankzegging voor het in hen gestelde ver trouwen. 3. Beslissing over het zittings tijdperk van de leden van de vaste commissiën. Alvorens tot benoeming van leden voor diverse commissiën wordt overgegaan, achten B. en W. het wenschelijk te beslissen, hoe lang het zittingstijdperk van de leden in diverse commissiën zal zijn. Dit is een gevolg van de bij de wet van 22 April 1937 in de Gemeentewet opgenomen bepaling en kan in deze verga dering in werking gesteld worden door te besluiten de diverse leden voor het geheele zittingstijdperk daarvoor te benoemen of deze jaarlijks opnieuw te benoemen, zooals dit tot op heden is ge schied. Art. 60, 3e lid van de Gemeente wet luidt: „De Raad regelt de zittingsduur van de leden, met dien verstande, dat deze niet langer mag zijn dan die der leden van den zittenden Raad." De VOORZ. is er voor om het tijdperk op 4 jaar te bepalen. Dhr. DE RUIJTER is hier ook voormen kan zich dan beter inwerken als men in een of andere commissie zitting heeft. De h h. HAMELINK, v D. BILT en P. VAN BENDEGEM verklaren zich ook voorstanders van een zittingstijdperk van 4 jaar. Z.h.s. alzoo besloten. 4. Benoeming leden van de Gascommissie. In deze commissie hebben in het vorige zitlingstijdperk zitting gehad de heeren A. van 't Hoff, F. Dieleman en A. Th. 't Gilde. Vacature-Van 't Hoff Uitge bracht 13 st., als volgt: A Th 't Gilde 2, C. van Bendegem 10, Seghers 1. Gekozen dhr. C. van Bendegem, die deze benoeming aanneemt. Vacature-Dieleman. Uitgebracht 13 st., als volgt: P. Gcossen 7, 't Gilde 2, Seghers 4. Gekozen dhr. Goossen, die zijn benoeming aanneemt. Vacature-'t Gilde. Uitgebracht 13 st., als volgt: 't Gilde 9, Se ghers 3, de Ruijter 1. Gekozen dhr. 't Gilde, die zijn benoeming aanneemt. Dhr. C. v. BENDEGEM ver klaarde hierna zijn benoeming niet aan te nemen, gezien de totale samenstelling der commissie. De VOORZ. acht dit een raar en lastig geval, daar dhr. Van Bendegem eerst zeide zijn be noeming te aanvaarden. Dhr. C. V. BENDEGEM geeft dit toe, doch zegt een vergissing te hebben begaan in dezehij had de zaak in beraad moeten nemen. De VOORZ. vraagt de meening van den Raad hieromtrent en of de leden er voor zijn om thans reeds in de vacature te voorzien of te wachten tot een volgende vergadering. De h.h. DE JONGE en 'T GILDE verklaren zich voorstanders om thans reeds in de vacature te voorzien, zoodat opnieuw tot stemming wordt overgegaan voor de vacature-C. van Bendegem. Uitgebracht 13 st„ verdeeld als volgt: Seeh r8 7, Smies 3, de Jonge 2; blanco 1. Gekozen dhr. Seghers. De VOORZ. vraagt of hij deze benoeming aanneemt» Dhr. SEGHERS meent hiervoor te moeten bedanken, met alle respect voor de heeren, die hun stem op hem uitgebracht hebben. De VOORZ. zegt dat dan een volgende vrije stemming moet plaats hebben. Bij deze stemming bekwamen de h h. Smies 4, de Jonge 4 en Sijtema 2 st., blanco 3. Bij tweede vrije stemming be kwamen de h.h Smies 5, Sijtema 4 en de Jonge 2 St., blanco 2. Herstemming tusschen de h.h. Smies en Sijtema. Dhr. SIJTEMA zegt geen prijs te stellen op lidmaatschap der gascommissie. De VOORZ. zegt echter dat de herstemming door moet gaan. Dhr. SIJTEMAIk stel er toch prijs op het vooraf te zeggen. Bij de herstemming bekwam de heer Smies 9 st. en dhr. Sijtema I st., terwijl 3 briefjes blanco waren. Gekozen dhr. Smies, die zijn benoeming aanneemt. 5. Benoeming van leden voor de Bouwcommissie. B. en W. stellen voor hiervoor 3 leden, 2 plaatsvervangende leden en een adviseerend lid te be noemen. In deze commissie hebben in het vorig jaar zitting gehad de h.h. A. P. de Ruijter, C. Hamelink en A. Th. 't Gilde. Plaatsver vangende leden waren de h.h. A. van 't Hoff en B. Seghers, en adviseerend lid dhr. P. Ie Feber. Bij stemming bekwamen in de vacature-de Ruijter de h.h. de Ruijter 10 st. en Schieman, Se ghers en Hamelink ieder 1 st. G kozen dhr. de Ruijter, die zijn benoeming aanneemt. Vacature-HamelinkHamelink II st., 't Gilde 1 en Seghers 1st. Gekozen dhr. Hamelink, die zich wenscht te beraden- Vacature-'t Gilde. Ie vrije stem ming: Smies ;6 St., Seghers 4, 't Gilde 2 en de Jonge 1 st. 2e vrije stemmingSmies 7, 't Gilde 3 en Seghers 3 st. Ge kozen dhr. Smies, die zijn be noeming aanneemt. Als plaatsvervangende leden werden hierna gekozen de h.h. Seghers en De Jonge, resp. met 9 en 8 st. Dhr. Sijtema bekwam 3 st., Schieman 2 en 't Gilde 2, terwijl de h.h. v. d. Bilt en Goos sen ieder 1 st. bekwamen. De h.h. Seghers en De Jonge namen hunne benoeming aan. Dhr. HA.MEL1NK had mede gedeeld, dat hij zijn benoeming aannam. M.a s. werd als adviseerend lid herbenoemd dhr. P. Ie Feber, die hiervan kennis zal worden ge geven. 6. Benoeming leden commissie van toezicht op het Agent schap der Arbeidsbemidde ling en van de Werkloos heidsverzekering. Wegens periodieke aftreding van een lid werkgever en een lid werknemer moet in de maand September een nieuwe benoeming plaats hebben. De Zeeuwsche Landbouw Mij. afd. Axel, beveelt voor de vacature ontstaan dooi de periodieke af treding van den heer J. den Hamer h:t volgende tweetal aan: 1. J. den Hamer, 2, J K. de Putter. De Chr. Besturenbond heeft in de vacature van den he»r P. C. Mangold, die bedankt heeft, aan* bevolen t AXELSCHE 'Cj j COURANT

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1939 | | pagina 1