•#1 èo I HERBERT STANLEY Nieuws- en Advertentieblad voor Zeen wscli - VI aan deren. No. 30. VRIJDAG 21 JULI 1939. 55ft Jaarg. J. C. VINK - Axel. Waakzaam Nederland Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Eerste JBlad. (Speciale reportage van de Ned. Period eke Pers) 0 Nederland, let op Uw saeck En er wordt op gelet 1 Beter dan mededeelingen in de Kamer, dat er per dag niet gerekend de aanschaffingskosten van materiaal honderdduizend gulden extra wordt besteed aan onze grens- en kust-verdediging overtuigt een bezoek, een bezoek onder deskundige leiding en op uitnoodiging van den Chef van den Generalen Staf, aan die plaat sen waar onze defensie haar beste krachten heeft geconcentreerd. Wij trekken langs die plaatsen, wij zien loopgraven en batterijen, wij zien forten en listig gecamou fleerde stellingen. Aan de kust en aan onze grenzen. Er speelt een kind naast een kazemat. Er gens in Holland waar het uitzicht wijd is over de vlakke, stroo- mende rivier en over de lage, koele uiterwaarden. De zon is heet, klaprozen en korenbloemen staan te bloeien tusschen het hooge gras. Daartusschen speelt een kind zijn zorgeloos spel. Daarachter rijst de strakke vorm van een laag cementen gebouw en uit een der openingen dreigt de mond van ons nieuwste af weergeschut, ons pantser-afweer geschut. Het kind speelt aandachtig verder. Dat deze aandacht nimmer ver stoord moge worden De dag is licht en helder. In de middagzon ligt het zand van duinen en stranden te blinken; een mijnenveger vaart uit. Blauw grijs tegen den blauwen, trillenden horizon. Twee vliegtuigen trek ken hun snelle arabesken tegen een zomerschen hemel. Dit is een land om van te hou den duinen en vroonlanden, stranden en blauwe zee. Dit is een land om te verdedigen als FEUILLETON door H. Knibbs 43) Tegen den middag betrok de lacht en begonnen de eerste sneeuwvlokken te vallen over de kale vlakte en benamen langzaam aan alle uitzicht; totdat het kamp ten slotte het middenpant scheen van een vaag heelal, nit witte veeren opgebouwd. Maddox en Stanley schudden hun makkers de hand ten afscheid en Groote Jean, die met een pak op zjjn nek van de post kwam, bleef even staan, om allen goeden dag te zeggen. Hij zei enkele woor den tegen de honden. Krakend gleed de slede over den bevroren grond en de groote Fransebman liep ervoor uit, den langen weg naar het zuiden op S anley en Maddox volgden de slede, ernaast vourtloopi-nd met voorovergabogeD bootd, om de vinnige vlekken niet in het gezicht te krijgen. Het eerste eindje zit erop, zei Maddex, toen ze na twee nor even halt hielden om te rusten. Ja, dat ii zoo, John, zei het ooit noodzakelijk mocht wor den. Wat niemand hoopt. Maar als het ooit zoo ver mocht ko men Wel, er liggen indezen dijk verscholen ettelijke mitrail leursnesten. Als ooit vijandelijke vliegtuigen deze belangrijke kust plaats gaan bestoken zullen zij een feilen tegenstand bieden. Zij liggen er gecamoufleerd achter lage glooiingen van graszoden, die beschutting bieden tegen „stekende" escadrilles. En verderop in het land, rechts van den grijzen grintweg, die zich uitstrekt door het vlakke land schap met zijn lage, onder donker lommer verborgen boerenerven heeft men gebruik gemaakt van een oud fort, waar men ook nu nog een scherfvrije dekking vindt. Er staan zware mitrailleurs, die den grijzen weg tusschen de groene landen beheerschen. Er is infanterie-geschut opgesteld en de onderkomens, die in 1914 werden aangelegd, zijn ook nu nog van waarde. Er zijn stellin gen bij, die doen denken aan kippenrennen. Ze zijn met kip pengaas overtrokken en dit kip pengaas heeft men doorvlochten met grauwe jute. Zoo wordt hun aanwezigheid onzichtbaar vooi het oog van vijandelijke verken ners. Er ligt, ergens achter de duinen een klein, wit kerkhof. Er rijst rank tegen den hemel een smalle, roode vuurtoren. Daaronder hurkt het kustdorp met roode daken boven baksteenen muren. In den lagen haag rondom de graven zingt een vogel. De zomer staat te trillen boven het land. Dit is een landschap van vrede. Maar temidden van dit land schap van vrede treft ge de dreigende aanwezigheid van een batterij kustartillerie aan. Drie stukken van 15 cm. De lange, slanke vuurmonden zijn gecamou fleerd. Zij worden uit een cen traal punt, daar waar het uitzicht over zee onbelemmerd is, ge commandeerd. Hoogte en afstand van het vuur worden daar ge meten. De schoten worden ge- Stanley. En al overkomt ods een van beiden iets, dan moet de ander toeh doorgaan. Het is een renzeondernemtng en wij zijn op slot van zaken maar een paar heel gewone spaken in het groote wiel. En die Canadeezen weten op welk nummer we gezet heb ben, zei Maddox grijnzend. Goed. Maar bet wiel draait neg steeds en dus houden we een kans. En bet wiel van avontuur bleef draaien, maar steeds langzamer en trager, naarmate de snijdende kon van den vroeg ingevallen winter over het zwijgende, een zame land strenger neerdaalde. Groote Jean wist de kraenteu van zijn metgezellen te sparen, door niet al te snel vooruit te trekken, totdat eindelijk de boorden van de St. L^nrens in zicht kwamen. Daar ging hij het ijs op en zette wat meer vaart, ouidat de weg nu zooveel boter en gladder was. S anl' y, wiens voeten geschaald waren door de riemen der sueeuw- senoeneu, strompelde mee, zoo goea hjj kou, gevolgd door Mad dox, die de pij i iu zijn kuit en dampieren ma ueiuneti gheld ver droeg, lost op een plaats die voor het scheepsgeschut onvindbaar is. Vlakbij de duinen dicht bij een oud fort, staat luchtdoelgeschut opgesteld. Geschut van 8 cm. In het fort zelf legeren de manschappen. Daal er de trap pen af en ge komt er in koele, witte gewelven. Elk hoekje is er benut. In kelder naast kelder rijen zich de kribben, staan de rekken geweren. Kom in de ruime cantine, waar het spelen om geld verboden is. Zoo luidt de order. Laat ons aannemen, dat het thans om pepernoten geschiedtEr hangt een bontgekleurde affiche, die aan het soldatenvolk bekend maakt dat de fameuze buikspreker en goochelaar Melorini of hoe de naam ook zij er Vrijdag avond om acht uren zijn onge ëvenaarde experimenten zal ver- toonen. Er staat een Russisch biljart en ik moet mij beheerschen, want wij zijn al in het hart van dit fort van waaruit de indirect vurende batterij, daarginds bij het kleine, witte kerkhof, gedirigeerd wordt. Er staan wonderlijke in strumenten opgesteld, die de ziel zijn van den oorlog der mathe matici. Stemmen: „vier-en-veertig drie-en-tachtig. Een koor van cijfers, een maca bere beurtzang die laat ons hopen nimmer haar doodelijke beteekenis zal hoeven aan te toonen. „Correctie min dertig..,." Op de britsen in een der witte gewelven ligt een boekBruno Brehms Voor hun Vaderland. Zoo toevallig kan het toeval soms werkelijk zijn Buiten waait een kleine zee wind, die verademing brengt in de hitte van den dag. De motor van een ordonnans davert. Op de bank onder de kust slaat een schuimend-witte branding. Achter mij bij de wallen wappert een waschje vredig in het koeltje. Het is bijna aandoenlijk in deze om geving Op de vroonlanden die zich glooiend uitstrekken tusschen het Bjjna sneeuwblind, vooruit- strompelend op ban loodzware sueenwscboeueti, bereikten ze de boebt der rivier, die langs de hut van Taggert liep. Noen Stanley, noch Maddox herkenden in het dichtbesaeeuwde landschap de na bijheid van het kamp, voordat Jean, stilhoudend, hen moed in- spiak door het enkele woord TaggertDaarop zette hij de tionden tot grooter spoed aan. Tegen den flauw hellenden oever der rivier opklauterend, volgde Sianlty het spoor der slede, zag dan de half onder de sneenw bedolven hut en spande zijn laatste krachten in. Hij strompelde de rnimte tus (hen de boomen over en klopte aan de deur. Hij bemerkte niet eens, dat bij alleen was, dat Maddox iets geroepen had en dat Groote Jean de honden had laten staan en teruggegaan was. Hij dacht aan niets anders dan aan rusten lekker warm te mogen slapen en nooit meer de felheid vao den noordelijken winter te moeten ondervinden. De deur ging open. Stanley zag eeo meisjesgezicht, hoorde een verschrikten kreet, gleed nit op zjjn sneeuwtchoenen en deed zelts geen poging om zich staaode te houden en viel enderite boven, vruchtbaar achterland en de hooge duinenreeksen staat een batterij 10 cm. afweergeschut. Het ge schut is niet nieuw. Maar het heeft nog altijd zijn waarde, een waarde die benuttigd moet wor den. De helmen der manschappen zijn getooid met de bladeren der streekgewassen en de batterijhond wordt gestoord in zijn loome middagslaap, want als het kanon draait moet hij meedraaien. Die tic heb je nu eenmaal als batterij hond Daar boven in de duinen liggen als geweldige roofdierkooien on der hun bedekking van gespannen gaas en slingers van jute de direct vurende batterijen en op het hoogste punt van den omtrek legert de hoofdcommandopost der kustartillerie. Door de kijkgaten speurt ge een smalle strook blauwe zee en blauwe lucht. Tusschen de witte branding op de bank en de kust zullen vijandelijke schepen een doortocht moeten zoeken. Zij zullen het dan moeten doen onder het nabije vuur dezer onder zand en helm verscholen stellingen. Er ligt verderop in den polder een boerderij. Deze boerderij heeft een koeienstal. Zoo zijn boerderijen. De koeien staan in de wei. Het leger heeft de stal omgetooverd in een behoorlijk soldatenverblijf. In een bescheiden vertrek op de boerderij woont de comman dant. Waar de troep legert het is een axioma is de com- mandat ingekwartierd. Het komt aan het moreel ten goede. Er hangt een doordringende geur van mest, een boerendochter schuurt op het erf de melkemmers blinkend, in de cantinetent luis teren een paar soldaten naar de radio. En op welke leestafel vindt ge, gelijk hier op de leestafel van een cantinetent, den bijbel liggen naast een beduimeld romannetje, dat luistert naar den naam „Een van mijn zoons" Nederland heeft eens een werk tot stand gebracht, dat de oprechte en verdiende bewondering van gansch een wereld opwekte en de Afsluitdijk vormt een punt, Een felkoude windvlaag trot hem vlak in bet gezicht. Hy sloeg de oogen op en zag Groote Jeau met den bewnsteloozen Maddox in zjjn armen komen aansjouwen. Hij voelde hoe vlugge vingers zijn overjekker losknoopten en hoorde Taggert tegen Marion zeg gen, dat ze de dear moest laten openstaan. Vaag drong het be wustzijn tot hem door, dat ze zich in veiligheid bevonden en dat de lucht in de hut verstik kend benanwd was. Daarna viel hij in slaap. HOOFDSTUK XX. Drie dagen lang bleven ze rusten en vertelden alles, wat han op de post wedervaren was. Jean liep, ongedurig als een gevangen wolt, voortdurend de bekrompen ruimte in de hut op en neer. Toen Stanley verklaarde, dat hij weer tot reizen in staat was, begon Jean dadelijk te pakken. Maddox kwam wat langzamer by, maar verklaarde zich toou bereid om nog een laatste pogiDg te beproeven. Bon Coeur was slechts negen ot tien dagreizen verder. Jean verzekerde hem bovendien, dat het in de bosschen lang zoo venijnig kond niet zou zijn, em- waaraan uitzonderlijk strategische beteekenis moetworden toegekend Een punt dat afdoende verdedigd moet kunnen worden. Dat behoeft geen verdeten uit leg Welnuhet kan afdoende ver dedigd worden. Op talrijke plaatsen rijzen de „asperges" wegversperringen van rails in beton gemetseld omhoog. Sluizen en bruggen staan onder scherp. En overal op de strekdammen werden kaze matten gebouwd, wier geschut den smallen weg beheerscht. Wie hier met troepen en tanks zich een doortocht wil banen zal een harde dobber hebben. Want dit is geen werk geweest dat in kor ten tijd tot stand moest komen. Defensie en Waterstaat hebben van den beginne af aan een wijs overleg gepleegd. De mitrailleurskazematten ik zal hun aantal niei noemen zijn op wonderlijke wijze beschil derd. Zoo vallen ze uit de lucht en op een afstand niet op. Daar binnen kunnen geïsoleerde troe pen het geruimen tijd uithouden. Er zijn zuurstofapparaten, er zijn voorraden voedsel, er is een keuken-kazemet, er is een ambu lance met operatietafel en al en bij den ingang onovertroffen Hollandsche zindelijkheid leest ge, met krijt op den muur ge- schrevtn: Voeten Vegen! De muggen dansen boven de rassen en onder de Friesche rui ters der prikkeldraadversperringen geurt de kamille bitter en pene trant. Voor de cantine speelt in een cementen bassin Gerrit, de jonge zeehond, met een paling een wreed spel. De militaire politie, die hier jaar in jaar uit verblijf houdt, kocht het dier van een visscher, die juist van plan was de premie op te strijken voor een overleden zeehond. Dat ging onze militairen te ver. Bo vendien hadden ze een mascotte noodig. Dat is nu Gerrit. Het zal alleen bij overplaatsing wat moeilijk worden (Slot volgt). dat ze daar meer beschut voor den wind wareD. Maddox, hoe vermagerd, holoogig en uitgeput ook, beweerde met nadruk, dat hij best in staat was om nog een laatste kans te wagen. Op den morgen van den vier den dag gingen ze op weg en hielden de bevroren rivier, tot aan het punt, waar deze in de hoofd rivier uitmondde. Daar sloegen ze oostwaarts af en namen het gewone pad over den heuvel.dat door de voyageurs altijd gebruikt werd. Negen dagen na hnn ver- trek uit de hut van Taggert kwamen ze in Bon Coeur aau, waar ze in de herberg z ch ge zellig bij het vuur zetten en grap pige verhalen vertelden van hun pas beleetde avontureD. Jean had zjjn taak sa volbracht en bracht hen den volgenden dag naar het station. Vergeet niet, dat we terug komen, maar dan veertig man sterk zei Sianley door het por tierraampje, toen de trein zich in beweging zette. Ik zal niet vergetenver zekerde Jean glimlachend, (Wordt vervolgd), AXELSCHE U^sV) COURANT

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1939 | | pagina 1