HERBERT STANLEY Nieuws- eu Advertentieblad voor Zeeuwsch- VI aan deren. No. 12 DINSDAG 16 MEI 1939 55e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Buitenland. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-U1TGEVER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Samenwerking of overheersehing. Chamberlain en Daladier heb ben gesproken over de buiten- landsche politiek. Hun redevoe ringen gingen zij het met en kele kleine verschillen parallel. Beiden hebben zij zich vastge klemd aan de nieuwe slogan, welke op het oogenblik in de wereld wordt ingevoerd samen werking of overheersehing. Een betere en meer trekkende slogan is nauwelijks denkbaar voor het oogenblik, waarop tien duizenden in alle landen van Europa aan hun normalen werk kring zijn onttrekken en onder de wapenen zijn geroepenin een periode, waarin millioenen in alle landen gebukt gaan onder de drukkende lasten der wapening een tijdstip, waarop millioenen dienstplichtigen zich bewust zijn geworden, dat het dragen der wapens in oorlogstijd niet langer eei. gedachte der verbeelding is. Wie een antwoord vraagt op de tegenstelling samenwerking of overheersehing zal over de ge- heele wereld maar één antwoord ontvangen: wij willen samen werking. Nergens ter wereld leven volken, die den oorlog wil len, die dood en verderf willen brengen in eigen kring. Overal, maar vooral in de landen, welke den grooten oorlog hebben mede gemaakt, is men er zich van be wust, dat een nieuwe oorlog een einde zal maken aan tal van geestelijke en materiee>le waarden. De volken van Europa willen vrede, maar velen leven vrijwel zonder hoop. Erger nog, velen hebben daarin reeds berust. Honderdduizenden van de massa's van Europa staren naar de feiten, als waren het onveranderlijke dingen, welke hun door een bo- venmenscheiijke kracht worden opgelegd. Zij doen geen moeite meer deze feiten te veranderen, omdat in hun innerlijke gevoelens reeds de overtuiging is doorge drongen, dat tegen de macht van het noodlot niet te strijden valt. FEUILLETON door H. Knibbs 26) Samen liepen ze om het moeras heen en sloegen dan weder de richting naar het noorden in. Na een uar kwam hij opnieuw voor een met mos overdekt moeras te staan. Hij trok er ook weer om heeD, uitgeput door het zware gewicht eu kwam toen tot de ontdekking, dat hij de zon aan den verkeerden kant had gekre gen. Het was nu al in den mid dag en hij had haar dus aan zyn linkerhand moetBD hebben. Stanley begreep dat hij ver dwaald moest zijn. Maar hy wist weikelyk niet, welke riehting hy til moest inslaan. Het kwam hem onredelyk voor, zoolang in een kring te loopen, dat hij de zon weer aan zijn linkerhand zou krygen. Hy zou dan, zoo meende hij, weer teruggaan. Eu hy veelde tevens, niet lang verder te kunnen trekken, zonder eten et drinken. Plotseling viel het hem in, dat Rumpus, als hij hem er toe aan- speorde, missshien dan weg naar Samenwerking of overheersehing is de vraag, welke gesteld wordt ter rechtvaardiging van de maat regelen van de laatste maanden. Een slagzin, waarop ieder zijn antwoord gereed heeft, op grond waarvan ieder de maatregelen van zijn regeering goedkeurt ondanks alle bezwaren, welke hij overigens mocht voelen. Het schijnt ons een slagzin van de laatste maan den, een reactie op de gebeurte nissen na de overeenkomst van Munchen, welke overeenkomst een periode van werkelijke sa menwerking scheen in te luiden. Maar zoo min als Munchen in de practijk het begin is geworden van een nieuwe periode van menscheiijke glorie, zoo min da teert de slagzin van de laatste maanden. Het probleem samen werking of overheersehing is zoo oud als deze wereld, het bestond in 1918 even goed als in 1939. Maar de menschheid is er niet in geslaagd om het vraagstuk op te lossen, niet in de jaren vóór 1914, niet in de 15 jaren na 1918, dat er geen nationaal-socialistisch Duitschland was, niet in de jaren, welke daarna verloopen zijn. Men zal vragen, of de wereld den strijd dan wil. Het antwoord kan niet twijfelachtig zijn zij wil hem niet, maar zij bezit niet de klach ten om hem uit te bannen. Overal wil men samenwerking, nergens wil men overheersehing. Maar het noodlot in deze een stemmigheid is, dat men, zoodra men het probleem wil concreti seeren, tot diepgaande meenings- verschillen komt. Want dan blijkt, dat wat de een in concreto uitlegt als te behooren onder sa menwerking, door den ander wordt gerangschikf onder over heersehing. Gij Duitschers, zeg. de Engelschman, wilt continentaal Europa overheerschen, gij Japan ners wilt meester zijn in Azië. Ziet daar uw verlangen tot over heersehing. Maar het antwoord komt snel. Neen, dat is geen overheersehing, dat is juist de ware samenwerking. Gij Engel- schen zijt de bezitters van een groot koloniaal rijk, gij beheerscht het kamp zou weten te viDden. Zoodra Stanley den hond aan sprak, stond het dier op en schudde zich enns flmk. Naar buis, Rumpus Naar TaggertMarion Jean 1 Rumpus kwispelde met zjjn staart au sprong tegen hem op, met zijn voorpooten op zijn arm. Naar huis) Rumpus, naar huis 1 herhaalde Stanley. De hond stak zyn neus in den wind, draaide zich een paar maal rond en Degon over den grond te snuffelen. Eindelyk hief hy den kop weer omboog en zijn neus vleugels begonnen te trillen, toen hy, naar Stanley's schatting, juist den verkeerden kant opstond. De hond wendde dan zijn kop om en keek aohter uit. Stanley volgde het dier en spoorde het voortdu rend aan. Hij brengt me naar de oude hut terug, mompelde by. En fin, dan kom ik tenminste ergens nu zouden we kans loopen nergens te komen. Langs ontelbare poelen en moe rassen volgde Stanley den hond, steeds uitkijkend naar een of ander plekje, dat hem bekend voorkwam. Over ruwe en met steenen bezaaide hellingen, door ravijnen en over stille net pyu- uit den hoofde een belangrijk deel van den wereldhandel. Geeft ons ook het recht om met be paalde landen speciale overeen komsten te treffenwant dan alleen is er een waarachtige sa menwerking. Als gij ons dat recht onthoudt, dan wilt gij over heerschen. En de Engelschman antwoordt weerals gij met uw speciale overeenkomsten maar van de vrije medezeggenschap en de onafhankelijkheid van andere volken afblijft, wat gij met Tsje chië niet hebt gedaan en ook ten aanzien van Polen dreigde uit het oog te verliezen. Zoo staan zij in vrijwel alle groote vraag stukken van dezen tijd tegenover elkaar, de samenwerking en de overheersehing, al zijn er gelukkig ook nog vraagstukken, waarom trent een soort objectieve maat staf, een wereldopinie, haar oor deel kan geven. De huidige toestand kan niet voortduren. De wereld kan niet blijven leven in een permanenten oorlogstoestand, met millioenen onder de wapenenonder een permanente spanning, welke nie mand op den duur verdragen kan. Daaraan zal een einde komen, hetzij door menscheiijke beschik kingen, hetzij door een bijna on- vermijdelijken gang van zaken. Wat de eerste mogelijkheid be treft, zijn de uitzichten somber, zij het met lichtpunten. Cham berlain heeft getracht duidelijk te maken, dat zijn jongste beslis singen geen oorlogswil tegen Duitschland beteekenen. Daarom komt hij terug op de kwestie van het vlootverdrag, daarom ook acht hij een minnelijke regeling voor Dantzig noodzakelijk, al wijst hij voor het geval een andere op lossing zou worden geprobeerd het conflict niet af. Er moetrust komen in de wereld en meer speciaal in Europadat is de grondslag van de redevoeringen van de beide .staatslieden. En ieder op zijn wijze trachten zij die maatregelen te nemen, welke naar hun oordeel tot den terugkeer van die rust zouden kunnen bij dragen. (N. R. Crt.) boomen begroeide vlakten ploe terden ze verder. Nu en dan hield de bond stil, om zijn meester gelegenheid te geven hem in te halen. Tegen den avond kwamen se aan een rivier. Rumpus sprong er in, zwom ér overbeeu eu holde, zooder op zijn baas te waooten, langs den oever in westelyke richting verder. Stanley volgde hem, plonzend en worstelend te gen den vry sterken stroom van het niet diepe water Het was hem opgevallen dat 'Rumpus stroomafwaarts was geioopeo. Ze moesten dus op eeu grootereu stroom uitkomen. Waar die stroom heenging leek hem al bijna on verschillig, zoo uitgeput was hy reeds. Maar plotseling zag hy dat Rumpus stil bleef staan. Toen hy den hond ingehaald had, bemerkte hy heel flauwtjes de rooklucht van een houtvuur. Eeu oogenblik meende Stanley, dat ze bij het kamp van Taggert konden zyn. Maar toen hij zag, hoe de haren op den rug van het dier recht overeind gingen staan, voelde hij onraad en werd voor zichtig. Hij riep den hond zacht jes by zich, liet zyn slijpsteen op den grond glijden en beval Rum- pus er de waeht by i6 houden, Spastische lol. Franco heeft een radio rede gehouden bij gelegenheid van de groote luchtschouw te Barajas, in de provincie Madrid. Na Duitsche en Italiaansche vliegers onderscheiden te hebben,- zeide Franco Deze prachtige luchlschouw zal de wereld de superioriteit van onze vliegers over de vijandelijke luchtstrijdkrachten toonen. Ik denk aan den moed van onze Spaansche officieren, die aanvan kelijk zoo moedig hebben ge vochten met materieel, dat min derwaardig was aan dat van den tegenstander. Ik denk aan onze vrijwilligers, die zich uit ver schillende hoeken van Europa bij onzen kruistocht om de bescha ving te redden hebben aange sloten. De moed van onze es kaders zal niet in vergetelheid geraken. De nagedachtenis van de mannen, die op het roode grondgebied zijn gevallen zal even levendig blijven als die van alle soldaten, die hun plicht zoo prachtig gedaan hebben. De luchtvaart heeft een be- wonderenswaardigen vooruitgang geboekt. De sportman is een vlieger geworden. Onze oorlog heeft het land en de beschaving van den ondergang gered. Onze eenheid en broederschap hebben ons het vertrouwen in onszelf gegeven, dat Spanje zal redden. Dat was de grootste daad van den oorlog. Na o.a. nog de nagedachtenis van Morato te hebben geëerd, besloot generaal Franco Wij in Spanje staan bij den aanvang van een periode van vrede en ücht. Doch wij zullen de ijzeren discipline van den oorlogstijd handhaven en de geest drift bewaren om het rijk te ver dedigen en alles wat tot Spanje's grootheid kan bijdragen. Met een „Viva Espana", een „leve Italië en Duitschland" werd de toespraak besloten. Over ff Inningsparade. In nationalistische kringen te Burgos geelt men te kennen, dat, Daarna kroop hij in de struiken, die langs den oever stonden en drong voorzichtig in westelyke richting door. Op een kleine, door de natuur gevormde open plek langs den hoogen oever van het riviertje, zag hij door het netwerk der takken heen een Indiaan bij een vuurtje gehurkt zitten Hij trok zyn hoofd terug eu keek achter zich. Rumpus lag gehoorzaam bij den steen te waken. Voorzichtig rondsluipend, om een beter over zicht vaD het kamp te krijgeo, zag hy, omgekeerd op den hoogen oever, zijn eigen kano liggen. Hij herkende haar aan den langen en ODgemeen zwaren vaarboom, die ernaast op deD grond lag. Jo Abak en zijn trrëp waren dus naar het noorden getrokken. Sian- ley veronderstelde, en met recht, dat ze wel uitsluitend iu den nacht zouden reizen, nu ze iD een streek kwameo, waar ze mogelijk Groote Jean of Taggert konden ontmoeten. Met den rook kwam ook de lucht van gebraden vleescb hem in den neus, Stanley voelde een byna on- overkomelijkeD drang om zich bekend te maken eu om voedsel te vragen. Maar hij bezon zicb meteen, denkend aan geweencho- aangezien de overwinningsparade zeer nabij is, de Italiaansche vrij willigers nog slechts zeer korten tijd in Spanje zullen vertoeven. Het gros der Italiaansche strijd krachten zal zich na het groote militaire feest inschepen. Nader wordt gemeld, dat de overwinningsparade is vastgesteld op 19 Mei te Madrid. Britsche vorsten naar België. Het agentschap Beiga verneemt, dat de koning en de koningin van Engeland in November a.s. een officiëel bezoek aan België hopen te brengen. Het lot van Danzfg. Senaatspresident Greiser heeft de te Danzig vertoevende leiders van den Duitschen arbeidsdienst ontvangen en daarbij o.a. ver klaard Danzig wordt tot een voorwerp van onrust in de wereld gemaakt. Tegenover deze onrust staat Danzig als een blok van rust, stevig steunend op de macht van het groote Duitsche moeder land. Niets zal de bewoners van Danzig van hun stuk kunnen b engen, geen combinaties van de buitenlandsche pers en geen mobilisatiemaatregelen aan de grenzen. Onder de omstandig heden zal Danzig zijn lot in de handen leggen van den Führor. Over het lot van het Duitsche „Ostraum" zal eens worden be slist en Danzig zal bij deze be slissing ten nauwste betrokken zijn. Rede van Mussolini. Mussolini heeft Zondag een redevoering gehouden te Turijn. Hij verklaarde o.m Terwijl ik tot U spreek vragen millioenen, misschien honderden millioenen, zich in alle deelen der wereld van hoog tot laag, optimistisch of pessimistisch af: „Bujfi het vrede of wordt het oorlog Het is voor allen een ernstig vraagteeken. Ik antwoord er op met te verklaren, dat bij een ob jectiet en kalm onderzoek van ten, die hem zoo rakelings voor bijgevlogen waren. Hy keerde terug uaar de plek waar de hond lag eu na zijn slypsteeo, die hy met alle geweld behouden wilde, opgeDomeu te hebben, trok hij een eind stroomopwaarts terug. Toen de sterreu door het fjjue netwerk der eparreutakkeD boven zijn hoofd begonnen te schitteren, trok hij weer stroomafwaarts. Achter hem aan kroop Rumpus mee, die biyk- baar voelde dat er nog meer menschen op pad waren dan al leen zijn meester en hyzelt. Bij het kamp gekomen, liet Stanley zich op den groDd vallen en kroop verder onder beschutting vbd den steden oeverrand. De stroom was op dat punt smal eu sterk en bood weinig kans op ontsnapping, voor het geval een der Indianen een geweer had. En dan bleet nog altyd de kans, om in zoo'u snellen stroom tegen een rotsblok te stoo- teo. Ook wist hy niet, op welken afstand de b -ek zou uitmonden iu een meer of rivier. Vlak be- neden de plaats waar bet kamp lag, hield hy halt. De Iodiaoen zaten te praten met huu gewone scuorre keelgeluiden. (Wordt vervolgd), AXELSCHE COURANT.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1939 | | pagina 1