Binnenland.
6. De buitenlandsche aange-
Jegenheden van het protectoraat
en de bescherming van zijn onder
danen neemt het Rijk onder zijn
hoede en zal ze uitoefenen in ge
meenschappelijk belang Het pro
tectoraat heeft een vertegenwoor
diger bij de rijksregeering met
den titel „gezant".
7. Het Rijk verleent het pro
tectoraat militaire bescherming en
vestigt er dus garnizoenen en ves
tingwerken. Voor de bewaring
van orde en rust kan het protec
toraat eigen organisaties inrichten,
welker bewapening en aantal door
het Rijk bepaald worden.
8. Het Rijk oefent toezicht over
verkeerswezen, telefoon en tele
graaf.
9. Het protectoraat behoort tot
het tolgebied van het Duitsche
Rijk.
10. Tot de vervanging door
de mark is het betaalmiddel voor-
Ioopig nog de Tsjechische kroon.
De rijksregeering bepaalt de ver
houding van beide munten tot
elkaar.
11. Het Rijk kan juridische
voorschriften voor het protectoraat
afkondigen voor zoover het ge
meenschappelijke belangen betreft.
Het Rijk kan bepaalde takken
van dienst overnemen en met zijn
eigen ambtenaren bezetten.
Hitier verlaat Praag.
Gisteren heeft Hitier Praag weer
verlaten.
Voor zijn vertrek had hij den
Praagschen gemeenteraad ontvan
gen en de verzekering gegeven
zorg te zullen dragen voor rust
en orde. i
Tevens ontving hij Hacha, den
president der voormalige Tsjecho-
Slovaaksche republiek.
Men vermoedde gisterenavond
dat Hacha hoofd van het protec
toraat zou worden.
Heden is de Rijkskanselier te
Brun aangekomen.
Waar hij den nacht heeft door
gebracht is niet bekend.
De geheele stad was in feesttooi
en overal wapperde de haken-
kruisvlag.
De Führer werd verwelkomd
door Bürckel en Seis Inquart.
Wolosjin gevlucht.
De Roetheensche premier mgr.
Wolosjin is met eenige leden zij
ner regeering naar Roemenië ge
vlucht.
ontstaan op het - Plaatje, in een
partijtje vlasvezels. Door tijdig
ingrijpen kon gelukkig erger wor
den voorkomen.
Nieuwe hoofdstad.
Door de politieke gebeurtenis
sen van deze dagen is Europa
een hoofdstad rijker geworden,
n.l. Bratislava, de hoofdstad van
het onafhankelijke Slowakije.
Deze stad aan de Donau, schil
derachtig gelegen aan een kruis
punt van wegen, heeft meer dan
één naam. De Duitschers noe
men de stad Pressburg en voor
de Hongaren heet zij Pozsony.
De historie van de stad gaat
terug tot ongeveer het jaar 1000.
Reeds in 906 was op deze plaats
een burcht gevestigd. In 1291
werd de stad met rijke privilegies
begiftigd.
De nieuwe hoofdstad is wat de
historie betreft onafscheidelijk
verbonden met Hongarije. In
Bratislava bevindt zich n.l. de
kroningskerk van de Hongaarsche
koningen, een bouwwerk uit het
begin der 13de eeuw.
Op de plaats van de Hongaar
sche universiteit werd in 1919 de
Slowaaksche Comenius universi
teit opgericht
Bratislava telt tegenwoordig
ongeveer 150 000 inwoners.
H M de Koningin In Den Haag
terug.
Met den nachttrein uit Spiesz
is H. M. de de Koningin Woens
dagmorgen met haar gevolg te
10.38 op het station Staatsspoor
te Den Haag gearriveerd. Behalve
de stationchef waren er geen
autoriteiten ter begroeting aanwe
zig. De Koningin heeft haar intrek
genomen in het palels Noordeinde.
AXEL, 17 Maart 1939.
Men deelt ons mede, dat het
uitrukken van de brandweer op
j.l. Maandagavond niet slechts een
oefening gold, doch dat er wel
degelijk een befin van brand was j
Zilveren jubileum van „Asaf'
Het was Dinsdagavond een
heele drukte in Het Centrum,
waar het 25jarig bestaan der Chr.
zangvereeniging „Asaf" feestelijk
herdacht werd en de groote be
langstelling bewees wel duidelijk,
dat Asaf in onze gemeente po
pulair is.
De feestelijke bijeenkomst werd
geopend met het zingen van Ps.
138:1, waarna de voorzitter, de
heer J. Ie Feber voorging in ge
bed en een inleidend woord sprak.
Het kinderkoor bracht hierna
„Welkom" ten gehoore, gevolgd
door het gezamenlijk zingen van
het lied „In naam van de zangers
zingt mee", speciaal van toepas
sing voor deze gelegenheid.
De voorzitter nam toen weer
het woord en sprak zijn blijd
schap uit over de groote opkomst.
Hij bracht dank aan Hem, die
Zegen bracht, en aan hen, die in
de afgeloopen 25 jaren Asaf steun
den. De eerste 5 jaren waren
moeilijk tijdens den wereldoorlog,
onder leiding van den eersten
directeur, dhr. 1. J. Brakman. Dit
kan de eerste periode genoemd
worden. Dhr. Brakman werd op
gevolgd door dhr. J.J. de Ridder.
Er was inmiddels grooten bloei
gekomen in Asaf onder de 12-
jarige leiding van den tweeden
directeur. Na dhr. De Ridder
voert dhr. P. C. Brakman tot
heden toe den directeurstaf over
Asaf met groot succes. Dhr. Le
Feber bracht dank aan deze hee-
ren, die steeds een groote plaats
zullen blijven innemen in het hart
van ieder Asaf-lid. Hij hoopte,
dat de tegenwoordige directeur
nog vele jaren zijn groote gaven
in dienst van Asaf zal mogen
stellen. Spr. bracht vervolgens
dank aan de leden en spoorde
aan tot trouw repetitiebezoek. Hij
dankte ook de begunstigers en
de jonge leden van het kinder
koor en sprak de hoop uit, dat
het Asaf ook verder onder Gods
zegen wel zal mogen gaan.
Het groote koor zong hierna
het Bondslied.
De secretaris, dhr. H. van Luijk
gaf vervolgens een uitvoerig over
zicht van het lief en leed gedu
rende het 25jarig bestaan. Op 10
Januari 1914 is Asafgeboren in de
toenmalige vergaderzaal in de
Nieuwstraat. De vereeniging telde
toen 24 leden; dhr. I. J. Brakman
was den eerstee directeur. De
oorlogsjaren waren moeilijk en
aanvankelijk was het in Asaf meer
een „gezellig onderonsje", waarbij
de zang wel eens op het tweede
plan kwam. Tijdens de mobili
satiejaren stelde Asaf haar krach
ten ook in dienst der liefdadig
heid. In 1916 volgde aansluiting
bij den Bond van Chr. Zang- en
Oratoriumvereenigingen. In 1919
nam dhr. Brakman afscheid als
directeur en hij werd opgevolgd
door dhr. J. J. de Ridder. Onder
diens leiding werd voor het eerst
deelgenomen aan een zangcon-
cours en klom Asaf van de 3e tot
de hoogste afdeeling. Jaarlijks
werd hierna aan de zangconcour
sen deelgenomen. Het ledental
was inmiddels tot pl.m. 70 geste
gen. De jaarlijksche uitvoeringen
op Kerstdag trokken ook steeds
meer bezoek en een gouden tijd
brak aan, ook op financieel gebied.
De deelname aan verschillende
feestelijke gelegenheden werd in
herinnering gebracht in die pe
riode. Dhr. De Ridder is begin
1931 afgetreden als directeur,
wegens vertrek uit de gemeente.
Na 12 jaren directeur te zijn ge
weest, werd hem toen het eere
lidmaatschap aangeboden. Als op
volger van dhr. De Ridder werd
dhr. P. C. Brakman benoemd, die
met groote voortvarendheid en
kunde het werk van zijn voorgan
gers voortzette en nog hooger
opvoerde. In 1916 werd het kin
derkoor opgericht en dit is in den
loop der jaren van zeer veel nut
gebleken voor het groote koor.
Begin 1936 was het ledental 90,
dit is het grootste getal geweest,
daarna is een daling ingetreden
tot 60. Gelukkig is nu weer een
geringe toename van leden waar
te nemen; gedoopt wordt vooral
guldens sparen!
'I" Gaal" van zelf,
mei" gróót gemak
Trouw de zegeltjes
bewaren!
Koop't persil-product
en plakII
Cl c 1
op mannelijke krachten. Spreker
hoopte, dat ook verder onder de
kundige leiding van den tegen-
woordigen directeur Asaf nog op
hooger peil zal komen, mede ter
verheerlijking van Gods naam.
Ter afwisseling volgde nu een
allerliefst opgevoerd kinderspel,
getiteldRoodkapje. Mooi was
hierbij vooral de wolf nagebootst
en dit nummer oogstte dan ook
grooten bijval, niet het minst van
de zijde der jeugdige bezoekers,
die zich hierbij begrijpelijk volop
in de sprookjeswereld waanden.
Wegens ongesteldheid van een
der medespelenden kon de voor
dracht „Een misverstand" niet
opgevoerd worden en volgde voor
lezing van talrijke felicitatiebrie
ven, o.a. van onzen burgemeester
en een brief van een oud-lid in
Axelsch dialect, waarbij ook een
fraaie bloemenland was gezonden.
Deze was van het echtpaar C. A.
Sandersele Feber.
De oud-directeur, dhr. De Rid
der wenschte hierna Asaf hartelijk
I geluk met dit jubileum. Het is
voor spr. een gelukkige periode
in zijn leven geweest, gedurende
de 12 jaren dat hij directeur was
en Asaf blijft voor hem dan ook
een aangename herinnering uit een
voorbij tijdperk. Hij wekte de
jonge menschen op tot het lid
maatschap en sprak de beste wen-
schen uit voor Asaf.
Ook dhr. Nobels van Sluiskil
sprak waardeerende woorden en
verheugde zich in dit zilveren feest.
Asaf heeft aan alle moeilijkheden
het hoofd geboden en is blijven
bestaan. Spr. herinnerde aan de
woorden van den grooten dichter
Bilderdijk: „Het is opgaan, blin
ken en verzinken". Van verzinken
is bij Asaf gelukkig nog geen spra
ke. Hij wensche directeur, bestuur
en leden geluk en hoopte dat er
een toeneming moge zijn in het
kunnen en het kennen. Asaf gaat
in de richting van de klassieke
muziek en daarvan kan dan nog
veel genoten worden. Moge de ver
eeniging verder groeien en bloeien.
Als vertegenwoordiger van de
zustervereniging „Excelsior" uit
Terneuzen sprak dhr. Lioen en
deze wenschte Asaf geluk naar
aanleiding van Psalm 118. Een
prachtige bloemenmand werd als
hulde aangeboden.
Verder werd nog het woord
gevoerd door dhr. Brakman van
Groede, directeur van het Chr.
muziekgezelschap aldaar, die na
mens zijn vereeniging ook de beste
wenschen overbracht.
De voorz. dankte de sprekers
en hoopte allen op het zangerspad
nog meermalen te ontmoeten.
Nadat het kinderkoor een drie
tal nummertjes hadgezongen, werd
gepauzeerd en een versnapering
aangeboden, terwijl tevens een
taart en een tulband werdenverloot.
Het groote koor voerde hierna
een 4 tal zangnummers uit en-toen
volgde een interessante causerie
door den dirigent, dhr. P. C. Brak
man. Spr. schetste op geestige
wijze de sfeer, die op de repetitie's
heerscht. Deze gezellige sfeer is
onontbeerlijk voor den goeden
gang in een goed geleide vereeni
ging. Jammer, dat er zoo'n gering
aantal mannelijke krachten in Asaf
is; meer bassen zijn welkom. Her
innerd werd ook aan het werk,
dat dhr. De Ridder voor Asaf
heeft gedaan. Het was voor spr.
niet moeilijk om uit zijn handen
als dirigent Asaf over te nemen,
doch moeilijker om de vereeniging
op peil te houden, Het ligt niet I
aan spr. zelf om te beoordeelen
of dit gelukt is. Moge het verder
wel gaan met Asaf, ook omdat
de zangkunst een der middelen
is om bij te dragen tot verheer
lijking van Gods Koninkrijk.
De voorzitter voegde hieraan
ooknog een opwekkend woordtoe.
Men kwam hierna weer op
tooneelgebied met de opvoering
van het kluchtspel in één bedrijf
„Huis met commensaals". Het
was een komische geschiedenis
met misverstanden en al de ge
volgen van dien, die echter op
echt Amerikaansche wijze tot een
goed en gelukkig einde voerde.
Dit nummer viel dan ook bijzon
der in den smaak en er is har
telijk om gelachen.
Het programma vermeldde ver
der „Actueel half uur", maar dit
werd zoo wat een v o 1 uur en
feitelijk „het neusje van den zalm".
Het waren een aantal dames-leden,
„de zilveren tamboers", die keu
rig in een zelfde sportieve pakje
gestoken, één voor één met zil
veren trom ten tooneele versche
nen met declamatie, hulde bren
gend aan Asaf. Elk had een
groote zilveren letter op het hoofd
en zoo ontstond de prachtige
groep: „Chr. Zangvereeniging
Asaf Hulde". Het zou ons te
ver voeren dit prachtige nummer
geheel te beschrijven, dat waarlijk
een zilveren hulde vormde, niet
alleen aan Asaf als vereeniging
met directeur, bestuur en leden,
doch ook afzonderlijk aan de 3
„zilveren leden", de dames Mina
van Tatenhove en Janneke Lansen
en de heer Jan le Feber, directeur
van het Kinderkoor. Dit drietal
werd speciaal gehuldigd voor 25
jarigen trouw en gefeliciteerd door
meester Hamelink, die hen ook
namens Asaf een souvenir aan
bood als blijvend aandenken.
Zichtbaar bewogen dankte dhr.
Le Feber hartelijk voor deze hulde.
De zilveren tamboers moesten
echter nog meer hulde betuigen
en wel aan de trouwe donateurs,
die 25 jaar onafgebroken Asaf
hebben gesteund. Een tiental van
hen, enkelen hun vader vertegen
woordigende, verschenen mede
ten tooneeje en werden door een
der marnes „geridderd wegens
moed, beleid en trouw". Hun
werd daarbij het eereteeken op
de borst gehecht onder daverend
applaus.
Namens de pas gedecoreerde
ridders dankte dhr. L. P. Bakker,
daarbij de hoop uitsprekend, dat
zij nog vele jaren van hun trouw
aan Asaf zouden mogen doen
blijken.
Nogmaals huldigden de zilveren
tamboers toen met zang en slaande
trommen Asaf met dit mooie feest
er, daarmede werd dit groote suc
cesstuk besloten, waarvoor den
heeren Joh. J. Hoebé en L. Ha
melink alle eer toekomt.
Staande werd hierna gezongen
„U alleen, U loven wij" enz.
De voorzitter dankte allen har
telijk, die aan het welslagen van
dit zilveren feest hadden mede
gewerkt, speciaal ook nog dhr.
Hoebé vnd, en sloot daarna met
dankzegging.
De kleine uurtjes waren toen
reeds aangebroken en ieder begaf
zich hoogstvoldaan huiswaarts en
zeker zal ieder de aangenaamste
herinneringen aan dit zilveren
jubileum van Asaf blijven bewaren.
Lelderscnrsus luchtbescherming.
Gisteravond is in Het Centrum
alhier een aanvang gemaakt met
het geven van een leiderscursus
vanwege de afd. Axel van de
Nederlandsche Vereeniging voor
Luchtbescherming. De burge
meester en voorzitter konden
niet aanwezig zij 1, zoodat de heer
A. P. le Feber, secretaris der afd.
Axel de leiding had van deze
eerste bijeenkomst, die goed be
zocht was. Nadat hij allen welkom
had geheeten gaf hij het woord
aan den heer Hack uit Terneuzen,
hoofd van den luchtbeschermings
dienst aldaar, voor het geven van
de eerste les. Spr. wees in de
eerste plaats op het nut van en
de taak der luchtbeschermings
dienst speciaal ook voor de vrou
wen in een toekomstigen oorlog.
Na de oprichting van de Ned.
Vereen, voor luchtbescherming
zijn ook iriReiteld cursussen voor
ieider in den luchtbeschermings
dienst, die steeds grooter belang
stelling trekken. Deze kunnen
dan het geleerde weer verder
voortdragen bij kennissen, enz.
Ten aanzien van het mtnschdom
is dat een humaan werk, opdat
zooveel mogelijk de gevolgen van
luchtaanvallen kunnen beperkt
worden. Luchtbescherming be-
teekent geen militairisme en is
ook geen rijkstaak, doch voor
ieder is het plicht zich zooveel
mogelijk zelf te beschermen.
Overheidsluchtbescherming is
slechts voor de algemeene be
scherming. De moderne oorlog
richt zich thans helaas ook meer
op de burgerbevolking in het
achterland, d.i. de totalitaire oor
log, waarbij de geheele bevolking
wordt betrokken. Zich zelf dus
zooveel mogelijk beschermen
tegen luchtaanvallen is noodzake
lijk geworden.
Spr. gaf hierna een uiteenzet
ting hoe de luchtaanvallen door
groepen bombardeervliegtuigen
geschieden, met brisant-, brand
en gasbommen. De laatste zijn
het minst gevaarlijk. Ook de
uitwerking van deze drie soorten
bommen werd uiteengezet. Ons
land is ook niet bijzonder ge
schikt om met gasbommen te
bestoken vanwege het klimaat.
Slechts V, van het jaar komt hier
feitelijk voor in aanmerking.
Spr. kwam na deze duidelijke
uiteenzetting van uitwerking en
beveiliging tegen deze bommen
tot de luchtbescherming, n.l.: a.
de actieve en b. de passieve.
De actieve is militair en ligt op
het terrein der luchtverdediging,
d.i. de militaire luchtmacht met
afweermiddelen. De volledige
100 pet. bescherming bieden deze
echter niet. Daarom is er nog
de passieve luchtbescherming, d.i.
de overheids- en particuliere
zelfbescherming, een stelsel van
maatregelen, die ten doel hebben
de gevolgen van luchtaanvallen
te verminderen, als een vliegtuig
soms doorbreekt of hij zgn. toe
valstreffers, zooals b.v. tijdens den
wereldoorlog hier ook de bom op
de gasfabriek. De burgerbevol
king moet met al deze maat
regelen volledig op de hoogte
zijn, wil de passieve luchtbe
scherming succes hebben en
daarom zijn deze cursussen zoo
nuttig. Axel behoort tot de 3e,
d.i. de laagste gevarenklasse in
Zeeland, doch dit mag niet leiden
tot onachtzaamheid, omdat men
nooit weet, hoe de toestand zich
zal ontwikkelen. De zelfbescher
ming kan als volgt worden sa
mengevatle inrichting van
schuilgelegenheden, 2e bescher
ming tegen brandgevaar, 3e tegen
gasgevaar, 4e eerste hulp en 5e
voorkoming van lichtuitstraling
naar buiten.
Een en ander werd uitvoerig
en duidelijk toegelicht, waarbij de
cursisten gelegenheid werd gege
ven van alles aanteekening te hou
den. Spr. wekte ook vooral de
vrouwen en jonge meisjes op om
aan deze cursussen deel te nemen,
omdat zij in tijden van gevaar
veelal een eerste plaats zullen
moeten innemen bij de zelfbe
scherming, daar de mannen dan
andere plichten en diensten heb
ben. Hij wekte dan ook allen op
om zich te geven aan dit uiterst
humane werk.
Na deze eerste les zullen er
nog een drietal volgen over andere
onderwerpen, waarbij ieder de
hoogstnoodige kennis inzake de
maatregelen tegen luchtaanvallen
zal kunnen opdoen, om als het
gevaar onverhoopt mocht komen,
te weten wat te doen en kalm te
blijven onder alle omstandigheden.
Niet genoeg kan dan ook gewezen
worden op het groote nut van deze
cursussen en ongetwijfeld zullen
ook de volgende lessen veel leer
zaams bevatten. Ten slotte wer
den nog eenige vragen gesteld en
beantwoord, waarna de voorzitter
de bijeenkomst sloot met dank aan
spreker en de cursisten voor de
betoonde belangstelling.
Avondtekenschool te Terneuzen
Gisteravond had de uitreiking
plaats van verklaringen en diplo
ma's in een der bovenzalen
van de ambachtsschool te Ter'
neuzen.
Hiertoe kwamen bijeen (iel
