t-flTispt-a-raÊ
N.e,nv,- Advertentieblad »,o, Zeeuwse],-VL„„leren.
HERBERT STANLEY
ww,°v.,«„oir
DINSDAG 28 FEBRUARI 1939
J. C. VINK - Axel.
Wflze voorzdrg in verband met
de voedselvoorziening.
M werk van „Effatha".
..V jïï meg M
e.7. Vj"""
.Zei™
d" B°,s'
(Wordt vervolgd.;
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
e ken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentien worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De zeer gespannen internatio
nale verhoudingen hebben de
vorige maand Sir Auckland Ged-
des, Voorzitter van de Engelsche
Adviescommissie voor de Voed
selvoorziening en adviseur der
Regeering voor de verdediging
van de burgerbevolking, aanlei
ding gegeven den huisvrouwen
den raad te geven, ervoor te
zorgen een zekeren voorraad
levensmiddelen in verduurzaam
den vorm in haar provisiekast op
te slaan.
Deze raad heeft doel getroffen
hij heeft ook buiten Engeland
velen tot nadenken gebracht.
Men is vrijwel tot het inzicht
gekomen, dat, wanneer werd
teruggekeerd tot de vroegere ge
woonte, om in ieder gezin be
paalde levensmiddelen voorradig
te hebben, dit groote moeilijk
heden zou voorkomen.
De ontwikkeling der maat
schappelijke verhoudingen en ge
woonten heeft medegebracht, dat
veel hoogere eischen worden ge
steld aan het distributie-apparaat
dan voorheen. Op dit oogenblik
leeft letterlijk 90 pet. der bevol
king van den eenen dag in den
anderen, d.w.z. is practisch voor
het ontvangen van alle levens
middelen absoluut afhankelijk van
hetgeen de winkelier hem thuis
brengt of van wat in den winkel
wordt afgehaald. Alle winkels,
op welk gebied dan ook, zijn dus
in feite depóts, waaruit de bur
gerbevolking dagelijks put.
Dit was tot in het vorige ge
slacht geheel anders toen zorgde
iedere huismoeder ervoor in haar
eigen woning een vast depót aan
onmisbare levensmiddelen bij de
hand te hebben.
Zooals reeds is opgemerkt heeft
de ontwikkeling van nieuwere
toestanden deze gewoonte vrijwel
doen verdwijnen. Thans echter
komt men tot het besef, welke
risico's en moeilijkheden dit mede
brengt, wanneer een land plotse
ling kan worden betrokken in
internationale gebeurtenissen van
onoverzienbare beteekenis. Het
eerste, wat men onder die om
standigheden ziet gebeuren, be
staat hierin, dat de aanvoer van
levensmiddelen stagneert of zelfs
geheel wordt stopgezet; in elk
geval verloopt de verkrijgbaarheid
van levensmiddelen niet zonder
schokken. Eén onzer dagbladen
wijdde aan dit punt de volgende
beschouwing
„De moeilijkheden zijn onge
kend en met alle omstandigheden
is geen rekening te houden. Aan
transport- en verkeerswezen zul
len zeer zware eischen worden
gesteld. Men moet niet uit het
oog verliezen, dal in tijden van
oorlogsgevaar en mobilisatie de
verkeersmiddelen overbelast zijn.
Er zal een tegengestelde stroom
zijn waar te nemen van militaire
troepen naar de grenzen en van
levensmiddelen naar de groote
steden. Een hapering in een der
gelijke grootscheepsche organisa
tie is lang niet denkbeeldig en
een stagnatie bij de invoering van
een regelmatig distributiestelsel
kan daar zeer gemakkelijk het
gevolg van zijn. Dan zal onge
twijfeld blijken van hoe groote
beteekenis en van welk een prac
tisch voordeel de particuliere voor
raadvorming is geweest."
Zij, die gewend waren zelfs
hun dagrantsoen dagelijks uit de
winkels te betrekken, kunnen dit
niet langer bekomen, omdat de
winkelier niet zeker is van aan
vulling en hij bovendien door
prijsaanbod van de zijde van hen,
die willen hamsteren, voor groote
moeilijkheden wordt geplaatst.
Al deze complicaties, die niet
zullen uitblijven, ondervangt men,
wanneer in ieder gezin, evenals
voorheen, wat meer werk wordt
gemaakt van de instandhouding
van een zekeren standaardvoor-
raad, die in de gezinnen wel wordt
aangesproken, maar voortdurend
wordt aangevuld en op peil ge
houden. Op deze wijze blijft de
voorraad ook steeds versch. Een
zoodanige standaardvoorraad
werkt als een bufferstation, dat
op voortreffelijke wijze bij plot
selinge moeilijkheden hoogst on-
gewenschte stooten volledig zal
kunnen opvangen. Men voor
komt daarmede tevens, dat men
vervalt in de groote fout, dat men
eerst maatregelen gaat treffen, als
de nood aan den man komt; dan
gaat iedereen aan het opslaan en
wordt de geheeie voedselvoorzie
ning der bevolking ontwricht.
Wanneer de burgerij zich in het
algemeen de gedragslijn stelt ze
kere voorzorgen te treffen, brengt
zulks tevens het groote sociale
voordeel mede, dat de winkel
voorraden in tijden van spanning
meer disponibel kunnen blijven
voor hen, wier middelen helaas
niet toelaten van bepaalde pro-
visiën regelmatig een zekeren
voorraad aan te houden.
Ten onrechte hebben sommigen
den raad van den Engelschen
voedselregelaar verstaan als een
advies om te gaan hamsteren.
Daarmede zou de groote beteeke
nis van den gegeven wenk vol
komen zijn misverstaan. Het is
volstrekt niet de bedoeling om in
iedere huishouding zeer groote
voedselvoorraden te doen vast
leggen; zulks zou ook econo
misch onjuist zijn, omdat de
nieuwere woningen geschikte be-
waringsgelegenheid veelal mis
sen. Het zou wellicht aanbeve
ling verdienen, wanneer men zich
bij nieuwe plannen tot woning
bouw omtrent de beteekenis van
een en ander eens nader zou
willen bezinnen. Voor de aan
wezige practijk heeft men echter
te maken met het nuchtere feit,
dat de meeste woningen onge
schikt zijn om provisie in voor
raad te hebben, zooals dit in
vroegere jaren in alle gezinnen
de gewoonte was. Dit neemt
met weg, dat ieder toch in staat
zal zijn zekere voorzieningen te
treffen, die het voordeel mede
brengen, dat men eventueele ge
beurtenissen onder alle omstan
digheden met een zekere gerust
heid zal kunnen afwachten. Men
voorkomt daarmede bovendien
een bestorming van de winkels,
zooals dit zich in Augustus 1914
heeft voorgedaan en zich in Sep-
FEUILLETON
door H. Enibbs
ternber j.l. toen de toestand een
dreigend aanzien verkreeg, reeds
onmiddellijk weder begon af te
teekenen. .Vlet niet genoeg na
druk kan hierop worden gewezen.
Ieder voor zich kan het beste
uitmaken, welke artikelen in ver
band met den smaak der gezins
leden of de mogelijkheid tot het
bewaren van provisie geschikt
zijn om de elementen te vormen,
waaruit de kleine huiselijke stand
aardvoorraad zal worden opge
bouwd
Juist met het oog op de ruimte-
bezwaren moge de aandacht wor
den gevestigd op de beteekenis
van kaas. Dit is een bijzonder
voedingrijk nationaal product, dat
voor den opslag slechts weinig
ruimte vergt. Vroegere geslachten
hadden steeds één of meer kazen
voorradig en het is bekend, dat
b.v. weeshuizen, gasthuizen en
d.g. inrichtingen in den ouden
tijd zelfs aparte kaaszolders be
zaten, die een voorraad voor
maanden voor de talrijke bewo
ners waarborgden. Op deze ge
dragslijn van ons voorgeslacht
moge worden gewezen naar aan
leiding van de volgende beschou
wing, die wij een dezer da*eo in
een van onze dagbladen aantroffen:
»Het is in de angstige dagen
van September, toen de politieke
atmosfeer dreigender was dan ooit
gebleken, dat er in onze zieken
huizen, in onze kostscholen, ge
stichten en kloosters, in onze
groote hotels een ontstellend te-
Kort was aan datgene, wat noodig
was om in het onderhoud van de
betrokken bewoners ook maar
voor zeer korten tjjd te voorzien,
om de verpleging van hulpbehoe-
venden ook maar eenige dagen
normaal te verzorgen. Het is ver
bijsterend, wanneer men hoort
hoe onverantwoordelijk weinig
verbandmateriaal, welk een kleine
levensmiddelenvoorraad er in tal
rijke ziekenhuizen aanwezig was.
Het verantwoordelijkheidsge
voel van de met de leiding van
genoemde instellingen belaste per
sonen moet, door deze pijnlijke
ervaring geleerd, nu zeker des te
beter de urgente noodzakelijkheid
g,
van een flinke voorraadvormine
inzien
Zij, die het niet gewend of
ontwend zijn kaas „op de plank"
bij zich thuis te hebben, mogen
erop worden gewezen, dat dit
voortreffelijke nationale zuivelpro
duct langdurig bewaarbaar is. Te
dien opzichte raadplege men een
deskundig winkelier of handelaar.
In het algemeen blijft voor opleg
geschikte kaas lang goed, wan
neer ze bewaard wordt op een
koele plaats, althans waar een
gelijkmatige temperatuur heerscht.
Zij wordt het best op een on-
geschilderde plank bewaard, die
periodiek (b.v. eenmaal per week)
met heet sodawater wordt afge-
boend, nagespoeld en gedroogd.
I 'Jdens dit reinigingsproces heeft
men dan tevens gelegenheid de
kaas af te wrijven en om te kee-
ren. Voor de gezinsprakiijk zijn
gewone brood(snij-jp|a,1ken zeer
geschikt, om hierop kazen te be
waren.
Vrijdagavond weid in „Het
Centrum" alhier een liefdadig
heids- en propaganda-avond ge
houden ten bate van .Effatha",
het bekende Christelijk instituut
voor doofstomme kinderen te
Voorburg. Het stemde tot vreugde,
dat zoovelen waren opgekomen
om eens nader kennis te nemen
van het werk der barmhartigheid
in deze stichting
Na het zingen van Psalm 751
sPrak £eer J- Jde Ridder,
hoofd der Chr. school alhier een
inleidend woord, waarin hij het
doel van Effatha uiteenzette. Hét
ideaal is hier het doofstomme
kind ook bekend te maken met
den Heiland. Immers, de doore
t m eeuwige stilte, mist de
teere woorden van moeder en
andere liefelijke klanken. Het is
dan ook vreeselijk doofstom te
zijn. Een lichtstraal over dit
15)
Stanley volgde zijn metgezel op den
voet. Binnen enkele minuten kwamen
ze op een plek, waar een roode licht
straal door de duisternis scheen en
daarachter konden ze den oever der
rivier en de kleine landtong zien, die
door den gloed roodgekleurd werd.
De inboorlingen zaten gehurkt om een
donkere gedaante, die ongewoon si|f
en onwezenlijk In hun midden zat.
Taggert draaide zich om en greep
Stanley bq zijn arm.
Jean I fluisterde hl.
Wat kunnen we doen vroeg
Stanley, onzeker, wat hun te doen
stond,
De Schot verstond zijn bedoeling
met opzet verkeerd.
Heb je nog handen en voeten
vroeg hij spottend.
Zeker I Ik wou alleen maar even
weten
SssstWe moeten hen opeens
overvallenSchop dat vuurtje uit en
dan zullen Jean en ik de rest wel op
knappen.
Op vijftig meter afstands van het
vuur bleef Taggert staan. Siaaley kwam
bij hem. In den lichtkring zat Jean du
Bois met gebogen hoofd en op den
rug gebonden handen. In den gloed
van het vuur geleken de Inboorlingen
«V rasechte roodhuiden. Ze zaten te
praten en wezen naar de rivier. Tag
gert was op het pant op hen los te
stormen, toen een hunner opstond,
even later nog een en dan nog een.
Twee hunner stapten naar een kano
toe en brachten haar te water. De
anderen bleven aan den oever staan en
bromden allerlei raadgevingen. Taggert
boog zich voorover en trachtte te tel
len, hoeveel man er nog om het vuur
heenzaten. Toen sprong hq zonder
geluld te geven vooruit en holde naar
de rivier. Stanley volgde hem in de
uiterste spanning,
Taggert liep regelrecht op Jean toe.
Stanley sprong over een gehurkte ge
daante heen midden in het vuur en
schopte het naar alle kanten weg. De
gloeiende kolen sisten en vonkten. Hq
hoorde Taggert nog zeggen 't Is
Jimes..,. je vriend! toen Jean schop
pend en worstelend met hem over den
grond rolde. Maar Jean wist wel wat
hq deed. Hoe meer hq schopte en
lawaai maakte, des te minder zonden
zin bewakers begapen, wat er aan de
hand was. In die worsteling sneed
Taggert de riemen los en deFransch-
man, zqn handen vrq voelend, sprong
overeind. Twee mannen wierpen zich
op hem. maar hq gooide hen van zich
af alsof het kinderen waren. Taggert
kwam overeind en gaf Jo Abak met
zfln geweerkolf zulk een stomp in zfln
maag, dat de halfbloed, zonder een kik
fe geven, In elkaar «ouk,
Zoedra Stanley zqn vuurdans be
ëindigd had, rende hq naar de rivier,
Toen hq de kano te water wilde duwen,
sprong een gedaante op hem af. Hq
bukte zich en greep den man bq zqn
beenen. Samen rolden ze tegen den
{read in de heet* asch. De halfbloed
ad bflna de overhand gekregen, toen
Stanley zich opeens voelde opgetild en
hoog in de lucht geheveR. Groote
31een arm om deH nek van den
halfb oed geslagen en hem achterover
getrokken. De zwakke gloed van het
nagloeiende hout was nu geheel ge
doofd. Stanley zag niets, dan hier en
daar nog een vonkje en een donkere
gedaante, die op hem afkwam.
-Rechj8™ keert! rieP Jean> greep
Stanley bq den arm en trok hem mee
het bosch in. Versuft holde Stanley
achter de donkere gestalte van Jean
aan, die over «qn schouder been hem
toeriep: Die kleine kanol Waar
je die geborgen hebt
Een mqt verder de rivier af
Stan Ie y?' kW3rt 8,91 maar' h9gde
Qoedl jq hem maar gauw vinden
moet 1
Voortstrompelend door de duisternis,
drongen ze door het bosch naar de
rivier toe. Dan holden ze langs den
oever voorl, totdat Jean bflna over de
kano viel Met een enkel handomdraaien
duwde hq het bootje in het water.
Stanley kroop vóór in en de kano trilde
onder de heftige riemslagen van Jean
en vloog de rivier op, stroomafwaarts.
Stanley voelde, hoe het bootje sidderde
ouder de geweldige krachtsinspanning
van den Franschman.
Ik niet meer praat, zei Jean. -
Heel dezen nacht wq deze rivier af
varen. In den morgen is het, dat wfl
u" ,5n r"8'e°' et®n en een pqp rooken.
Hola, het is ikQroote Jean i Ik
ga naar het Noordenal maar door.
Vooruit dan maar! riep Stanley,
HOOFDSTUK VIII.
Drie dagen aan één ituk trokken ze
richting verder, tusschen
rotsige eilandjes door, die In de wqde
meren verspreid lagen. Hoogopgaande
boomen werden scliaatsch. De muggen
werden een verschnkkeiqke plaag.
Stanley zag veel rendieren en nu en
dan een eland langs de modderige
oevers staan, tot aan de schouders In
Wn jOIBS' oai aan de vreesel0ke
aanvallen der vliegen te omkomen Hij
rookte onophoudeiqk om zqn gezicht
en_hals zooveel mogelijk te beschermen.
jean, die er wat meer aan gewend
ëëüit verzekt^df Stanley, dat hfl er nog
ripn iMH we'niS ,had meegemaakt voor
fl van het jaar. En toch was
het een mug, die tenslotte de aandacht
van Stanley vestigde op dekanovloot.
,at in deo boe« en ofschoon Jean
voortdurend een wakend oogje in het
zeil hield, was die vloot, heel In de
tnlnl'* "q8 a,3n z9° aandacht ontsnapt,
totdat S anley, om een mug weg te
jagen, met zijn hand over 2qn voor
hoofd streek en toen onder de scha-
dunV" d'e hand door' de groep kano's
"«en e'nde Va" hCt meer Zag
Het is de Qroote Compagnie Van-
n dahaZ rf "j0,®6"' ik het nici weet. De
afgeloopen °P °°genblik allan*
pe7deMsSyn het Argold
Ja. Ik denk het is hq.
te trekkenChflBt hCt aog al niet aan
Neen. Ik ben niet nans vnnr
kïlBk?' kerel w,r*
Maar ik dachf> dat hi juist de-
Inde blqven! ie lie,St J L weg
nie» uff' hfl is die Ifldianen, die ik
vechten a?** Arg0ld hq zal n,et
HA een mes of een geweer.
Hi misschien vechten zal, maar dan
SreeseCnm z8"handen' ,k heb niet
vrees om gevecht te maken, maar ik
niet voel voor iemand te dooden
raakten 9 ArB°,d nu eeHS slaags
Argold' hq niet vechten zal met
mes of geweer.
Ik veronderstel, dat dit wel een
heel onderscheid maakt. Wel, wat
zullen we doen 1
it, J" hoop' dat het daarmee uit is.
Out. Ik dat ook zeg. Wfl dat
spoed g doen zullen. 9 dat
In orde Jean I jq hebt de lei-
liggen. 8eh9nf' dal die kano's s*'l
Stoort du Roiame,erS Va° dC eerS,e kano
AXELSCHE
COURANT.
me' Doos50c»
tèwn dë UH a 0p' groet,e en wn'fde
7 ge" de '"dianen en halfbloed-jagers.
Ze schenen verwonderd hem te zien
en begonnen onder elkaar te pratuj
