JT
Be witte Bloem
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen.
Vo. 70
DINSDAG 6 DECEMBER 1938
54e .laarg.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
Zitting van 29 November 1938.
II.
Algemeene beschouwingen.
Dhr. P. VAN BENDEGEM
(weth.) vroeg ook het woord en
zeide om. het volgende:
Aan de hand van de memorie
van toelichting op de begrooting
is waar te nemen, dat het met
onze gemeente-financiën niet gotc
staat. Als oorzaak wordt mede
gedeeld dat de inkomsten vee
minder zijn, le door de Rijks
maatregelen f 1500, 2e een be
langrijk lager saldo dan in 1936
en 3e meer subsidie aan het
Burg. Armbestuur. Maar hierbij
moest z.i. nog meegedeeld wor
den, n.l. den bouw van het ge
meentehuis, want dat vraagt jaar
lijks ook f4500, n.l. f 1500 aflos,
f2200 rente, een concierge ad
f350 en f300 meer voor vuur en
licht, telefoon, enz. Dit bedrag
mag niet overgeslagen worden,
omdat hel nog meer dan 20 op
centen op de personeele belasting
vordert, die nog pas zijn verhoogd
En dat is niet te herroepen,
maar spr. zou dan willen, dat
degenen, die voor die uitgaven
hebben gestemd, nu ook zullen
medehelpen om de begrooting
sluitend te maken. Het verheugt
spr. echter, dat er blijkens het
verslag der sectievergadering ver
schillende leden met hem aan
bezuiniging denken. Hij wil
echter waarschuwen, dat niet op
de verkeerde manier te doen,
want een bedrag van f2700 aan
onvoorziene uitgaven op een be
grooting van f 230 000 is niet te
hoog, vooral als er plotseling
uitgaven geëischt worden, zooals
den laatsten tijd menigmaal het
geval was. Daaraan tornen be-
teekent voor spr. het geld van
het eene vestje in het andere
steken.
En zoo ook is het bezuinigen
op onderhoudsposten verkeerd,
want dat brengt een volgend jaar
meer kosten mee. Onderhoud
moet plaats hebben. Spr. hoopt
daarom, dat de heeren, die in
die richting wenschen te bezui-
FEUILLETON
nigen, op hun verkeerd inzicht
zullen terug komen.
Vervolgens kwam spr. tot de
voorgestelde wegenbelasting,waar
spr. als minderheid van B. en W.
tegen is. Spr. wil het tekort
vinden in een doorvoeren van
bezuiniging en als dat niet vol
doende is, een belasting voor het
ophalen van vuil en haardasch in
het leven roepen, zooals spr.
reeds in het college had be
sproken. Spr. wil de menschen
van Axel zoo min mogelijk ver
plichten, en met een wegenbe
lasting worden de inwoners ver
plicht, wat hij niet in orde vindt.
Spr. had liever een belasting voor
het ophalen van vuilnis, enz.
Dan wordt aan de gemeente een
dienst gevraagd en is het billijk
dat ervoor betaald wordt. En
als iemand er geen gebruik van
wenscht te maken, omdat hij het
misschien moeilijk missen kan,
is hij ook niet verplicht te betalen.
Spr. zou dus ongeveer f4000
willen vinden in bezuiniging en
de rest in deze belasting. Spr.
had daarvoor een ontwerp ge
maakt en als daarbij worden
aangenomen zijn voorstellen tot
vermindering van uitgaven, dan
is volgens hem de moeilijke
positie voor dit jaar weer opge
lost. Spr. noemde die posten
niet, omdat er heel wat zijn,
maar als zij ter sprake komen
zal hij zich daarbij doen hooren.
Spr. meende dit te moeten
mededeelen, opdat de raadsleden
dan weten, hoe hij erover denkt
en hoe hij wil medewerken om
de begrooting sluitend te maken.
Dhr. OGGEL (weth.) zeide er
mee te sympathiseeren dat dhr.
Van Bendegem de geraamde som
vroeg voor noodzakelijk onder
houd, en betreffende een belas
ting voor huisvuil was spr. ook
niet ongenegen, omdat hij tegen
wegenbelasting was. Maar nu
bij onderzoek is gebleken, dat de
gegevens zoo zwak waren, is hij
ervan afgezien.
Als er geen verplichting is en
ieder vrij is om zijn haardasch
enz. te laten halen, dan zullen
er velen zijn, die er geen gebruik
van maken en zal de opbrengst
gering zijn. Dat is ook elders
gebleken, waar de administratie
meer kostte dan de opbrengst. En
dit heeft geleid tot een voorstel
naar wegenbelasting. Spr. had
ook liever geen nieuwe belasting,
maar daar is niet aan te ont
komen en daarom is het zóó
beter.
Dhr. C. HAMELINK zeide, dat
ook aan zijn fractie de berooide
fhancieele positie niet is ontgaan.
Maar het is overal zoo, omdat
het een crisisverschijnsel is, dat
veel zorgen baart. Ook spr. was
van meening, dat het Rijk veel
op de gemeenten afwentelt, wat
tot de meest hatelijke soorten van
belasting leidt. De bevolking zal
eenmaal moeien begrijpen, dat
het niet anders kan. Dat helpt
wel niet, maar het heeft zijn nut,
dat het eens gezegd wordt. Na
tuurlijk moeten we anderszins de
minvermogenden de minste lasten
opleggen.
Spr. kwam dan ook tot een
zakelijke bedrijfsbelasting, die niet
de kleine bedrijven belast, maar
aanvaardbaar is door een groot
bedrijf, dat niet op andere manier
belastbaar is en dat spr. wil treffen,
alvorens de burgers te drukken.
Hij bedoelt het millioenenbedrijf,
dat ook miilioenen winst maakt,
n.l. l'Azóte te Sluiskil en noemde
het een ziekelijke factor van de
gemeente om dat voordeel voorbij
te laten gaan.
Wegenbelasting drukt alleen op
degenen, die aan den openbaren
weg wonen, en is dus niet billijk
want anderen en zelfs gegoeden
zijn vrij van die belasting,"omdat
zij niet aan den weg wonen en
toch van de voordeelen, die de
gemeente biedt, profiteerenar
men worden wel belast. Spr.
had daarom liever geprobeerd dat
groote belastingobject in andere
banen te leiden.
Daarnaast kwamen nog de be
grafenisrechten. We weten niet,
zei spr., wat die op zal brengen,
maar in elk geval een gulden
per volwassen overledene. Spr.
ziet niet, dat deze belasting po
pulair zal worden. Er is wel een
klepje, waardoor geheel onver-
mogenden vrijstelling kunnen krij
gen, maar welke familie zai in
dergelijke omstandigheden van
haar onvermogen blijk geven door
vrijstelling te vragen Als er een
fondsje is van f50 komt men ai
in de termen, terwijl er toch a
zooveel kosten zijn.
Liever zag spr. een zakelijke
bedrijfsbelasting, die hier alle
menschen kon verlichten.
Met belangstelling hoorde spr.,
dat de anti-rev. Raadsfractie het
beleid van Burg. en Weth. hul
digde. Spr. begreep niet in hoe
ver dat bedoeld is. Bedoelde zi
het principiëel inzake de Zon
dagswet b v. door het verbod van
bioscopen, of was het voor de
werkloosheidsvoorziening Spr
meende dat er op een en ander
wel critiek overblijft en was niet
te spreken over het stopzetten
der werkverschaffing.
Aan het adres van dhr. Van
Bendegem (de weth.) zei spr.
dat wat die zeide over het ver
keerde van sparen voor onder
houd, ook geldt voor het stad
huis, zooals dhr. Dieleman terecht
aantoonde. De bezuiniging van
dhr. Van Bendegem kon spr. niet
bekoren, want b.v. het ophalen
van huisvuil moet correct ge
schieden en zooals dhr. Ogge
opmerkte, waar zou het heengaan,
als de menschen zelf met hun
emmer naar het Nieuwediep o
elders trokken Het zou voor
enkelen veel te duur zijn.
Overigens kon spr. ook zijn
voldoening over het beleid van
B. en W. uiten. Hij gelooft ook
niet, dat deze begrooting zonder
nieuwe belasting was goed te
krijgen, maar vond het verkeerd,
dat telkens een millioenenbedrijf
werd vrij gelaten, dat ons dui
zenden kon opbrengen.
Dhr. VAN 't HOFF wilde geen
alg. besch. houden, want dan zou
hij in herhaling treden, al is hij
het niet met al het gesprokene
eens. In hoofdzaak wilde hij
echter ook bezuiniging en zou
daar bij de artikels op wijzen.
Dhr. DE RUiJTER wilde nog
enkele vragen stellen aangaande
de voorgestelde belastingen.
Ie. Hoe berekent dhr. P. van
Bendegem de opbrengst van f 3000
voor het ophalen van huisvuil?
2e. Hoe denkt dhr. Hamelink
zich de bedrijfsbelasting en
3e. Hoe komt dhr. Van Ben
degem aan f4500 kosten per jaar
voor het nieuwe stadhuis
Als men ziet hoe we ons nu
toch moesten behelpen, terwijl
we daar nog hadden een arbeids
beurs, die niet voldeed en waar
de arbeiders in den regen aan de
deur moesten staan, afgezien van
andere ongemakkenniemand
was tevreden. Spr. kan echter
niet gelooven, dat de vernieuwing
ons f 4500 per jaar kost en vroeg
een kort antwoord.
Dhr P. VAN BENDEGEM be
rekende hierna de huisvuilbelas
ting naar de huurwaarde en wel
met meer dan
f300, 22 huizen ad f 17,50
f200, 65 huizen ad fll,
f 100, 253 huizen ad f 5,
f 1, 300 huizen ad f 2,—
Globaal is dat totaal f3000.
Voor 35 cent per week, zei
spr., zullen de hoogste klassen
hun vuil niet wegbrengen en voor
de overigen is het de moeite niet
waard. Iedereen kan er dus van
profiteeren, ofschoon men vrii
blijft. J
Wat het stadhuis betreft, staat
er voor aflos ongeveer f 150C.
Dhr. FANOYEr staat f 1375.
Dhi. P. VAN BENDEGEM De
rente bedraagt f 2200. Voor het
oude stadhuis hadden we Pro
voost en nu moet er een con
cierge komen voor f500, of f350
meer. Dan hebben we onder
houd, telefoon, meer licht en vuur,
lasten, enz.met dat alles ziet
sprdat het wel f 4500 zal wor
den.
En wat het oude stadhuis be
treft, weten we wel, dat het de
laatste jaren wat verwaarloosd is.
De VOORZ.Nou, nou, dat is
niet juist, het is geverfd en schoon
gehouden.
Dhr. P. VAN BENDEGEM Ik
ben geen vakman en zal daar
maar niet veel van zeggen, maar
in elk geval kost het ons nu veel.
Dhr. HAMELINK schatte de
opbrengst eener zakelijke bedrijfs
belasting als volgt: Men zou
hooger kunnen gaan, maar spr.
wilde beginnen met f5 per a-
beider en als er dan 600 arbeiders
zijn, is dat f3000.
8 I N D
AXELSCHE
COURANT
JmrnrrT
50)
(Duttsche vertaling).
(Slot).
Het water moet zqn schoot openen,
ais de stem der liefde het beveelt,
de diepte moet de prooi teruggeven,
als een trouwe hand die opeischt.
Oeloof au aan het wonder ongeloovige
Thomas, en wees gelukkig zoo
gelukkig als je nooit te voren geweest
kent.
Diep getroffen zag Theobald zijn
geliefde lang in de schoone oogen,
hij bedekte haar hand met kussen,
drukte die met het kleinood aan 2|n
Onstuimig hart en onderzocht op
nieuw de echtheid van het op zoo
orgeiooflijke wijze terug verkregen
kleinood.
Maar hier, in het etui stonden de
naamletters van zijn vader gegraveerd,
hier lag de witte bloem, genomen nit
den krans die de lijkkist zijner moe
der sierde ja inderdaad, het was
zijn eigen talisman, zijn dierbaar eigen
dom.
Zijn gemoed was overstelpt van
zalige vreugde, de oorlog en al het
tflden was vergeten, het was om van
te dritzelen het was te veel geluk
Qp eensl
Toen de bedwelming voorbij was
I* H haat met Vurig verlangen ver-
zocht hem dat wonder te verklaren,
verhaalde zij hem hoe zij dien nacht
met haar oom het net op goed geluk
had uitgeworpen en zulk een kost
bare vangst had gedaan, welk een
zalige genoegdoening het voor haar
was het in zulk een angstige span
ning gezochte eindelijk in handen te
hebben.
Theobald luisterde als naar een[too-
versprookje.
Maar wat is er toch van die
danseres geworden vroeg Marie on
verwacht. Die vrouw kan geen geluk
kig oogenblik meer gehad hebben, of
q heef) je nooit liefgehad.
Zij is dood, antwoordde Qerrald
met ernst. Zij is in vrede, met God
en de wereld verzoend, het eeuwige
leven ingegaan. De vlinder heeft zijn
zomer vol geluk dooigefladderd en
van zijn kort, genotvol bestaan geno
ten, maar tegen de winterkoude, met
haar jammer en ellende, was hij niet
bestand.
Heb je haar nog eenmaal gesien,
nog eenmaal gesproken
Nu vertelt hij zijn ontmoetiag met
het dwaallicht, dat hem onverwacht,
maar als een ster der menschenmin,
weder verschenen was, om kort daarop
in eeuwigen racht onaer te gaan.
Zij is in bet hospitaal gebleven
en verpleegde daar den man, dien zij
eenmaal had liefgehad, ging bij met
aandoening voort. Zij week niet van
zijne zijde en als bq sliep, dan ging
zij naar de andere zalen om door haar
scherts haar lijdende landgenooten op
te beuren, alsof zij door haar helderen
lach de blees* wangen kon kleuren,
die verrieden hoe zij leed. Ik had haar
vergiffenis geschonken, dit stemde haar
tot kalmte, doch slechts zelden kwam
z9 met md spreken t zU verzorgde mij
als ik sliep en in mqn droom voelde
ik soms, dat er twee lippen op man
nand gedrukt werden, en, ontwaakte
ik kort daarop, dan zag ik er tranen
op glinsteren. Heloise hoestte hevig
eo leed dlkwais aan aanvallen van
zwakte en afmatting, maar z| klaagde
nooit, Z3 verpleegde Maurice met een
schertsend woord en een troosreoden
glimlach op de bleeke lippen. Plotse
ling brak de typhus uit in een der
barakken en zq was door niets te
weerhouden om ook die ongelnbkigen
•e verplegen.... Op zekeren dag kwam
*a niet tot ons weder, za*elve was
een der eerste slachtoffers.
En Maurice? vroeg Marie, «net
tranen in de oogen.
Ha is naar zqn woonplaats in
het verre Zuiden teruggekee-d en be
weent daar haar dood, besloot Theo
bald De ongelukkige had nog nau-
wel8ki aan de werkeiakheid van het
geluk kunnen gelooven, toen het hem
w-er wreed ontrukt werd Zou hq
mq zegenen voor dien teug uit mqn
veldflesch, waardoor hq het leven heeft
behouden
Marie zag getroffen tot hem op.
Ik heb die vrouw slechts kunnen
haten en verachten en sinds dat oogen
blik in het park heb ik haar straffende
vergelding toegewenscht, alsof ik daar
door je geluk kon terugkoopen. Maar
later, toen ik vernam welk verlies zij
door Brand heeft geleden, hoe men
haar bewusteloos tg jet ledige luwec*
leu kistje gevonden heeft, hoe zqzelf
later noest rondzwerven, toes heb ik
haar ook leeren beklagen en gehuiverd
van het losbandige leven, dat haar
niets dan wrange viuch:en gebracht
heeft.
Marie! sprak fc| na een korte
poos van ernstig stilzwageu, laten wq
Heloise vergeten. Dat geea schaduw
ons geluk verduistere. Mqn verleden
is thans afgesloten.... Ik begm een
nieuwe loopbaan. Als ik je moeder
in deze uniform, waarop bet eerekruis
prqkt, onder de oogen treed, zal zq
mg, naar ik hoop, de hand harer
dochter niet weigeren. Ik heb die
uniform lief gekregen, ik biqf officier.
Wil je de vrouw zqn van een soldaat,
die je, zq 't geen adeliqite kroon, dan
toch iauwrren kan aanbieden
Je biqft officier I riep zij juichend
uit. Wat zal dat mama verheugen 1
Laten wq gauw naar haar toegaan I
Maar, liet zq er eensklaps bezorgd op
volgen, wat moet er van den molen
worden, ais de meester ontbreekt?
Lohfeld heeft ma gedurende den
oorlog op waardige wijze vervangen
en za! dit ook in het vervolg doen.
Ai sta ik niet meer aan het ho-.fd der
zaken, zeide h| met een fqnen lach,
„mag een off,cier des keizers toch wel
ais „moienprins" van de baten van
zqn prinsdom genieten En kom
f.u, Marie I Ik gevoel mq zoo krachtig
t u ik weet, dat tk weer mqn talisman
op de borst draag Tegen de heele
wereld zou ik isu om Je bezit durven
sfrqden, en toch schroom ik voor den
iatB ?V*n ,e moede'"" Vermoedt zq al
Zq weet alles, fluisterde Marie,
en zq wacht op je komst, om mfln
geluk ie voltooien. J - zult haai nau-
weiqks herkennen Zq is niet meer
de ongenaakbare vrouw van vroeger
maar een moeder, in de volle, heilige'
beteebenis van dit woord. Zq heeft
mq onlangs haar levensgeschiedenis
verteld, en toen eerst begreep ik, hoe
het kwam, dat haar hart zoo'ung ver*
Mtterd was. Vrees nirfs Theobald I
De veete tusschen de Gerrald's en de
Rotierswy.'s is vergeten. Heeft zfl
eenmaal gezien hoe gelukkig haar
dochter is, dan duurt het niet lang of
zq beschouwt ook hem, die de oorzaak
is Vin dat geluk, als haar zoon.
Zq liepen door het jonge groen en
het was alsof de wind, die door de
toppen der boomen ruischte. geheim
zinnig fluisterde: ,Waak op uit uw
graf, bleeke vrouw, die hier zoo dik-
wqis weenende hebt gezeten, waak
op, gq ïqderes, Barbara von Rotters-
wy Het uur is gekomen, waarom
gq zoo menigmaal raet gebroken hart
peheden hebt, de klove is gedenmt.
T uwer gedachtenis viert men heden
f«<st in het huis vsn Garrald en in het
huis von Rotterswy
Tageiqk met hei morgenrood ging
er voor het huis G >rr«id een nieuw
gesternte op, dat met zfln schitteren-
de» glans den ouden stamboom met
nieuw leven verkwikte, hem welig
deed bloeien en tieren en sterkei
maakte dan ooit te varea.