Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwseh-Vlaanderen.
EEN GIFTMENGSTER
No. 96,
VRIJDAG 4 MAART 1938.
53^ J a ar af.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per pest 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franc© ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
Eerste J31ad.
Zitting van 22 Febr. 1938
des nam. drie uur.
Aanwezig de heeren A. van
't Hoff, A. P. Esselbrugge, B.
Seghers, C. Th. van de Bilt, A.
Th. 't Gilde, P. J. van Bendegem,
J. M Oggel, F. Dieleman, A. P.
de Raijter, J. Fanoy, C. Hamelink,
C. van Bendegem enP.deJonge.
Voorzitter de heer F. Blok, bur
gemeester, secretaris de heer J.
L. J. Maris.
II.
Dhr. FANOY zegt met veel
belangstelling het schrijven van
Ged. St. te hebben gelezen en
ofschoon het hem tegenviel, kon
hij in dien brief echter niet den
geest lezen waarvan dhr. 't Gilde
gewaagt. Spr. onderstelt die ook
niet bij Ged. St. Een andere zaak
is echter of men het met dat
schrijven eens is. Wat b.v. de
subsidie der bewaarscholen en
het heffen van begrafenisrechten
aangaat, daaraan zal spr. zijn stem
niet geven. We hebben hier een
mooie begraafplaats, en spr. is
van meening, dat als er een doode
aan den schoot der aarde wordt
toevertrouwd, er allerminst reden
bestaat om onderscheid te maken.
Afgezien van het feit of het prac-
tisch uitgevoerd kan worden,
meent spr. toch, dat we het ideale
element niet voor een paar cent
moeten prijs geven.
Dat de opbrengst van het
schoolgeld lager is in 1937 dan
in 1936, daarop heeft spr. reeds
bij de begrooting voor 1938 ge
wezen. Dat zat hem in de ge
middelde inkomsten over drie jaar
berekend, maar spr. meent dan
ook dat juist daardoor blijkt, dat
er een fout in de verordening zit
en heeft daarom gevraagd die te
vernieuwen.
De verlaging van subsidie voor
de fröbelscholen is z.i. geen post
van beteekenis om rekening mee
te houden.
Maar als spr. dan het schrijven
nader beziet, dan zeggen Ged. St.,
FEUILLETON
Uit het Engelseh.
Inmiddels heersehte in het dorp
Swanmere groote beroering en
drukte. Ongetwijfeld zou een
vreemdeling, die toevallig langs
het liefelijke plaatsje aan den
Tbeemsnever trok, eerder gedaeht
hebben, dat een trouwpartij dan
een begrafenis op til was. Want
het ruitvormige grasperk voor het
logement „Het Anker" was vol
menschen. die uit de omstreken
waren gekomeD, en de straatweg
was nagenoeg versperd door aller
lei voertuigen.
Maar na een poosje zou die
doortrekkende vreemdeling tot de
ontdekking zijn gekomen, dat het
een sterfgeval en geen huwelijk
waswant zoowel buiten als
binneo »Het Anker* stonden
groepjes in het zwart geklaede
mannen op gedampten, hoewel
levendigen tooD te praten.
Birtley Raydou was, boewei
dat de gemeente feitelijk f7700
inteert en dat is z.i. cok juist.
Komt daarbij de tegenvaller van
f 1421 en het meerdere, dat voor
schoolgeld moet worden bijgepast,
dan berekent spr., dat we eigenlijk
f 10.000 meer uitgeven, dan
er inkomsten zijn en dan vraagt
spr., of dat een gezond financieel
beleid is
Nu stellen Ged. St. voor, om
de Pers. Bel. 20 pet. te verhoogen,
wat f 3820 opbrengt. (Terloops
zij hier opgemerkt, dat we in 't
eerste gedeelte van dit verslag
dhr. De Ruijterdit bedrag op f2800
hebben laten noemen, hetgeen
abuis was dit moest f 3800 zijn.
Red Maar dan blijft er nog
f6500 ongedekt en als daarin
wordt voorzien, zooals Ged St.
aanwijzen, uit het batig saldo van
1936 (6900), dan zouden we f 420
overhouden voor de onvoorziene
uitgaven, wat ook te laag is. Spr
komt dan tot de conclusie, dat de
verhooging van de 20 opcenten
de zaak nog niet gezond maken.
En daarom ook zou spr. het
voorstel 'tGilde willen accepteeren
om een en ander nader te bezien,
niet om aan de verhooging van
20 opc. te ontkomen, maar om
een gezonde begrooting te krijgen.
Het spijt hem, dat hij het niet
eerder heeft ingezien, maar het is
nog niet te laat, om nog eens
bijeen te komen een officiëele
vergadering behoeft dat niet te
zijn of een commissie te
benoemen, om de zaak nader in
studie te nemen en den toestand
gezond te maken.
B. en W. merken in hun prae-
advies wel op, dat de toestand
weer spoedig verbeteren kan, maar
spr. is het daarmede niet eens.
Al de heffingen, die zgn. door de
crisis tijdelijk voor een jaar werden
ingesteld, zijn nog jaren daarna
gehandhaafd en hebben zelfs nog
burgerrecht verkregen. Spr. ziet
dan ook geen kans, dat als de
200 opcenten er zijn, er de eerste
jaren van af te komen.
Met dhr. Van de Bilt stemt spr.
toe, dat de minstbedeelden het
zwaarst getroffen worden, maar er
staat tegenover, dat de grootste
uog joDg, de firmant geweest van
een oud en hoog achtenswaardig
koopmanshuis, en een groot aantal
zakenvrienden en kennissen was
in auto's of met trein en tram
Daar Swanmere gekomen, om hem
de laatste eer te bewyzen.
Velen van die heeren kenden
mevrouw Rsyden. Sommigen
bleven stilstaan bij de herinnering,
dat zy en haar man onder ge
lukkige, gunstige voorteekeren,
vooral in de maanden die op hun
huwelijk volgden, gekend hadden.
VerseheideDe van die bezoekers
wareD inderdaad dien daggekomen
met den hartelyken wensob, om
de jonge weduwe een bewys van
huB deelneming te tooneD, en dit
was vooral het geval met de heeren
in het zwart, die nog vrijgezellen
waren.
Het was onmogelijk, werkelijk
te treuren op zulk een verruk-
keljjken Septembermorgen en ver
scheidene van de mannen, die van
Londen waren gekomen, vordeD,
dat Birtley Rsydon, al was hij
dan ook zoo plotseling, op zulk
een treurige wijze aan het eiDde
gekomen, toch een bijzonder for
tuinlijk en mooi leven, gedurende
de laatste jaren althans, bad ge
leid. Niet alleen was hij gezegend
fewMit mat welvaart as aan meer
gezinnen het eerst weer worden
afgeschreven.
Dhr. van Bendegem aldus
vervolgt spreker noemt het
stadhuis als een der oorzaken van
belastingverhooging. Dat is zijn
recht, maar het is ten onrechte,
alshij het beweert, want nu hebben
we voor het nieuwe stadhuis een
leening over 40 jaar, die jaarlijks
minder aan rente zal kosten dan de
verbouwings- en reparatiekosten
aan het oude.
En ten opzichte van de rede
neering van Ged. St. heeft spr.
ook een opmerking, n.l. ten op
zichte van de reserve. Reserve
wordt gekweekt om in slechte
tijden te voorzien en dan meent
spr., dat die slechte jaren er nu
zijn. Belasting verhoogen om te
sparen, terwijl er reserve is, komt
spr. absurd voor, evenals interen.
Maar er staat nog een post op
de begrooting, waarover spr. iets
zeggen wil. Er is in 1937 aan
werkloozer.steun f30,000 uitge
geven, voor 't armbestuur f 44,000
en door diaconieën f11,000 uit
gekeerd, is totaal f 55,000 en als
we nu rekenen, dat de gemeente
6400 inwoners telt, dan is dat
f 8 60 per persoon en bij een ge
middelde van 4 personen per ge
zin dus voor elk gezin f34.
Rekenen we nu dat V, der be
volking daaraan meebetaalt, dan
kost dat gemiddeld per gezin
f 100 per jaar. Dat is een hoog
bedrag in vergelijking met andere
gemeenten. Nu weet spr. zeer
goed, dat menschen, die behoeftig
zijn, moeten geholpen worden, en
spr. heeft het ook nooit anders
in den Raad gezegd, of daaraan
getornd, maar hij wil toch de
vraag stellen aan B. en W., of
de methode wel deugt.
En als spr. denkt over het ar
gument van dhr. Van Bendegem,
dan moet hij zeggen, dat we met
de f 2C00, die hij bij elkaar schar
relt, niet opschieten. Dat valt
weg bij de f 10 000, die we tekort
hebben.
Spr. vraagt intusschen ook de
meening van anderen, doch waar
schuwt om zoo spoedig een be
sluit te nemen.
dan veldoende er gezondheid, om
vaD zijn geld te genieten, maar
hij wa« langer dan twee jaren de
echtgenoot geweest van eeD buiten-
gewoon zachtaardige, lieve en
daarnji hoogstaantrekkelijke Eva.
De begrafenis was op elf uur
vastgesteld. Het was twintig mi
nuten voor elven en allengs begon
de aanmerkelijke toeloop van
menschen zich in de riehtiDg van
The Mill House te bewegen.
Om zeven minuteD voor elven
was de kist iB de lijkkoets ge
plaatst en alleen het eerste volg-
rijtuig was rog leeg. Iedereen
wist, dat het op Birtley Raydons
weduwe en haar hartsvriendin,
mevrouw Strain, wachtte.
Bij het hek en op den breeden
straatweg stonden groepen dor
pelingen en bewoners uit deD
omtrek, terwjjl de deftiger men
schen allen in hun auto's en rij
tuigen zaten.
Daar verschijnt Eva, gehuld in
diepen rouw, in de voordeur vau
The Mill House. Haar gelaat is
geheel bedekt door eeD langen
sluier. Als zy naar buiten stapt,
komt baar een man op zij, dicht
bij haar en tikt haar op den arm.
Mevrouw RaydoD, zegt hij
saeht, ik ben de bediende van
d«D geneeskundige, die belui is
Dhr. HAMELINK merkt op, dat
gehoord de toon waarin gesproken
wordt, de vraag of we de be
lasting zullen verhoogen, wel zeer
belangrijk is. Hij heeft met be
langstelling geluisterd naar voor
gaande sprekers, doch geen enkel
lichtpunt ontdekt, dat oplossing
kan geven. Dhr P. van Bendegem
heeft enkele posten genoemd, die
z.i. geschrapt kunnen worden,
dan is er zgn. wat gedaan. En
erop inhakken kunnen we allemaal
maar daarmee zijn we niet klaar,
ofschoon het gerechtvaardigd is,
als we niet anders kunnen. Maar
dan wordt ook het cultureele leven
geheel doodgedrukt, al wordt
daaraan toch al niet veel gedaan
in Axel. Het is zooals dhr. 't Gilde
zeide hier wel de meest krenterige
gemeente op dat gebied, zoodat
niet van royaliteit kan gesproken
worden.
Maar het loopt over ons financiëel
inzicht en dat van Ged. St. Nu is
een der punten, om de begrooting
sluitend te maken, geweest de
reserve. En dat noemen Ged St.
fout. Spr. is het daarmee eens,
maar men moet elke zaak apart
beschouwen. Deze reserve toch
heeft maar één jaar gefunctioneerd
want ze is uit den dienst 1935
voortgekomen, toen er namelijk
is gezegd„we kunnen er altijd
aan en dus kamoufleeren we niet
onze begrooting".
In dezen gedachtengang is dus
een deel van deze reserve ge
bruikt om de begrooting sluitend
te maken. Die reserve is niet
gevormd om in verre toekomst
te sparen, of in goede tijden de
pot te verteren, maar zooals dhr.
Fanoy terecht heeft gezegd om in
tijden dat het hard noodig is, te
gebruiken. En die tijd is er nu.
We hebben geld noodig voor het
stadhuis en andere dingen en dus
acht spr. het juist nu de reserve
aan te spreken, wat trouwens
ook door den Raad is aanvaard.
Hadden we geen reserve gehad,
doordat we b.v. op ruimer schaal
met de gemeentt financiën geleefd
hadden, b.v. in verband met cul
tureele behoeften, versiering van
de gemeente en meer verbetering
met de lijkschouwing. De over
heid acht schouwing van wijleD
mijnheer Raydon noodzakelijk en
daarom meen ik, dat het lyk
rechtstreeks naar het sectie-labo
ratorium moet worden gebracht
De toon van deD vreemdeling
is niet onvriendelijk, maar wel
zeer beslist.
Eva slaat haai sluier op
Zij is lóó geschrokken, zóó ver
baasd tevens, dat zy in de eerste
oogenblikkeD geen woorden kaD
vinden.
Terwijl hy haar strak, met
warme deelneming aankijkt, gaat
bij voort
Ik ben overtuigd, dat de
operateur van mij verwacht, dat
ik u zijn diep leedwezen bemig,
voor dezeo pijnlijken samenloop
vaD omstandigheden. Ongelukki
gerwijs is de beslissing inzake de
lijkschouwing eerst vanmorgeD
ontvangen.
Niemand let op Adelaide Strain,
niemand kijkt naar haar. Zij
staat roerloos, nauwelijks adem
halend, terwiji de ambtenaar zijn
kort onderhoud met Eva voert.
Gedurende de enkele seconden
vaD diepe stilte, dia voigdeu op
zijn laatste, vriendelijke, beleefde
woerden, is bet alsot zy met
ttgrjjieljjke duidelijkheid Birtley
van straten, schoolvoeding, school
artsen, enz., dan hadden Ged. St.
daarvan niets gezegd. En nu we
een reservepotje hebben gespaard,
nu blijkt, dat het niet ter onzer
beschikking is en het volgens
Ged. St. moet dienen ter versie
ring van onze begrooting. Spr.
vindt dat onjuist, als de gemeente
ooit een moeiiijke tijd heeft ge
had, is het nu en dus is het nu
het oogenblik om de reserve te
gebruiken, temeer omdat we
steeds een zuinig financieel be
leid hebben geloond.
Maar er is nog wat andersna
de begrooting kwam nog een
tegenvaller van t 1421.07 en die
wil spr. voor zich desnoods door
verhoogde belasting dekken, als
't moet, want dat hadden we ook
moeten doen, als het bekend was
geweest, bij de behandeling van
de begrooting. Spr begrijpt daar
om niet, waar dhr. 't Gilde heen
wil, want men kan uitstellen en
protesteeren in Den Haag, maar
dan verliezen we. De Regeering
zal geen regeling goed vinden,
waaruit niet blijkt, dat de inkom
sten de uitgaven dekken.
En zoo komt ook spr. bij dhr.
Van Bendegem, die evenmin vol
doende dekking heeft. Spr. zou
vanzelf geen traan laten als die
subsidie voor Burgerwacht, enz.
verviel, maar dat is alles al vast
gesteld.
Ook het betoog van dhr Fanoy
getuigt volgens spr. niet van goed
beleid, omdat dnr. Fanoy bij die
t 10 000 de reserve rekent en het
overschot van vorige diensten.
Het gaat er in de eerste plaats
over of we het geld hebben en
niet, waar we het halen. Spr. ge
looft, dat er ook dit jaar wel
over zal zijn en ziet er daarom
geen bezwaar in dat we wat van
de reserve nemen. Die f 2500
reserve zijn van de gemeente Axel
en niet van Ged. St. en daarom
hebben z.i. Ged. St. met te zeggen
daar blijven je af. Spr. maakt zich
geen illusies van een poging bij
de Kroon, de ervaring leert dat.
Maar als Ged St. zoo'n houding
aannemen, dan zou spr. het jam
mer vinden te moeten zeggen,
RaydoD weer voor zich ziet, ter
wijl hij haar verwijtend en onder
zoekend aanstaart.
HOOFDSTUK XXI.
De rechercheur HemyP immer
vaD de C. I D. (GnmmaJ Investi
gation Departement, dus Atdeelmg
Onderzoek Crinnuale Zaken) van
Scotland Yard was er van over
tuigd, dat de zaak, die hem was
opgedrageD, lang geen peulschil
letje wasen dat begreep hy
vooral, ornaat hij al mio ot meer
de belangrijkste feiten van de
geschiedenis had vastgesteld.
Gedeeltelijk omdat het weer
volslagen was veranderd en ook,
omdat hij er nieis voor voelde,
dat een van zy'n papiereD, die hij
bij zich had, door den hevigen
wind naar buiten zou waaien,
sloot hy de beide ramen van de
auto, die hem naar Swanmere
reed. Toen deed by zijn ta&ch
open en haalde «r zyn aanteeke-
Dingen uit, die hrj voor eigen
gebruik had gemaakt, benevens
afschriften van de voornaamste
stukken waaronder van drie
orieven.
(Wordt vervel gdjt
AXELSCHE
COURANT
Vertrouw niet op oogenbhlckelijke welvaart
want zij is een vertrekkende gast.
