'J
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaali deren,
EEN GIFTMENGSTER
\n. 79
DINSDAG 4 JANUARI 1938
53p Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
KEN UW LAND
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
tot 5 regels 6U Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENTlEN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franc© ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
Terugblik.
Als we onze gedachten over
1937 laten gaan, ten opzichte van
wat in het Buitenland voorviel,
dan hebben we daar geen ver-
heffenden indruk van. In Spanje
bleef de burgeroorlog voortwoe
den hij verwekte eenige maien
internationale spanningen, welke
geheel Europa in vuur en vlam
dreigden te zetten. In het Verre
Oosten ontbrandde een krijg,
welke voor de internationale
samenwerking al even gevaarlijke
aspecten* vertoonde. De Volken
bond, waarop vlak na den wereld
oorlog een groot deel der mensch-
heid zijn hoop vestigde, bleef
bewijzen van onvermogen over
leggen Italië zegde het lidmaat
schap er van op. In het Nabije
Oosten (Palestina) duurde de
onrust voort, welke Engeland
zooveel zorgen geeft en Musso
lini er toe verleidde zich op te
werpen als „beschermer van den
Islam". In Duitschland nam de
strijd tusschen kerk en staat
zulke scherpe vormen aan, dat
de hoop op een verzoening vrij
wel den bodem werd ingeslagen.
In Rusland ontdekte de dictato
riale regeering van Stalin hon
derden politieke „misdadigers",
die na summiere processen voor
het meerendeel werden doodge
schoten. In Amerika begon zich
in de maand Mei een nieuwe
economische teruggang af te tee
kenen, welke momenteel reeds
een merkbaren terugslag op han
del en bedrijf in tal van andere
landen uitoefent.
En zoo zouden we door kunnen
gaan en nog tal van andere vree-
selijke menschelijkheden opsom
men, waarvan we zoo gaarne
zeggen, dat ze onmenschelijk zijn,
maar die in hun uitwerking toch
in het dierenrijk hun voorbeeld
niet hebben. Het dier is niet zoo
vindingrijk, niet zoo geralfineerd,
niet zoo duivels valsch in zijn
optreden. Het dier loert en ver
scheurt zijn prooi, als het de kans
heeft, maar die prooi is zich dat
FEUILLETON
Terwyl hy haar dartel gesnap
aauuoorue en opmerkte hoe dol
by zy was met haar smulpartij
vond hy, met een gevoel van
teederheid, dat Eva in veel op
zichten een kind was gebleven,
een heerlyk, stout, kind maar
de gedachte aan een verkwistend,
zeltzuchtig kind kwam niet in
hem op.
En Mintlaw was niet de eenige
man, die op dien vierden dag
van September zóó teeder, zóó
lankmoedig over Eva dacht.
Ook haar man wist zy denzeitden
indruk >te geven, toen zy een
maal behagetyk met hem gezeten
in hun leegen eerste-klas-coupé
bly het bamsteenen sigaretten
pijpje te voorschijn haalde, dat
zy dien middag voor hem ge
kocht had.
Was hy al een beetje geprik
keld over baar buitensporigen
kooplust, tevens was hy getroffen
bewust en weet, dat het met een
vijand te doen heeft, die niet
vooraf conferentie's houdt en met
vredevolle vriendschap feesten en
maaltijden aanlegt.
En toch moeten we over die
zoogenaamde conferentie's en
feestmalen niet te smalend oor-
deelen, want in aanmerking ge
nomen, dat er toch menigmaal
gevreesd is en in Volkenrechter
lijken zin voldoende aanleiding
was, om oorlog te ontketenen,
zijn we toch dank zij die gehou
den besprekingen tot heden voor
den wereldbrand gespaard ge
bleven.
We moeten ons toch indenken,
dat de personen, die hetzij in
den Volkenbond of in ander ver
band met elkaar spreken, als
hoogstaande menschen overleggen
en wellicht voor elkaar persoon
lijk zooveel respect krijgen, dat
ze eenmaal in hun land terugge
keerd bij hun Regeering ook weer
betere indrukken vestigen, dan
die welke soms onder het volk
leven.
Er is geen Europeesche oorlog
ontbrand j de wereldvrede, d.w.z
de gewapende vrede tusschen de
groote mogendheden (Engeland,
Frankrijk, Duitschland, Italië, de
Ver. Staten) kon worden gehand
haafd.
Het heeft wellicht zin op dit
verschijnsel den nadruk te laten
vallen. Trouwens hij valt er als
't ware uit zichzelf al op, zoodra
men zich rekenschap van het
totale beeld tracht te geven Is
het niet heel merkwaardig, dat al
de schijnbaar rampzalige gebeur
tenissen ten spijt, de algemeene
constellatie der wereld aan het
einde dezes jaars er niet veel
slechter aan toe lijkt dan aan het
begin Misschien zal men bij
een nadere beschouwing der fei
ten en hun achtergrond zelfs tot
de conclusie moeten komen, dat
de constellatie op 'toogenblik
iets beter is dan twaalf maanden
geleden.
Zien we naar Duitschland b.v.,
dan dacht iedereen in 1933 eigen
lijk al, dat het niet lang meer
duren zou, of Hitier zou van
en blij door het feit, dat zy aau
hem had gedacht. E^n buiten
sporigheid is nooit heel erg,
wanneer zy rechtstreeks ten
goede komt aan de critiek
Maar toen Birtley Raydon
trachtte, Eva haar onderhoud
met mijnheer Buch te laten
vertellen, betrok haar gezichtje.
Is 't niet genoeg, dat ik
gedaan heb, wat je van me
verlangde? Ik wil er liever
niet over spreken.
HOOFDSTUK XIV.
Kort nadat Birtley Raydon
naar Londen was vertroKkeD,
ontving zyn huishoudster een
brief, waarin de juiste tijd was
aangegeven, waarop de nieuwe
keukenmeid in het midden der
volgende week op The Mill
Bouse zou komen.
Dat beteekende, dat zy, Ade
laide Strain, den attocht moest
blazen en zy begon spijt te ge
voelen, dat zy dien ochtend niet
met juffrouw Jameson had ge
sproken.
Maar toen had zy in een
toestand van overspanning en
verslagenheid verkeerd, geheel
in tegenstrijd met haar gewone,
zakelijke kalmte. En zoo was
haar instinct, om het zoo te
„Mein Kampf" een „Mein Krieg"
maken. En zoo was de verwach
ting nog drie opeenvolgende jaren.
Thans is men gaan inzien dat de
vorm, waarin Hitier en zijn vol
gelingen hun dreigementen gieten,
minder oorlogszuchtig gemeend
zijn. Men zou met een Hollandsch
spreekwoord kunnen zeggende
soep wordt nooit zoo heet ge
geten, als ze wordt opgediend.
Én daarom is de vrees niet zoo
groot meer. En gelukkig maar.
Een voorbeeld gaf daar blijk van
in het afgeloopen jaar, toen de
Deutschland" werd gebombar
deerd door Spaansche vliegtuigen
en Hitier dus gereede aanleiding
had om Spanje den oorlog te
verklaren, waardoor hij zeker zijn
Italiaanschen collega Mussolini en
den Spaanschen Franco een dienst
zou hebben bewezen. Maar het
is niet zoo ver gekomen. En ook
wat den toestand in China be
treft, waar Mussolini openlijk
sympathie met Japan betuigt,
houdt Hitier zich onzijdig.
Intusschen is de vriendschap
tusschen Engeland en Italië er
niet op verbeterd. Eerst heeft
Italië zich al geërgerd aan de
houding die de volken aannamen
tegenover zijn Keizerrijk Abessi-
nië, dat door de groote mogend
heden nog altijd niet als officiëel
bezit van Italië wordt erkend
(Duitschland uitgezonderd).
En dat Italië eerst heimelijk en
later openlijk de revolutie in
Spanje steunde, zgn. om het te
sparen voor het Russisch bolsje
wisme, viel ook niet in den smaak
van de Volkenbondstaten. Duitsch
land hielp daar eerst ook een
beetje aan mee, maar sinds de
zgn. niet-inmengingscommissie
aan 't werk is, is dat afgeloopen,
met het gevolg, dat Italië nu uit
den Volkenbond trad.
En zoo zien we dat het nog
overal broeit en konkelt om zijn
zin door te drijven. Want al is
het dat nu Duitschland kalm is,
toch zet het ook zijn verlangen
door om koloniën te krijgen en
dal kan ook weer niet zonder ze
van een ander te nemen.
noemen, achteraf beschouwd,
ditmaal niet practiscb gebleken.
Maar nu was het zaak, dat
juffrouw Jameson, hoe eerder hoe
beter, wist, dat zy de familie
Raydon ging verlaten.
Aangezien dit geen zaak was,
die zij telefonisch wilde behan
delen, besloot zij na de thee nog
eet s naar het paviljoen-zieken
huis te gaan.
Onder haar eenzame lunch en
gedurende de eerste uren van
dien langen namiddag overdacht
zy met schrijnende duidelijkheid
opnieuw haar wanhopige pogin
gen om werk te vinden. En
telkens voelde zy een pijnlyke
steek van zelfverwijt, als zij
dacht aan de drie guiujes, die
zy pas bad uitgegeven voor een
nieuwe avondjapon Heel ver
keerd en verkwistend was dat
van haar geweest. Zy had liever
een net, eenvoudig en practiscb
mantelpakje moeten koopen,
waarin z(j op bezoek bad kunnen
gaan, om zch aan te bieden voor
een nieuwe betrekkiug. Ein
delijk schelde zy en verzocht het
kamermeisje om haar thee buiten
te willen brengen, onder den
cederboom op het grasveld. Zy
was gaan houden van den ouden
Mill House-tuio en verioopen
Ook 1938 blijft dus voorloopig
nog een vraagteeken zetten achter
het woord „vrede".
Amerika.
Ickes, de Amerikaansche minis
ter van binnenlandsche zaken,
heeft in een voor de radio uit
gesproken redevoering o.m. ge
zegd, dat er in de Ver. Staten
een onverzoenlijk conflict bestaat
tusschen de macht van het geld
en de macht van het democra
tische besef, dat in de afgeloopen
maanden zoo'n hevigheid heeft
bereikt, dat het duidelijk is, dat
het tot het einde toe, tot de plu
tocratie of de democratie, moet
worden uitgevochten, totdat Ame-
rika's zestig families of Amerika's
120 millioen menschen, het zullen
winnen.
Deze zestig families hebben
gedreigd, dat tenzij zij vrij
zullen zijn te speculeeren, vrij
van voorschriften, vrij cm de rest
van ons zonder beperking van
hun financiëele en oeconomische
macht te overheerschen de
Vereenigde Staten hun eerste
algemeene sit-down staking zul
len hebben, niet van de arbei
dersklasse, niet van het Ameri
kaansche volk, maar van zestig
families en van het kapitaal, dat
geschapen is door het geheele
Amerikaansche volk, waarover de
zestig families de controle hebben
verworven.
Indien het Amerikaansche volk
dit bluf noemt, aldus Ickes, zal
Amerika een democratisch en vrij
Amerika zijn, doch wanneer het
Amerikaansche volk voor deze
bluf zwicht, zal Amerika een fas
cistisch Amerika zijn, dat onder
worpen is aan de groote zaken
lieden, een geknecht Amerika.
Na aanvallen op eenige leiders
der industrie, besloot Ickes met
de schuld voor de tegenwoordige
omstandigheden toe te schrijven
aan de onwelwillendheid van
zekere uit den tijd zijnde leiders
van particuliere ondernemingen
om het democratisch spel te
spelen.
Concludeerende sprak Ickes de
waarschuwing uit, dat de macht
der „geconcentreerde wtlvaart"
zomer, toen de Raydons met hun
gasten langdurige roeitochten
maakten, had zij daar heel wat
eenzame uren doorgebracht,
waarin zij zich, zoo al niet ge
lukkig dan toch wel rustig
had gevoeld.
Juist toen het tafeltje met
theeblad door het kamermeisje
buiten waren gebracht, Btopte
een auto op den straatweg, ging
het hek van The Mill House
open en stapte dokter Durham
den tuin in, de vriendelijke
ouderwetsche buitendokter, die
al wel veertig jaren de ziekten
en kwalen had behandeld van
heel de eenzame bevolking in
die gezonde streek.
Mevrouw stond van haar rieten
stoel op en liep hem over het
grasperk tegemoet
Dokter Durham Dat treft
u, ik heb juist de thee klaar.
Er klonk iets warms in haar
toon. De dokter was een van
de weinige menschen, voor wien
zy in het atgeloopen jaar wer
kelijk sympathie had opgevat, en
by, van zyn kant, was een vao
de weinige personen uit de
plaats, die de dame-huishoudster
by de Raydons inderdaad graag
mocht.
Hy vond mevrouw Strain ioo
in de a.s. zitting van het congres
gedwongen moet worden zich te
schikken naar de Amerikaansche
wetten.
Naar aanleiding van deze ru
briek mochten we van den heer
Mr. P. Dieleman het volgende
schrijven ontvangen
Middelburg, 31 Dec. 1937.
Waarde Redacteur,
Eenigen tijd geleden vroeg een
inzender in Uw geacht blad of
iemand wist wat eigenlijk „blik
ken", als een gedeelte van den
Zaamslagschen polder heet en als
voorkomt in de „Blikstraat" in
den Coegorspolder eet. beteekent.
Ik heb altijd gedacht, dat die
benaming in verband staat met
die aan sommige buitengronden
gegeven, in 't bijzonder, wanneer
zij nog onbegroeid zijn.
In tal van octrooyen voor be
dijking vindt men dan ook het
woord „blikken", b.v. om ons tot
Zeeuwsch Vlaanderen te bepalen,
in het octrooi ter bedijking van
buitengronden onder Biervliet van
4 Juni 1638. Daar zouden worden
bedijkt „schorren, gorssen, slicker,
ende blieken". Men moest voor
begroeide en rijpe schorren be
talen, „sonder van Blieken ofte
Slicken eenige vergeldinge te
moeten doen" (Groot Plakkaat-
boek 11 1592).
In zijn boek over Wolphaarts-
dijk deelt v. d. Baan (pag. 411)
het octrooi mede ter bedijking van
den Oost Nieuwlandschen polder
van 10 Mei 1597. Ook daarin
wordt gesproken van een gedeelte
dat nog geheel „bliek" was.
Blikken zijn op- of aanwassen in
hun eerste stadium, dus van min
dere waarde, waarom ook vader
Cats zong
Ziet aanwas is een ding,
dat zonder ons gevoelen,
Komt stijgen uit de zee
en aan den oeverspoelen.
Al schijnt het eerst maar zand
en niet dan énkel bliek,
Het neemt gedurig toe
en wordt ten leste slick.
En daarna wast er gras.
al pbysiek weinig aantrekkelijk,
toch zulk een gevoelige, verstan
dige vrouw.
Zy was zoo heel verschillend
van het meerendeel zyner ze
nuwachtige, welgedane dames-
paiiënten zoo heel anders ook
dan zijn eigen aanstellerige
vrouw, ofschoon hy dit nauwe
lijks tot zich zelf durfde zeggen.
Ook waardeerde bij hoog me
vrouw Strain's innige opt ff rend#
liefde voor haar zoontje Gilly.
Thee O, heel graag, me
vrouw. Maar u hoeft geen twee
de kopje te laten komen, schenkt
u maar wat in dit kommetje van
het melkkannetje, want ik heb
een beetje baast. Is mynheer
Raydon in bed
Mevrouw Strain keek heel
verbaasd op.
Hy is naar Londen. U is
toch zeker niet gekomen, om
mynheer Raydon te bezoeken?
Ja zeker. Hy telefoneerde
vanmorgen naar myn huis, zei,
dat hij zich niet goed voelde en
scheen, zooals mijn vrouw zei,
erg teleurgi steld te zyn, omdat
ik er niet was.
(Wordt vervolgd),
AXELSCHE
COURANT
Ga vlijtig met uio kinderen om
zij blijven kort uw eigendom.
Dit het Eugelsch,
40 -
