Wal II óók noodig hebt:
Delït's Roem
Nieuwjaar is aanstaande
KEN UW LAND
Bekendmakingen.
Openbare Vergadering
op Donderdag 16 December 1937,
Advertentien.
Gestoomde Achterham
Gekookte Schouderham
Geldersche Rookworst
Rookvleesch
Plockworst
Sajjworst
Boterhamworst
Leverpastei of blikken
Erwtensoep
Kippensoep en
Groentesoep.
J. VERSTRATEN-BOER.
W. VAN HILTEN, Stationstr. 1 Axel
J. VERSTRATEN-BOER.
visitekaartje.
EveD min is het verwonderlijk,
dai de vrouw van zoo iemand,
juist als gevolg van die over
matige voorzichtigheid, het be
zwaarlik vindt, nog langer liet
en leed met hem te deelen. Zoo
verging het een dame te Praag,
die een verzoek om echtscheiding
heelt ingediend, omdat haar man,
zoo verklaart zij, nu al een halt
jaar lang eiken avond met een
gasmasker voor bet gezicht naar
bed gaat en bovendien verlangt
van haar, dat zij hetzelfde doet.
Dit is echter nog niet genoeg,
want ook heelt hij opdracht ge
geven tot het bouwen van een
gasvrije kelder, otscboon hij
eigenlijk op „zwart zaad" zit.
De echtgenoot verklaarde, dat
het z.i. duizend maal beter is
met een gasmasker op naar bed
te gaan en zich aan het dragen
van zoo'n ding te wennen, dan
bg een gasaanval om het leven
te komen, waarvoor ook iets te
zeggen valt.
Intusschen kan men zich af
vragen, wat voor gekke dingen
nogzullen volgen om het mensch-
dom nog meer te doen atdwalen.
In de Vereenigde Staten
woeden hevige sneeuwstormen.
Meer dan 50 personen zijn van
koude omgekomen.
Spoorwegramp nabij Glasgow.
Te Castlecary tusschen Edin
burgh en Glasgow zijn twee pas-
sagierstreinen met elkander in
botsing gekomen. De gevolgen
waren ontzettend32 menschen
kwamen om het leven. De ramp
heelt zich als volgt toegedragen
De expressetrein DundeeGlas
gow stond bij het station, toen
de express Edinburgh—Glasgow
op de laatste wagens van den
stilstaanden trein reed. De beide
voorste wagens van den rijdenden
trein werden totaal versplinterd.
De duisternis en de sneeuw maak
ten het aanvankelijk onmogelijk
den gewonden te hulp te komen.
De redders werkten eerst bij
het schijnsel der brandende wa
gens en stookten later eer. vuur
van het verspreid liggende hout
werk.
Toen het ongeluk geschiedde,
woedde er een sneeuwjacht. De
dokters, het personeel der ambu
lance en de vrijwillige redders
moesten zich over de met veel
sneeuw bedekte wegen naar de
plaats van het ongeluk begeven.
Het stoffelijk overschot van 25
mannen en 6 vrouwen werd uit
de puinen geborgen, terwijl een
gewonde in het ziekenhuis te
Glasgow is overleden.
De machinist van den sneltrein
heeft nog juist op tijd van zijn
machine kunnen springen, zoodat
hij behouden bleef. Later heeft
hij met gevaar voor eigen leven
den ontsnappenden stoom afge
sloten, welke het reddingswerk
bemoeilijkte.
Antwoord aan Kersjaan.
11.
Zaterdagavond, 30 October, zat
ik te luisteren (als altijd) naar
„Lichtbakens" door Pater H. de
Greve (8.15—8.35). Het Boek der
Martelaren, dat ik dien dag „op
de kop" had getikt, lag geopend
naast me bij den Axeischen mar
telaar Jan de Buck (1574),
wiens naamgenoot onder de nieu
we inschrijvingen in het H a ti-
del sregister (Ax. Crt. van
Vrijdag 12 Nov) voorkomt (nl.
Radio- en Electr. Bureau N. W.
de Buck, Terneuzen) en de Axel-
sche „toppedraaier" heette die
niet „Buik", wellicht ook de Buck?
Ik herinner mij hem slechts vaag.
Pater de üreeve haalde de
woorden aan van den H. Augus-
tinus: „lk noem den dief mijn
broederik noem den boef mijn
broederik noem den bedelaar
mijn broeder". Met een variatie
op deze getuigenissen zou ik
willen verklaren„ik (onderge-
teekende) noem den goeden, den
braven werkman; in 't algemeen
den goeden, braven „kleinen man"
mijn broeder (en veider natuurlijk
„zuster" en „broeder" alle goeie,
brave menschen).
lk heb dat bewezen in Rotter
dam, meer dan 25 jaren lang,
door mijn vrij willigen, onbetaal-
den arbeid in dienst der „Ver-
eeniging tot Verbetering van Ar
menzorg", een vereeniging, waar
van tal van de voornaamsten uit
Rotterdam lid waren en het Be
stuur en de Werkcommissie be
stonden uit de hoogstgeplaatsten
en (of) rijksten van Rotterdam.
Ik was daar de eenige kleine man.
Dat kwam zoo
In 1900 was ik „volksteller" in
Rotterdam (dat gaf een extraatje,
begrijp jeover het salaris als
onderwijzer toen zal ik maar zwij
gen) en kreeg een arme buurt te
bezoeken, lk werd diep getroffen
door al wat ik daar zag en waar
nam de armoede, de ellende, de
slechte woningtoestanden, enz. Na
afloop riep ik al de volksteliers
bijeen ter vergadering, lk ver
zocht hun, die gelijke ervaringen
hadden opgedaan, deze in rap
porten vast te leggen. Het Rotter-
damsch Nieuwsblad nam die rap
porten gretig op. Een rilling ging
door de stad. Men zond ons geld
om de allerergste nooden onmid
dellijk te leenigen, wat het ge
kozen bestuur deed, maar.wij
werden vaak misleid en bedrogen
door het verzwijgen van inkom
sten, bedeeling of onderstand. De
Voorzitter der genoemde Ver. tot
v. v. Arm. in leven en totn Wet
houder van Financiën, die vol
belangstelling mijn streven naging,
had mij dat voorspeld: ;Nooit
geven zonder vooronderzoek
Ik erkende hem toen onze ver
gissing en de noodzakelijkheid van
uitgebreid vooronderzoek. Ik ge
voelde tevens, dat er in Rotterdam
iets ontbrak, nl. een Centraal
Bureau, waaraan alle Instellingen
van Weldadigheid en Liefdadig
heid hun bedeelden en onder
steunden opgaven. Dan was con
trole immers direct mogelijk, lk
riep de vertegenwoordigers(-stersj
van al die Instellingen (pl.m. 100
bijeen en leidde de drukbezochte
bijeenkomst. Een Bestuur werd
gekozen, waarin iksecretaris werd
en mijn (ons) pogen zou geslaagd
zijn, als niet te elfder ure de
Diaconie der Ned. Herv. Kerk
geweigerd had toe te treden met
het motief: „De linkerhand mag
niet weten wat de rechter doet".
Toen noodigde de Voorz. der
Ver. t. v. v. Arm, mij, toe te treden
tot zijn vereeniging-en daarin de
post te vervullen van „Vrijwillig
Armbezoeker", wiens taak was in
een vaderloos gezin, dat onder
stand waardig was gebleken (na
nauwgezet vooronderzoek van den
bezoldigden Armbezoeker) ais
„Vader", op te treden en overi
gens in alle opgedragen gezinnen
als Leider, Vraagbaak en Voor
spraak bij de Commissie, die den
onderstand e.a. hulp bepaalde
Maandelijks moest de Vrijw. Armb.
een rapport indienen en kon
daarin voorstellen doen in drin
gende gevallen ook tusschentijds.
Ik heb toen goede armen leeren
kennen en veel voor hen kunnen
doen. Een jongen werd zelfs
onderwijzer.
De Secretaris dier Ver. noo
digde mij uit „Patroon" te worden
van zijn andere Vereeniging, n.l.
„Pro Juventute" (lett. Voor de
Jeugd n.l. voor de verwaarloosde,
misdeelde en misdadige jeugd).
Welk een nieuwe (doch andere)
ervaringen, waarbij je soms diep
werd geschokt.
Moeitevolle arbeid, geheel be
langeloos, bij al mijn andete
werkzaamheden Welke voor
standers heb ik toen leeren ken
nen en ook het verschil tusschen
„arm" en „arm". Niet altijd
kwam ik bij armen terecht.
In de kringen der genoemde
Vereenigingen, vooral in de eerst
genoemde, heb ik ook de ware
aristocratie leeren kennen. Een
staaltje
Bij mijn eerste bijwoning der
zitting der Comm. van de Ver.
t. v. v. Armenzorg zat ik met mijn
rug juist tegenover de ingangsdeur.
Alle leden waren aanwezig, be
halve de Voorzitter (weth. van
Financiën, lid van de Eerste
Kamer en in de oorlogsjaren lid
van de NOT.) oud liberaal met
zeer strenge principes, ook op
politiek gebied. Hij komt binnen,
ik sta onmiddellijk op, maak front
naar de deur; hij klopt mij op
den schouder en zegt: „Mijnheer
BI., dat moet u niet meer doen j
hier zijn we allen gelijk".
Welk een z u i ve r hart had die
man voor de armen en toch
herhaaldelijk aangevallen in de
volksvertegenwoordiging om zijn
strenge principes aangaande wat
in zijn oog het belang was van
den Staat en de bevolking.
Ook heb ik in 1900 nog een
andere vergadering belegd, nl. om
te komen tot verbetering van
toestanden, en met succes. Een
bestuur werd gekozen, de krotten
werden bezocht en in teekening
gebracht. Alles naar het Stads-
timmerhuis. Antwoord: „Heeren,
die moeite hadden je je kunnen
besparen dat wisten we allemaal
zelf allang". Wederantwoord
„Des te grooter schande voor een
stad als Rotterdam Toch dag-
teekenen van dien tijd de groote
opruimingen.
En nu, Kersjaan, mijn politiek
standpunt
Van de oud-liberalen e.a. con
servatieve partijen hadden we
nooit die verhooging van loonen
en salarissen gekregen (het voor
en tegen er van laten we rusten).
Dus, je bent socialist Verre
vandaar. Jammer, dat deze partij
zoo'n schade heeft berokkend aan
ons geliefd openbaar onderwijs,
doch men heeft schandelijk over
dreven wat betreft de gevallen,
dat openbare onderwijzers b i n-
nen de schoolmuren aan
stoot hebben gegeven. Die ge
vallen zijn zeer sporadisch ge
weest. Ik weet er geen in onze
stad met honderden openbare
scholen, doch één geval in ons
gansche land zou al te veel ge
weest zijn.
Communist Ga maar door
Anti-revolutionnair Ga maar
door of beter gezegd, schei maar
uit met vragen. Ik zal je mijn
standpunt wel zeggen
Kersjaan, misschien ben je nog
al sterk en een goed stoker, al
of niet met peterolie, let goed op
Neem van alle bestaande partijen
en richtingen één man, (over
vrouwen hebben wij het nu niet)
werp ze allen (in gedachte na
tuurlijk) in één reuzenketel vol
water; stook er een flink vuur
onder, hard stokenschuim er
voortdurend de slechte bestand-
deelen af, tot het water haast
verkookt is. Dan zult ge over
houden het extract, het goede
restant, n.1. m ij n volksvertegen
woordiger, dat is een mensch met
kerngezonde hersenen, sterke con
stitutie met een ontvankelijk ge
moed, verdraagzaam, niet opge
blazen, maar nederig en beschei
den in het bewustzijn, dat men-
schenwerk altijd onvolmaakt zal
blijventorsch, krachtig bij het
verkondigen van zijn idee, van
zijn theorieën, welke berusten op
kennis van zaken, duidelijk
inzicht van 's Lands belangen
voorts zelfstandig, onafhankelijk
van alle andere menschen gees
telijk alzijdig ontwikkeld, vooral
ook op staatkundig gebied, met
goede, degelijke voorlichters op
terreinen, waar hij niet zoo bij
zonder op thuis isbekend met
alle takken van bestaan, ook weer
bijgestaan door volkomen belan-
gelooze en geheel deskundige
voorlichters; niet vragend naar
iemands godsdienstige of poli
tieke overtuiging, maar recht op
het doel af en verdraagzaam
voorstander van persoonlijke
v r ij h e i d in zaken en bedrijf en
in overtuiging, ook op godsdien
stig gebiedieder mensch zelf
verantwoordelijk latend voor zijn
doen en laten (ook op Zondag),
doch strenge eischen stellend aan
eerlijkheid en rechtvaardigheid en
goed Nederlanderschap. Te
genstander van alle belemmerin
gen, die de ontwikkeling van den
handel en allerlei bedrijven in den
weg staan.
Doe nu net, Kersjaan, als De
mosthenes in zijn ton, die met een
kaarsje een goed mensch ging
zoeken.
Zoolang er nog geen meerder
heid is gevonden van dergelijke
volksvertegenwoordigers, stem ik
(da's waar ook de stemming
is geheim l)
Op 't gebied van Godsdienst
zijn we gauw klaar: Handelen
overeenkomstig de Leer, welke
men belijdt; dus geen belijdenis
met de lippen alleen, maar doende
het Gpede, nalatende het Kwade
met inspanning van alle krachten,
zonder zich te verschuilen achter
dooddoeners, met welke men
alleen kan goedpraten. Waartoe
heeft God anders de wil gescha
pen Voorstander dus van den
vrijen wil? Wij weien wel beter,
Kersjaan, maar waarop het aan
komt, althans voor mij, is d a d e n
en vooial geen eigengerechtigheid
en meening van uitverkorenheid.
Ik heb grooten eerbied voor wer
kelijk vrome zielen en ware geloo-
vigen, die niet in staat zijn iets
kwaads te doen, als je ze zoo
gadeslaat of met hem (haar)
spreekt.
lk heb ze gekend in Axel en
ken er nog van" die brave, goed
hartige engodsdienstige menschen,
die ik bij name zou kunnen
noemen onder Katholieken, Her
vormden en Gereformeerden.
Ik zet de eersten voorop om er
de aandacht op te vestigen, dat
men niet verketteren mag op het
gebied van Godsdienst: de Ka
tholiek mag het den Protestant
met en de Protestant mag het den
Kitholiek niet doen. Ach, men
schen in Axel, je kunt toch zelf
ook aanwijzen in je omgeving
Christelijke menschen van ver
schillend geloof, waarvan ieder
moet getuigen: „Ik weet van hem
(haar) geen kwaad, al goedheid
en braafheid wat er aan is".
De twist en verdeeldheid, die
ook tusschen kerkelijke partijen
kan bestaan en bestaat, bestaat
niet zoo tusschen de menschen
persoonlijk. Merk je er 's Zater
dags op de markt iets van
Merk je er iets van, als bure of
buurman jarig is Er zijn zelfs
menschen, die zeggen Da stem
men, da doen ik eigentlijk nie
gerrenhet geeft ma moeite en
ruzie, zoolang me ier op de wereld
sien, most het ma vrede bluven
Eenvoudige woorden, maar uit
den mond van het kind en den
eenvoudige zult ge (vaak) de
waarheid hooren en lezen wij niet
Zalig zijn de armen van Geest,
en wat daai verder volgt. Ik wil
eerbiedig blijven jegens ieders
overtuiging, maar hij moet er naar
leven en handelen, Kersjaan.
Tenslotte, want ik hou mijn
hart weer al vast, als het in handen
komt van de Redactie.
Na het Prins Mauritsfeest,
Kersjaan, zond ik dhr. Vink ver
in de twintig bladen, aan ééne
zijde beschreven, waarop ik mijn
indrukken weer gat van alles,
wat ik gezien en gehoord had en
ook wenken gaf ten goede op
verschillend gebied; zoo'b.v. op
het gebied van goed lezen (daar
hoort heel wat toegoed uit
spreken en goed ten gehoore
brengen van proza en poëzie, ook
op het tooneel. Hij wist er geen
raad mee en schreef van „een
lawine". Hij was nog niet vol
doende opgesterkt ook, maar toch
had ik gaarne gehad, dat je er
een en ander van had kunnen
lezen.
En nu nog eens ten slotte Wat
je verzoek betreft aangaande de
krijgsgeschiedenis van Axellk
haat den oorlog, noem het een
schande voor de menschheid, dat
zooveel moord en doodslag, ver
nieling en diefstal van land kan
plaats hebben, zonder dat alle
andere mogendheden een „halt
toeroepen met .Naar huis, gauw
of je krijgt met ons allemaal te
doen, vooruitMaar die diverse
belangen, zie je, van handel,
kapitaal enz.Schreit het niet
ten Hemel, al die ellende, on
schuldige wezens toegebracht?
Je kunt geen krant meer lezen,
zonder je te ergeren, ook aan het
gemodder op conferenties
Je bent beter thuis in de forten
dan ik, Kersjaan. Informeer eens
bij de archieven te Middelburg
of Den Haag of bij groote stads
bibliotheken. Ik wil hier wel eens
informeeren.
Nu, Kersjaan, reik mij de hand
Er rit toch geen olie meer aan
Daaag, de groeten aan allemaal,
die naar me vragen
J BLANKERT, Rotterdam.
Marktberichten.
AXEL, ll Dec. 1937.
Ter markt van heden waren dt
prijzen, volgen» opgaaf van de
Vereeniging van handelaren in
granen, enz in Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen, genoteerd als volgt:
Tarwe regeeringsprijs, rogge
6,75 7,wintergerst 7,75—8,
zomergerst 7,758,haver 6,—
—6.25, groene erwten 9,00 10,
bruine boonen 8,009,00,
duivenboonen 8.00—9,00, paar-
denboonen 7.00—8,00, blauw-
maanzaad 29,00—30,00. karwei-
zaad 00,00—00,00, geel mosterd
zaad 00,00—00,00, lijnzaad 9,00
10,00.
HULST, 13 Dec. 1937.
Alhier waren de marktprijzen
als volgt
Tarwe regeeringsprijs, rogge
7,00—7,60, wintergerst 8,00—8,50
zomergerst 8,00—8,60, haver 6,
6,50, erwten 8,00 -10,50, paar-
denooonen 8,00—9,00, duiven
boonen 9,009,50, witte boonen
0,00—0,00, bruine boonen 8,00
10,50, lijnzaad 8,00-9,50,
blauw maanzaad 27,00—29,00,
mosterdzaad 00,00— 00,00, kool
zaad 0,00 00,00.
Rundvee aanvoer 8, verk. 4.
Varkens 17, 11.
Boter per Kg. 1,30.
Eieren per 100 stuks 0,00.
De Burgemeester der Gemeente
AXEL maakt bekend, dat eene
van den Gemeenteraad van Axel
des namiddags ten twee
ure, in het voormalige gemeen
tehuis zal worden gehouden.
Axel, 14 December 1937.
De Burgemeester,
BLOK.
Met blijdschap geven wij
kennis vande geboorte van
onzen Zoon
CORNELIS LEENDERT.
C. J. VINKE.
L. S. VINKE—Zeqers.
Axel, Magrette.
Wij garandeeren U, dat U geheel
naar wensch bediend zult worden.
Aanbevelend,
KERKSTRAAT 13.
Verlovingsringen
14 krts. goud
van af f 6 60.
Graveeren gratis.
Bij aankoop van een paar ringen
een leuke schaal cadeau.
van ouds en nu nog de meest
gevraagde kwaliteit ter vervanging
van ROOMBOTER in de keuken
en op de boterham.
Vraagt dit merk.
Alleenverkoop voor AXEL, bij
Denk aan een goed verzorgd
HET ADRES is hiervoor ter
Drukkerij van dit blad.
KcKrVblKAAl 13.
