Axelsche Courant.
ABDIJSIROOP
a__
Nieuws- eu Advertentieblad voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 50. Vrijdag 24 September 1937
Ken Uw Land.
Landbouw.
Gemengd Nieuws.
AKKER' S verstèrkte
Verschijnt
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Drukker-Uitgever J. C. VINK
Axel.
Tweede IrJlad.
Abussievelijk staat in het num
mer van Vrijdag, dat het stadhuis
is gebouwd in 1622. Ik meen
geschreven te hebben 1662, over
eenkomstig de vermelding. Wat
den toren van de Ned. Herv. kerk
betreft, vermeldt „De Provincie
Zeeland", dat in 1820 aan de
w e s t z ij d e een andere toren
werd opgetrokken, „welke echter
nog niet zoo hoog is, als die van
het stadhuis".
Me dunkt, de tegenwoordige
toren aan de z u i d z ij d e kan
(ook naar het uiterlijk te oordee-
len) niet in 1820 gebouwd zijn.
Ik meen, dat er een jaartal op
staat; misschien het jaartal eener
restauratie? (1865. Red.).
Ik veronderstel, dat vele lezers
nog gaarne een en ander willen
vernemen uit de geschiedenis van
omliggende gemeenten. Genoemd
werk bevat bovendien nog velerlei
merkwaardigs over Zeeland in 't
algemeen, o.a. „Bijlagen, ter be
antwoording van hetgeen door
„sommige schrijvers, in de laatste
„jaren over Zeeland en de Zeeu-
„wen is in het licht gegeven" (en
vaak onjuist is voorgesteld). Ver
der onderden titel „Reiswijzer
der Provincie Zeelan d",
o.a. Reiswegen, Verblijf- en Reis-
middelen (Logementen, Postwa
gens, Overzetveeren, Beurtschepen
met kosten voor passagiers en
vracht, Rijtoeren) vaak zeer in
teressant.
Axel had de volgende logemen
ten „Het Gulden Vlies" en „De
Witte Leeuw". Dit laatste waar
schijnlijk gezocht door zijn ligging
bij de Gentsche Vaart.
Vaste beurtschepen had Axel
toen nog niet. Het boek vermeld
daaromtrent De schepen varen
van den polder Beoostenblij
op alle plaatsen, waar heen zij
vracht hebben.
Ook Hulst had geen beurtsche
pen. Is er vracht, dan vaart men
van Welsoorde. 'Bij de beschrij
ving van de stad Hulst staat ver
meld „Voorheen had de stad een
goede haven. Ofschoon op last
van Karei V in 1527 uitgediept,
was zij echter in 1640 reeds
weder onbruikbaar. Van toen af
bezigde men het Hellegat. Door
de bedijking van den Riet- en
Wulfsdijkpolder in 1789 en de
toedamming van het Sas bij Lun-
tershoek ia 1821 is de vaart ge
heel van de stad verwijderd. De
schepen komen thans te Walsoor-
de (verschillend gedrukt) aan.
De rijtoer van uit Axel moetik
toch even overschrijven. Wijlen
de voorbeeldige rijtuigverhuurder
en koetsier, de heer Louis Wie
mes Sr., zal toen nog wel niet
gereden hebben. Wie dan wel
of ging het alleen met ae „seeze"
Nu, de karbiezen zijn volgepakt,
de „lange kanten" zitten netjes,
de mannen hebben hun pijp extra
gestopt endaar rijden ze
„Van Axel door de dreef van de
Oude Gentsche Vaart (de
„Dreve" is dus een dreef (boo
menlaan) geweest. Nu weet ik
waar de boomen vandaan kwamen
bij den kuiper Deij en wijlen dhr.
L. van Vessem 1) en langs de
dijken van Vissers- en Ka-
peil e-p o 1 d e r s naar Z a a m-
s 1 a g. (Het boek vermeldt geen
logementen of herbergen daar
enfin, er waren toen ook kanten
aan den diek 1)
Van daar langs de dijken van
de Margareta- en Ser Lippens
polders naar Neuzen. (Loge
menten„Het Vlissingsche Veer
huis" en „Het Schippers Huis";
meet niet).
„Neuzen was toen ook nog niet
„meer dan eene stad van den
tweeden rang. 211 h«ft
„oorsprong genomen uit eenige
„huizen aan het einde der Axel-
„sche vaart, welke in 1584 met
„vestingwerken omringd werden.
„Men slechtte ze weder in 1682.
„Bevolking 159 zielen. Axel
„2191! De Hoek, voorheen
„Vreemdijke, 1152 zielen".
Och, laat ik maar doorgaan.
We zaten, met de karbies open,
te smullen in Neuzen, maar we
moeten nog naar huis. Als allen
klaar zijn om weer in te stappen,
en dat duurt nog al eep poosje,
dan gaat het weer verder. „Voorts
„naar Den H o e k, en „van hier"
„(geen logement of herberg ver-
„meld) „langs de dijken van den
„Nieuw-Westenrijk- en Zevenaar-
Ben door den Koegorspolder
„terug".
Wat er alzoo op de rijtoer is
voorgevallen, kan ik alleen phan-
taseeren. Wat geniet ik van dit
boek! Gaarne wil ik er meer,
vaak hoogst interessant voor de
kennis van het nabije land, uit
vermelden, b.v. onder den titet:
„Ken uw Lan d".
J. BLANKERT,
Schieweg 154 B, Rotterdam.
We zijn maar reeds met den
titel begonnen. Red
Inkuiling van aardappels.
Ir. C. J. Drogendijk schrijft in
het Zeeuwsch landbouwblad
Door een in Noord Beveland
gevormde commissie, bestaande
uit verschillende landbouwers,
werd een onderzoek ingesteld naar
het optreden van blauw in aard
appelen en de bewaring in het
algemeen.
Deze commissie is van meening,
dat droogte, vooral in de maand
Juli, het optreden van blauw in
de hand werkt, en acht het waar
schijnlijk, dat door de droogte de
kali zeer moeilijk beschikbaar
komt. Daar scheutvorming en
herhaald omzetten het blauw
worden bevordert, werd ook de
vraag onder 't oog gezien Hoe
worden aardappels het best be
waard en hoe is de scheutvorming
tegen te gaan
De commissie komt tot de vol
gende conclusies
1. De aardappels moeten vóór
het onder winterdek brengen niet
worden omgezet, als ze reeds op
hun winterplaats liggen.
2 De hoop moet zwaar gedekt
worden, zoowel met stroo als met
grond. Speciaal geldt dit voor
den nok.
3. De nok mag nooit (ook niet
voor korten tijd) opengelaten wor
den en evenmin mogen er drai-
neerbuizen in de afdekking aan
wezig zijn.
4. De hoop moet onbeschut
liggen en niet achter gebouwen,
hagen of dijken.
5. Men zette niet vroeg om.
Voor den eersten keer liefst niet
voor half Februari.
6. Na de omzetting zwaar dek
ken en de aardappels met water
besproeien.
7. Met de tweede omzetting
eenige w^ken wachten.
8. Na elke omzetting weer flink
afdekken en speciaal geldt dit voor
den nok. Na Maart de aardappels
niet meer nat maken, daar de
scheutvorming dan juist toeneemt.
Hierna volgt een uiteenzetting
van het waarom van een en ander.
Het komt mij voor, aldus ir.
Drogendijk, dat de genoemde
commissie zeer nuttig werk heeft
verricht door het belangrijk vraag
stuk van de bewaring onder de
oogen te zien.
De vraag rijst of andere land
bouwers op grond van hun- er
varingen het met bovenstaande
conclusie eens zijn en zoo niet,
in welke opzichten zij een af
wijkende meening hebben.
Erkenning van organisatie door
landarbeiders.
Te Aagtekerke was geschil ont
staan tusschen eenige landbou
wers en de afd. van den Chr.
Landarbeidersbond, zoodat de
Regeering tusschenbeide trad en
als arbiter benoemde mr. C. A.
Prinsen te Roosendaal.
De arbiter heeft overwogen t
dat dit geschil slechts schijn-
baar handelt over de geringe ge-
vraagde looniverhaoelng (ome.
veer f 13,— per jaar voor de
vaste knechts), hetgeen bleek uit
de uitlatingen van de werkgeveis
en uit de omstandigheid, dat zoo
goed als niemand zich beriep op
de onmogelijkheid, deze verhoo
ging, met het oog op de bedrijfs-
uitkomsten, te dragen, op welke
omstandigheid ook door partij
anderzijds werd gewezen
dat het geschil in wezen handelt
over de vraag of een plaatselijke
arbeidersvereeniging dan wel een
afdeeling van een landelijke or
ganisatie mede richting zal geven
aan de loonsbepaling te Aagte
kerke, bij welk geschil valt op
te merken
bij de betrokken landbouwers
een ingeboren afkeer voordwarg
en eene eerlijke overtuiging, dat
het overleg met de plaatselijke
vereeniging voldoende was
bij de plaatselijke arbeiders
vereeniging in deze kleine ge
meente een slechts uiterst vaag
bewustzijn van de feitelijke zwakte
van haar positie bij het overleg;
bij de afdeeling der landelijke
organisatie een streven naar uni
formiteit met de regelingen in
andere gemeenten.
De arbiter heeft verder over
wogen, dat de goede verhoudingen
er door zullen worden gediend,
wanneer de betrokken landbou
wers zullen begrijpen, dat het
niet onredelijk is wanneer de
arbeiders hun positie, die van
nature zwakker is dan die van
de werkgevers, versterken door
toe te treden tot een landelijke
organisatie
dat de eensgezindheid tusschen
werkgevers en werknemers, welke
van verschillende zijden werd
geroemd, niet op te zware proef
mag worden gesteld, daar het
teekenend is voor gewijzigde ver
houdingen, dat zich reeds een
groep arbeiders heeft afgescheiden
en dat een tweetal landbouwers
een collectief contract heeft ge
sloten
dat de looneisch zóó matig is,
dat inwilliging daarvan zeer billijk
mag worden geacht, ook al strek
ken de voordeelen zich uit tot
arbeiders, die verklaren met een
lager loon genoegen te nemen.
Uitspraak doende in bovenaan-
geduid arbeidsgeschil, geeft hij
mitsdien de volgende beslissing
1. De arbeidsvoorwaarden in
de bedrijven van de landbouwers
in dit geding vormende partij
eenerzijds, zullen gelijk zijn aan
die, welke zijn opgenomen in de
collectieve arbeidsovereenkomst,
welke voor het jaar 1937/1938
tusschen de afdeeling van den
Christelijken Boeren- en Tuin-
dersbond te Oostkapelle en den
Nederlandschen Christel. Land-
arbeidersbond is afgesloten.
2. Deze arbeidsvoorwaarden
zullen gelden van 1 Sept. 1937
tot en met 28 Febr. 1938.
Mdb. Crt.
Chr Boeren- en Tuindersbond.
Het bestuur van de afdeeling
Zeeland van den C.B.T.B. besloot,
hoewel er nog enkele bezwaren
waren blijven bestaan, mee te
werken aan de stichting „Zeeuw-
sche Grondverbetering Mij". Als
vertegenwoordiger werd aange
wezen de heei J. Bosselaar.
Ook werd een afgevaardigde
aangewezen naar een vergadering
ter oprichting van een vereeniging
tot bestrijding van de runder-t.b.c.
Bij de bespreking van te geven
cursussen werd de wensch uitge
sproken, dat meer onderwijzers
van bijz. scholen zullen trachten
een akte land- of tuinbouw te
halen. Mdb. Crt.
Gevaarlek speelgoed.
Dinsdagmiddag trachtte een 14-
jarige scholier J. W. K. in de
ouderlyke woning te 's Graven-
hage een geweer-patroon te con-
strueeren.
Hy bezigde daartoe een patroon
huls, welke hy gevuld had met
een mengsel van boutskool en
kalium. Als lont gebruikte hij
een katoenen draad, welke in
petroleum gedrenkt was.
Nadat by de lont had aange
stoken, sprong de namaakpatroon
uit eikaar, waardoor de jongen
verwoudiugej^k^e^aa^duii
en wijsvinger van zijn linkerhand
waarby de top van den linker
wijsvinger waa afgerukt.
Ongelnk b(j draverijen.
Maandagmiddag zijn voor het
begin van de kortebaandrave-
rijen te Luinjeberd twee paarden,
die voor de sulkty waren ge
spannen en waarvan een der be
rijders op een verkeerde baan
reed, in volle vaart met elkaar
in botsing gekomen. De paardeu
vlogen tegen elkaar en waren
vrijwel op slag dood.
De pikeur Herder die een stok
in het onderlijf kreeg, werd zwaar
gewond.
Wreed.
De rijkspolitie te Alkmaar heeft
een onderzoek ingesteld naar eeu
ergerlijk geval van dierenmishan
deling. Een veehouder te Oudorp
had nl. van de uier van een
zyner dieren de tepels afgesneden
tengevolge waarvan de koe was
doodgebloed. Tegen den veehou
der, die het dier nadat het onder
hevige pynen was gestorven,
naar elders had vervoerd, is
proces-verbaal opgemaakt.
Maandagavond had te 'sGra-
venhage tusschen de blauwe tram
en een bestelauto aan de Schenk-
kade eefi botsing plaats, waarbij
de auto werd plat gedrukt tegen
een yzeren paal. De chauffeur
werd op slag gedood en een mede
passagier ernstig gewond. Een
derde persoon, een juffrouw uit
Voorburg, werd eveneens het
slachtoffer, doordat ze by het zien
van dit ongeval van emotie stierf.
Kindermishandeling.
In een zitting van de Rotter-
damsche arrondissementsrecht
bank is gebleken dat zich in de
afgeloopen jaren een verschrik
kelijk geval van kindermishande
ling te Rotterdam heeft voorge
daan. Hiervoor had zich te ver
antwoorden de 36-jarige R. G.,
huisvrouw van T. D., die als stief
moeder het toezicht had over
een tweetal meisjes, dochtertjes
van D. Gedurende het verhoor
bleek dat de jongste van de twee
de 14-jarige Pietje D., in Januari
van dit jaar op dergelijke wyze
werd mishandeld, dat zy in een
ziekenhuis moest worden opge
nomen. Uit de verklaringen van
deze jeugdige getuige bleek, dat,
toen zij haar stiefmoeder vroeg
of ze mocht gaan leeren zwem
men, deze hierover zoo kwaad
werd, dat zij een mattenklopper
greep en het meisje er mee te
lijf ging. Nadat zy het kind afge
ranseld had, schopte ze het, ter-
wyl het op den grond lag, via
de voorkamer naar de alcoof,
waar zy het onder een bedstee
trapte en de deuren dicht deed,
zoodat het meisje bijna geen
lucht kreeg.
Het kind, dat nu in eon in
richting is opgenomen en zich
daar overgelukkig voelt na al de
ellende, thuis ondervonden,lucht
te tegen den president van de
rechtbank haar hart. Zoo ver
telde zy o.m. dat zij met haar
zusje 's morgens reeds om zeven
uur de straat werd opgestuurd
om naar school te gaan, die pas
om negen uur aanging. Kwamen
ze dan 's middags om 4 uur uit
school om 12 uur bleven ze
over dan konden ze nog zoo
veel roepen als ze wilden, maar
zy werden niet eerder dan tien
uur binnen gelaten.
Den laatsten tyd gingen zy dan
ook maar meteen van school naar
een tante, die hen dan zoo lang
onderdak verschafte. Eten kregen
zy nooit, 's Morgens moesten de
stakkerds met een leege maag
naar school, terwyl ze hun twaalf-
uurtje van de school kregen.
Wanneer ze dan 's avonds warm
eten vroegen, werd hun dat een
voudig geweigerd, zoodat zy van
de goedheid van de buren afhan
kelijk waren. Het meest weerzin
wekkend feit van de verwaar-
loozing, dat tydens deze zitting
bekend gemaakt werd, was wel
het feit, dat de beide meisjes
nooit gebruik van de W.C. moch
ten maken.
De stiefmoeder trachtte zich te
verontschuldigen door te beweren
dat zy last van bedwateren had
den en op die manier maar ge
hard moesten worden,
Waarom hoest Ge zoo
Het is dan ook geen wonder,
dat de officier van justitie een
fel requisitoir hield, waarin hy
het gedrag van de vrouw hoogst
walgelijk noemde. Hy vond het
hoog tijd dat deze gemeene kwel
geest eens geducht gestraft werd.
Te meer daar zy naast deze
beide stiefkinderen no^ een paar
kinderen van haar zelf verzorgde
die het veel beter hadden. Een
bewijs te meer dat het niet aan
een ziekte ligt, die verd. be
weerde te hebben. Spr. eischte
derhalve een gevangenisstraf
voor den tijd van zes maanden.
Boekbeoordeelingen.
Kaas.
Welk vetgehalte en welke soort
Van de hand van Mej. Damen,
diëetiste en leerares in koken en
voedingsleer te Amsterdam is
onder bovenstaanden titel een
fiaurig boekje, verlucht met
interessante afbeeldingen ver
schenen.
De bedoeling van dit boekje
is de vier officiëele Nederland-
scbe kaasmerken te doen kennen.
Het bevat een verzameling nut-
tige gegevens en wenken, en
geeft een goed inzicht in de
soorten van onze Nederlandsche
kaas.
Allen die belang stellen in
warenkennis, zullen uit dit
boekje gegevens kunnen putten,
die zy slechts in weinig ge
schriften zullen aantreffen.
Het boekje kan worden aan
gevraagd bij het Zuivelbureau
te 's-Gravenbage.
„De Wandelaar".
Ons werd toegezonden het
Septembernummer van het tyd-
scbrift „De Wandelaar". Wie
dit blad kennen, kunnen ervan
zeggen: goede wyu behoeft geen
krans. Maar wie het nog niet
kent, vrage proefnummer, voor
zoover hy liefhebber is van
natuurschoon, van dieren of
planten houdt, of den sterren
hemel bewonderen kan.
We wezen reeds meer op de
hooge cultureele waarde van dit
blad en iedere maand, als we
het naslaan, worden we getroffen
ook door de zeer nette verzor
ging van de illustrate op mat
kunstdruk uitgevoerd. L.et zou
ons te ver voeren ieaeren keer
een beschrijving te geven van
den inhoud. Wie er kennis van
wil nemen, kan het aan de
redactie van dit blad ter inzage
vragen.
Voetbalvarla.
Alweer stelt de n.v. Louii
Dobbelmann te Rotterdam voor
liefhebbers van voetbal het
boekje „Voetbalvaria" ter ba-
schikking. Wie erom vraagt,
wordt het toegezonden. Maar
men moet opgeven of men het
verlangt voor den Kon. Ned.
Voetbalbond, den R.-K. Voetbal
bond, of den Chr. Voetbalbond,
want er zyn nu drieerlei boekjei
samengesteld om de verschil
lende uitdagen te kunnen aan-
teekenen. Voor het overige il
L
Neem toch de nieuwe versterkte
Abdijsiroop, het middel dat op bijna
wonderbaarlijke wijze Uw hoest be
dwingt. Akker's Abdijsiroop werkt
snel en krachtig bij hoesten, bij kou op
de luchtpijpen, bij acute en chronische
bronchitis, helpt heerlijk bij borst-
benauwdheid en asthma-aanvallen.
De uitsluitend van plantaardigen aard
zijnde werkzame bestanddeelen uit oude
geneeskruiden welke Abdijsiroop een we
reld-vermaardheid hebben bezorgd, werden
in de nieuwe verstèrkte Abdijsiroop nog
uitgebreid door de toevoeging van de hoest-
bedwingende stof „codeïne", die moet be
schouwd worden als het krachtigste middel
ter verdrijving van den hoest en van slijm.
De plantaardige extracten, in Abdijsiroop
verwerkt, werken als balsem op de ontsto
ken slijmvliezen van Uw borst en keel, die
daardoor worden geheeld en versterkt. Om
zijn gelukkige samenstelling noemt men
dan ook terecht de nieuwe verstèrkte Abdij
siroop ,,'s Werelds béste Hoest-siroop".
Flac. 90 ct., f 1.50, f 2.40, f 4.20. Overal verkrijgbaar,
Hoe grooter flacon, hoe voordeeliger het gebruik.
