Nieuws- eu Advertentieblad
voor Zeeuwseh-Vlaanderen,
No. 12.
DINSDAG I I MEI 1937.
53e .laai'2.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Bij de Marmergroeven
'i~yn
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De Spaansche revolutie.
Het nieuws, dat de laatste dagen
uit Spanje kwam, was nogal op
zienbarend in 't bijzonder dat
over zekere gebeurtenissen te
Barcelona, waar de anarchisten
met de regeering slaags raakten,
met het gevolg, dat een burger
oorlogje in den burgeroorlog ont
stond.
Van weinig minder belang dan
de gebeurtenissen te Barcelona
lijken ons eeni^e verschijnselen
in verband met het bombardement,
dat de Baskische stad Guernica
vernietigde. Over die schande
lijke zaak worden nog steeds in
de buitenlandsche pers kolommen
vol geschreven. Van rechtsche
zijde in Spanje gaat men n.l. door
te beweren dat Guernica niet
door 'n eskader vliegtuigen van
Franco in brand is gebombar
deerd, doch dat linksche ele
menten de stad in brand staken,
om Franco opnieuw van boos
aardigheid te kunnen betichten.
Het spreekt vanzelf, dat deze
lezing in enkele landen, als
Duitschland en Italië den lezers
bij uitsluiting van de andere en
vermoedelijk juiste wordt voor
gezet. Vooral de Duitschers zijn
ten aanzien van dit geval fel en
gevoelig. Zooals men weet, zou
den het zeer waarschijnlijk Duit-
sche vliegtuigen zij geweest,
waaruit de bommen op Guernica
werden geworpen. Daaraan wor
den nu nog berichten uit Tsje-
cho-Slowaaksche bron toege
voegd, behelzende, dat onlangs
duizenden bommen uit Duitsch
land naar Spanje zijn gebracht.
Het vervoer geschiedde 's nachts
met zware bommenwerpers,
In de Engelsche pers is aan
deze berichten veel aandacht be
steed. Zoo zelfs, dat de Duit-
sche gezant te Londen, de heer
Von Ribbentrop, gemeend heeft
een scherp protest te moeten laten
hooren. De uitwerking van dit
protest zal intusschen wel ver
zwakt zijn door het feit, dat Von
Ribbentrop, zich in de jongste
vergadering der niet-inmengings-
commissie verzette tegen een
voorstel, om aan de strijdende
partijen in Spanje een nota te
richten, houdende een aanbeve
ling om niet nog meerz.g. „open
steden" te bombardeeren. Dit
verzet dat door den Italiaanschen
afgevaardigde gesteund werd,
maakte uit den aard der zaak een
zeer pijnlijken indruk. Het vraag
stuk van het bombardeeren van
open steden, d.w.z. van een vrij
wel onbeschermde burgerbevol
king vormt een van de ijselijke
aspecten van de moderne oorlog
voering. Het geeft te denken, dat
Duitschland en Italië dit strijd
middel niet versmaadbaar schijnen
te achten.
Er zijn verder dan nog berich
ten over een andere merkwaar
dige activiteit der Duitschers ten
aanzien, van Spanje. Een lid van
de delegatie der Baskische regee
ring te Parijs, Francisco Basterre-
chea, een bekende persoonlijkheid
in de Baskische nationalistische
beweging en een vriend van den
Duitschen ambassadeur te Parijs,
graaf Welczeck, heeft aan Havas
bijzonderheden verstrekt over
voorsteilen tot overgave van Bil
bao, welke aan de Baskische
regeering van Duitsche zijde moe
ten zijn gedaan. De Duitsche
afgevaardigden begonnen, volgens
Basterrechea's mededeelingen,
met zachtheid te wijzen op de
sympathie van Duitschland voor
het Baskenland, een land met een
zuiver ras. Toen de Basken wei
gerden in de voorstellen te treden,
begonnen zij te dreigen. Zij ver
klaarden, dat Duitschland de
middelen bezat Franco de over
winning te bezorgen en dat zij
zelfs Bilbao zouden kunnen ver
nietigen met honderden vliegtui
gen en ander vernietigings-mate-
rieel. Hierna stelden de afge
zanten vragen over de autonome
regeering van het Baskenland en
Bilbao en kondigden aan, dat zij
zoo noodig overal elders in Spanje
in de verdediging zouden blijven
om al hun aanvalskracht te con-
centreeren in het Noorden en zoo
den val van Bilbao te bewerken.
Volgens Basterrechea zijn al
deze besprekingen op de Bas
kische legatie te Parijs gehouden
en ook nu nog wordt hij iederen
dag opgebeld door personen, die
hem uit naam van oude vrienden
dringende en vertrouwelijke me
dedeelingen willen doen. Na de
Duitsche bedreigingen heeft hij
alles medegedeeld aan den Spaan-
schen ambassadeur te Parijs.
Op de vraag of hij ook andere
bewijzen had ten aanzien van de
Duitsche interventie in het Bas
kenland zeide Basterrechea, dat
hij herhaaldelijk aanbiedingen
krijgt van wapenhandelaars, die
alle soorten oorlogsmateriaal wil
len leveren. Zij toonen een groote
hardnekkigheid in het verlangen
hem in zijn bureau te komen be
zoeken. Zij bieden groote beta-
lings-faciliteiten aan. Het zou
vaststaan, dat zij agenten van de
Gestapo zijn, die trachten de
zaken te vertroebelen.
Over mededeelingen als deze
van Basterrechea hoeft men zich
niet te verwonderen. Gewroet
achter de schermen behoort nu
eenmaal bij het onderhavige soort
van aangelegenheden. Ook aan
linkschen kant gebeurt het een
en ander, dat als het ontdekt
werd, „sensationeel" genoemd
zou wordendaar behoeft men
niet aan te twijfelen.
Het lot der Joden in
Daitschland.
De Duitsche minister van On
derwijs heeft een wet uitgevaar
digd, waarbij het den Duitschen
Joden verboden wordt den aca-
demischen graad van doctor te
behalen. Daar de wet Zaterdag
reeds in werking is getreden, be-
teekent dit dus, dat alle Duitsche
Joden, die aan de academies hun
sludies volbrengen, voor niets ge
studeerd hebben.
De eenige uitzondering, die ge
maakt wordt, is voor Duitsche
Joden, die hun dissertatie reeds
bij de faculteit hebben ingeleverd,
en dus slechts op hun promotie
wachten. De verordening geldt
ook voor het verkrijgen van doc
torsdiploma's door Duitsche Jo-
den in de faculteiten der medi
cijnen en tandheelkunde.
Onder het nieuwe verbod vallen
ook z.g. „halfbloeden" (Duitschers
met één ouder of twee groot
ouders van Joodsche afstamming).
Voor de „halfbloeden" is echter
bij de medicijnen en tandheel
kunde een uitzondering gemaakt.
Wanneer zij namelijk hun arts
examen hebben afgelegd en be
loven in het buitenland praktijk
te gaan uitoefenen en dus Duitsch
land te verlaten, dan zal hun na
het artsexamen nog gelegenheid
worden gegeven tot het behalen
van een doctor-diploma. Zij komt
hierop neer, dat Duitschen onder
danen (of zij volgens de Duitsche
wetten „halfbloeden" zijn, gaat
het buitenland niets aan) het ver
krijgen van den academischen
graad geweigerd wordt, tenzij zij
beloven hun vaderla.id te verlaten.
De nieuwe verordening treft de
Duitsche Joden wellicht het ergst
van alle, die tot dusver werden
uitgevaardigd. Wat kan een zoon
van Joodsche of half-Joodsche
ouders nu nog beginnen In het
leger wordt hij niet toegelaten
in het Duitsche arbeidsfront wordt
hij niet opgenomen; ambtenaar
kan hij niet wordenop het ge
bied der kunst kan hij zich even
min ontplooien, terwijl hij op het
gebied van den handel ingeperkt
is en steeds meer ingeperkt wordt,
zoodat Joodsche handelaren feite
lijk nog slechts voor Joodsche
cliënteele kunnen werken.
De hongersnood in China.
De provincie Szetsjoean wordt
reeds langen tijd geteisterd door
een hongersnood van ongekenden
omvang. Zoo erg is de bevol
king van „China's rijkste provin
cie" er aan toe, dat zij reeds
haar toevlucht heeft gezocht tot
het „witte slijk" als laatste mid
del om haar honger te stillen.
Het „witte slijk" smaakt niet
onaangenaam, maar het is bij een
te overvloedig gebruik volstrekt
doodelijk. Doch de uitgehon
gerde bevolking verhaast liever
het einde, dan nog langer de
marteling van een leege maag
te moeten verduren. De men-
schen delven het „witte slijk" en
eten er van tot hun honger ge
stild is. Duizenden zijn reeds
weinige uren na het gebruik in
eengezakt en gestorven. Vele
anderen verloren bij het delven
er van alle voorzichtigheid uit
het oog en werden begraven on
der aardstortingen, die zich in
het heuvelachtige land gemakke
lijk voordoen.
Dit massale gebruik van het
„witte slijk" als voedingsmiddel
bewijst niet alleen, dat de ge-
heele rijstvoorraad in de provin
cie uitgeput is, maar dat de be
volking zelfs niet meer met plan
tenwortels haar honger weet te
stillen. Meer dan 120 van -de
148 districten, die de provincie
Szetsjoean telt, worden door den
hongersnood geteisterd. Men
schat het totaal aantal Chineezen,
dat door de ramp getroffen wordt,
op ongeveer 50 millioen zielen.
Voldoende gegevens om zich een
oordeel te vormen omtrent het
sterftecijfer ontbreken, doch het
moet ontstellend hoog zijn, wan
neer men weet, dat betrouwbare
berichten gewag maken van alleen
in Tsjoengking reeds tien duizend
slachtoffers.
De vruchtbare bodem is ver
schrompeld onder de ongekende
droogte. Sedert vorigen zomer
is bijna geen druppel regen meer
gevallen. De oogst is verdord
en de boeren hebben geen geld
om van elders voedsel te be
trekken. Bovendien is het peil
der rivieren zeer laag, zoodat het
transport van levensmiddelen bui
tengewoon moeilijk is.
Inmiddels doen de autoriteiten
zooveel als in haar vermogen is
om den nood te lenigen. Groote
bedragen zijn uitgetrokken voor
de hulpverleening. Het interna
tionale comité voor hulpverlee
ning bij hongersnooden is even
eens bijgesprongen en heeft groot-
sche plannen ontworpen voor de
tewerkstelling van duizenden
vluchtelingen uit het honger
snood-gebied.
Ook andere Chineesche pro
vincies lijden aan voedseltekorten,
(Werdt Tirvoigdj<
i
Uit het Engelsch
33)
Neen, dat is niet noodig. Ik kan
telegrafisch voor alles zorgen, want ik
ben overtuigd, dat wij hier in de buurt
onzen slag moeten slaan.
Wanneer zien we u terug vroeg
lord Purbeck.
Beter dat we dit niet afspreken,
was het antwoord. Zaodra ik iets
weet, kom ik op de Abbey, maar ik
kan me onder deze omstandigheden
moeilijk binden.
Doe zooals u wilt, zei lord Put-
beck, met een voor zijn doen ongewone
gedweeheid. Maar u doet, alsof u
mijn strijd heelemaal alleen moet
voeren, is er niets dat ik kan doen
Hector dacht even na.
Ik zou graag eens met Jem Carter
willen praten,jzei hQ. Ik wil probeeren
uit hem te krijgen, hoe hij er toe kwam
te veronderstellen, dat ik de oorzaak
was van Bessie's verdwijning. Hij is
zeker in de groeve
Ik zal Budge opbellen en hem
opdracht geven u binnen te laten
wanneer u wilt. Nog iets
Ja. Wanneer Budge of u een ot
ander, vermoeden hebben omtrent de
wqze, waarop Casstay om het leven
Is gekomen, mij dat te willen mee
deden. Hij is doodgeschoten vóór hq
In zee werd gegooid. Misschien is
het niet onmogelijk, dat hij zijn ievea
heeft verloren bij een poging uw ge-
b«im te verdedigen.
Wij hebben ook gedacht aaneen
spion, antwoordde de graaf. Maar
wie En tot vandaag hebben we nog
nooit gemerkt, dat iets van ons geheim
was uitgelekt behalve u dan.
Dan moeten we het zonder die
gegevens zien te redden, zei Hector
en daarmee nam hij afscheid.
HOOFDSTUK XVIII.
Detectivewerk.
Hector ging op een draf naar het
postkantoor in het dorpachter de Abbey,
en verzond een heele setie code-
telegrammen aan verschillende leden
van de redactie van de Lyi x Het
langste was dat aan den hoofdredacteur
en het gaf Hector een heerlijk gevoel
van opluchting, dat hij weer volkomen
onbevangen tegenover Laurence Wra-
xill stond. Hij moest vrij lang op de
antwoord-telegramraen wachten en
toen deze hem verzekerden, dat al het
mogelijke zou worden gedaan, richtte
hij xijn schreden naar de groeven. Hij
had xoo goed en kwaad dit ging in
het dorp geluncht, in den tijd dat bij
op de telegrammen wachtte, zoodat hij
niet eerst weer naai huis hoefde. Toen
hij bij de groeven aankwam, zag hij
John Budge al in de poort staan, met
een vnendelijken grijns op zijn gezicht.
Kom binnen, mijnheer, zei hij,
bijna hartelijk. Ik had u al ver
wacht. Ik hoop, dat u niet weer een
van uw Japansche kunstjes op me zult
probeeren vandaag.
Neen, Budge, we vechten nu aan
den zelfden kant, zooals je wel zult
hebben gehoord, antwoordde Hector
ea itjn intuïtie deed hem zijn hand
uitsteken. De reus John Budge greep
zgn hand en bekrachtigde een vriend-
schap, die ze zeer noodig zouden heb
ben in de komende dagen.
Hector keek vol belangstelling om
zich heen, toen Budge, nadat hij de
poort gesloten had, hem voorging naar
zijn kantoor, langs een groep kleinere
gebouwen, die voor het aieerendeel
onbewoond waren, ofschoon bij enkele
een gl mp van stoere gestalten, die
lagen te slapen in ruwe kooien, terwijl
hier en daar iemand zat te rooken of
bezig was zijn potje te koken,
We hebben een échten marmet-
handel ook, maar op kleine schaal,
verklaarde Budge, die de belangstelling
van den ander opmerkte. De echte
arbeiders zijn nu daar beneden aan
het werk. Die mannen daar behooren
tot de nachtploeg, zij zorgen voor
hetgeen hier 's nachts wordt aange
voerd. Ze mogen niet uit de keeten
overdag. Als men zou zien, dat ze
niets deden, zou dit argwaan kunnen
opwekken.
Bijna zoo erg als in een gevan
genis, was Hectoi's opmerking.
Niet wanneer u bedenkt wat ze
betaald krqgen voor hun werk, zei
Budge, terwijl hij een stoel voor zijn
gast aansleepte en zelf op de tafel
ging zitten. Nu, mijnheer Yeldham,
ging hg voort ik ben heelemaal in
het vertrouwen van zijn lordschap en
in zijn telefoongesprek vertelde hij mij
over uw vermoedens aangaande Bessie
Calloway. Voor u aan het werk gaat,
zal ik u iets vertellen, dat Ik nog aan
niemand verteld heb, omdat ik bang
was haar moeder ongerust te maken
en ook omdat het ïqkt, dat het onmo
gelijk met Bessie in verband kan staan,
omdat haar beste kleeren allemaal weg
waran, Eu Martha )8 zoo trg zenuw
achtig.
En de opzichter vertelde hoe hij
gehoord had van dién kreet vlak na
middernacht. Ik heb de heele baai
afgezocht, mqnheer, maar ik heb geen
spoor van haar gevonden. Misschien
staat die kreet in geen enkel verband
met het arme kind, maar ik dacht dat
u het toch behoorde te weten, nu a
ons komt helpen naar dien schurk te
zoeken, die zijn lordschap's plannen in
de war dreigt te sturen.
Hector nam zqn pQp, stak deze aan
en tookte een tijd zwijgend,
Vertel me eens, Budge, zei hij
eindelijk, was u ook van meening,
dat ik de oorzaak was van Bessie's
verdwijnen
Neen, mijnheer Yeldham, was het
antwoord van Badge maar ik had
wel vermoedens tegen dien anderen
huurder, die glibberige pad. Hij was
in bed voor Bessie naar boven ging
en hij kwam pas beneden, nadat haar
moeder ontdekt had, dat het meisje er
niet was. En sedert dien tqd heeft hij
het huis nauweiqks veriaten. Iemand
kan niet op (wee plaatsen tegeiqk zqn.
U begrqpt wat ik bedoel?
Ja, ik begrqp wat u bedoelt, zei
Hector nadenkend. Maar ais ze nu
eens een afspraak hadden gehad, als
ze beiden eens uit huis waren geslopen,
alleen of samen en de man alleen zou
zQn teruggekomen, dan zou dat de
verklaring kunnen zqn van den kreet.
Maar niet van het feit, dat haar
Z mdagsche kleeren wegzqr, mqnheer.
Ze zou die toch niet aantrekken voor
een ontmoeting aan het strand, een
meter of wat van hun huis? hield
Budge vol,
Misschien niet, stemde Hector toe,
ofschoon hq aau een andere verklaring
dacht voor het fait, dat haar Zondagiche
kleeren vermist werden, een verklaring,
die hq voor zich hield.
Heeft u gehoord, wat Jem Carter
gisteravond heeft uitgehaald? vroeg
Hector, plotseling van onderwerp ver
anderend.
Lord Purbeck heeft het me ver
teld, mgnheer. Mqn handen jeukten,
om dien kwajongen eens een flink pak
slaag te geven. Het is geen onaardige
jongen, maar hq is stapelgek op Bessie.
Hoe hq het in vredesnaam in zqn hoofd
heeft gehaald dat lady Madge dat
bedoelde, is mq een raadsel. Wilt u
hem spreken, mqnheer?
Ja en liefst alleen, zei Hector.
Ik denk, dat ik meer uit hem zal
kiqeen, als u er niet bq is, Budge.
U heeft soms iets in uw optreden, dat
niet heel geruststellend is voor een
jongen man, die iets op zUn kerfstok
heeft.
De zwaar gebouwde opzichter sprong
van de tafel en glimlachte grimmig.
Ik ben niet zoo kwaad, als ik er
uitzie, maar deze onderneming zou
nooit hebben kunnen gelukken zonder
discipline. Ik zal u naar hem toe
brengen en u met hem alleen lateH.
Maar weest u voorzichtig. Hq weet
met. dat hij verdacht wordt op u ge
schoten te hebben. Hq is slecht ge
humeurd en somber ea kon u wel eens
te iqf willen gaan.
Oa maar voor, zei Hector, ik
ben nier bang voor mqnheer J. m.
De beide mannen liepen naar den
ingang van de groeven, een meter of
acht achter het kantoor. Deze ingang
bestond uit een tuw getimmerd atdak,