w
No. 78.
DINSDAG 5 JANUARI 1937.
52»* Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad ^~~~v
d
b
voor Zeeuwsch- Vlaanderen,
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Im men Buroemeester wordt
a
ó/C\ï
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKERUITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrïjdagvoormiddag 11 ure.
Terugblik.
Het jaar 1936, dat pas achter
ons ligt, heeft in vele landen
beroeringen en groote verande
ringen teweeggebracht. De be
wapeningen zijn toegenomen en
aan den politieken hemel is het
dan ook nog alles behalve zonne
schijn. Wel werden nieuwe
vriendschappen tusschen de mo
gendheden onderling gesloten en
oude bevestigd, doch geruststel
ling heeft dit niet gebracht.
Duitschland heeft in het
afgeloopen jaar zijn militaire po
sitie aanzienlijk versterkt. In het
Rijnland werden de oude garni
zoensplaatsen door de Duitsche
troepen weer bezet, wat hevige
beroering verwekte, doch een en
ander kon worden gesust. Het
Duitsche volk keurde alles goed
en bij een in Maart gehouden
volksstemming verklaarden zich
ruim 44 millioen kiezers voor de
besluiten der rijksregeering. De
diensttijd werd met 2 jaar ver
lengd en de regeering der Spaan-
sche opstandelingen mocht zich
in steeds toenemende mate in de
sympathie van het Duitsche volk
verheugen. Een handelsverdrag
tusschen Duitschland en Italië
kwam tot stand, terwijl ook het
Italiaansche keizerrijk door de
rijksregeering werd erkend. De
economische toestand van het
land bleef het afgeloopen jaar
zeer moeilijk. In September heeft
Hitler het zoogen. vier-jaren-plan
geproclameerd dat ten doel heeft
Duitschland van het buitenland
onafhankelijk te maken, wat be
treft grondstoffen en voedings
middelen. Ook heeft Hitier offi-
ciëel Duitschiand's streven naar
koloniaal bezit bekend gemaakt,
toen hij zeide, dat Duitschland
geen afstand kan doen van den
eisch tot teruggave van zijn" ko
loniën. De Olympische Spelen
zijn een succes geweest voor de
Duitsche regeering, zoowel in
binnen- als buitenland. De kerk
strijd heeft ietwat minder aan
leiding tot excessen gegeven,
doch een nabije vrede lijkt nog
zeer onwaarschijnlijk, mede door
de wet, die de geheele Duitsche
jeugd door inschakeling in de
Hitlerjeugd tot staatsjeugd heeft
gemaakt. De betrekkingen met
Oostenrijk zijn aanmerkelijk beter
geworden, doch Duitschiand's
streven naar bewapening blijft nog
steeds de grootste zorg baren.
In Frankrijk hadden weer
de noodige kabinetswijzigingen
plaats, die echter geen verbete
ring brachten. Groote stakingen
waren aan de orde van den dag
en door de herbezetting van het
Rijnland ontstond in Frankrijk
groote ongerustheid. Engeland
kon echter gelukkig de gemoe
deren kalmeeren en dreigend
oorlogsgevaar afwenden. De
financiëele positie van het land
is er in het afgeloopen jaar niet
beter op geworden en devaluatie
waartoe besloten werd, heeft het
land niet de voordeelen gebracht,
die de regeering er van ver
wachtte. Het blijft dan ook
tobben en tasten in het duister.
Voor Engeland was het
een gedenkwaardig jaar op veler
lei gebied. Koning George, wiens
zilveren regeeringsjubileum het
vorig jaar op luisterrijke wijze is
gevierd, overleed in Januari op
ruim 70-jaiigen leeftijd. De Prins
van Wales volgde zijn vader op
en werd op 22 Januari als Ed
ward VIII tot koning uitgeroepen.
In Juli werd door een zonderling
zoo iets als een aanslag op zijn
leven gepleegd bij een officiëele
plechtigheid. Het deed veel stof
opwaaien, doch de jonge koning
nam het niet zoo nauw en ver
trok kort daarop met een luxe-
jacht van een vriendin naar de
Middellandsche Zee, waarbij hij
verschillende staatshoofden be
zocht. Tot zijn reisgenooten be
hoorde ook de veelbesproken
mevrouw Simpson en dat gaf in
Engeland en Amerika aanleiding
tot allerlei geruchten en praatjes.
En de geschiedenis ligt nog
versch in het geheugen de
praatjes bleken gegrond te zijn.
Er was tusschen den koning en
mevrouw Simpson een groote
liefde ontstaan en ten slotte gaf
de koning zijn ministers het voor
nemen te kennen met haar in het
huwelijk te treden. Er ontstond
hierdoor een constitutioneele cri
sis en een week lang leefde de
geheele wereld in spanning om
trent den afloop van dit liefdes
avontuur. Het slot was, dat de
koning op 11 December voor
zich en zijn mogelijke nakome
lingen afstand deed van den
troon. Nog denzelfden nacht
verliet hij den vaderlandschen
bodem en vertoeft thans, zooals
bekend, in Oostenrijk. Of het
nog tot een huwelijk zal komen
met mevr. Simpson, zal misschien
de naaste toekomst ontsluieren.
Inmiddels werd op 12 December
's konings broeder, de hertog van
York, tot koning uitgeroepen,
zoodat zich het merkwaardige
feit heeft voorgedaan, dat Enge
land zijn derden koning had
binnen een jaar tijds.
Engeland heeft het afgeloopen
jaar ook heel wat te schipperen
gehad met het Italiaansch-Abes-
sinische conflict en een machtige
vlootdemonstratie in de Middel
landsche Zee en andere zuidelijke
wateren was er het gevolg van.
Gelukkig is ook dit met een
sisser afgeloopen. Wat de be
wapening betreft, kan ook Enge
land thans niet achter blijven bij
de andere groote mogendheden
en wordt het een ware wedloop.
Italië heeft den oorlog in
Abessinië gewonnen, wat mm
zoo noemt. Wat dit aan men-
schenlevens en financiëele offers
gekost heeft, zal wel nooit naar
waarheid bekend gemaakt wor
den, doch Mussolini kan voor-
loopig tevreden zijn over den
afloop van het avontuur in Abes
sinië. Op 5 Mei kon hij zeggen
De oorlog is door ons gewonnen
en op 9 Mei kondigde hij de
annexatie van Abessinië af en
werd koning Victor Emanuel tot
keizer van Etiopië uitgeroepen.
Het spreekt vanzelf, dat na de
geweldige opofferingen en krachts
inspanningen een reactie moest
volgen. Van verdere oorlogs-
avonturen schijnt Mussolini voor-
loopig dan ook afkeerig. Italië
heeft nu vrede en goede betrek
kingen met de andere mogend
heden noodig om weer wat op
verhaal te komen. Toch gaat
dit land ook voort zich vooral
ter zee en in de lucht geweldig
te versterken en dit zal het her
stel van het land op economisch
gebied zeker niet bespoedigen,
ondanks de daartoe getroffen
maatregelen.
Spanje biedt een hoogst
bedroevend schouwspel. Na tal
van stakingen, brandstichtingen
en oproeren, alle op zich zelf al
een geesel voor het volk, brak
in Juli een bloedige burgeroorlog
uit, waarvan het einde nog niet
is te voorzien. Het eens zoo
trotsche Spanje wordt thans van-
eengereten en zijn bodem door
drenkt van het bloed zijner broe
ders en zusters. Met groote ver
bittering wordt er gestreden en
de krijgsverrichtingen schijnen
thans wel in eenzelfde stadium
te verkeeren als destijds in den
loopgravenoorlog aan het Wester
front.
Maanden geleden reeds werd
de val van Madrid aangekondigd,
doch nog steeds is geen beslis
send resultaat bereikt; het blijft
moorden en verwoesten en de
vraag dringt zich opgaat het
Spaansche volk zich zelf geheel
uitmoorden, moet de laatste drup
pel bloed vergoten en alles met
den grond gelijk gemaakt worden
Het gaat er inderdaad op lijken
en met spanning wordt het ver
loop ook door de mogendheden
gevolgd, die, wie weet, wat voor
munt ze uit deze hel denken te
slaan.
Voor België was het even
eens een ongunstig jaar en er
heerschle groote verwarring,
voortspruitend uit ontevredenheid
over den algemeenen toestand.
De malaise waaraan men door
de devaluatie van de belga een
einde had willen maken, bleef
voortduren en de algemeene
volkswelvaart is met de devaluatie
niet gebaat gebleken. Slechts bij
de banken en voor de industri-
ëelen is de toestand eenigszins
verbeterd. De algemeene ver
kiezingen brachten een belang
rijke verandering teweeg in de
sterkte der politieke partijen.
Het nieuwe ministerie-Van Zee
land plaatste op zijn programma
hervormingen op vrijwel ieder
gebied, doch de algemeene toe
stand bleef verre van kalm. Op
het gebied der buitenlandsche
politiek vormde de rede van
koning Leopold op 14 October
in den ministerraad een sensatio-
neele gebeurtenis. De koning
heeft daarbij zijn meening gezegd
nopens België's toekomstige be
trekkingen en verplichtingen in
verband met de herziening van
het verdrag van Locarno na
Duitschiand's uittreding. Hieruit
blijkt, dat België het belang van
een zelfstandige buitenlandsche
politiek begint in te zien.
De Balkan-staten hiel
den zich in tegenstelling met
vorige jaren vrijwel rustig en
schokkende gebeurtenissen kwa
men daar niet voor. Slechts in
Griekenland bleef het voortdu
rend vrij roerig en wordt daar
thans met straffe hand de dicta
tuur uitgeoefend.
De Scandinavische lan
den deden ook niet veel van
zich spreken. Over het algemeen
deed zich daar een opleving in
den economischen toestand voor
en speciaal in Zweden schijnt
dit het geval te zijn. Of dit
echter bestendigd zal blijven,
moet afgewacht worden.
In het Verre Oosten,
met name in Palestina, Japan en
China is het uiterst roerig ge
weest en herhaaldelijk kwamen
botsingen voor. Het blijft daar
een broeinest, waar het gevaarlijk
is de hand in te steken. Meer
malen heeft een oorlog tusschen
China en Japan gedreigd, terwijl
zich in het Hemelsche Rijk zelf
allerlei opstandige bewegingen
voordeden. Bedenkelijk blijft de
inmenging van Rusland in de
AXELSC
ijn i'
S3.
A
Vlaan»8Che schets door
dr. J. RENIER SN1EDERS.
24)
Overal herhaalde men, dat de ge
meente op krukken sprong en dewijl
er geen kundige en machtige hand was,
die haar rechthield, zij gevaar liep
weldra reddeloos verloren te gaan.
Zonderlinge omkeer I
Eenige jaren geleden, toen Klipper
In groot aanzien stond en algemeen
geëerd en geacht werd, kwam dit,
omdat hij eensklaps duizend gulden
rijk was geworden thans schreeuwde
men tegen den burgemeester, wien men
verweet den ondergang der gemeente
te bewerken, omdat men overtuigd
was, dat hg weldra geen rooden duit
meer zou bezitten.
Voorheen had hg verstand, geleerd
heid en invloedthans was hg een
verwaande suf, die op de medewerking
noch van van hoogere ambtenaren,
noch var. provinciaal testuur of mi
nisterie mocht aanspraak maken. De
refrein van het oude volkslied is en
biqft waarheid:
'tQeld is de haan die koning kraait j
De spil waarop de heele wereld draait.
Nog hetzelfde jaar werdsn de goe.
deren openbaar geveild. Niet lane
daarna zag Klipper zich genoodzaakt
ook zqn huis te verkoopen, teneinde
*gn zaken te regelen en nog kwam
hg er niet tc.e zulks te bewerkstelligen,
dan door de gewillige toegevendheid
Van iQn tchuldeiicherg»
Nooit hield een minister zqn porte
feuille zoo stevig onder den arm, als
Klipper zich nu aan het burgemeesters
ambt vastklampte. Dat was ook sqn
reddingsplank en vast had hg besloten
de giootste onweders het hoofd te
bieden, teneinde niet geheel en gansch
uit den maatschappeiqken kring, waarin
hq eenige jaren geleefd had, wegge
slagen te worden.
De gemeentenaren drongen echter
aan op zqn ontslag en spaarden hem
noch spotternqen, noch verwqtlngen,
noch bedreigingen doch niets mocht
baten, Klipper hield het hoofd recht.
De wanorde in de gemeente-admini
stratie was ten top geslegen en soover
waren de oneenigheid en twist gekomen,
dat het hooge bestuur geraden vond
tusschen beiden ie treden, teneinde
grootere ongeregeldheden te voorko
men.
De bemoeiing der afgezonden amb
tenaars had dan ook voor gevolg, dat
Klipper, die wel gewaar werd dat de
reddingsplank, waaraan hq zich na de
schipbreuk had vastgehouden, hem
ihans voor goed ontschoot, zqn ontslag
Indiende.
Het duurde niet lang, of de eertqds
zoo weelderige burgemeester bevond
zich in een zeer neteligen toestand.
Hq klaagde zqn nood aan zqn menig
vuldige vrienden, die hem zoo dikwqis
de ondubbelzinnige Bewijzen van aan-
gekleefdheid hadden gegeven, doch
niemand scheen zich over zqn lot te
bekommeren zqn brieven bleven on*
beantwoord.
Noch de hooggeplaatste ambtenaars,
welke zoo dikwqis het rooken van
het fgestgebraad, zqn keurige wqnen
geroemd hadden, noch de adeliqke
grondeigenaars der streek, die met bera
gemeenzaam schenen op en af te gaan,
wilden zich herinneren, dat zq eens
iemand gekend hadden, die mqnheer
Bernardus Klipper heette.
Even doof waren de liefhebbers van
schoone letteren, welke onder het loof
der boomen, naast de mythologische
standbeelden gezeten, vroeger de vooi*
lezing zqner roerende kindergedichten
hadden bewonderd.
Wanneer de arme Klipper aan de
huisbel kwam trekken, maakte men
zich spoedig van kant, evenals de
slechte betaler bq het altqd ontqdig
verschqnen van een schuldeischer.
Reeds verscheidene maanden be
woonde Klipper wederom het nederig,
voorouderlijk huis, hetwelk tqdens zqn
schuldvertff-ning juist te huur was.
Weken lang bleef hq drie of viermaal
staan droomen op de plaats, waar
eertqds zQn wrqfsteen stond, maar kon
niet besluiten tot het hernemen van
zqn vernederend ambacht.
De wrqfsteen kwam hem voer als
een verschrikkelqke pqnbank de verf-
kwasten schenen hem geeselroeden te
zqn, welke het onverbiddeliqk nood
lot in de hand hield, oti hem wreed
aardig te martelen. Maar toch boog
hq toch legde hq eindeiqk het hoofd
gewillig neder. De nood sprak harder
dan zqn gekwetst eergevoel. De hon
ger had de overhand op zqn verwaand
karakter. In het eerst, toen hg weder?
om met zqn verfkwast over het hout
ging, kwam het den géwezen burge
meester voor, alsof hq met zqn huis
houden in een geheel vreemd land,
tusschen menschen met andere zeden,
'verplaatst was geworden. Het was
alsof er een andere hemél boven zqn
hoofd hing en het volk een taal sprak,
waarvan hq geen enkel woord verstond,
Dikwqis stond hq roerloos voor den
wrqfsteen en dacht bq zich zeiven,
dat hq de speelbal was geweest van
een zonderlinge droom, welke ver
scheidene jaren geduurd had en meer
dan eens gebeurde het, dat hq voor
den spiegel bleef staan en bq zich
zeiven vroeg, of de persoon, welke
hq zag, wel wezenlpk Klipper was.
Met den tijd echter werd hq wqs
uit zqn nieuwen maatschappeiqken
toestand en zou er misschien in gelukt
zqn zich met zqn lot tevreden te stellen,
indien zqn vrouw niet af en toe eenige
druppelen gal in zqn levensbeker ge
mengd had. Louisa, die In de laatste
jaren de verkwistingen van den ver
waanden burgemeester met het iqdend
oog van een onnoozel mensch had
gadegeslagen, was na den volledigen
ondergang eensklaps geheel onhandel
baar geworden. Kopper beweerde, dat
het haar in het hoofd scheelde en zulks
altqd te vreezen was van Iemand, wiens
bloed te warm en te opbruiscbend was.
De gewezen burgemeesters-vrouw
was van den morgen tot den avond in
zqn omgeving en dreigde hem wel eens
met kooitang of schuimspaan.
Wanneer de verver somtqds een
oogenblik bq haar kwam zitten rooken,
wist zq het gesprek altqd zoo te draaien,
dat het eindelijk op den voorspoediger,
tijd van vroeger dagen uitliep. Dan
•haalde zq haar ouden vader, den spaar-
zamen uitwqkeling, Konstant Leroux
uit- het graf, om hem in de tegen
woordigheid te brengen van den ver
waanden burgemeester, die met zqn
ongehoorde gekheden geheel zqn for
tuin verspild had. Zoodra zq hier
over begon, rookte Klipper snel voort
en liep, na een onophoudeiqk schok*
schouderen, zonder spreken weg.
Zoo dikwqls Louisa Leroux den voet
op den zolder zette, geleek zq aan
iemand, die door een aanval van razer-
nq wordt aangetast. Hetgeen haar,
daar onder de dakpannen, zoo kwaad
maakte, was niets anders, dan eea
ontzagiqke menigte boekdeelen, welke
men daar, evenals tichelsteenen, had
neergestapeld het waren de .Kinder
gedichten'' In «es deelen, groot octavo
met prachtige platen, aan wier uitgave
een aanzieniqke som besteed was en
waarvan de schrqver nooit een enkel
exemplaar verkocht had. Bq het ver
koopen van den inboedel hadden de
schuldeischers met eenparigheid van
stemmen besloten, een uitzondering te
maken voor dat ontzag jk aantal boe
ker, welke volgens verzekering van
deskundigen, zelfs de vracht niet waard
waren.
Boven op die zonderlinge bibliotheek,
treurige getuigen van voorbqzqnden
roem, lag nog een lijvig handschrift
van onafgewerkte gedichten, welke de
huisvrouw, in een vlaag van onbe-
schrfcflijkc verbittering, op zekeren dag
geheel afwerkte met dezelve in de
gloeiende kachel te werpen. Wanneer
K'ipper wist, dat zQn vrouw op den
zolder was geweest, dan voorzeker
kwam hq geheel den dag niet uit zqn
werkhuishet was alsof Louisa daar
boven onder de dakpannen bü ai die
gedich'en zich ging bezielen om met
ongehoorde welsprekendheid onafge
broken uit te varen tegen alles wat in
zoo korten tqd haar eikenhouten kas
had leclz geplunderd.
Selm Sokkers kwam soms een oogen
blik staan praten met zqn ouden heer,
doch streek spoedig heen, zoodra hq dé
item hoorde van de juffrouw, sooals hü
haar altqd bleef noemen.
