Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwseh- Vlaanderen, No. 62 DINSDAG 10 NOVEMBER 1936 52e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Buitenland. FEUILLETON. Hoe men Burpmeester wordt. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt 12 Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franc© ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure. De revolutie In Spanje. De verliezen van den thans bijna vier maanden durenden burger oorlog worden te Parijs geschat op 200.000 dooden. Een vierde deel hiervan zou op het slagveld gesneuveld zijn, de overige 150- duizend menschen zouden zijn vermoord of gefusileerd, dit laatste al dan niet na een voorafgaand vonnis. De schade die aan het bankwezen, de landbouw, indu strie en scheepvaart door dezen oorlog is toegebracht, is enorm en valt bij benadering nog niet te schatten. Alleen reeds de handel met het buitenland lijdt een schade van 200 inillioen peseta, terwijl het verlies van het volksvermogen op 20 milliard peseta wordt ge schat. Naar Reuter Zondag uit Londen meldde, was toen aldaar op het departement van buitenlandsche zaken een telegram uit Madrid ontvangen met de mededeeling, dat de opstandelingen van hel Westen en Zuiden de Spaansche hoofdstad binnenrukten. Ongeveer tezelfdertijd meldde Reuter uit Lissabon, dat volgens daar ontvangen berichten de troe pen van Varela de Puerta del Sol hadden bereikt, een der voor naamste toegangswegen van Ma drid. Er werd fel gestreden. Deopstandelingen zouden reeds 's ochtends 10 voorelven de hoofd stad bereikt hebben. Naar Havas uit Madrid meldde, hadden de aanvallen van de recht- schen op Leganes en Carabanchel den heelen nacht van Vrijdag op Zaterdag voortgeduurd. De troe pen van de oude regeering zouden evenwel hardnekkig tegenstand hebben geboden en geen voet breed geweken zijn, zoo hun mak kers in staat stellende de verster kingen om de stad nog steeds te verbeteren. Tanks en vliegtuigen steunden de verdedigers. In den loop van den ochtend moeten de verdedigers echter tot wijken zijn gebracht. De aan- vallers drongen hen in den sector van CarabanchéT vier K.M. terug en bezetten de kampementen van Retamares en Carabanchel Alto. Voorts wisten zij de staatsgasfa-» briek en den Cerro de los Angeles te bezetten. Meer naar het Westen bezette de colonne Casteljon de Real Casa del Campo. Het schijnt, dat Franco met het bevel tot den hoofdaanval gewacht heeft tot de laatste toebereidselen voor de bezetting van de stad getroffen waren. In de étappe- plaatsen waren naast de reeds daartoe afgezonderde afdeelingen gendarmerie duizendenfalangisten en carlistische miliciens verza meld, die tot opdracht hadden onmiddellijk na de bezetting van Madrid de orde te herstellen en de stad van communistische ele menten le zuiveren. Ook werden tanks gereed gehouden om deel te nemen aan de eerste gevechten in de straten van de stad. De verdedigers van de stad hadden intusschen, na het vertrek der regeering, een commissie van verdediging gevormd onder voor zitterschap van generaal Miaca, den regeeringsafgevaardigde com mandant van de tweede divisie, wien twee leden van de socialis tische partij als secretarissen wa ren toegevoegd en voorts als com missarissen twee leden van de communistische partij vooroorlog, twee vertegenwoordigers van de jeugdbeweging der vereenigde so cialisten voor de openbare orde, twee leden van het nationaal vak verbond voor de productie, twee leden van het algemeen arbeiders- verbond voor de voedselvoorzie ning, twee linksche republikeinen voor de verkeersmiddelen, twee leden van de republikeinsche unie voor de financiën, twee leden van de libertijnsche jeugd voor den inlichtingendienst, twee syndica listen voor de ontruiming van de stad. Omtrent den toestand in de stad zelf meldde Havas Het kanongebulder is heviger geworden. Het gedreun van de stukken der regeeringstroepen, die in de stad staan opgesteld, ver mengt zich met de ontploffingen van de granaten der opstandelin gen. In de volktijke buurt Lavapiés zijn verscheidene huizen bescha digd en ook reeds eenige slacht offers gevallen. De bewoners hebben hun huizen moeten ver laten teneinde geen gevaar te loopen door vallende brokken puin getroffen te worden. Inplaats van vliegtuigbommen, zooals de laatste weken, komen thans gra naten op de stad neer. Tal van winkels hebben hun deuren gesloten, aangezien het geheele personeel in enkele uren tijds gemobiliseerd en naar het front gedirigeerd is. De militietroepen houden hard nekkig stand in de loopgraven, die vlak om Madrid liggen en voeren een feilen strijd met de opstandelingen. Er doen optimis tische geruchten de ronde vier honderd Marokkanen zouden ge vangen genomen zijn. Inmiddels duurt de uittocht van vluchtelingen voort. Wie niet over een wagentje beschikt, draagt een matras op den rug. De menschen praten niet veel meer, in tal van wijken staan menschen en dieren sitil en dicht opeenge pakt tusschen stapels vormlooze voorwerpen, die op bedden en stoelen lijken. Voortdurend dreunt het kanonvuur. Havas verneemt uit Valencia, dat de ministers daar de een na den ander per auto uit Madrid zijn aangekomen. De regeerings- diensten werden ondergebracht in het oude paleis van den markies Benicarlo. Hier is dadelijk een ministerraad gehouden. Inmiddels is de strijd om Madrid nog steeds niet beslecht. De tegenstand der regeeringstroepen en vooral de wensch van generaal Franco, Madrid zooveel mogelijk te sparen, vertragen de inneming van de hoofdstad. Vojgens een bericht van recht- sche zijde zijn de troepen van generaal Varela reeds aanmerke lijk gevorderd en is het centrum van Madrid practisch reeds in hun handen. De stellingen op den rechteroever van de Manza- nares zijn thans versterkt en het station, ziekenhuis en universiteit zijn reeds in handen der rechtsche troepen. Uit Madrid wordt voortdurend materiaal ter versterking aange voerd en de bevolking staat de regeeringstroepen met de grootste koelbloedigheid bij. In de stad zelf vervuilen de vrouwen de posten van de mannen, die naar de fronten vertrokken zijn. In de metro worden de passagiers door vrouwelijke conducteurs bediend. De bombardemenien zijn niet van de lucht. De bevolking heeft tnstructies ontvangen, om, wanneer de recht sche troepen Madrid binnentrek ken, hun huizen tot vestingen te maken en van daaruit den bloe- digen strijd tegen legioensoldaten en Mooren voort te zetten. Grijsaards, vrouwen en kinderen, allen moeten dan het hunne er toe bijdragen, Madrid tegen den vijand te verdedigen. Op alle hoeken van de straten moeten barricades worden opgericht en flesschen met brandende benzine moeten naar de binnenrukkende tanks en geblindeerde auto's worden geworpen. Amerika. Na de glansrijke overwinning, waarmede President Roosevalt is herkozen, is het geen wonder, dat de nieuwsbladen allerlei bizonder heden omtrent zijn persoon be schrijven. Zoo lezen wij van hem het volgende Franklin Delano Roosevelt is den 30sten Januari 1882 in Hyde Park, New York, geboren. Hij leefde in zijn jeugd het leven van den jongen landedelman. Hij groeide met de kinderen van de bevriende Vanderbilts en Rogers op, studeerde te Harvard en Co lumbia in de rechten en begon in 1907 zijn advocatenpractijk. Zijn politieke actie ging aan vankelijk vooral tegen de demo cratische partijmachine Tammany Hall van New York. In 1912 was hij een der sterkste propagandisten van Wilson. Deze laatste be noemde hem ter belooning tot staatssecretaris van het ministerie van marine, een ambt dat ook de groote Theodore Roosevelt, een verre neef van den herkozen pre sident, eens bekleed had. In 1920 stelde de democratische partij hem candidaat als vice-pre sident der Vereenigde Staten. In het felle verzet tegen den Vol kenbond, het werk van Wilson, leden echter de democraten de grootste politieke nederlaag, welke zij ooit te verduren hadden. Het daarop volgende jaar trof Franklin Roosevelt een ziekte, welke zijn politieke carrière ge heel dreigde te vernietigen. Na een kuur in den winter van 1921 werd de athletisch gebouwde, door sport gestaalde ijzersterke man door een geheimzinnige kwaal aangegrepen. De genees- heeren stonden voor een raadsel, doch na 72 uur bleek, dat kinder verlamming van hem een onge lukkige had gemaakt, die hand noch voet bewegen kon. Met onbuigzame energie heeft Franklin Roosevelt deze vreeselijke ver minking bestreden. Na een half jaar kon hij tenminste de armen weer bewegen, doch het zou nog twee jaar duren, alvorens hij na een kuur ook de controle over zijn beenen zou verkrijgen. Daarna kon hij zich zelfs zonder krukken voortbewegen, maar steeds moet zijn geheele onderlichaam door ijzeren beugels gestut worden. In 1924 begon Roosevelt zich weer in het openbare leven te bewegen. In 1928 werd hij tot gouverneur van New York ge kozen, terwijl hij twee jaar later werd herkozen. In zijn functie van gouverneur deed Roosevelt van zich spreken door radicale plannen ter bestrijding van de werkloosheid. Na zijn verkiezing tot president der Ver. Staten in 1932 heeft Franklin Delano Roosevelt voort durend de aandacht van de ge heele wereld op zich gevestigd door zijn gewaagde plannen tot bestrijding van de crisis. (Wordt vervolgd). AXELSCHE Viaaikscne scuets uuui dr. J. RENIER SN1EDERS. 11) De mitdaging was al te tergend juffrouw Klipper ondeibralc den spre ker Welnu, die kakeiarg moet ophou den, riep zijtegen Zondagnamiddag noodig Ik de buurvrouwen en eenige goede kennissen. De horlogeketting is verdiend, dacht Selm, voldaan over den uitval van zijn listig plan. Welgemoed hernam hij zijn liedje en droeg het paardentuig uaar den stal terug. VII. OP DE KOFFIE. Eerste Bedrijf. Nooit was het bij mijnheer Klipper zoo druk als deze dagen. Dejuffiouw deed de vloeren schuren, de kasten, tafels en stoeien boenen en maakte de noodige toebereidselen tot bet kleine feest, netweik den volgenden Zondag namiddag moest plaats nebben. Haar man ging in dezelfde week nog tweemaal naar de stad, met het aoel om de nitgave van het eerste deel zijner gidicnten te bespoedigen..,.., Met veel moeite verkieeg hij van zijn uitgever dat het boek, hetwelk een zue gewichtige rol moest speien, eenige «azen voar de kiezing gereed zeu zijn. Van den uitgever liep hij naar het kanioor van het weekblad en verkreeg van zijn tafelvriend den redacteur, de verzekeiing, dat men zijn tegenstander oen rentmeester, volgens de gegeven nota's, een hagelbui van laster op het honfd zou werpen en integendeel mijn heer Bernardus Klipper de kroon van zedelijkheid en kennis op het hoofd drukken. Terwijl de redacteur in de hevigste bewoordingen en bedreigingen tegen den rentmeester uitviel, schoof Klipper achteloos een banknoot van vijfhonderd franken op de tafel, welke in het vuur der redeneering, door zijn tusschenspreker als een stukje papier zonder waarde, werd opgenomen en terzijde gelegd. Terwijl Klipper nog In de stad was om zijn kiezingsgeschut met schroot te Iaden, was zijn knecht met minder dan hij werkzaam, om zich van de hem opgelegde taak te kwijten. Ofschoon juffrouw Klipper duidelijk te kennen had gegeven, dat zij voor nemens was enkel de buurvrouwen te noodigen, ging Selm, na hiertoe in het geheim de machtiging van zijn heer te hebben bekomen, zonder onder scheid bij al degenen, welke op de kiezerslqst stonden ingeschreven. Ove* al, na de vrouw des huizes te hebben uitgenoodigd, had hij erbij gevoegd, dat men niet vergeten mocht de kin deren mede te brengen, die zich met den kleinen Konstant recht goed zou den vermaken. Des Zondags, kort na den middag, stond de tafel bQ Klipper gereed. In het midden prqkte eene reusachtige pruimentaart aan eik der twee uit einden van de tafel stonden bergen van boterhammen cn geurige wafelen j en tussehea deze twee hoofdstukken, levendige bewijzen van juffrouw Kllp- pei's bekwaamheid, prijkten borden met beschuiten en Spaansch brood, schalen met ossentong, gerookt vleesch, zoo dun gesneden als kladpapier, en kristallen flesschen met sneeuwwitte anijssuiker. Voeg bij dit alles de por- celeinen borden en koffieservies met gouden boord en dessertmessen met zilveren heft, kostbare tafelgerieven van wijlen mijnheer Konstant Leroux, en men zal moeten bekennen, dat juffrouw Klipper tiotsch mocht zijn op hare tafel. Zoo, ginds komt de vrouw van den notaris, zei Selm, die voor het raam stond. Wat zie ik, riep juffrouw Klipper verwonderd, haar drie kinderen Zou z{| zich schamen die kleine schel men in mijn huis te brengen? Dat is wel vrijpostig. Vrijpostig, ja, mompelde Selm, terwgi hQ de klink van de deur zacht omhoog hief, teneinde zich, indien zulks noodig mocht worden, buiten het bereik te stellen der huisvrouw, in wier stem en houding hg reeds de voorteekenen van een naderenden storm meende te ontwaren, Maar de hemel beware mQ toch, riep juffrouw Klipper, op den toon van eenen schildwacht, die een vgandeigke patrouille sief aankomen, daar aan den omdraai komt de vrouw van den hoefsmid met haar twee kinderen, of liever met haar twee baanstroopers aan de hand I En ginds is de vrouw van den schoolmeester, met één twee.,, drie jongens en een meisje! Waarom brengt zg het vijfde, dat inde wieg ligt, ook niet mede?,,.. Selm,Selm I wel heb ik van mgn leven I wie heeft al dat klein gespuis genoodigd Sein De knecht, niet teu onrechte ver ontrust over den dreigenden uitroep, die hem als een kletsenden voermans- zweep om de ooren klonk, was reeds de deur uit. Selm I e, die domoor, vervolgde de hulsvrouw met klimmend ongeduld ik wil volstrekt ai die kleine deugnie ten, vooral die kleine frnitscheimen van den hoefsmid, in mqn huis niet! En waar is Klipper? Neen, dat zal niet gebeuren, zoolang ik nog baas ben in mgo huis IKlipper, waar zgt gg Klipper had zich op den zolder ver borgen en bg zichzelvenoverlegd.dat het raadzaam was, eerst na het bedaren der hagelbui, die op de schouders van zgn knecht alleen sou neervallen, te voorschgn te komen. En ginds, langs het binnenpad, komt de vrouw van den landmeter mei twee meisjes en twee Jnngens I riep juff ouw Klipper op een onbeschrgf- igken toon van verbazing en gram schap; ginds komt nog ai meer volk, dat zelfs in onze buurt nog niet te huis behoort. En kinderen, kinderen overal I Wat ga Ik beginnen Klip per I.... Selm!.... Hebt gg dan be sloten mq vandaag zinneloos te maken Zg schreide tranen van ongeduld en gramschap en riep stampvoetend op nieuw, waar Selm was en waar haar man bleef. Terwgi de verstoorde moeder een angstvollen biik wierp op hare tafel, die gewis ontoereikend was voor die wolken van vrouwen en kinderen, die op haar huis afkwamen, ging de ka merdeur open en gaf doortocht aan de vrouw van den notaris, gevolgd door verscheidene bnurvriendinnen, Tien minuten later was er ia het vertrek reede zooveel volk, dat «en verplicht was, nog een tafel bg te schuiven en al de stoelen, in het huis beschikbaar, aan te voeren. Nooit hadden de oogen van juffrouw Ki pper zoo fel gefonkeld, nooit had naar Fransch, opbruischend bloed zoo snel door de aderen geloopen als op dit oogenblik. Geheel van haar stuk ge bracht door de wanorde, die in de kamer heerschte, door het onverpoosd en luidruchtig gesnater der genoodigde vrouwen, die in den toon van alle bekende gamma's tegelqk spraken en schaterden, liep zq, het hoofd met hare beide handen vasthoudend, naar d« keuken, N>et zoodra was zg de kamer uit, of Selm sloop binnen en bracht eenige orde in de woelende menigte, met de vrouwen heel vrlendeigk te verzoeken plaats te nemen en de kinderen in den tuin te lokken. De ontmoedigde juffrouw Klipper zat voer r keukenraam en zag de kin deren, evenals hommelawermen, deer den hof zweven. Eensklaps gaf zij eenen ontzetlenden schreeuw, sprong verschrikt omhoog en riep om hulp. Wat zag gg, dat haar zoo hevig ontstelde Het zoontje van den hoefsmid, een der beruchtste straatloopers van het dorp, had In den stal het paard van mgnheer Klipper losgemaakt, zich op den breeden rug van het dier neer gezet en kwam soo, onder het alge meen gejuich der kinderen, die zniha wel mooi vonden en al meer sulks brutale staaltjes gezien hadden van den bengel, zegepralend bniten gereden.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1936 | | pagina 1