J Nieuws- en Advertentieblad voor Z e e u w s c h - V1 a a ii d e r e n, No. 60. DINSDAG 3 NOVEMBER 1936. Jaarg. J. C. VINK - Axel. Buitenland. FEUILLETON. Hoe men Burgemeester wordt. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt 12. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTlEN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franc® ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Geen dictatuur in België. De Belgische premier Van Zeeland heeft in het Paleis van Justitie te Brussel een redevoering gehouden in het bijzijn van een talrijk publiek, waarin hij o.m. betoogde, dat de dictaturen steeds het resultaat zijn geweest van economische verwarring. In Bel gië, zoo zeide hij, is de econo- «mische crisis een oplossing nabij en bijgevolg kan het gevaar voor een dictatuur als voorbij worden beschouwd. Het is echter ge makkelijker critiek te oefenen en af te breken, dan opbouwend werk te verrichten. De Belgische regeering zal het roer van het staatsschip vast in handen houden, ten einde elke poging om tot een dictatuur te geraken te verijdelen. In België is slechts één staatshoofd, de koning. Minister Van Zeeland sprak voorts over de economische op leving in België. Het probleem van het internationale statuut van België en dat van de nationale defensie zullen binnenkort opge lost worden, evenals de Vlaam- sche kwestie. Hij besloot met een beroep te doen op de eenheid van het geheele Belgische volk. De bewapeningen. De twaalfde jaargang van het militaire jaarboek van den Volken bond is dezer dagen verschenen. Het jaarboek is in het leven ge roepen door een besluit van den Volkenbondsraad van 1923 en is uitsluitend opgebouwd op offici- ëele gegevens der regeeringen over de organisatie en omvang hunner wapening. De ontwape- ningsafdeeling van het Volken- bondssecretariaat bewerkt alle te zijner beschikking staande offici- ëele gegevens en stelt zoo de in het jaarboek opgenomen mono grafieën over de wapening van ieder der ruim 60 staten op. Dat de wapening in de laatste jaren voortdurend toeneemt, is voor niemand een geheim. Des niettemin is het niet zonder belang de preciese cijfers over de wape ningstoeneming in de geheele wereld voor zijn ooijen te zien. Het jaarboek van den Volkenbond biedt hiertoe helaas maar al te veel gelegenheid. De statistiek over de werelduitgaven voor de nationale verdediging spreekt een al te duidelijke taal. Terwijl in 1925 de werelduitgaven voor militaire doeleinden nog beperkt bleven tot 3.5 milliarden goud dollars, zijn deze in 1935 gestegen tot 5.4 milliarden gouddollars. Interessant is, dat de militaire uitgaven van 1925 af reeds voort durend gestegen zijn tot het jaai 1931, toen zij op het reeds in 193Ü bereikte bedrag van 4.3 milliard dollar zijn blijven staan, met het oog op de kans op een succes der in Februari 1932 be gonnen ontwapeningsconferentie. In het jaar 1932 zelf is het bedrag zelfs iets omlaag gegaan, tot 4.2 milliard. Een jaar later begon met het dalen van de hoop op een conferentiesucces reeds we der de stijging der uitgaven voor de nationale verdediging en sinds dien is hierin geen wending meer gekomen. De cijfers voor 1933 waren reeds 4.4 milliard oude gouddollars, voor 1934 4 9 milli ard en in 1935 bedraagt het be drag, zooals boven gezegd, reeds 5 4 milliard. Hoe hoog zal het cijfer over 1936 wel met zijn Precies hetzelfde beeld hebben de cijters van den tonneninhoud der oorlogsschepen (de in aan bouw zijnde medegerekend) in de geheele wereld. Ook hier hadden wij in 1932, dank zij de ontwapeningsconferentie, een da ling. De totale oorlogsvloot der wereld zonk in 1932 van 5461 duizend ton tot 5299 duizend ton. Doch daarna vindt weder een voortdurende stijging plaats 5598 duizend ton in 1933, 5830 duizend in 1934 en 6013 duizend in 1935. Nog duidelijker zijn de cijfers over de tonnenmaat der in aanDouw zijnde oorlogsschepen gedaald van 580.000 ton in 1931 tot 467.000 ton in het jaar der ontwapeningsconferentie, zijn deze cijfers in de jaren 1933, 1934 en 1935 gestegen tot resp. 638.000 ton, 745.000 ton en 908000 ton! Het jaarboek van den Volken bond, dat een zoo overduidelijk beeld van den heerschenden wa peningswedloop geeft, moge voor de staatslieden een aansporing zijn tot een doeltreffender inter nationaal overleg voor de ver sterking van den vrede, ^opdat deze wapeningswedloop met tot het door velen reeds zoo ge vreesde noodlottige einde zal worden voortgezet De burgeroorlog in Spanje. Otficiëele berichten uit Madrid melden dat rechtsche vliegtuigen Getafe gebombardeerd hebben en ook de hoofdstad zelf. Te Getafe werd een school getroffen, waar door er 70 slachtoffers zijn. Ook de bommen op Madrid moeten slachtoffers gemaakt hebben. De zelfde officiëele berichten ver klaren, dat de operaties der re- geenngstroepen een succesrijk verloop hebben. Een correspon dent van Reuter meldde uit MadridMeer dan 70 school kinderen, die Vrijdagmiddag aan het spelen waren in de stiaten van Getafe zijn gedood en an deren gewond door bommen, ge worpen uit rechtsche vliegtuigen. Deze hadden het vermoedelijk voorzien op de vrachtauto's, welke miliciens naar het Zuiden vervoerden. De correspondent zag hoe ouders beproefden de verminkte lichamen hunner kin deren te herkennen, die men op een vrachtauto had neergelegd. De slachtoffers in de hoofdstad zelf schat men op 15 a 25 ener moeten honderden menschen ge wond zijn. Een van de bommen trof een automobiel, waarin 9 inzittenden den dood vonden. De luchtaanval op Madrid werd uitgevoerd door twee vliegtuigen. Peguerinos, een dorpje in de bergen eenige kilometers ten Noordwesten van het Escoriai, is thans door de rechtsche troepen ingenomen en dit succes heeft net hun mogelijk gemaakt het Escoriai geheel te omsingelen. Bij het begin van den burger- VI. oorlog had de bevolking van Peguerinos een opstandige ko- lonne in het dorp gelokt. Een strijdmacht der regeering had zich verscholen in de bergen en kon de vijandige afdeeling in de pan hakken. Het was als be straffing van dit verraad der dorpsbewoners, dat de rechtsche troepen Peguerinos in brand hebben gestoken. In het Zuiden moge er een pauze in de gevechten zijn inge treden, in de streek van het Escoriai worden de operaties ononderbroken voortgezet. Het gevecht voor Peguerinos moet een der hevigste geweest zijn van de laatste weken. Het duurde vijf dagen en 6000 man regee- ringstroepen en 4000 tegenstan ders namen eraan deel. De ver dedigers van het dorp hebben zeer moedig gevochten, gebruik makend zoowel van vliegtuigen als van artillerie. Frankr(Jk. Uit de ontwikkeling van den economischen en financiëelen toestand in Frankrijk sinds het loslaten van den gouden standaard blijkt wel duidelijk, dat devaluatie geenszins een middel vormt voor alle kwalen van een zieke volks huishouding. Na een korte pauze doen de economische en financiëele pro blemen, waarmede de Fransche regeering sinds geruimen tijd te worstelen heeft gehad, zich op nieuw voor. Voor het bedrijfs leven zullen de voordeelen der valuta-depreciatie, bestaande uit een vergemakkelijking van de concurrentie met het buitenland, vermoedelijk nog van korteren duur zijn dan in andere landen. Dit is het gevolg van een scherpe tendenz tot prijsverhooging, welke in Frankrijk reeds lang viel waar te nemen, en die door de mone taire maatregelen nog aanmerke lijk moet worden versterkt. Slechts zeer ten deele is deze prijsverhooging aan natuurlijke oorzaken toe te schrijven. Groo tendeels is zij te wijten aan de door de regeering genomen maat- regelen inzake de verkorting van den arbeidstijd en de s o- c i a 1 e voorschriften, die zware lasten op het bedrijfsleven leggen en tot een sterke verhooging der productie-kosten hebben geleid. Welk een invloed een en ander op het prijsniveau heeft uitge oefend, blijkt wel uit de ontwik keling van het indexcijfer der groothandelsprijzen. Gedurende '35 had dit geschommeld tusschen 334 en 357in de eerste helft van het loopende jaar was ge stage rijzing waar te nemen tot in Juni een niveau van 372 be reikt was. Daarna ging het sprongsgewijs verder tot 426 in het begin van October, vóór de opheffing van den gouden stan daard, en sindsdien is nog een aanmerkelijke verdere siijgine in getreden. Vóór de devalutatie waren de grootnandelsprijzen in Frankrijk al 20 a 30 pet. hooger dan in denzelfden tijd van het vorige jaar, en daarmede waren de voor deelen der devalutatie reeds van te voren geabsorbeerd. Op financieel gebied is men al evenmin verder gekomen. In den directen nood van de schatkist is voorzien, doordat van de 17 mil- lioen .winst" die de herwaar deering van den goudvoorraad der Bank van Frankrijk op basis van de nieuwe francswaarde had opgeleverd, ruim 7 milliard ter beschikking van de schatkist is gesteld, doch vergeleken met den reeds bestaanden achterstand en de behoeften der Fransche schat kist is dit bedrag niet veel meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Na eenige weken zal er slechts weinig meer van over zijn en dan zal de regeering voor dezelfde financiëele moeilijkheden komen te staan als voor de devaluatie. Zeppelin-ontmoeting boven den Oceaan. Voor de eerste maal in de wereldgeschiedenis hebben twee Zeppelins elkander op de i Atlan- tischen Oceaan, ontmoet. De beide luchtschepen begroetten (Wordt vemlgd)! AXELSCHE COURANT Viaamscbe sctiets duor dr. J.RENIER SN1EDERS. 9) Indien gij geen weerwolf waart, sprackt gij zoo niet, riep Steven, de raaasneer. Wat zegt gij vroeg Qainten, zich in de deur omkeerend. Ik zeg, dat Dat gij een verwenschte Heidief aijt, dat zeg ik, riep iemand, die baas Qjmien ter zijde stootend, haastig de gelagkamer binnenkwam. Het was de boschwachter van het kasteelbijgevolg een hevig partij ganger van den rentmeester. Ik neem u allen tot getuigen, riep de raadsheer Steven, paars en biauw van toorn dat schelden zal wel een einde nemen. Dat schelden Wie is daar de Bchuld van riep de bosehwachter of ik u aan de deur niet kad afgeluis terd Dit zeggend, ging hij zitten, alsof het hem niets kon schelen. Wilt gij mij nu het journaal ge- Ven vioeg baas Quinten, schijnbaar bedaard. Neen, gaf Sieven kortaf ten ant woord. Dan zal ik ze u met geweld ont nemen, riep de gespierde bosch wachter terwijl hij opsprongHij greep den raadsheer bQ den kraag en trok hem met aija stoel achterover op den Vloer; De geheelp gelagzaal stond in een oogenbtik geheel overeind. Tafels en stoelen werden overhoop geworpen en bierglazen, pijpen en labassdoozeo rolden kletterend op den grond. Er kwamen vijf of zes vrienden van den gekenden rentmeester binnen ge stormd, die niet ophielden te roepen, waarom men hun partij verongelijkte Mynheer Kopper had zich, voorzich tigheidshalve in een hoek der kamer verscholen en riep den kastelein toe, dat hij, om verdere ongelukken te voorkomen, onverwijld de hulp van den veldwachter moest inroepen. Het was in de kamer een oogenblik van bange verwachting. Men stiet, men sloeg, men drong en schreeuwde en boven het geraas verhief zich het onophoudelijk geroep van Heidief en Weerwolf. Mijnheer Klipper vluchtte door het venster en werd door de grootste helft van zijn vrienden gevolgd. De bosch- wachter had den jas van den raads heer die op den grond onder zijn knie lag, opengerukt en de zoo hardhandig betwistte journalen er uitgetrokken. Daarna zeue bi] zijn overwonnen en bedremmelden vijand recht en geleide hem, bij het zegepralend gejuich der overwinnaars, de deur uit. Eemge oogenblikken later was de herberg geheel opgepropt met partij gangers van den rentmeester, die zich bj de overwinnaars kwamen aan sluiten, om deel te nemen aan de vreugde van de behaalde zegepraal. De spotprent werd met stijfsel tegen den muur der kamer geplant en men zong den heelen avond door, op een bekende wijs, het toepasselijk gedichtje, hetwelk de geestige opsteller goed ge- venden had, bij de teekemng te voegen. Hoe men een zilveren horlogeketting verdient. Terwijl mijnheer Klipper den vol genden dag zijn ontbijt gebruikte, stond zijn kneent aan de achterdeur het paard te rossen. Bij het uitklop pen van zijn roskam bleef hij een oogenblik staan mijmeren en mom pelde De zaken staan gunstig.... Wij winnen veld.... veel veld.,.. Ja, de uitslag der kiezing is zeker. Hij streek een paar keeren met den roskam over zijn paard en vervolgde in een vroolijke luim: Zoodat Selm Sokkers de knecht zal zijn van 'n burgemeester. Sdmke- lief, waf zijt gij op een goeden weg I Wie weet, wordt gij den een of an deren dag ook niet eens raadsheer I Aiies kan gebeurenHoeveel vei- stand heb ik wel noodig, om in ons dorp raadsheer te worden Selm begon een vergelijking tusschen de meeste leden van het bestuur en zijn eigen persoon en antwoordde glimlachend Verduiveld, niet veel I HQ hernam zijn werk, terwijl hij ge durig mompelde: De zaken staan goed I Selm, Selm I riep mijnheer Klip per, In twee sprongen was de gedienstige knecht bij zijn heer in de kamer. Selm de zaken staan niet goed, zuchtte de kandidaat ontmoedigd, on derwijl hij zijn bord wegschoof. Neen, ze staan niet goed, zuchtte Selm mat eea bedrukte tronie hem aehtema GQ weet, wat er gisteren in de herberg is gebeurd hernasi Klipper j wat legt gij van een partij, die haa< toevlucht neemt tot lage eerroovery Selm trok zijn oogen wijdopen, zyn wenkbrauwen omhoog en xag zijn heer vlak in het aangezicht, teneinde ie ontdekken, weiken weg hij nu moesl inslaan. Wij zijn een uur ver achteruit geslagen, hernam Klipper, Twee uren ver, mijnheer, ver grootte de knecht. De rentmeester loopt ons voorbij. Hij vliegt ons voorbij. Aües is verloren, zuchtte Klipper. Alles is verloren, zuchtte Selm, met een langgerekt gezicht. Ktipper zag zwijgend naar den grond en wreef gedurig met zijn hand over het voorhoofd, hij zocht naar een mid del, om de geleden nederlaag te her stellen. De knecht staarde evenals zQn heer, met een roerloozen blik naar het witte vioerzand en streek met zijn vingers over den naad zijner broek j evenals Klipper dacht hij er aan, tot welken Heilige zijn toevlucht te nemen. Eens klaps lichtte hij het hoofd op en blijde, alsof hij den weg, die regelrecht op de overwinning leidt, gevonden had, sprak hQ Mijnheer, ik weet een dorp, waar de burgemeester zQn benoeming te danken heeft aan een kofflepartQ. Gekheid, lachte Klipper, weemoe dig met het hoofd schuddend. Ja. gekheid; mynheer weet zulks beter dan ik, sei Selm twQfelend. En die koifiepartQ vroeg Klip per ten zeerste nieuwsgierig, HQ dacht, dal er zich weer ten kans zou vo»r*««a 9m xQh partij tt helpen, j Daarop had de kandidaat al de vrouwen der kiezers genoodigden dat het middel probatum was, werd eenige dagen later bewezen. Klipper scheen een groot bezwaar te zien, in het hem voorgestelde red middel hQ schudde ook gedurig met het hoofd en wandelde eenige minuten in denkende houding door de kamer. Maar het onthaal van ai dat volk vroeg hy eindelQk. De jtsfftouw is genoeg bQ de zaak, lachte de knecht, genoegelQk knikkend. Indien gQ aan de juffrouw uw plan wildet voorstellen waagde Klip per, die wel voorzag, welk onweer er bQ dat nieuws zou losbarsten. Selm, die evenals mQnheer, meer dan eens de geweldige opbruisching van het warme, Fransche zuidelQke bloed van juffrouw Klipper had gadegeslagen scheen weinig opgezet met de ver terende zending naar de keuken. HQ stond aarzelend rond te zien, wreef gedurig met de hand over den naad zQner broekpQp en zocht naar een mid del om van de onaangename bood schap ontslagen te worden. ZQt gQ bang, S;lm? vroeg mijn heer Knpper. O, neen, antwoordde de knecht met gemaakt vertrouwen maar de juf frouw is somiyds toch zoo vreeseiQk driftig,... Dat meent de juffrouw niet, Daarenboven ben ik zeer vcelig voor iraaen en mQnheer weet wel, dat de jutf auw, na die geweldige drift, wel eens begint te weeuen.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1936 | | pagina 1