J
Nieuws- en Advertentieblad
voor Z e e u w s c h - V1 a a ii d e r e n,
No. 60.
DINSDAG 3 NOVEMBER 1936.
Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Hoe men Burgemeester wordt.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTlEN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franc® ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Geen dictatuur in België.
De Belgische premier Van
Zeeland heeft in het Paleis van
Justitie te Brussel een redevoering
gehouden in het bijzijn van een
talrijk publiek, waarin hij o.m.
betoogde, dat de dictaturen steeds
het resultaat zijn geweest van
economische verwarring. In Bel
gië, zoo zeide hij, is de econo-
«mische crisis een oplossing nabij
en bijgevolg kan het gevaar voor
een dictatuur als voorbij worden
beschouwd. Het is echter ge
makkelijker critiek te oefenen en
af te breken, dan opbouwend
werk te verrichten.
De Belgische regeering zal het
roer van het staatsschip vast in
handen houden, ten einde elke
poging om tot een dictatuur te
geraken te verijdelen. In België
is slechts één staatshoofd, de
koning.
Minister Van Zeeland sprak
voorts over de economische op
leving in België. Het probleem
van het internationale statuut van
België en dat van de nationale
defensie zullen binnenkort opge
lost worden, evenals de Vlaam-
sche kwestie. Hij besloot met
een beroep te doen op de eenheid
van het geheele Belgische volk.
De bewapeningen.
De twaalfde jaargang van het
militaire jaarboek van den Volken
bond is dezer dagen verschenen.
Het jaarboek is in het leven ge
roepen door een besluit van den
Volkenbondsraad van 1923 en is
uitsluitend opgebouwd op offici-
ëele gegevens der regeeringen
over de organisatie en omvang
hunner wapening. De ontwape-
ningsafdeeling van het Volken-
bondssecretariaat bewerkt alle te
zijner beschikking staande offici-
ëele gegevens en stelt zoo de in
het jaarboek opgenomen mono
grafieën over de wapening van
ieder der ruim 60 staten op.
Dat de wapening in de laatste
jaren voortdurend toeneemt, is
voor niemand een geheim. Des
niettemin is het niet zonder belang
de preciese cijfers over de wape
ningstoeneming in de geheele
wereld voor zijn ooijen te zien.
Het jaarboek van den Volkenbond
biedt hiertoe helaas maar al te
veel gelegenheid. De statistiek
over de werelduitgaven voor de
nationale verdediging spreekt een
al te duidelijke taal. Terwijl in
1925 de werelduitgaven voor
militaire doeleinden nog beperkt
bleven tot 3.5 milliarden goud
dollars, zijn deze in 1935 gestegen
tot 5.4 milliarden gouddollars.
Interessant is, dat de militaire
uitgaven van 1925 af reeds voort
durend gestegen zijn tot het jaai
1931, toen zij op het reeds in
193Ü bereikte bedrag van 4.3
milliard dollar zijn blijven staan,
met het oog op de kans op een
succes der in Februari 1932 be
gonnen ontwapeningsconferentie.
In het jaar 1932 zelf is het bedrag
zelfs iets omlaag gegaan, tot 4.2
milliard. Een jaar later begon
met het dalen van de hoop op
een conferentiesucces reeds we
der de stijging der uitgaven voor
de nationale verdediging en sinds
dien is hierin geen wending meer
gekomen. De cijfers voor 1933
waren reeds 4.4 milliard oude
gouddollars, voor 1934 4 9 milli
ard en in 1935 bedraagt het be
drag, zooals boven gezegd, reeds
5 4 milliard. Hoe hoog zal het
cijfer over 1936 wel met zijn
Precies hetzelfde beeld hebben
de cijters van den tonneninhoud
der oorlogsschepen (de in aan
bouw zijnde medegerekend) in
de geheele wereld. Ook hier
hadden wij in 1932, dank zij de
ontwapeningsconferentie, een da
ling. De totale oorlogsvloot der
wereld zonk in 1932 van 5461
duizend ton tot 5299 duizend
ton. Doch daarna vindt weder
een voortdurende stijging plaats
5598 duizend ton in 1933, 5830
duizend in 1934 en 6013 duizend
in 1935. Nog duidelijker zijn de
cijfers over de tonnenmaat der in
aanDouw zijnde oorlogsschepen
gedaald van 580.000 ton in 1931
tot 467.000 ton in het jaar der
ontwapeningsconferentie, zijn deze
cijfers in de jaren 1933, 1934 en
1935 gestegen tot resp. 638.000
ton, 745.000 ton en 908000 ton!
Het jaarboek van den Volken
bond, dat een zoo overduidelijk
beeld van den heerschenden wa
peningswedloop geeft, moge voor
de staatslieden een aansporing
zijn tot een doeltreffender inter
nationaal overleg voor de ver
sterking van den vrede, ^opdat
deze wapeningswedloop met tot
het door velen reeds zoo ge
vreesde noodlottige einde zal
worden voortgezet
De burgeroorlog in Spanje.
Otficiëele berichten uit Madrid
melden dat rechtsche vliegtuigen
Getafe gebombardeerd hebben en
ook de hoofdstad zelf. Te Getafe
werd een school getroffen, waar
door er 70 slachtoffers zijn. Ook
de bommen op Madrid moeten
slachtoffers gemaakt hebben. De
zelfde officiëele berichten ver
klaren, dat de operaties der re-
geenngstroepen een succesrijk
verloop hebben. Een correspon
dent van Reuter meldde uit
MadridMeer dan 70 school
kinderen, die Vrijdagmiddag aan
het spelen waren in de stiaten
van Getafe zijn gedood en an
deren gewond door bommen, ge
worpen uit rechtsche vliegtuigen.
Deze hadden het vermoedelijk
voorzien op de vrachtauto's,
welke miliciens naar het Zuiden
vervoerden. De correspondent
zag hoe ouders beproefden de
verminkte lichamen hunner kin
deren te herkennen, die men op
een vrachtauto had neergelegd.
De slachtoffers in de hoofdstad
zelf schat men op 15 a 25 ener
moeten honderden menschen ge
wond zijn. Een van de bommen
trof een automobiel, waarin 9
inzittenden den dood vonden.
De luchtaanval op Madrid werd
uitgevoerd door twee vliegtuigen.
Peguerinos, een dorpje in de
bergen eenige kilometers ten
Noordwesten van het Escoriai,
is thans door de rechtsche troepen
ingenomen en dit succes heeft
net hun mogelijk gemaakt het
Escoriai geheel te omsingelen.
Bij het begin van den burger-
VI.
oorlog had de bevolking van
Peguerinos een opstandige ko-
lonne in het dorp gelokt. Een
strijdmacht der regeering had
zich verscholen in de bergen en
kon de vijandige afdeeling in de
pan hakken. Het was als be
straffing van dit verraad der
dorpsbewoners, dat de rechtsche
troepen Peguerinos in brand
hebben gestoken.
In het Zuiden moge er een
pauze in de gevechten zijn inge
treden, in de streek van het
Escoriai worden de operaties
ononderbroken voortgezet. Het
gevecht voor Peguerinos moet
een der hevigste geweest zijn
van de laatste weken. Het duurde
vijf dagen en 6000 man regee-
ringstroepen en 4000 tegenstan
ders namen eraan deel. De ver
dedigers van het dorp hebben
zeer moedig gevochten, gebruik
makend zoowel van vliegtuigen
als van artillerie.
Frankr(Jk.
Uit de ontwikkeling van den
economischen en financiëelen
toestand in Frankrijk sinds het
loslaten van den gouden standaard
blijkt wel duidelijk, dat devaluatie
geenszins een middel vormt voor
alle kwalen van een zieke volks
huishouding.
Na een korte pauze doen de
economische en financiëele pro
blemen, waarmede de Fransche
regeering sinds geruimen tijd te
worstelen heeft gehad, zich op
nieuw voor. Voor het bedrijfs
leven zullen de voordeelen der
valuta-depreciatie, bestaande uit
een vergemakkelijking van de
concurrentie met het buitenland,
vermoedelijk nog van korteren
duur zijn dan in andere landen.
Dit is het gevolg van een scherpe
tendenz tot prijsverhooging, welke
in Frankrijk reeds lang viel waar
te nemen, en die door de mone
taire maatregelen nog aanmerke
lijk moet worden versterkt.
Slechts zeer ten deele is deze
prijsverhooging aan natuurlijke
oorzaken toe te schrijven. Groo
tendeels is zij te wijten aan de
door de regeering genomen maat-
regelen inzake de verkorting
van den arbeidstijd en de s o-
c i a 1 e voorschriften, die zware
lasten op het bedrijfsleven leggen
en tot een sterke verhooging der
productie-kosten hebben geleid.
Welk een invloed een en ander
op het prijsniveau heeft uitge
oefend, blijkt wel uit de ontwik
keling van het indexcijfer der
groothandelsprijzen. Gedurende
'35 had dit geschommeld tusschen
334 en 357in de eerste helft
van het loopende jaar was ge
stage rijzing waar te nemen tot
in Juni een niveau van 372 be
reikt was. Daarna ging het
sprongsgewijs verder tot 426 in
het begin van October, vóór de
opheffing van den gouden stan
daard, en sindsdien is nog een
aanmerkelijke verdere siijgine in
getreden.
Vóór de devalutatie waren de
grootnandelsprijzen in Frankrijk
al 20 a 30 pet. hooger dan in
denzelfden tijd van het vorige
jaar, en daarmede waren de voor
deelen der devalutatie reeds van
te voren geabsorbeerd.
Op financieel gebied is men al
evenmin verder gekomen. In den
directen nood van de schatkist is
voorzien, doordat van de 17 mil-
lioen .winst" die de herwaar
deering van den goudvoorraad
der Bank van Frankrijk op basis
van de nieuwe francswaarde had
opgeleverd, ruim 7 milliard ter
beschikking van de schatkist is
gesteld, doch vergeleken met den
reeds bestaanden achterstand en
de behoeften der Fransche schat
kist is dit bedrag niet veel meer
dan een druppel op een gloeiende
plaat. Na eenige weken zal er
slechts weinig meer van over zijn
en dan zal de regeering voor
dezelfde financiëele moeilijkheden
komen te staan als voor de
devaluatie.
Zeppelin-ontmoeting boven den
Oceaan.
Voor de eerste maal in de
wereldgeschiedenis hebben twee
Zeppelins elkander op de i Atlan-
tischen Oceaan, ontmoet. De
beide luchtschepen begroetten
(Wordt vemlgd)!
AXELSCHE
COURANT
Viaamscbe sctiets duor
dr. J.RENIER SN1EDERS.
9)
Indien gij geen weerwolf waart,
sprackt gij zoo niet, riep Steven, de
raaasneer.
Wat zegt gij vroeg Qainten,
zich in de deur omkeerend.
Ik zeg, dat
Dat gij een verwenschte
Heidief aijt, dat zeg ik, riep iemand,
die baas Qjmien ter zijde stootend,
haastig de gelagkamer binnenkwam.
Het was de boschwachter van het
kasteelbijgevolg een hevig partij
ganger van den rentmeester.
Ik neem u allen tot getuigen,
riep de raadsheer Steven, paars en
biauw van toorn dat schelden zal wel
een einde nemen.
Dat schelden Wie is daar de
Bchuld van riep de bosehwachter
of ik u aan de deur niet kad afgeluis
terd
Dit zeggend, ging hij zitten, alsof
het hem niets kon schelen.
Wilt gij mij nu het journaal ge-
Ven vioeg baas Quinten, schijnbaar
bedaard.
Neen, gaf Sieven kortaf ten ant
woord.
Dan zal ik ze u met geweld ont
nemen, riep de gespierde bosch wachter
terwijl hij opsprongHij greep
den raadsheer bQ den kraag en trok
hem met aija stoel achterover op den
Vloer;
De geheelp gelagzaal stond in een
oogenbtik geheel overeind. Tafels en
stoelen werden overhoop geworpen
en bierglazen, pijpen en labassdoozeo
rolden kletterend op den grond.
Er kwamen vijf of zes vrienden van
den gekenden rentmeester binnen ge
stormd, die niet ophielden te roepen,
waarom men hun partij verongelijkte
Mynheer Kopper had zich, voorzich
tigheidshalve in een hoek der kamer
verscholen en riep den kastelein toe,
dat hij, om verdere ongelukken te
voorkomen, onverwijld de hulp van
den veldwachter moest inroepen.
Het was in de kamer een oogenblik
van bange verwachting. Men stiet,
men sloeg, men drong en schreeuwde
en boven het geraas verhief zich het
onophoudelijk geroep van Heidief en
Weerwolf.
Mijnheer Klipper vluchtte door het
venster en werd door de grootste helft
van zijn vrienden gevolgd. De bosch-
wachter had den jas van den raads
heer die op den grond onder zijn knie
lag, opengerukt en de zoo hardhandig
betwistte journalen er uitgetrokken.
Daarna zeue bi] zijn overwonnen en
bedremmelden vijand recht en geleide
hem, bij het zegepralend gejuich der
overwinnaars, de deur uit.
Eemge oogenblikken later was de
herberg geheel opgepropt met partij
gangers van den rentmeester, die zich
bj de overwinnaars kwamen aan
sluiten, om deel te nemen aan de
vreugde van de behaalde zegepraal.
De spotprent werd met stijfsel tegen
den muur der kamer geplant en men
zong den heelen avond door, op een
bekende wijs, het toepasselijk gedichtje,
hetwelk de geestige opsteller goed ge-
venden had, bij de teekemng te voegen.
Hoe men een zilveren horlogeketting
verdient.
Terwijl mijnheer Klipper den vol
genden dag zijn ontbijt gebruikte,
stond zijn kneent aan de achterdeur
het paard te rossen. Bij het uitklop
pen van zijn roskam bleef hij een
oogenblik staan mijmeren en mom
pelde
De zaken staan gunstig.... Wij
winnen veld.... veel veld.,.. Ja, de
uitslag der kiezing is zeker.
Hij streek een paar keeren met den
roskam over zijn paard en vervolgde
in een vroolijke luim:
Zoodat Selm Sokkers de knecht
zal zijn van 'n burgemeester. Sdmke-
lief, waf zijt gij op een goeden weg I
Wie weet, wordt gij den een of an
deren dag ook niet eens raadsheer I
Aiies kan gebeurenHoeveel vei-
stand heb ik wel noodig, om in ons
dorp raadsheer te worden
Selm begon een vergelijking tusschen
de meeste leden van het bestuur en
zijn eigen persoon en antwoordde
glimlachend
Verduiveld, niet veel I
HQ hernam zijn werk, terwijl hij ge
durig mompelde:
De zaken staan goed I
Selm, Selm I riep mijnheer Klip
per,
In twee sprongen was de gedienstige
knecht bij zijn heer in de kamer.
Selm de zaken staan niet goed,
zuchtte de kandidaat ontmoedigd, on
derwijl hij zijn bord wegschoof.
Neen, ze staan niet goed, zuchtte
Selm mat eea bedrukte tronie hem
aehtema
GQ weet, wat er gisteren in de
herberg is gebeurd hernasi Klipper j
wat legt gij van een partij, die haa<
toevlucht neemt tot lage eerroovery
Selm trok zijn oogen wijdopen, zyn
wenkbrauwen omhoog en xag zijn
heer vlak in het aangezicht, teneinde
ie ontdekken, weiken weg hij nu moesl
inslaan.
Wij zijn een uur ver achteruit
geslagen, hernam Klipper,
Twee uren ver, mijnheer, ver
grootte de knecht.
De rentmeester loopt ons voorbij.
Hij vliegt ons voorbij.
Aües is verloren, zuchtte Klipper.
Alles is verloren, zuchtte Selm,
met een langgerekt gezicht.
Ktipper zag zwijgend naar den grond
en wreef gedurig met zijn hand over
het voorhoofd, hij zocht naar een mid
del, om de geleden nederlaag te her
stellen.
De knecht staarde evenals zQn heer,
met een roerloozen blik naar het witte
vioerzand en streek met zijn vingers
over den naad zijner broek j evenals
Klipper dacht hij er aan, tot welken
Heilige zijn toevlucht te nemen. Eens
klaps lichtte hij het hoofd op en blijde,
alsof hij den weg, die regelrecht op
de overwinning leidt, gevonden had,
sprak hQ
Mijnheer, ik weet een dorp, waar
de burgemeester zQn benoeming te
danken heeft aan een kofflepartQ.
Gekheid, lachte Klipper, weemoe
dig met het hoofd schuddend.
Ja. gekheid; mynheer weet zulks
beter dan ik, sei Selm twQfelend.
En die koifiepartQ vroeg Klip
per ten zeerste nieuwsgierig, HQ
dacht, dal er zich weer ten kans zou
vo»r*««a 9m xQh partij tt helpen, j
Daarop had de kandidaat al de
vrouwen der kiezers genoodigden
dat het middel probatum was, werd
eenige dagen later bewezen.
Klipper scheen een groot bezwaar
te zien, in het hem voorgestelde red
middel hQ schudde ook gedurig met
het hoofd en wandelde eenige minuten
in denkende houding door de kamer.
Maar het onthaal van ai dat volk
vroeg hy eindelQk.
De jtsfftouw is genoeg bQ de
zaak, lachte de knecht, genoegelQk
knikkend.
Indien gQ aan de juffrouw uw
plan wildet voorstellen waagde Klip
per, die wel voorzag, welk onweer er
bQ dat nieuws zou losbarsten.
Selm, die evenals mQnheer, meer dan
eens de geweldige opbruisching van
het warme, Fransche zuidelQke bloed
van juffrouw Klipper had gadegeslagen
scheen weinig opgezet met de ver
terende zending naar de keuken. HQ
stond aarzelend rond te zien, wreef
gedurig met de hand over den naad
zQner broekpQp en zocht naar een mid
del om van de onaangename bood
schap ontslagen te worden.
ZQt gQ bang, S;lm? vroeg mijn
heer Knpper.
O, neen, antwoordde de knecht
met gemaakt vertrouwen maar de juf
frouw is somiyds toch zoo vreeseiQk
driftig,...
Dat meent de juffrouw niet,
Daarenboven ben ik zeer
vcelig voor iraaen en mQnheer weet
wel, dat de jutf auw, na die geweldige
drift, wel eens begint te weeuen.