Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeenwsch - Vlaan deren.
SPORT en LIEFDE.
No. 43.
DINSDAG I SEPTEMBER 1936
52* .iaarg.
De Feesten.
FEUILLETON.
J. C. VINK - Axel.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag;- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
1586 1936
Een mooi begin.
Maandag 31 Augustus.
's Ochtends vroeg nog vóór de
zon ter kimme rees, nog getim
mer en drukte van ambachtslieden
en burgerij, die de laatste hand
aan versiering- en verlichtings-
werken sloegen. Te 7 uur op
verschillende plaatsen der stad
een salvovuur, dat klonk als wilde
men de buitenlieden doen weten,
dat de stad óns was.
Daarna hoorde men het koper
van Hozanna, de chr. harmonie,
de stad doortrekken met oud-
Hollandsche muziek, die als een
canon in elkaar paste.
Te 10 uur verzamelden zich
de autoriteiten, feestcommissie en
genoodigden ten raadhuize ten
einde bij de officiëele opening
tegenwoordig te zijn.
Maar ook het marktplein vulde
zich, want behalve dat een schare
van schoolkinderen (behalve die
der kath. school) werd opgesteld,
kwamen tal van belangstellenden,
onder wien we verschillende ge
zichten waarnamen van oud-
Axelaren, om getuige te zijn van
deze plechtige ure.
De zon brak door de wolken,
toen de burgemeester, de heer
F. Blok op de pui van het stad
huis veischeen, beschermd door
een Oranjebaldakijn. „Hozanna"
was ook weer op post en nam
plaats op de voor deze gelegen
heid zeer fraai versierde en ver
grootte muziektent. Allereerst
werden een paar coupletten ge
speeld van het oude Wilhelmus
en plechtig zong iedereen mede,
zoodat indiukwekkend het volks
lied weergalmde en voorzeker
ieder zich ook de jaardag onzer
geliefde Koninginne zal hebben
gedacht en in stilte de bede zal
hebben geuit, dat wij Haar nog
lang,zeer lang mogen behouden
als regeerend Vorstin, om wie,
thans in bewogen tijden, meer
dan ooit ons volk zich schaart
als om een Moeder des Volks.
Maar laten we niet vooruit
loopen, want een, die het woord
en de pen met meer bezieling
en kunde weet te hanteeren, zal
straks doen hooren wat H. M.
Koningin Wilhelmina en haar
voorvaderen voor Nederland, voor
Zeeuwsch-Vlaanderen, ja voor
Axel zijn geweest.
Nadat dan de eerste nationale
liederen waren gezongen, nam
de burgemeester het woord en
leidde den spreker van dit uur,
den WelEdelGestrengen Heer mr.
P. Dieleman in met de volgende
toespraak
Autoriteiten en allen, die zich op
de Markt hebben verzameld, U
allen roep ik een hartelijk welkom
toe.
17 Juli 1586 was het voor de
stad Axel een dag van zeer groote
beteekenis.
Sinds geruimen tijd ging Axel
gebukt onder het Spaansche juk,
tot het oogenblik dat Prins Mau-
rits door de verovering van Axel
daaraan een einde maakte.
In verbond met den Engelschen
bevelhebber van Vlissingen, Sir
Philips Sidney en Kolonel Piron
werd het plan beraamd Axel te
verrassen en te veroveren.
In den nacht van 16 op 17
Juli 1586 trok Jan Piron met zijn
troep naar Axel op, en de sol
daten met stormladders bewapend
zwommen over de gracht, be
klommen de wallen en door de
slechte waakzaamheid van de door
Parma gehuurde Duitsche bezet
ting onder Schonau, wisten ze de
wacht te overvallen, de poort te
bereiken, die te openen en alzoo
vechtende binnen Axel te komen,
waarna de bezetting zich overgaf.
Vandaar dat wij in den stoet
van a.s. Woensdag, de vier hoofd
personen zullen zien Prins Mau-
rits, Hohenlo, Sir Philps Sidney
en Jan Piron.
Dit groote feit, de verovering
van de stad Axel door Prins
Maurits, wil de geheele bevolking
op gepaste wijze vieren en haar
dankbaarheid uiten.
Eene commissie uit de burgerij
werd gevormd die de leiding en
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
de organisatie van de feesten op
zich zou nemen.
Aan deze organisatie zijn vele
en vele werkzaamheden verbon
den geweest en ik meen dan ook
een woord van dank en hulde
te moeten brengen aan den voor
zitter, dhr. Van den Berg en zijn
staf van medewerkers, voor den
zeer omvattenden arbeid, die is
verricht.
Maar ook aan de bevolking van
Axel breng ik vanaf deze plaats
mijn warmen dank voor de wijze,
waarop zij de gemeente in feest
dos hebben gestoken en waarop
weer spontaan naar voren komt,
dat Axel van nu, niet minder dan
Axel van toen, vaderlandslie
vend en Oranjegezind is, en dat
wij hopen, dat de bevolking van
Axel als goede Nederlanders en
warme Oranjeklanten steeds bij
Nederland mogen blijven, en dat
de bevolking van Axel steeds moge
bedenken, welken grooten dank
wij verschuldigd zijn aan den op
volger van Prins Willem van Oran
je, Zijne Koninklijke Hoogheid
Prins Maurits.
De a.s. feestelijkheden worden
overal in het land met groote
belangstelling gevolgd, ook door
de autoriteiten.
Het is echt jammer, dat H.M
de Koningin mij heeft moeten
mededeelen, tot haar zeer grooten
spijt, niet naar Axel te kunnen
komen, wegens den korten tijd van
voorbereiding daartoe.
Het verheugt mij dan ook, dat
de vertegenwoordiger van H. M
de Koningin in onze provincie,
Zijne Excellentie de Commissaris
der Koningin, a.s. Woensdag van
zijn belangstelling zal blijk geven.
Ik ben er var. overtuigd, dat
wij in deze feestdagen uit dank
baarheid het Wilhelmus zullen
zingen, zooals de triomfeerende
soldaten in 1586 in Axel uit volle
borst hebben gezouten en op
de trom hebben geslagen en op
de trompet hebben gespeeld.
Burgers en Burgeressen van
Axel, ik hoop dat ieder van ons,
ieder op zijn wijze, doch op waar
dige wijze, feest zal vieren- en
dat er geen wanklank zal worden
gehoord.
Hiermede verklaar ik het her
denkingsfeest voor geopend.
Op het gesprokene van den
Burgemeester klonk luid hoera en
als pauze werden nu verschillende
Vaderlandsche liederen door de
jeugd aangeheven, die (onder
begeleiding van de muziek) zoo
geestdriftig klonken, dat op ver
zoek van Z.EdelAchtb nog we
4, 5 andere liederen werden ge
zongen. Het was een vroolijk
moment. Geen wonder dus, dat
een Leve de Koningin, door een
luid „hiep hiep" bevestigd, de
burgemeester het gevoel kreeg om
aan die geestdrift uiting te geven
door het zenden van het volgende
telegram aan de Koningin:
„De feestvierende bevolking van
Axel biedt Uwe Majesteit bij de
herdenking van het feit, dat 350
jaar geleden Prins Maurits Axel
innam, haar eerbiedigde hulde aan
hernieuwt haar verzekering van
trouw aan het Oranjehuis en bidt
God, dat Uwe Majesteit nog vele
jaren voor ons volk gespaard moge
blijven".
Meer ernstig werd de stemming,
toen de heer Dieleman vnd. het
woord nam. Men is immers van
dezen redenaar gewoon een taal
te hooren, die al moge zij gekruid
zijn met kwinkslagen, getuigt van
ernst, van moraal en van vader
landslievende bezieling. Er
heerschte dan ook volkomen stilte
en het was klein en groot aan te
zien, dat men a.h.w. aan zijn lip
pen hing, toen de groote meester
Dieleman daar weer van zijn his
torische kennis blijk gaf en met
de hem eigen stijl wist te vertellen
van straten en plassen en dijken
van Axel, alsof hij te midden van
een kring van vrienden aan den
haard zat. Heusch lezers, dat
beeld moge niet geheel letterlijk
zijn te volgen, het scheelt er toch
weinig van. Hij stond toch in
een centrum van vrienden, want
wie kent hem niet en wien kent
hij niet, als de man, die toch niet
anders gedaar. heeft, dan de be
langen van Axel en Zeeuwsch-
Vlaanderen behartigen, hoewel het
ook soms van critische zijde werd
be- en veroordeeld
Hoeveel malen hebben we mr.
Dieleman in de laatste jaren niet
hooren spreken vóór en over Axel
en zelfs in zijn literatuur is het
steeds Axel dat hij vooruit zou
willen duwen als daar trage
elementen zijn, die remmend wer
ken. En we hoeven dat niet te
schrijven om den heer Dieleman
te behagen, maar we zouden zoo
graag zien, dat dit door de be
volking meer begrepen werd
en juist in een tijd, dat ook voor
hem de avondstond nadert en hij
in de mooie herfstdagen zijns
levens nog mocht ondervinden,
dat hij niet tevergeefs heeft ge
sproken en gewerkt ook voor
Axel.
Maar we moeten ons beperken
en laten hier den redenaar aan het
woord, die aldus sprak:
Axel viert feest.
Zijn Koninginne verjaart 1 Het
is 31 Augustus, een heiligdag,
dat wil zeggen een afgezon
derde, een bijzondere dag
Afgezonderd en gelijkgesteld
met een grooten feestdag, omdat
de Nederlandsche natie als zoo
danig hare innige verknochtheid
aan het Huis van Oranje-Nassau
en de laatste telg daaruit, die
ons regeert, tot uiting wil brengen.
Axel gaat feestvieren gansch
een week, als het oude volk deed
op zijn hoogdagen, want het her
innert zich vóór 350 jaren in
bangen tijd verlost te zijn ge
worden van het Spaansche juk,
van tirannie, die het benauwde,
gevoegd te zijn bij Noordelijk-
Nederland, omdat door het lot
der krijgsbedrijven Zuid-Neder
land van het Noorden wreedelijk
gescheiden werd en het ideaal
van den eenheidsstaat van alle
Nederlanden onderging.
Axel viert feest, omdat Prins
Mourinck, de jonge padvinder
toen nog, het pad vond om de
onachtzame bezetting des vijands
te verrassen en Axel te ontwrin
gen aan Spaansche vuist op niet
al te moeilijke wijze, meer door
tact en beleid, door het besluit
(Wordt vsrfolgd-J
AXELSC
38)
Eindelijk stapte de bemanning in de
machine. De motoren begonnen te
draaien en langsaam reed de sierlijke
vogel over het terrein. Eerst werden
er nog eenige remproeven genomen
«n toen kwam de vlotte start, in
Suidelijke richting vloog de machine
weg, maakte een elegante bocht boven
het veld en verdween in de richting
van de stad. Lang duurde haar af
wezigheid niet, binnen een half uur
Streek zij al weer neer op het terrein.
Een tweede vlucht zon over enkele
uren plaats vinden, waarbij dan eenige
autoriteiten in het toestel mee zouden
gaan.
Lucie stond met Eily en Lae Beider
op eenigen afstand te kijken. Zij telde
geen woord, haar keel was als dicht-
gesnoerd. Zij keek naar haar man en
toen hij opgestegen was, greep zij
Luc's arm, dien zij bleef vasthouden.
Eliy babbelde vroolijk en geanimeerd
er op los. Luc, zeide ze, ik
vind het ellendig, dat jij nu niet mee
gaat, kun je je nog laten inschrijven
Ik zou zoo vreeselflk trotsch op je
zijn, stel je voor, dat jij den prijs won.
Lachend praatte ze door. Ik zou
la mijn two-seater met je meereizen,
Ik kon aldoor onder jullie door rijden,
hemel, wat een sensatie, een vrouw,
die haar man vergezelt, reuze artikelen
in de kranten. We zouden het bc»
roemde echtpaar worden, zooiets als
de Mollisou's. 0, ja. die doen ook
*ee, en daa nog lee'n beroemds
Burg er 8 en burg er eet en van Axel l
Amerikaan. Waarom zeg je niets, vind
jij het niet fijn
Ik denk, antwoordde Luc kalm,
dat je zoo'n tocht toch niet zou
bevallen, het vliegen gaat veel vlugger
en hoe wou je over zee meegaan?
Ach, je bent zoo weinig enthou
siast, men kan met jou nu eens heele-
maal geen luchtkasteelen bouwen. Eliy
pruilde een beetje. Ik weet immers
zelf wel, dat bet allemaal onzin is, wat
ik zeg.
Ze keek naar Lncie. Toch ben
ik jaloersch op jou. Fokke wint het
absoluut en dan ben jq ook ineens
beroemd. De vrouw, die haar man
afsiond voor dit groo'e doel. Waarom
zeg je niets, vind jq het dan niet
eenig
Lucie knikte. O, ja, zeide ze
moeilijk, het is heerlijk voor Fokke,
ik denk ook wel, dat hij geen slecht
figuur zal maken.
Hij is een prachtkerel, bewon
derde Luc. Je zult eens zien, Luus,
als hq terug komt, dan begint eerst
pat goed jullie leven. Fokke moet
zooiets stimuleerends hebben ais deze
tocht. Ais hij daarvan teruggekomen
is, zal hij rustiger zijn. Je hebt groot
gelijk, dat je hem nu nog een beetje
laat uitrazen. Ik bewonder je, hoor,
jij bent net zoo'n kraan als hij.
Lucie glimlachte. Dank je, fluis
terde ze en drukte haar hand even op
Luc's arm.
Eily trok haar lip op. Wat zfln
jullie sentimenteel, haar stem was een
heel klein beetje minachtend. Als
ik jou was, ging ik bij Fokke staan,
dan word Je ook gefotografeerd. Leuk
zoo'n foto van je zelf in de kraat. De
menschen kijken er 's avonds naar en
zeggen j Wat hebben die vliegeniers
toch allemaal aardige vrouwen''.
Luc schaterde. Je bent me een
grappenmaker, zeide hq en knikte haar
oolijk toe. Ik zal vanavondje foto
aan „De Avondpost" sturen, de
vrouw van een der vliegers die niet
meegaat met de race, plaagde hq.
Dan zullen ze zeggen i dat kun
nen we ons best begrijpen zoo'n leuk
vrouwtje laat haar man vast niet alleen,
kaatste El y.
Daar somen ze weer terug. Lucie
wees naar een zwarte stip in de verte.
Een goed kwartier, stelde Luc
vast. Dat is een goed begin.
Onder daverend gejuich landde de
machine. Iedereen liep naar het toestel.
Luc, nog altijd met Lucie's arm in den
zqnen, begon snel te loopen. -- Kom,
E y, vlug, dan wordt je misschien
ook nog gekiekt, riep hij.
Toen Fokke uit de cockpit klom,
zochten zijn oogen Lucie. Hij zag
haar achter de groep staan en glim
lachte baar toe. Een warm gevoel
doorstroomde haar.
Fokke, wat eeH kraan, dacht ze
en was opeens niet meer verlegen, toen
een fotograaf zijn camera op haar
richtte. Mevrouw Diesel, een
oogenblik, verzocht de man,
Het geheele geselschap, dat zich op
het terrein bevond, begaf zich nu naar
het restaurant. Men wilde eerst iets
gebruiken, waarna het toestel, met een
aantal autoriteiten aan boord, nogmaals
een vlucht zon maken, maar ditmaal
langer.
Na eenige oogenblikken verschenen
de mannen, die de Airkring bestuurd
hadden, eveneens in het restaurant.
Fokke zocht met Duynsteer een weg
tusschen de dicht opeen gezette tafel
tjes naar de plaats, waar Lucie met
de Belder's zat. Hq werd echter bq
zijn binnenkomst dadelijk door eenige
autoriteiten, die straks den tocht mede
loudes maken, in beslag genomen,
Kijk, wees Eily Beider, zie je,
daar ben ik nu jaloersch op. Als jij
na eens de man was, Luc, dan ging
ik dadelflk naar je toe, tenslotte mag
een vrouw zich toch naast haar man
scharen.
Br, hoe kom je aan die uitdruk
king Luc had een komiek gebaar.
Ernstig vervolgde hijNeen, ik
vind dat Lucie gelijk heeft, vind je
zelf niet, dat het een beetje mal en
opdringerig zou staan, als Lucie nu
plotseling opstond en naai Fokke liep,
haar arm door den zQnen stak en een
geslcht trok van ,'khoor er ook bij,
vergeten jullie dat vooral niet dat ik
zflH vrouw hen en niet goed vind, dat
hq gaat". Zij zou zichzelf en hem
hiermede tamelijk belacheiqk maken.
Eily gaf geen antwoord. Ze dacht
allang weer aan iets anders.
Fokke had zich intusschen vrij we
ten te maken. Met groote stappen
kwam hq naar hun tafeltje toe. Duyn
steer bleef met de heeren in gesprek.
Zoo, begroette Luc Beider,
Een kranige vlucht heb je gemaakt,
Je landing was zelfs heel goed. Zware
kist
Gaat. Fokke knikte tegen Lacle
en veroverde een ledigen stoel, die h8
naast haar neerzette.
Toen hij naast zijn vrouw zat, zeide
hqNeen, de kist is zoo licht ais
een veer, ze ligt prachtig in de boch
ten en gehoorzaam om zoo te zeggen,
met één hand doe je alles op je slof
jes af
Wat wilden die heeren van je
•a wie a|a het? Informeerde Eliy
met kinderiqke nieuwsgierigheid.
Of ze een paar gesmeerde ka
detjes mee zouden nemen, grapte Fok.
F.auw, lachte EUy. Nou, zeg
dan even wie het zqn.
Fokke kuchte gewichtig. De
minister van oorlog, de minister van
btnnenlandsche zaken, de gedelegeerd
commissaris van de maatsctiappq en
de directeur van de fabriek, waar de
machine gemaakt is, vertelde hfl en
kn'Doogde naar Luc.
E'iy zuchtte spqtig en wierp eea
blik op haar man. Als hq dat nu
eens geweest was.
Hoe laat gaan juliie weer vroeg
ze aan Fokke.
O "er een uar. Fokke, die
intusschen zqn bestelling gekregen
lad, genoot van z?n lekkernq.
-aat me nu even rustig eten smeekte
grappig, - ik val om van den
honger.
Lucie keek door het raam en zag de
mecaniciens bezig met de machine,
Ze had nog steeds niets gezegd, maar
hetzelfde warme gevoel, dat haar bq
Fokke's glimlach doorstroomd had,
was nog steeds in haar. Fokke hield
nog van haar en nu zat hq hier naast
haar, hq, het middelpunt van de be
langstelling. Ja, Eily had geiqk, ia
zuike oogenblikken was je als vrouw
trotsch op je man. Zq' legde even
haar hand op Fokke's arm en keek
hem aan. Beiden voelden zich plot
seling heel naaw verbonden. Lie
veling, fluisterde Fokke.