Nieuws- en Advertentieblad
tó,
voor Zeeuwsch- Vlaanderen,
SPORT en LIRFDE.
No. 33.
VRIJDAG 31 JULI 1936.
52e Jaarg.
ImkHhLjp*
J. C. VINK - Axel.
De vrouw en de werkloosheid.
Binnenland.
FEUILLETON.
iüfl p*
fiNs I
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt 12.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
AÜVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
e ken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
tot^T" W°rden franco ingewacht, uiterlijk
Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
-Eerste Blad.
Toen eenige jaren geleden de
werkloosheid onrustbarende af
metingen ging aannemen, was een
van de hoofdschuldigen, welke
men hiervoor aanwees, de machi
ne. De machine had zoo onge
veer alles op haar gpweten men
vergat veelal in aanmerking te
nemen, dat de machine daarom
zoo'n groote verbreiding beeft
kunnen vinden en zich daarom
zoo gemakkelijk heeft kunnen in
burgeren, omdat door de voort
durend hooger wordende arbeids-
loonen een goedkoope productie
langzamerhand uiterst moeilijk
werd, zoodat de weg voor den
zegetocht der machine hierdoor
reeds gebaand werd. Verder mag
men niet uit het oog verliezen,
dat die zeer veel gesmade ma
chine het leven voor iedereen veel
gemakkelijker, aangenamer en
goedkooper heeft gemaakt, want
het leven zou zonder haar een
voudig onbetaalbaar duur zijn ge
worden, óf de menschheid zou
zich een groot deel van datgene,
wat het leven nuttig en aangenaam
maakt, moeten ontzeggen.
Daarom mag ook de veroor
deeling var. de machine niet te
zwaar zijn, zoolang er zulke groote
voordeelen tegenover staan en
zoolang de machine met mate
wordt gebruikt. Gewaakt moet
worden tegen centralisatie van de
machinehet is geen kunst en
technisch absoluut mogelijk, om
in Amerika een zoo groote fabriek
van automobielen neer te zetten,
of in Duitschland een zoo groote
fabriek van kleurstoffen, of in
Engeland een dergelijke voor
textielgoederen, enz. enz., dat deze
de geheele wereldproductie zou
den kunnen overnemen. Daarmee
zou dan de werkloosheid ten top
gevoerd kunnen worden, omdat
alle andere bedrijven stil gelegd
zouden moeten worden. Natuur
lijk zou dit de goedkoopste pro
ductiewijze zijn tenzij de loonen
in het fantastische zouden stijgen
maar er staat te veel nadeel te
genover, dan dat deze productie
wijze niet onder alle omstandig
heden voorkomen zou moeten
worden.
Anders staat het echter met de
werkende vrouw (afgezien van het
feit, dat zij nog geen machine is),
voor zoover zij zich in de man
nelijke beroepen heeft ingedron
gen. Toen voor ongeveer 20 25
jaren de eerste vrouwen een be
trekking zochten-en kregen, legde
haar aantal heelemaal nog geen
gewicht in de schaal. Het was
nu eenmaal zoo in de wereldhuis
houding, dat de mannen een be
roep hadden (afgezien van de
specifiek vrouwelijke beroepen)
en het geld verdienden, en pas
dan een huishouden konden en
mochten opzetten, wanneer zij
zooveel geld verdienden, dat zij
een vrouw konden onderhouden,
(welk geld dan door de vrouw
mede kon worden uitgegeven).
Eerst daardoor waren zij een waar
dig gezinshoofd geworden.
Toen de oorlog uitbrak en vele
mannen uit hun betrekking wer
den geroepen, ontstond er een
dusdanig gebrek aan mannelijke
arbeidskrachten, dat dezen persé
door vrouwelijke moesten worden
vervangen. Het geval deed zich
dus voor, dat, terwijl er vroeger
voor alle mannelijke betrekkingen
bijna altijd een te veel aan ar
beidskrachten voorhanden was,
hier nu een gevoelig tekort was
ontstaan. Het experiment van het
in dienst nemen van vrouwelijke
krachten slaagde over het alge
meen wel, zoodat hiermede de
vrouwenbeweging in de geheele
wereld een ongevraagde onder
steuning heeft gekregen. Terwijl
nu dit in dienst nemen van vrou
wen slechts uit uitersten nood
geschiedde en weer had moeten
verdwijnen, toen de oorlog afge-
loopen was, is dit niet het geval
geweest, maar heeft het zich in
tegendeel dermate uitgebreid, dat
men de ernstige gevolgen ervan
bijna niet meer kan overzien.
Terwijl er vroeger reeds een
overcompleet voor de mannelijke
beroepen was, hebben zich "nu
reeds, volgens opgaven van vrou
wenverenigingen honderdduizen
den vrouwen een positie weten
te verschaffen, natuurdjk in hoofd
zaak in de mannelijke beroepen.
Het gevolg hiervan is, dat, zelfs
wanneer men met de gevolgen van
den oorlog rekening houdt, on
geveer evenzoovele mannen op
straat zijn gezet, die geen baan
meer kunnen krijgen, omdat de
hunne door vrouwen zijn ingeno
men en zij natuurlijk voor de
vrouwelijke beroepen niet geschikt
zijn. Wanneer dus de vrouwen
beweging met trots weet te ver
tellen hoeveel honderdduizenden
vrouwen een werkkring hebben
gevonden, moeten zij wel beden
ken daardoor aan de werkloosheid
van ongeveer even zoovele man
nen te hebben meegewerkt.
Een bestrijding van deze soort
werkloosheid kan en moet abso
luut gevonden worden in het
terugbrengen van deze mannen in
de beroepen, waarin zij nu een
maal thuishooren, m.a.w. met het
gelijktijdig verwijderen uit deze
beroepen van de daarin inge
drongen vrouwelijke krachten. Het
zal in vele gevallen niet prettig
voor de werkgevers zijn, het
schoone geslacht te moeten zien
vertrekken, vooral als het onder
de markt gewerkt heeft, maar om
de wereldhuishouding weer in
normale en vaak gezonde banen
te brengen, lijkt dit toch wel de
eenige aangewezen en noodzake
lijke weg. Dan is de man weer
in zijn waardigheid teruggebracht
en kan het niet meer zoo mak
kelijk voorkomen, dat een meisje
(naar is voorgekomen) vroeg, of
zij haar betrekking op een kantoor
kon behouden als zij trouwde;
zij wilde namelijk met een werk-
loozen man trouwenWie er
dan voor hen zorgen moest, wan
neer er kinderen kwamen, daar
aan hebben beiden wel niet ge
dacht, evenmin als aan het on
waardige, dat in een dergelijk
huwelijk ligt.
Wanneer in een huwelijk man
èn vrouw een betrekking beklee-
den, is het natuurlijk heel prettig
voor hen om een dubbel inkomen
te hebben, maar de vrouw moet
daarbij wel bedenken dat zij eigen
lijk de plaats van een man in
neemt, die nu misschien werkloos
is. Daarom zij de gehuwde amb
tenares ook meer gehuwd dan
ambtenares.
Men zal nu tegenwerpen, dat
het toch niets uitmaakt, wanneer
ter bestrijding van de werkloos
heid evenveel vrouwen werkloos
worden als mannen aan het werk
worden gezet. Maar in werkelijk
heid ziet de zaak er toch anders
uitzelfs als men de gezinshoof
den (met hun heele gezinnen) als
een beschouwt. Wanneer alle
mannen op deze wijze weer aan
het werk zijn gezet, is de kans,
dat de nu werklooze vrouwen
trouwen, zéér veel gestegen, om
dat een flink aantal mannen dan
de gelegenheid heeft tot trouwen.
Het inrichten van een eigen huis
zal dan tevens den handel ten
goede komen. Het veel kleiner
geworden aantal werklooze meis
jes moet en kan zich beter aan
passen aan huiselijk werk dan de
mannen, dus is het voor haar niei
zoo moeilijk een, zij het dan mis
schien ook onbetaalde bezigheid,
wat in de laatste jaren als iets
onwaardigs werd beschouwd -
te vinden. De vindingrijkheid van
de vrouw zal hier tot uiting moe
ten komen. In ieder geval zal
de wereldhuishouding weer in
normale banen gebracht, en de
werkloosheid verminderd worden.
Het spreekt van zelf, dat daarmee
de werkloosheid nog niet uit de
wereld is, (die was er vroeger
ook al). Ook de loonen moeten
meer in dezelfde verhouding tot
de hoogere salarissen gebracht
worden, zooals deze vóór den
oorlog bestonden, zoodat werk
gevers weer meer werknemers in
dienst kunnen nemen dan thans
het geval is. Aldus schrijft men
aan de „N R. Crt.".
js geweest om te schilderen. De
Koningin en Prinses Juliana bren
gen ook vele bezoeken aan de
omstreken.
Dinsdag ondernamen zij een
autotocht naar twee zeer oude
plaatsjes, nl. Kientsheim en Kay-
sersberg.
Een correspondent van de
Excelsior heeft den kleinen stoet
begeleid, waarmee de Koningin
en Prinses Juliana een kloosler
m de buurt var. Hohwald be
zochten.
Hij bevestigt, dat geen enkele
vaste regeling de dagindeeling
bepaalt, men besluit volgens de
aanwijzingen van weer en eigen
wil. De Koningin houdt er van,
eenvoudige huizen binnen te
gaan, waar een of andere gewes
telijke eigenaardigheid te harer
kennis gebracht kan worden. De
•toegesnelde fotografen waren erg
teleurgesteld, toen de Koningin
zich drie dagen niet liet zien,
maar troostten zich, toen Prinses
Juliana bereid bleek naast een
Elzasser meisje in de sierlijke
keurs met den legendarischen
strik te poseeren.
En de Fransche journalist gaat
zoover, dat hij vertelt, hoe in de
Koninklijke appartementen een
gerecht van frambozen en room
zeer in den smaak valt.
De Koningin en Prinses Juliana
in de Vogezen.
Uit Hohwald wordt gemeld,
dat de Koningin naar Riquewihr
30)
Heeft Lacie dan nooit met jou
over haar angst gesproken wilde hij
weer weten.
Niet op de manier, zooals jij
bedoelt. Marja bleef gesloten.
Fokke's handen balden zich, hfl stak
ze in zijn zak. Ach, het is alles
voor mij toch zoo moeilijk, dat moet
je toch begrijpen, Marja, pleitte hij
hartstochtelijk. Ik weet wel, dat
Lucie IQdt, maar ik kan daar toch niets
aan doen, het is mijn werk en ik houd
er van, ik zal nooit iets anders kun
nen doen, aooit en terwille van nie
mand I
Marja keek hem eens aan. Zg glim
lachte nauw merkbaar. Je bent
een echte man.
Hoe bedoel je dat Fokke boog
zich een weinig voorover.
Marja's gezicht was weer gesloten.
Je bent ook zoo weinig gecompli
ceerd.
Het klonk ais een afkeuring en
Fokke wist niet recht, of hg belee-
dlgd moest zqn of niet. Zou hg dan
eens niks uit haar knnnen krggen
Maar hg gaf deu moed noe niet op
Ten slotte zeide hg- Zie je, met
jou zou het heel anders zgn, dan met
Lucie.
Marja's oagen wetden opeens don
ker van boosheid. Ze draaide zich
naar hem toe en haar handen gingen
van de toetsen, terwgi ze hem aan»
keek. Haar stem was gikoud, toea
vroeg; m hse bedeel Je dit?
Fokke dacht na. - Nu, niet zoo
moeilijk, niet zoo zwaar, zeide hg na
eenige oogenblikken. Lucie zet
zulke oogen op als ik moet vliegen,
zq zegt niets en staart mg enkel aan
en ik krgg het gevoel alsof ik mg
voor iets moet verontschuldigen, ik
weet niet voor wat.
Weer raakte Marja zacht de toetsen
aan, ze dacht: Ik zou ook angstig
zgn, misschien nog meer dan Lucie,
maar ik zou niets laten merken, neen
Luid zeide ze: Je zoudt hel
met mg uiet zoo gemakkeigk hebben
als met Lucie.
Wat bedoel je?
Wel, ik liet je misschien niet
eens gaan, ze had het heel zacht ge
zegd en hem geen enkele maal aan
gekeken maar toch onderging Fokke
een eigenaardige ontroering bq haar
woorden. Kun jg dan ook lief
hebben vroeg hg verward.
-- Ik denk dat je nu weer te veel
vraagt, zeide Marja. Wd hadden he',
meen ik. niet over de liefde maar over
mdn reis naar Cairo, ik zou graag
willen, dat Lucie meeging, tenminste,
als ja het goed vindt.
Naruu/lqk vind ik het goed,
waar zie je mg voor aan Fokke
was opeens boos.
Marja merkte dit niet op. Wii
je dan voor twee plaatsen zorgen als
je weer naar Indië vliegt vroeg ze
vrlendeigk, K
Natuurigk wil ik dat, zeide hi
heftig, maar Ik wil niet, dat jg voor
Lucie betaalt, waarom stelde ie dat
etgenigk voor?
Marja stond op en wilde naar de
andere kamer gaan, maar fokke greep
haar bg den pols. Waarom vroeg
hg heftig,
Omdat ik waarschgnigk aan iets
dacht, wat jg heelemaal vergeten scheen
te hebben, antwoordde zg uit de hoogte
en maakte haar arm uit z0n greep
los. r-okke staarde haar verwonderd
na. Even later haalde hg zgn schou-
ders op en slenterde naar de tuin
kamer.
Marja maakte gekheid met Van
Heyning. Over de anderen heen kwam
Lucie s liefdevolle blik naar Fokke toe.
Haar groote oogen zochten iets op
zgn gezicht. Hg glimlachte en knikte
onmerkbaar en toen liep hg weer naar
Duynsteer om nog eens met hem over
de wereldvlucht te praten.
Latei, toen de gasten vertrokken
warer, zeide Fokke. - Ik heb met
Marja afgesproken, dat jullie de eerst-
volgende vlucht tot Ciïro meemaken,
bn voordat Lucie iets kon antwoorden,
had hg de kamer al verlaten.
Twee dagen later kwam Marja. Ze
was geagiteerd, iets, wat heel niet
paste bg haar altqd koele bedaardheid
Lucie was alleen. Fokke had drin
gende bezigheden op het vliegterrein
- Hé, dat is prettig, ik dacht juist
aan je, verwelkomde Lucie het jonge
meisje. Ga zitten wil je thee of
iets anders
Het liefste thee. Marja streek
zich over het haar. ze zag er afgetobd
en zenuwachtig uit.
- Wat is er gebeurd vroeg Lucie,
d e dadeiqk Marja s stemming aan
voelde,
- Het is vervelend voor mg om het
Je te moeten zeggen, Marja aarzelde
even, ze legde het hoofd met een moe
gebaar achterover tegen dt stoelleuning
Lucie zette een kopje thee naast haar
op het bqiettafeLje, - Hierzqn hot
bons, noodigde ze en ging tegenover
Marja zitten, geduldig wachtend tot
de andere zou beginnen te praten.
i j11.Jceek Luc,e Plotseling heel
vriendeigk aan. Je zult het ver
velend vinden maar ik kan er heusch
niks aan doen. ik heb een uitnoodi-
ging gekregen om in Londen te komen
concerteeren voor The Musical Society,
dat is één of ander deftig genootschap
tl a ls._ e5n gr001e eer- "egrflp ie.
Ik denk, dat mgn leeraar er voor ge
zorgd heeft. Als ik in Londen Be
speeld heb, willen ze mg in Parqs ook
hoorenMtrja zweeg.
Heeriqk, Lucie straalde. Wat
zul je het prettig vinden, maar ik
begrijp niet goed waarom je het vei-
veiend vond dit te venellen. Ik vma
het heerigk voor je,
Marja zat eensklaps rechtop.
Wel, omdat er nu van onze mooie
ze ult*3' Diet* kan koH,er> le£de
Lucie dacht even na. Toen zeide
ze moetlqkDat is heelemaal niet
erg, want ik geloof dat Fokke het toch
met goed vond en niet prettig om mg
mee te nemen. Ik had aldoor het ge
voel, dat hg zich een beetje schaamde
?.m bLi]et voor ,e nemen. Fokke
is altgd bang, dat de menschea om
hem zullen lachen,
trok haar wenkbrauwen op
- Wat heeft dat er nu mede te ma*
ken? vroeg ie.
Wel, Lucie werd verlegen,
Fokke veronderstelt, dat de lui van de
maatschappq zouden denken, dat ik
hem niet alleen kan laten en hem zoo'n
beetje bemoederen wil, hg vond de
fels naar L&ito voor mij dwaasheid)
Ned. Fabrikaat.
Bij een onderhoud, dat het A.
rl gehad met den heer
E-h. J. I, M. Weiter, voorzitter
van de rijkscommissie voor de
weikverrmmmg, over de moge
lijkheden van het Nederlandsche
product op de Nederlandsche
markt, zeide de heer Weiter tot
zijn genoegen te constateeren,
da zoowel het groote publiek als
ook de leiders van grootbedrijven
er meer en meer op attent zijn,
han inkoopen binnen de grenzen
ie houden er. in hun behoeften
voor bedrijf zoo ook die voor
het dagelijksche leven, te voorzien
met in Nederland gemaakte arti
kelen.
Met het koopen van Neder
landsche waar worden groote
nationale belangen gediend, leder
Heeft hq je dat zelf gezeed
Miija keek haar streng en afkeurend
O, neen. Lucie haastte zich mei
antwoorden. Neen
een ander f*"', Je «se» toch niet naar
dfnvt h 'uitteren Wat een ander
in Fokke voor niets ter wereld
in den weg staan of een belemmering
'm'wJ" lCaTè? Z3B' Ze'de zact>'
iVMrja lag alweer achterover en
s aarde naar het plafond. Ze vond
dit alles een beetje belachelijk, s el
je voor, dat je als mensch ju gevue-
SerVd toT*' U,"a,en' Wüt i üwari
wereld toch, maar ze wilde Lucie niet
kwetsen, want ze voelde tnst.net,èf
dat deze geiqk had. Ze kende Fukkt
°°k wel 200 goed. dat bang zqn tegen
zqn gemoed indrnischte. Van dit
standpunt u.t was hq een eigenaardig
J - dan mee naar Londen kunnen,
f*' Maar op he'2elfde oogen-
bilk wist dat Lucie niet mee zou
gaan, want Fokke was dan juist onder-
weg naar Indië. Nee, daar kon niks
van komen. Dus zeide ze als terloops,
Neen, dat zou geloof ik toch niet
!dd, pr*t,lg va0or J - z1n» Je zoudt zoo-
eel alleen zqn en dan is Londen een
bee je triest. Ik moet daar natuurlijk
keel veel en lang met het orkest re-
peteeren, dat kun je begrqpen,
(Wordt vervolgd,)
cou
HOOFDSTUK X.
Urle hl Z°h me Diet 3an BtOfCn.
- Ik Wil FoVlr Cn b00g het h00W-
Zou8^'rfadat had ze 31 -
