No. sr
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen.
Trouwe vriendschap
VRIJDAG 7 FEBRUARI 193(5
5le Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Warm te-economie.
FEriLLETON.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
FCerste Blad.
Het is aan hen, die de materie
der warmte-economie beheer-
schen genoegzaam bekend, hoe
de verschillende vormen, waarin
wij de warmte kunnen ontvangen,
door ons moeten worden aange
wend om daarvan het meeste
profijt te trekken. Maar uit de
verschillende vragen die door de
verbruikers worden gesteld, valt
op te maken, dat deze materie
geen algemeen goed is, zoodat
het niet overbodig is, om aan de
feiten steeds meer bekendheid te
geven in het belang van het al
gemeen.
We lazen daaromtrent in een
tijdschrift een artikeltje, dat we
als leken voor wat het technisch
gedeelte betreft, wel niet geheel
voor onze rekening durven nemen,
maar dat ons toch zeer geloof
waardig toeschijnt.
De verschillende vormen waarin
wij de voor ons leven zoo on
misbare warmte kunnen koopen
zijn velerlei, al naar de meerdere
of mindere veredeling welke het
product heeft ondergaan, waarbij
het een ieder duidelijk zal zijn,
dat een veredeling van brandstof
alleen met verliezen kan gepaard
gaan zoodat de veredelde pro
ducten steeds meer zullen kosten,
dan de oorspronkelijke brandstof.
Daar de oorspronkelijke brand
stof in het algemeen de steenkool
is, zoo is het duidelijk dat deze
vorm van warmte voor ons de
goedkoopste is ondanks het feit,
dat ook deze grondstof kunst
matig in prijs wordt verhoogd
dat wel duidelijk is uit het feit,
dat industrie-brandstof goedkoo-
per is dan huisbrand, iets wat
nu wel eigenlijk niet in den haak
is, maar waartegen naar het schijnt
al heel weinig te doen is. Met
huisbrand, mits op de juiste wijze
verstookt, voorzien wij dus op de
goedkoopste manier ons van de
noodige warmte.
De gasfabriek levert ons nu
eveneens warmte in den vorm
van gas dal wij over den gasmeter
van deze inrichting betrekken.
Het bedrag hiervoor wordt door
ons maandelijks voldaan na de
meteropneming. Uit het feit, dat
wij hier met een veredelde brand
stof te doen hebben, volgt al
dadelijk dat deze duurder is dan
onze huisbrand en dat wij ze
maar niet voor elk doel onvoor
waardelijk mogen gebruiken. Bij
een geregeld gebruik zal het een
ieder blijken, dat de gasrekening
naar evenredigheid van de andere
brandstofrekeningen), onevenredig
gaat stijgen. Het gas is dus aan
gewezen om slechts tijdelijk te
worden gebruikt en de praktijk
heeft haar gebruik dus beperkt
tot het bereiden van spijzen en
tijdelijk verwarmen van vertrekken
of het verwarmen van kleine ver
trekken.
Als derde leverancier hebben
wij nu nog de electrische centrale,
welke ons de warmte per draad
in den meest veredelden vorm
levert en volgens bovenvermelden
regel, dat veredeling al naar dpn
graad waarin zij geschiedt met
grootere verliezen gepaard gaat,
is het duidelijk, dat de electriciteit
de duurste warmtebron is welke
wij kennen. De praktijk heeft
haar dan ook op het verwar-
mingsgebied de bescheiden plaats
ingeruimd waarop zij dan ook
recht heeft, en wel voor kleine
verwarmingsapparaten als strijk
ijzers, kleine waterketeltjes, siga
renaanstekers, straalkachels voor
tijdelijk gebruik, enz.
Nu is het een feit dat wij als
verwende menschen, die we zijn,
allen zullen moeten erkennen, dat
het heel prettig voor ons zou
zijn, als wij de meest veredelde
vorm van warmte steeds en voor
alle doeleinden zouden kunnen
gebruiken en dat het bedrag van
onze maandrekening van de elec
trische centrale daarbij niet boven
matig zou stijgen. Het is dan
ook niet te verwonderen, dat
menigeen dit ideaal voor oogen
heeft en van dit toekomstig lui
lekkerland gaarne droomt, doch
het is voorloopig nog maar ge-
wenscht de feiten onder de oogen
te zien, want er zijn nu eenmaal
natuurwetten welke moeilijk zijn
te veranderen en een van deze
wetten is, we zeiden het hierboven
reeds, elke veredeling van brand
stof gaat met verliezen gepaard.
Van de warmte welke de steen
kool bevat, die in de centrale in
den stoomketel moet worden
gebracht om ons aan electriciteit
te helpen, komt slechts het tiende
gedeelte in onze woning 90 pet.
gaat op den weg van het rooster
in den stoomketel tot in de
woning verloren en het is daarom
begrijpelijk, dat electriciteit duur
is en dus slechts voor bijzondere
gevallen voor verwarming in
aanmerking komt. Wij willen
hierbij slechts een paar cijfers
geven. Met 1 Kg. kolen kan men
8 Kg. water verdampen. Voor 1
K.W.U. zijn 5 Kg. stoom noodig.
De warmteinhoud van 1 Kg. kolen
bedraagt 7500 cal., die van een
K.W U. 860 cal. Worden daarbij
alle jaargemiddelden in aanmer
king genomen en alle leegloop-
verliezen, dan komt men tot een
verlies van 90 pet.
Het verbeteren der machines
kan ons slechts weinig verder
brengen en de eenige weg is dus
om de warmte, welke verloren
gaat op een of andere manier,
op te vangen en nuttig te gebrui
ken. Dit nu kan des winters
geschieden en men gebruikt de
warmte dan ook reeds in ver
schillende electriciteitswerken voor
verwarming der groote gemeente
gebouwen. Zijn echter de cen
trales ongunstig gelegen, dan kan
dit systeem wegens de groote
kosten daaraan verbonden, niet
worden toegepast.
Italië zet door.
De Groote Fascistische Raad
heeft in 't Palazzo Venezia te
Rome zijn tweede zitting in dit
jaar gehouden. Mussolini bracht
verslag uit over den politieken
en den militairen toestand. Nadat
ook Grandi, Volpi en andere
raadsleden gesproken hadden,
werd een resolutie aangenomen,
waarin o.a. het volgende werd
verklaard: „De Groote Fascis
tische Raad heeft, na de bestu
deering van de politieke gebeur
tenissen in December, zijn op
treden, dat gebaseerd was op
een voorloopige terughoudend
heid tegenover het Fransch-
Britsche plan,' alleszins gerecht
vaardigd bevonden. De Raad
beschouwt de jongste overwin
ningen der Italiaansche troepen
aan het Erithrea- en het Somali-
front als factoren, die van beslis-
senden invloed zijn op den toe
stand. Hij neemt het vaste besluit,
het doel, waarvoor de militaire
actie werd begonnen, te bereiken.
De Raad ging vervolgens na,
hoe de binnenlandsche toestand
aan het einde van de derde maand
van het economische beleg is.
Nadat hulde was gebracht aan de
kalmte en den bewonderenswaar-
digen tegenstand van het Itali
aansche volk, stelde de Raad de
richtlijnen vast voor de tegen
maatregelen in geval van een
verdere verscherping der sanctie
maatregelen.
De minister van Financiën
sprak daarop over de noodzake
lijkheid, het handelsverkeer met
het buitenland in vaste banen te
leiden.
De ondercommissies, die een
onderzoek instellen naar de doel
treffendheid van een petroleum-
embargo, zijn te Genève bijeen
geweest.
Een onderzoek naar de sta
tistieken over het Italiaansche
petroleumverbruik bracht aan het
licht, dat in 1934 begonnen is
met het opslaan van petroleum
en dat het maximum, dat in Italië
kan worden opgeslagen, 1.000,000
ton bedraagt. Men schat de
jaarlijksche behoefte van Italië op
ongeveer 1,500,000 ton. Hieruit
leidde men af, dat Italië na een
embargo ten hoogste voor 7 of 8
maanden petroleum zou hebben,
afgezien van de nationale pro
ductie of van de andere moge
lijkheden van toevoer, ingeval van
een petroleum-embargo.
Engeland.
Oorlogsgevaar.
In de vergadering van het En-
gelsche Lagerhuis werd een bood
schap voorgelezen van Koningin
Mary ter beantwoording van het
adres van rouwbeklag van het
Huis bij den dood van Koning
George V.
De vroegere leider van de La-
bour-oppositie, Lansbury, diende
een resolutie in, waarin hij het
bijeenroepen door den Volkenbond
bepleit van een internationale
conferentie ter behandeling van
de economische factoren, die,
volgens de motie van Lansbury,
verantwoordelijk zijn voor de over
de geheele wereld toegepaste
oorlogsvoorbereidingen, zooals de
noodzakelijkheid van toegang tot
de grondstoffer, en markten en
van landverhuizing. Lansbury ver
klaarde, dat hij geen vertrouwen
stelde in eenig systeem, dat op
geweld bouwt. Toen de oorlog
uitbrak was het onmogelijk eenige
redelijkheid te blijven betrachten
ten opzichte van de tegenstanders.
De volkeren hadden ieder gevoel
voor goed of kwaad verloren. En
toen tenslotte een regeling tot
stand was gebracht, is het er een
geweest, welke vroeger of later
herzien of gewijzigd moest wor
den. De economische wereld
toestanden moeten herzien wor
den. Spr stelde niet voor het
Britsche Rijk te verdeelen.
Hij wenschte een volkomen
nieuwe opvatting van de wereld
eenheid, waarbij de grondstoffen
van de wereld georganiseerd
zouden worden door een inter
nationaal gezag ten dienste van
alle volkeren der aarde. Wanneer
de regeeringen samenwerken, en
organiseeren om te vernietigen,
moet het toch zeker gemakkelijker
zijn zich aaneen te sluiten bij de
uitvoering van dit menschelijke
voorstel.
Het oorlogsgevaar aldus
Lansbury is meer nabij dan
ooit. De democratie heeft niet
overal ter wereld gezegevierd en
in centraal Europa is zij in het
stof gerold. Alle regeeringen
(Wordt vetvolgd),
AXELSCHE
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
(Naar het Engelsch.)
4)
Hij verdiepte zich verder in de om
zwervingen, die hij wel zou maken
en ging zeifs zoo ver, dat hij 't jam
mer vond, dat er geen werelddeel
meer te or.tjekken viel. Maar die
enkele uren, waarin hij dat alles over
peinsde, waren voldoende voor zijn
levensloop.
Zijn gelaat drukte dan ook een vast-
beradenneid uit, die was, verre boren
zijn jaren.
Allereerst ging hij nu twee brieven
senrijven. De eene aan zijn vader,
waarin hij dien meedeelde, dat hij
mijningenieur wilde worden, en de
andere, van nagenoeg gelijken inhoud,
aan Basil Weybourne.
Na afloop van die correspondentie
begon hij pas aan zijn werk, maar dit
alles in het bewustzijn, dat hq nu zijn
jongenstijd achter zich haddat hij
een man was.
HOOFDSTUK IV.
Rex Farnham en Richard Hernford
lagen op het lange, harde gras van
de gemeenteweide van Sheldrake. Het
was in Juni, toen Rex zijn schooltijd
al een j< ar of tien achter den rug had
«h hq bracht een veertien dagen va-
eantie op „Ketten Towers*, hij de
Hemfords door, éér hq naar West»
Australië vertrok,
Farnham rookt»; hij was zelfs een
verslaafd rooker. Hernford niet, daar
voor praatte die t: veel.
Beide jongelui zaten naar een paar
kwikstaartjes te kijken, daar ginds aan
den rand van den grooten vijver,
lot Hernford ze met kinderachtig (e-
noegen mit een steel tje gooide, waai-
door hq ze in hun zoete rust op
schrikte.
Hoe ik er zoo ineens aan kom,
weet ik nil t begon hq toen, maar ik
geloof, d;.t Naomi, voor zoover ik mq
de geschiedenis herinner, een model-
schoonmoedet zal zijn geweest.
Dat trek ik niet in twQfelmaar
me dunkt, je zult toch wel weten, hoe
je daar zoo op eenmaal aan komt.
Neen, waarachtig nietmaar dat
is nu ook de kwestie niet. Ik wilde
alleen maar aanhalen, 't antwoord van
de schoondochter„Want, waar gq
zult heengaan, zal ik ook heengaan,
en waar gq zult vernachten, daar zal
ik ook vernachten,. Datzelfde wil
ik zeggen tot jou, met betrekking tot
je reis naar Australië
Enkel om je een beetje over een
mogeiqke deceptie heen te helpen van
de kleine Beatrix, die
in het buitenland Is met den
generaal en Mrs. Philips en zoo gauw
nog niet terug zei komen. Ik moet
toch iets doen in dien tqd
Aha, dus daarom zou je me dan
willen opschepen met eeu smachtende
geliefde
Dat is al een heel nuchtere be
schouwing van de zaak 1
Misschien; mzar jq beschouwt
zoo'n tocht zeker veel te licht, Ik
verseker je, dat je heel wat ontbee
ringen moet iqden, om nog niet te
spreken van tal van andere beswaren I
Toch meen ik het ernstig, en zie
ik daarin mqn eenige uitredding.
De ander keek hem eens van ter-
zqde aan dat was nu weer echt Dick,
die zich altqd door zqn stemmingen
beheerschen liet 1
Ik voel een macht in mq,sterker
dan mqzeiven, die mq toeroept „Ga l„
Tegen dat het zoo ver is, ben
ik zeker, dat diezelfde macht je toe
roept, „Ga niet
Het maakt: Hernford otnefuldig,
die lakouieke manier, waarop Farn
ham zqn ontboezeming aanhoorde.
En, het eenige, d t hq nu nog zei, was
een vastbesloten
Nu dan, de volgende week pa
ik met je mee. Laat ons dit dus voor
afgesproken houder.
Farnham glimlacit; slechts eens;
nog niet geheel overtuigd
Hq was dus mqningenieur geworden,
OHidct dit vak hem nog het best in
staat stelde, deelen van de aarde op
te zoeken, waar de beschaving nog
niet doorgedrongen was en waar de
grond misschien schatten bevatte, die
sleet tj met moeiie te voorschqn ge
bracht konden worder. Reeds legde
zqn woord gewicht in de schaal bq
de trainen van zqn vak. Hq was in
alle bekende en in vele onbekende
streken van de aarde geweest. Hq
had de menschen waargenomen van
hun verachteiqksten kant; maar ook
edel en heldhaftig van karakter; en,
daar hq veel ervaren had. had hq ook
leeren vergeven. Het leven had hem
niet gespaard en hq het leven niet
maar met tier opgerichten hoofde was
hq altqd zqn weg gegaan,
Hq moest erkennen, dat zoo'n toeft
naar West Australë Hernford goed zou
doen. Het zou zqn horizon verruimen t
iets, wat misschien dubbel zqn nut
had, voor ietnand, die verder waar*
schqnlqk altqd in het kalme hoekje
van de wereld zoa blijven.
D t dit verlangen bq zqn vriend
als 't ware de echo was, die zqn eigen
sterke persooniqkheid in diens gemoed
had gewekt, dit kwam niet bq hem op.
Dien avond, na het diner, toen Mrs.
Hernford nog niet van t ifel opgestaan
was, kondigde Dick »qi voornemen
aan, om Farnham naar Australië te
vergezellen
Anthony Hernford schoof opeens
zqn ttiel wegen staarde zqn zoon aan.
Wat zeg je daar nu riep hq.
Hq keek eens naar Dicks blanke
handen en zqn heele ranke gestalte,
die zoo teer leek, naast den robusten
lichaamsbouw van zqn vriend. Het
plan trof hem als een donderslag en
onwillekeurig keek hq eens naar zqn
vrouw, hoe die het wel opnam.
Maiy Hernford was bleek geworden
doodsbleek, maar ze hield zich goed
en sprak met een glimlach:
Ja, van een man van zeven-en
twintig kunnen we ook onmogelqk
verlangen, dat hq altijd bq zqn ouders
thuis biqtt zten; dat is nztauriqk.
Dick stjnd op en had de armen
om zQn moeders hals geslagen,
is een vrouw uit duizenden,
Moes, Zio'n verstandig, dapper wqfje!
Maar u zult ook een3 zien, hoe gauw
dis» twee jaar om zqn.
Ze drukte fttir jongen slechts feeder
aan het hart, en Dick was haar, o, zoo
dankbarr, dat zq het zoo opvatte. Hq
had een ware uitbar-tmg van droef
heid verwacï tnooit gedacht, dat ztyn
plan zoo weing tegenstand zou onder
vinden, maar hq wist niet, hoe zq
hen juist geheel ia haar maeht zou
krqgen door die meesterlqke wqze,
waarop ze haar gevoelens wist te be
heerschen. Tegenover haar man had
ze altqd dezelfde t.ctiek gevolgd, met
den besten uitslag en zoo stond het
nu ook bq haar vast, dat Dick niet
naar Australië zou gaan. Toch wilde
ze volstrekt niet den schijn geven,
dat ze hern zou tegenwerken, want
dan zou hq immers zqn pian willen
doorzettennu zou zqn ingenomen
heid er al gauw af zqn ja, zou hq er
zich weldra onverschillig voor toonen.
Nu, ik ben het volkomen eens
met Dies, zei de heer des huizes, toen
de „oude lui. een oogenblik later
alleen waren, det jou dan wel de
eerste plaats toekomt onder alie vrou
wen, Mrliy, door de kalme wqze,
waarop je die tjding ontving.
Mrs. Hernford aanvaardde dit com
pliment met een ondeugend lachje,
over de onnoozclheid van de man
nen I
Den volgenden morgen droeg haar
gelaat in het minst de sporen niet van
de weinige rus», die zq dien nacht
maar genoten had. Ze was gewoon,
haar correspondentie op haar kamer
te lezen en ze verscheen met een open
brief in de hand en een stralend gelaat
daarboven.
Nadct ze met bqzonder welgevallen
de roos had aangenomen, die Dlclt
haar iederen ochtend bood, set; ze
xich aan de ontbqttafel, maar wachtte
eerst af tot een van dritëi ook begon
over Dicks plan, éér zq te voorschqn
trad met haar raededeeiing van den
Inhoud van den brief.