Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen.
feuilleton.
Trouws vriendschap
VRIJDAG 31 JANUARI 193(!
51e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
OMWEGEN.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTlEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
JECerste Blad.
In de Ainerikaansche jagerro
mans wordt veel gewerkt met
den regel, dat in de wildernis de
omweg de kortste weg is. Het
is dan ook vreeselijk spannend
zoo'n jager eenige uren te zien
kruipen onder alle mogelijke
voorzorgsmaatregelen om een punt
te bereiken, waar hij langs den
rechten weg in eenige minuten
zou geweest zijn. En het is
leerzaam. Het is een prachtige
taktiek, die velen maar al te graag
toepassen. Vooral wie zich wre
ken wil op een ander, heeft hierin
een voortreffelijke aanwijzing. Bij
wraak moet ge vooral niet recht
streeks handelen. Wat heeft men
daaraan Het geeft veel te korte
vreugde en is te zichtbaar. Wie
zich wreken wil moet omwegen
gaan. Hij moet ouders treffen in
hun kinderen en kinderen in de
ouders, hij moet om meenings-
verschil klandizie onthouden. De
omweg het is voor goede
wraak de rechte weg Hij wordt
ook buiten de wildernis veel be
gaan.
Heeft het u nooit getroffen, dat
ook het leven zoo vaak met ons
zijn omwegen gaat
In de geschiedenis is het bijna
altijd zoo, dat de resultaten langs
veel korteren weg te verkrijgen
zouden geweest zijn en vooral
langs zachteren weg.
De omweg is juist dikwijls de
weg van lijden, de weg van bloed
en tranen. De Fransche revolutie
is een omweg geweest. De ont
wikkelingslijnen die we vóór de
revolutie zien, worden als de
stormen der revolutie voorbij zijn,
doorgetrokken haast alsof er niets
geschied was. De geweldige be
weging der revolutie was vrijwel
overbodig. Ze heeft alleen de
wereld eenige tientallen jaren in
spanning en in ellende gebracht,
leder kent den omweg bij eigen
ervaringvoor sommigen ligt in
dit feit van den omweg de groote
moeilijkheid van het leven. En
het erge is, dat bij ons spreken
van omweg nog altijd de gedachte
voorzit, dat het eigenlijke doel
ten slotte toch zuiver bereikt wordt,
terwijl in werkelijkheid de omweg
toch zooveel bederft. Een jongen
heeft van jongsaf lust gevoeld
voor studie. Men achtte hem er
algemeen bekwaam voor. Hij
begon ook werkelijk. Daar kwam
een verandering in de levensom
standigheden waardoor alle plan
nen werden omgeworpen. Hij
kwam op kantoor of in zaken.
De omweg begon. Men paait zich
dan, dat het na een poosje ge
duld wel weer in orde komt. Hoe
zelden gebeurt dat En als het
gebeurt, misschien na jaren, ja,
dan is de beste tijd voorbij. En
vooral, de duw is ontvangen, de
bittere ervaring is gemaakt, de
plooi in een karakter is aange
bracht.
Niet altijd is de omweg de weg
van strijd en lijden. Hij is ook
wel eens de gemakkelijke weg,
de weg van ontspanning en rust.
De wachttijd, die tegenwoordig
aan vele jonge menschen wordt
opgedrongen door de moeilijke
tijdsomstandigheden is zwaar als
het brood ervan afhangt, maar
zoo niet, dan is het een leven
zonder zorg. Het gemakkelijke
baantje dat iemand maar aan
neemt, omdat hij voor zijn eigen
lijke werk geen goede kans krijgt,
brengt van 'het doel af, maar geeft
toch een gevoel van rust. Hier
is de omweg geen weg van strijd
en lijden. Het leven biedt vaak
gemakken en voor*echten aan,
waarvan we voelen, dat ze ons
afvoeren van hetgeen we eigenlijk
moesten en bereiken konden. Hier
is de omweg de rustige weg.
En toch blijft het een zware
en raadselachtige zaak, dat het
leven al die omwegen met ons
gaat en ons zoo weinig recht-
streeksch brengt, waar wij moeten
zijn. Moet dat nu En als de
omweg gemakkelijker is, mag het
dan, dat we hem gaan Iedere
omweg die zich voordoet in ons
leven wordt tot een moeilijke,
innerlijke strijd met onszelf en
met het leven bovenal, met het
geloof aan den voorzienige, die
immers onze wegen richt naar
wijze bedoelingen.
Het kost moeite om aan de
omwegen te gewennen. Maar
het moet. Ik denk aan de moei
lijke omwegen, die ons van een
goed doel afvoeren. Wij moeten
ze aanvaarden. Doen we het
met opgewektheid en met goeden
moed, dan ligt er groote zegen
in. De jagerromans hebben geen
ongelijk, de omweg is vaak de
beste weg. Mozes zou graag zoo
opeens het volk Israël in triomf
achter zich uit Egypte naar Kanaan
gebracht hebben. De omstandig
heden brachten hem lange jaren
in de woestijn'als schaapherder
en toen hij eindelijk zijn levens
roeping ging vervullen, kreeg hij
te doen met een volk van groote
weerspannigheid, waarmee niets
direct gelukte. Dat heeft Mozes
gemaakt tot den grootste in Israël.
Er ligt in de moeilijke omwegen,
waarlangs God ons voert, als we
ze maar gaan met beslistheid en
zonder eeuwig mopperen, een
groote versterking der innerlijke
kracht. De zoogenaamde duw
die men kreeg, de bittere ervaring
die men doormaakte, is soms
juist het geheim van de latere
kracht.
Gevaarlijk zijn vooral de ge
makkelijke omwegen. Dit zijn
meest afwegen. Als het leven
het ons gemakkelijk gaat maken,
dan is het zaak op zijn hoede te
zijn. Men moet, zooals jongens
in de duinen bij voorkeur doen,
wel eens den moeilijken weg
kiezen, waar de gemakkelijke
openstaat. Dat is geen dwaze
oefening, geen onnutte zelfkwel
ling. Men klaagt over de om
wegen van lijden en strijd. Ze
zijn ook inderdaad moeilijk. Maar
de gemakkelijke wegen zijn ge
vaarlijker. Goed bezien brengen
zij ons in veel ernstiger strijd en
doen zij aan meerderen het levens
doel misloopen.
Dr. v. D.
Tweede Kamer.
In de vacature ontstaan door
het successievelijk bedanken van
dhrn. dr. H. Colijn en mr. A. de
Wilde is benoemd verklaard als
lid van de Tweede Kamer mr.
G. van Baren, burgemeester van
Delft, die de benoeming zal aan
nemen.
Het Joodsche werkdorp in de
TUerlngermeer.
Men schrijft ons
Voorbij Wieringerwaard, van
den ouden West-Frieschen zeedijk
af, kijkt men omlaag over de
boomlooze uitgestrektheid van
den Wieringermeerpolder. Er
welft zich een grauwe winter
hemel over het vlakke, nieuwe
land, waar slechts hier en daar
de nog vuurroode daken der
boerderijen omhoog steken.
Direct over de brug van de
ringvaart, ter linkerzijde van den
weg naar Slootdorp, staan 16
houten barakken als stralen van
een halven cirkel, die met den
open kant naar den weg ligt,
rondom een bouwwerk, dat nog
in wording is en op welks steigers
men de metselaars druk aan het
werk ziet. Aan den overkant
van den weg, voorbij een zeer
groote landbouwschuur met rood
jannendak, zooals men er meer
hier in den polder ziet, staan
nijvere werkers den grond om te
spitten en op nog grooteren
afstand zien we, als silhoueUen
tegen den horizon, de ploegers
aan het werk met hun door
forsche paarden getrokken ploeg
ijzers.
Deze barakken, de groote land
bouwschuur aan den overkant
van den weg, de 140 hectare land
eromheen, en de nijvere werkers
op de bouwsteigers en op het
land, vormen tezamen het Werk
dorp Nieuwesluis van de Stichting
Joodsche Arbeid.
Een platte boerenwagen, met
twee machtige Zeeuwsche paarden
ervoor, draait vj.n een der zijpaden
den weg op. Op den wagen
slaat rechtop en losjes een jonge
man op klompen, met pilo werk
broek en blauwe landbouwkiel,
in de hand de teugels, waarmee
hij de paarden in draf zet, zoodra
hij den weg heeft bereikt.
,Deze man had zijn studie zoo
goed als voltooid en zou nu
doctor in de wijsbegeerte zijn,
als nietzegt ons Dr. Hans
Lubinsky, leider van het Werk
dorp, dat hier is gesticht om uit
Duitschland uitgeweken Joodsche
intellectueelen in de gelegenheid
te stellen, een nieuw beroep te
leeren, dat het hun mogelijk zal
maken, te emigreeren naar de
weinige landen die nog voor
emigratie openstaan, en daar een
bestaan te vinden.
Teleurstellend
Het Zendingsbureau te Oegst-
geest vraagt ons plaats voor het
volgende
De inkomsten voor de samen
werkende Zendingscorporaties
gedurende de maand Januaii
waren tot nu toe teleurstellend.
Bijna is de maand ten einde en
tot nu toe werd nog niet meer
dan f 15.000 ontvangen. Verleden
jaar zette Januari in met f36 000,
een bedrag, dat ook ontoereikend
was om de geraamde uitgaven
te doen, maar dal toch meer be
moedigde dan de f 15.000 van
deze maand. De medewerking
van allen wordt dringend gevraagd
om het zendingswerk ook dit jaar
voort te zetten.
Keuringsdienst van waren.
Bij Kon. Besluit is thans be
paald, dat met ingang van 1
Maart keuringsdiensten van waren
gevestigd zullen zijn in Alkmaar,
Amsterdam, Haarlem, Den Haag,
Rotterdam, Dordrecht, Utrecht,
Den Bosch, Enschede, Zutphen,
Nijmegen, Maastricht en Goes.
Leiden, Breda, Eindhoven, Arn
hem en Zwolle zijn opgeheven.
Het is verblijdend te vernemen,
dat ook de dienst te Goes blijft
bestaan. Zij zal omvatten de
prov. Zeeland en Westelijk Noord-
Brabant.
llc wil tm hem makes, of liever,
(Wordt ve<vol&d)t
tamm
(Naar het Engelsch.)
2)
HOOFDSTUK II.
De dag, dat Rex Farnham met den
vrtemde op de ratsen aan het strand
doo.bracl t was zijn vader in Londen.
HJ keerde terug met den avonctrein,
in gezelschap van den predikant van
Head a'ds, dominéé Basil Wrybourne,
die naar huis geroepen was voor de
een of andere zaak van belang voor
zijn gemeente, nog vóór het eind van
lijn vacantie. Het waren oude, trou
we vrienden en ze vonden het beiden
zeer aangenaam, dien tijd in eikaars
gezelschap te kunnen doorbrengen.
Vijftien jaar geleden had Cecil Farn
ham zijn ouden collegavriend naar
Headlands beroepen. Die vijft en jaar
van nauwen omgang had hun vriend
schap nog slechts hechter gemaakt.
Cecil Farnham werd in die jaren door
veel verdriet bezocht. Hij had zijn
vrouw verloren, die hij teeder liefhad,
es, ofschoon Basil Weyhourne zelve
geen vrouw of kinderen bezat, had hij
toch d ep meegevoeld met zijn vriend
en hem troost geschonken door zijn
welgemeende sympathie.
Het gezin van Cecil Farnham be
stond uit vier kinderen de oudste
wag bij het overlijden van zijn moe
der veertiendan volgden twee meis
jes van twaalf en tien, ea juist de
geboorte van het jongste zoontje had
de moeder het leven gekost.
Cecil Farnham was een man van een
stroef uiterlijk en streng van optreden
zijn vrouw had hij verafgood. Na
tien jaar miste hij haai Bog.
Nauwgezet had hij zijn plicht nage
komen jegens zqn kinderen.
Lawrence was een voorbeeldige
student in Oxford; de beide meisjes
deden ook haar opvoeding eer aan en
de jongste was verloofd. Toch voelde
hQ voor haar geen van drieën nu de
teedere liefde, die hg had opgevat
voor dat jongste kind, dat zfln vrouw
hem in de armen had gelegd, op
nauw-hoo btren toon fluisterend:
Laat hij je trt troost zijn, lieve 1
Rex was dan ook verschillend van
de anderen van een meer taeersch-
zuchtig karakter. Cecil Farnham vond
veel van zichzelven in dien jongen
terug, die twee begrepen elkaar daa
ook, zooals Lawrence en de beide
meisjes hem nooit verstonden.
Daar de preek van den vorigen dag
Cecil Farnham dan al zeer getrsffen
had, sprak hq er natuurigk over met
ign vriend.
Ik voel zoo véél, voor wat hs
zei, doordat je er zoo'n echte, onver
valschte liefde uit proefde voor de
aarde, den zwartbruinen grond, dien
wg beploegen en bewerken. En d'e
1 efde is in mg ook zoo sterkin de
andere kinderen nietbg mgn kleinen
Rex gaat dit gevoelen ook diepnog
dieper dan bg mg, geloof ik.
Verder gingen zg toen over dat
jongste soontje spreken en Basil Wey
bourne hoorde bij die gelegenheid,
hoe zón vader van plan waa, hem naar
kostschool te zenden,
m Ik kan nu niet uggen, dat Ik
zoo erg gesteld ben op die scheiding,
maar ik moet ze aanvaarden. D:e
malle Faraday, die den jongen twee
jaar lang les gegeven heeft, heeft nu
op eenmaal verklaard, dat hij niet
meer tegen het klimaat kan en dat hij
naar de kaap wilde, om zich daar
steeds in de zonneschgn te baden, naar
hg meent
Hierna vervielen beiden in een lang
durig stilzwijgen. Cecil Farnham ging
zqn kranten lezen, terwql Weyboerne.
in gedachten vtrJiept, uit het portier
raampje keek, zonder iets te zien. Toen
ze eenter op de plaats van hun be-
stemmiag waren aangekomen, had zich
een plannetje vastgezet in zqn hoofd,
waar hg echter nog niet over praten
wilde, daar hq oog meerder overleg
noodig aeft e, eer hg er mee te voor-
schijn mocht komen.
De zaak, die hem naar huis geroepen
had, regelde hg nu eerst, om Head
lands den volgenden ochtend weer met
den eersten trein te verlaten en op het
rustige plekje, dat hg zich jeiozen
had, verder in stilte zqn vacantie door
te brengen, al verder uitwerkend het
idéé, dat hemzelven een bron van
steeds grooter genot werd.
Op Zaterdag maakte hg weer, dat
hg in zgn gemeeit; terug was. On-
raiddeligk na den tten begaf hg zich
naar de Manor House en vond daar
Cecil Farnham alleen. De meisjes
waren in den tuin en RtX was al naar
bed gegaan.
Weybourne kende zijn vriend; hi
wist, hoe hoog hq tfj dezen aange
schreven stond en hoe die zich in zqn
hart verbiqden zou over den voor
slag, waar hg nu dan ook onmiddellqk
mee te voorschqn wilde treden, De
zaak kwam dAArop neer, dat de dc«
mir.ée het zoo graag op zich wilde
nemen, RtX nog twee jaar les te geven,
eer de jongen naar kostschool ging.
Allereerst luidde hit antwoord nu
Een kind van zqn leeftijd Grieksch
en L tijn in te pompen en dat enkel
en alleen voor je plezier? Ik denker
niet aan, maal Neen, het afscheid
kost mq veeldaar ben ik dan ook
eeriqk voor uitgekomen. Maar jq
kunt je tijd beter gebruiken. Ik denk
er dus niet aan I Dat zou je een vel
band worden I
Volstrekt niet, Farnham. Er
schuilt meer egoïsme in dat, dan in
eenig ander idéé. Met ieder jaar dat
ik ouder word, voel ik mg eenzamer.
Je ken! mqn geschiedenis, hoe ik een
brave vrouw liefhad, die reeds een
ander toebehoorde. N toit zal het mq
mogeiqk wezen, ditzelfde gevoelen nog
eens t» koesteren Innig droef
stond zqn blik, bq die laatste woorden.
Toch wist hq zqn zelfbeheersching
nog te bewaren, toen hq weer begon i
Maar er zqn verlangens in mgn hart,
die ik niet kan onderdrukken. Ik heb
geen kind, toch zou ik zoo graag
willen, dat een jeugdig leven mq iets
te danken had. Ik ziu zoo graag een
man mee helpen vormen, zooals ik een
man verlangde. Zou je mq den jongen
een paar jaar willen toevertrouwen,
Farnham? Langer zou het ook nitt
moeten wezen, want dan moet hq
onder jongens van zqn leeftqd komen.
Cecil Farnham keek zqn vriend aan
met doordringenden blik. Na al die
jaren van intiemen omgang was dit
als een openbaring vsor hem.
Of ik je hjm toevertrouwen wil
Jou natuurigk oeter, dan ieder ander I
Wat wil je van hem maken
ik ?a trachten van hem te maken,een
man, waar je trotsch op kunt zqn
die edel en groet zal handelen, zich
niet storend aan connecties, waar die
het waaracfAg goede soms in den
weg staankortom een mensch, die
durft zichzelf te zqn en niet een zoo-
veelste uitgave vai een algemeen
gangbaar model.
En als hq je nu eens teleurstelt
Dan zal dit toch niet komen, door
hetgeen ik hem geleerd hebwees
dié verzekerd van.
Nu, ik geef hem aan je over en
ik zat je van ganscher harte dankbaar
zqn.
De dankbaarheid is aan mq,
sprak de dominéé, op eei toon, die
geheel in overeenstemming, was, met
httgeeii hq betuigde. Hij voelde zich
dan nu ook zoo gelukkig, dat hq bg
geen enkel ander onderwerp verder
zqn aandacht bepalen kon en, ofschoon
hij al erkend had, dat de groetzelf
zucht school in zgn gevoelen, gaf hq
er zich tjeh geheel aan ever.
Voorzeker had hq heel eigenaardige
ideëel op paedagogisch gebiedhq
wilde zqn onderriem dan al zeer een
voudig en natuurlqk doen zqn en zqn
leerling allereerst liefde voor het leven
inprenten. Basil Weybourne was ge
woon zqn gedachten op schrift te
brengen.
Zoo graag mocht hq later die stem
mingen nog eens doorleven. Dus,
toen hq weer op zqn studeerkamer
zat, haaide hq zqn geliefd dagboek
te voorsenqn en begon duunn t«
sckrQven,