Axelsche Courant.
Nieuws- en Advertentieblad voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 44. Vrüdao 6 September 1935
Koningin Astrid ten grave
gedragen.
Land- en Tuinbouw.
Gemengd Nieuws.
Verschijnt
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Redacteur-Uitgever J. C. VINK
Axel.
TNvee,de JBlad.
Zware
gang naar Laeken voor
Koning Leopold.
Zooals we reeds in 't kort in
ons vorig nummer meldden, is
Dinsdag het stoffelijk overschot
van de jonge Koningin Astrid
van België in den Koninklijken
gratkelder te Laeken bijgezet.
Het is een ontroerende plech
tigheid geweest, deze uitvaart
van de beminde Vorstin, de lief
hebbende echtgenoote en moeder,
aan wier leven op zoo tragische
wijze een eind is gekomen te
midden van het prachtige Zwit
sersche berglandschap.
Reeds Maandagnacht vertoef
den vele duizenden in Brussel's
straten, waarlangs de ljjkstoet
zou voorbijtrekken. De dag brak
aan met een betrokken zware
lucht, doch later klaarde het op
en kwam de zon door het wolken
dek, dat als een rouwwade boven
de stad hing in de vroege morgen
uren. Koningin Astrid zou naar
haar laatste rustplaats worden
gebracht by een weder, zoo
zonnig en blyals steeds haar
leven tot op den dag van de
ontzettende tragedie aan den
oever van het meer te Kiissnacht
was geweest.
Te ruim 9 uur kwamen de
vele auto's met hoogwaardig-
heid8bekleeders op het Paleizen
plein aan, evenals de vertegen
woordigers van de vreemde hoven
en regeeringeu. Het Koninklijk
paleis, waar zij binnen gingen,
bood .een droevigen aanblik op
dezen mooien ochtend. De gor
dijnen waren neergelaten en op
het plein schemerden met rouw
floers omhangen lantaarns. Om
kwart voor tien ging de geeste
lijkheid het paleis binnen.
Kort daarop reed de staatsie
lijkkoets voor, getrokken door
acht zwarte paarden. Lange
rouwdekkan waren op de ruggen
der dieren gelegd, die op den kop
een groote zwarte vederbos droe
gen. Een baldakijn, versierd
met goud geborduurde Belgische
wapenschilden was boven den
lykwagen gespannen.
Te 10,20 werd de kist met het
stoffelijk overschot van dejooge
Koningin naar buiten gedragen.
Hoorngeschal weerklonk, terwijl
van uit de verte de kanonschoten
over het rouwende Brusseldreun-
den. De laatste tocht van de
geliefde Vorstin zon een aanvang
nemen.
De stoet werd geopend door
militaire atdeelingen en de staf-
muziek van de bereden gidsen,
verder delegaties van ^oud-stry-
ders vereenigingen errdeunie van
oorlogsweduwen en weezen. Bij
den lijkwagen liep de geestelijk
heid in vol ornaat. Onmiddellijk
achter den lijkwagen volgde de
Koninklijke familie. De smar
telijk getroffen jonge Koning
Leopold hinkte nog een weinig
en had de rechterhand in een
verband en ook_ nog een verband
op de rechterwang. Naast hem
schreed Prins Karei van Zweden,
de vader van de overleden Vor
stin. Verder volgden de broeder
van Koning Leopold, prins Karei
van België, prins Bertil van Zwe
den, prins Axel van Denemarken
kroonprins Olaf van Noorwegen,
de jonge prins Karei van Zwe
den, de hertog van York, kroon
prins Umberto van I alië, enz
By de groep der buitenland-
sche vertegenwoordigers waren
o.a. ook de Nederlandsche en
Zweedsche gezant en de verte
genwoordiger van H.M. Koningin
Wilhelraiaa.
Overal stond een compacte
menigte, op sommige plaatsen
tot twintig rijen dik, terwijl ook
duizenden vanaf de daken den
stoet gadesloegen.
Onder het luiden der klokken
ging de stoet naar de St. Goe-
dele-kerk. Duizenden vrouwen
weenden, sloegen een kruis en
prevelden een kort gebed toen
de lijkwagen met de diep-be-
treurde doode passeerde.
Bij de ingaDg van de ktrk
werd de mahoniehouten lijkkist
met zwaar zilveren kruis in zil
veren belegsel uit de staatiekoets
geschoven en door acht onder
officieren voorzichtig naar binnen
gedragen. Allen waren diep
ontroerd koning Leopold wischte
de tranen van zij o gelaat en ook
de vader van Koningin Astrid
weende, toen het stoffelijk over
schot van zijn dochter de kerk
werd binnengedragen, waar het
door de geestelijkheid van de
St. Goedele in ontvangst werd
genomen.
In de kerk bevonden zich
reeds de vrouwelijke leden van
de Koninklijke familie en ver
wanten van Koningin Astrid,
allen in zware rouw, het gelaat
met lange zwarte sluiers bedekt.
De dienst werd geleid door
mgr. Van Roey, die werd bijge
staan door den pastoor-deken
van de St. Goedele-kerk.
Bij het binnendragen van de
kist zette het koor het Sub Ve-
nite in, iets later het tweede
deel van een zesstemmige Mis
van den Brugschen componist
Reylandt en vervolgens een voor
zes stemmen k capella geschre
ven „O vos omnes verder het
Sanctus in Gregoriaaaschen stijl,
het Bsnedictus en het Agnus Deij
van denzelfden componist. Aan
grijpend was het, toen aan het
eind van de Mis het „OJesu
Cbriste" onder de hooge Gothi-
sche gewelven klonk. Toen
tegen kwart over twaalf de mis
ten einde was, klonk weer hoorn
geschal, terwyl de stafmuziek
in Sourdine de BrabarQonne
speelde.
Inmiddels was uit het Konink-
lijk paleis een tweede stoet ver
trokken, samengesteld uit het
Brusselsche garnizoen, die de
honderden kransen en bloem
stukken naar de kerk te Laeken
bracht. Onder deze waren veel
blijken uit Nederland en de Ne
derlandsche kolonie uit België.
Na afloop van de kerkelijke
plechtigheid stelde da stoet zich
op voor de ongeveer 4 K.M. lange
tocht naar Laeken, waar Konin
gin Astrid in het donkere graf
gewelf voor goed aan den Dood
zou worden toevertrouwd.
Ook op den weg naar Laeken
verdrong zich een enorme me
nigte, die op een miltioen men-
schen werd geschat. Ruim half
2 werd de kerk te Laeken be
reikt, onder het dreunen der
salvo-schoten uit het naburige
park.
Ia de kerk werden de absoutes
gezongen door kardinaal van
Roey en door denzelfden pastoor,
die anderhalf jaar geleden de
gebeden der dooden over het
lyk van koniDg Albert las.
Tijdens deze plechtigheid steeg
het verdriet van Koning Leopold
ten top. Hy viel neer op een
bidstoel en bleef geknield met
het hoofd in de handen zitten
tot de dienst klaar was. Bij den
slotzaDg barstte hij in tranen los,
doch toen door een kapel het
Belgische volkslied werd ingezet,
richtte öy zich weer eenigszins
op en trachtte een meer militaire
houding aan te nemen. Daarna
volgde hij diep ontroerd en ah
een gebroken man de geestelijk
heid en de lykkist naar de onder
de kerk gelegen grafkelder. Ook
zyn moeder, de ouders van
Koningin Astrid, prins Karei van
België, de jonge prins Karei van
Zweden, prins Axel van Dene
marken, prins Olaf en prinses
Martha van Noorwegen, prinses
Marie José en prins Umberto van
Italië, prins Ludwig Wilhelm,
hertog van Beieren, de Zweed
sche kroonprins Gustaaf Adolf
en prinses Louise, prins Prederik
van Denemarken, prinses Iogrid,
prinses Margaretha van Zweden,
die sprekend op haar gestorven
zuster Astrid gelijkt, de hertog
van York, prins Bertil van Zwe
den, prinses Stefanie van België,
prinses NapoleoD, ex keizerin
Zita en prins Oito van Habsburg,
prins Xavier de Bourbon, de
groothertogin vaD Luxemburg
en haar gemaal prins Felix van
Bourbou, de prinsen Frederik en
Christiaan vauSchaumburg Lippe
en de hertog van Nemours woon
den de bijzetting by in de voor-
ioopige graftombe van witte
staeD, geplaatst tusschen het graf
van Koning Albert en het graf
van diens ouders, den graaf en
de gravin van Vlaanderen.
Het kleine prinsesje Josephine
Charlotte, dat geheel in het wit
gekleed de plechtigheid in de
kerk van St. Goedele had bijge
woond, was hier niet aanwezig
Een krans met heerlijke orebi
detëa van Koning Leopold en
andere prachtige bloemen van
de ouders en zusters van Ko
ningin Astrid werden op het graf
neergelegd.
Weenend verlieten de ver
wanten daarna de crypte, waar
de lieftallige, levenslustige prin
ses uit bet Noorden, die de meest
geliefde Vorstin aller Belgische
vorstinnen was geworden, nu
voor altijd rusten zal.
KoniDg Leopold en de grijze
vader van de ontslapen Vorstin
bleven het laatst in den graf
kelder. Het kostte den jongen
vorst blijkbaar groote moeite van
haar laatste rustplaats heen te
gaan. Slechts op herhaald aan
dringen van den vader, verliet
de Koning het graf vap zyn
geliefde vrouw.
Het feit dat de Koning geheel
alleen als lid van de Koninklijke
lamilie en in spijt van zijn ver
wondingen de lijkkoets te voet
volgde, heeft de groote massa
in België ten zeerste getroffen.
Hij heeft er de voorkeur aan
gegeven, om evenals een gewone
man, het lijk zijner echtgenoote
naar haar laatste rustplaats te
voet te volgen.
Het Belgische volk heelt op
zeldzaam treffende en ontroeren
de wijze afscheid genomen van
zyn jonge Koningin, maar het
zal haar aandenken in zijn hart
bewaren.
De algemeene indruk was,
dat nimmer een Vorstin in dat
land zoo beweend is als zij,
die Dinsdag ten grave werd
gedragen.
Tot laat in den avond is het
in het centrum van Brussel
buiteugewoon druk gebleven. De
couraDtenverkoopers werden ais
't ware bestormd en maakten
goede zakeD, daar iedereen da
verslagen in de bladen van de
droeve plechtigheid nog eens
wilde lezen.
Stand van do landbouwgewassen.
Aan het in de Staatscourant
opgenomen overzicht van den
stand der landbouwgewassen op
19 Augustus 11. omleenen wy het
volgende
Reeds kon in het vorige over
zicht worden medegedeeld, dat
de periode van groote warmte
een snelle ryping der graange
wassen tengevolge heeft.
De weersgesteldheid na 12 Juli
is van dien aard gebleven, dat
inderdaad de rijping van verschil
lende grWiS8en in 'n zeer snel
tempo is verloopen. De gevolgen
daarvan uiten zich in een tegen
vallende opbrengst van verschil
lende landbouwproducten.
Het oogBten van de peulvruch
ten en de graangewassen is vlot
verloopen en ondervond geen
enkele stagnatie.
Voor zoover de verbouwers
zich niet hebben laten verleiden
tot overhaast binnenhalen, even.
tueel te spoedig dorschen, is de
kwaliteit der graangewassen goed
te noemen.
Kon in het overzicht van 13
Juli in het algemeen nog gespro
ken worden van een vrij goeden
tot goeden stand der gewassen,
de aanhoudende droogte sinds
dien is oorzaak, dat de oogst van
1935 belangryk in opbrengst zal
achterblijven bij dien van het
vorige jaar,
De opbrengst van de winter
tarwe zal, gezien de reeds plaats
gevonden dorschingen, belangrijk
uiteenloopen, doch in doorsnede
in vergelijking met jaren met nor
male opbrengsten niet veel ver
schil opleveren. Ten opzichte van
het oogstjaar 1934 zal de op
brengst niet onbelangrijk achier
blijveD. De korrelgrootte blijkt in
vele gevallen iets aan den fijnen
kant te zijn. Dank zij het gunstige
oogstweer is de korrel goed droog
en het hl-gewicht hoog. Hier en
daar werd de opbrengst ten zeer
ste gedrukt door het optreden van
voatziekten.
De zomertarwe, die hoofdzake
lijk alleen voor het noorden des
lands van beteekenia is, vooral
dit op de vroeg gezaaide
perceelen, is minder goed.
De langdurige droogteperiode
heeft ten gevolge gehad, dat ook
de rogge tesnel ryp werd en
daardoor onvolkomen is uitge
groeid. De korrel is over het al
gemeen te fijn en de opbrengst
vrij goed. In de veenkoloniën is
het resultaat van de roggeteelt,
wat betreft de opbrengst, goed te
noemen.
De opCrengst van de winter
gerst loopt uiteen van matig tot
goed, over het algemeen is de
opbrengst nog meegevallen, de
korrel is iets te fyn doch goed
droog. Het hl gewicht is behoor
lijk.
De zomergerst, die in het zuid
westen des lands een goede op
brengst heeft gebracht, valt ia het
noorden iets tegen. De gunstige
weer8gesteldheid»tijdens het oogs
ten is de kwaliteit ten goede ge
komen.
De opbrengst van de haver in
dit jaar zal goed tct zeer goad
zijn voorzooverre het betreft de
teelt van dit gewas op de klei
en in de Veenkoloniën; op de
zandgronden daarentegen is de
droogte oorzaak geweest, dat de
opbrengst slechts matig tot vrij
goed genoemd kan worden.
De veldboonen leveren een
vrij goede tot goede opbrengst
dit jaar.
De opbrengst der erwten is
tegengevallen de oogst kan over
het algemeen slechts matig tot
vrij goed geDoemd wordeD, als
gevolg van een minder goed ge
vuld zijn der peulen.
Da stamboonen, die in het al
gemeen op de lichtere kleigron
den werden geteelt, hebben te
lijden van de droogte. Het gewas
wordt te vroeg ryp, zoodat de
opbrengst hierdoor gedrukt zal
worden Da stand is slechts matig
tot vrij goed.
Het vlas is over het algemeen
aan den korten kaDt gebleven en
de kwaliteit blijft ten achter bij
die van den vorigen oogst. De
zaadopbrengst blykt dit jaar aan
den lagen kant te zyn.
De teglt van koolzaad, die
slechts van geringenomvang was,
heeft een vry goede opbraDgst
opgeleverd.
Ook blauwmaanzaad zal dit
jaar slechts een vry goeden oogst
geven.
De teelt van karwy heeft voor
al in het noorden des landsschade
ondervonden door de karwymot-
aantastiDg en het optreden van
Sclerotinia Libertiana. De op
brengst is dan ook zeer uiteen
loopend en wisselt tusschen
slecht en matig.
De teelt van mosterd-, spina
zie- en suikerbietenzaad belooft
een vry goede opbrengst.
De consumptie-aardappelen,
die reeds een onregelmatige stand
hadden, hebben vooral op de lich
te gronden geleden van de droog
te, zoodat een te snel afsterven
plaats vond. De opbrengsten der
middelvroege aardappelen vallen
daardoor tegen. De late soorten
vertoonen eveneens een matigen
tot vry goeden stand. De resul
taten van de late consumptie
aardappelen op de betere gron
den kunnen nog gunstig beïn
vloed worden door tydigen regen.
De fabrieksaardappelen zullen
slechts een vry goeden oogst op
leveren. Vele soorten lyden in
erge mate aan bladrol. Op de hoo-
gere gronden hebben vroegere
soorten het te droog gehad. Da
knollen blij ren over hetalgemeen
te klein.
De stand der suiker- en voe
derbieten op den kleigrond is
vrij goed tot goed. De opbrengst
kan door regen nog ten goede
beicvloed worden.
Ook de stand der uien is slechts
vrij goed.
Het weiland ondergaat den fu-
nesten invloed van de langdurige
droogte. De graslanden lijden alle
door watergebrek.
Op de hoogere zandgronden is
het gewas vrijwel verdord, ter
wijl do naweiden weinig of niets
opleveren. Het weiland verlangt
derhalve hard naar regen.
De stand van de roode klaver
is slechts matig, eveneens als ge
volg van de droogte.
Het 11-jarig zoontje van de
familie van Rooy te Kerkdriel,
dat in een noteboom aan den
kant van den dijk was geklom
men, heeft daarbij het evenwicht
verloren en is van een hoogte
van 10 M. naar beneden gestort.
De toestand van het jongetje is
zorgwekkend.
In de kom der gemeente
Maarheeza is een auto, bestuurd
door den heer De Zeeuw uit
Poeldijk, tengevolge van de glad
heid van den weg geslipt en in
volle vaart tegen een boom gere
den.
In den auto zaten nog De
Zeeuw en dhr. en mevr. Luteyn
uit Dan Haag.
De gevolgen van de botsiDg wa
ren ontzettend. De ruim 50 jari
ge mevr. De Zeeuw werd op slag
gedood, terwijl mevr. Luteyn vry
ernstig werd gewond, zoodat een
ijlings ontboden geneesheer het
raadzaam achtte haar naar het
ziekenhuis te Weert over te bren
gen.
De beide heeren kwamen er
zonder noemenswaardig letsel af.
De auto werd zwaar beschadigd.
Bloedige boeren-onlusten.
De boerenstaking in Litauen,
over welke de pers nog slechts
enkele sobere berichten bevat,
schijnt scherpe vormen te heb
ben aangenomen. Naar verluidt
moest de politie bij een botsing
met posten der stakende boeren,
die over een afstand van 40 K.M.
den hoofdweg naar Zuid-Litauen
tusschen Marianpol-Alytus en
Kowno bewaken, van de wapens
gebruik maken. Hierby werden
twee boeren gedood en verschei
dene gewond, terwyl ook aan de
zijde der politie een doode viel
en zeven man gewond werden.
Te Kowno wordt geen melk
meer bezorgd.
Op den straatweg tusschen
Donauwörth en Neuburg (Dtl.)
reed een autobus met 18 inzitten
den tegen een boom. De bus werd
totaal vernield en een aantal in
zittenden werd op den weg ge
slingerd, terwijl de overigen tus
schen de wrakstukken beklemd
raakten. Twee passagiers werden
gedood en zeven gewond.
Zennwartsen waarschuwen.
Naar wy vernemen hebben
meer dan 300 zenuwartsen en
psychologen uit vele landen be
sloten binnenkort een brief te
richten aan de staatslieden.
Daarin wenschen zy erop te
wyzeD, dat de geestesgesteldheid,
zooals die zich in den laatsten
tijd heeft ontwikkeld, vooral in
ïuropa, het gevaar voor een
nieuwen katastrophalen oorlog in
zich sluit.
Zy zyn van moening, dat deze
bedenkelijke gang van zaken in
booge mate door psychologische
factoren wordt bepaald en dat
zij als artsen daardoor gerechtigd
en verplicht zyn een waarschu
wend woord te doen hooren en
aan te geven langs welken weg
huns inziens een uitweg gevon
den moet worden en kan worden.
De brief, die in September
gepubliceerd wordt, is door vele
psychiaters van wereldbekend
heid onderteekend.
Te MÜochen is een huis
ngestort, waarby 2 personen om
het leven kwamen. Het waren
arbeiders, die het bouwvallig
[«worden gebouw moesten af-
breken.