Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Vlaanderen. No. 47. DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934 50e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Buitenland. FEUILLETON. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt C 4. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Terog aaar de Bastille. Duitschland is geen rechtsstaat meer. De Duitschers zeiven on dervinden dat wel het meest onwelgevallige personen worden, onder het hoonend voorwendsel dat ze „ter eigen beveiliging" worden afgezonderd, weken en maanden lang in een huis van bewaring of concentratie-kamp opgeslotenvrijgesproken be schuldigden worden desniettemin gevangen gehoudenpolitieke tegenstanders worden onder voor wendsel dat ze bij hun arrestatie tegenstand boden of trachten te ontvluchten, neergeschotenbe weerde samenzweerders worden zonder gerechtelijk onderzoek per zes dozijn tegelijk afgeslacht. Het beschaafde buitenland kan een volk, dat onder dezeTsjeka- manieren te lijden heeft, slechts beklagen; inmengen kan het zich ten aanzien der inwendige aan gelegenheden van een zelfstan dig volk niet. Iets anders wordt het, wanneer onderdanen eener buitenlandsche mogendheid de dupen worden van deze van de Sovjets afge keken manieren. Speciaal ons land heeft zich daarover te be klagen. We laten het eeval Van der Lubbe buiten rekening, dat al thans den schijn eener uitvoerige berechting had, doch waarbij de weigering om het lijk van den terechtgestelde naar Nederland te laten terugvoeren, tot eigen aardige gissingen aanleiding gaf. We wijzen slechts op drie andere gevallen uit den laatsten tijd eerst het geval-Spansier, den Nijmeegschen socialist, die in Duitschland tot twee jaren ge vangenisstraf veroordeeld werd, omdat hij in Nederland een Duitsch marxistisch orgaan ver spreid had vooits het geval-Bosman, den Haagschen persfotograaf, die te Berlijn is gevangen gezet thans weer het geval van een Venlonaar, die sinds December van het vorig jaar vermist werd, Ieder voelt zich wel eens eenzaam, leder herinnert zich wel een tijd in zijn leven, dat hij zich eenzaam waan de. Ik zeg .waande" want wee den Bterveüng, die werkelijk eenzaam was. Eenzaam, in de volle en volstrekte beteekenls van het woord zijn slechts enkelen. Eén heb ik er gekend. Eén die eenzaam was als een doode tasschen de levenden. Laat mq zijn geschiedens vertellen. Ik ontmoette hem voor het eerst sinds hij .eenzaam" was en voor het laatst in dit leven toen ik nog intiem ge neesheer was in het gemeente zieken huis te A. Op een bitter kouden Januarimorgen werd er een zweiver binnengedragen, halfdood van honger en kou met bevroren voeten. Hij zag er uit als zoovele andere paria's. Van zijn gelaat was weinig te zien, een lange ongekamde baard bedekte het voor een groot gedeelte. Toen ik hem 's middags weer be- socht herkende ik hem niet. Zijn baarden haar waren geknipt en in de grijskatoenen gestichtskleeding maakt: hij den Indruk van een heer, een in- tellectueel, je zon haast zeegen een ouden zieken geleerde. Ik kende den man. Maar hoe Waar Hij lag met gesloten oogen en ik ging haast zijti bed zitten om hem eens goed op te nemen, Dat gelicht fas cineerde me. Waar had Ik dat toch en van wien thans blijkt, dat hij in een Duitsche gevangenis op gesloten wordt gehouden. De man is door een Duitsche vrouw van zijne kennis met list enkele meters over de grens ge lokt en daar door een aantal politie-beambten overvallen en meegenomen, onder beschuldi ging dat hij die vrouw indertijd hier te lande zou gevraagd heb ben, of ze hem Duitsche militaire geheimen kon bezorgen wat de man heftig ontkent. Heeft de Duitsche regeering inderdaad reden om zich bezorgd te toonen over de kans op uit lekken van de door haar gemaakte militaire plannen Het schijnt zoo. In dat geval is haar wrok tegen vermeende verspieders ver klaarbaar, al valt de methode niet nobel te noemen, waarmede zij zich, als in dit geval, van hun persoon meester maakt. Maar het verdonkeremanen van een buitenlander, het nalaten van berichtgeving aan zijne nabe staanden, het onderscheppen van alle van hem uitgaande brieven, wekt herinneringen aan de „oubiis" en „chachettes" uit den Bastille-tijd. De Nederlandsche regeering doet, door middel van haar ge zant en consuls, wat zij kan om hier een naar beschaafd begrip geregelde rechtspleging te ver krijgen, maar de uitslag dier pogingen is tot dusver miniem. We hopen van harte, dat van daag of morgen eens 'n Engelsch- man, Amerikaan, Rus of Fransch- man een dergelijk lot treft. We zijn er zeker van, dat tegenover de dan uit Londen of Washing ton, Moskou of Parijs opklinkende protesten het gouvernement van den Führer met grooten spoed eene inschikkelijkheid zal betoo- nen, die het vermeent tegenover Den Haag niet noodig te hebben. Utr. Crt Stakingsonlusten in Amerika. De gouverneur van Rhode Is land heeft de politie opgedragen alle communisten te arresteeren als verantwoordelijke personen meer gezien En goed gekend Hij leek op.... op....7 Drommels, op wie dan toch Daar opende hq de oogen en keek me aan. Eerst met 'n dwalerden, verdoolden blik, toen fixeerde hq en op datzelfde oogenblik zei ik: „Dokter Kersten, sprekend". Even was het of hq in elkaar kromp van een hevige aandoening, angst, of schrik? Maar hij herstelde zich spoe dig, richte zijn oogen strak op me en zei héél zwak, zoodat ik het nog maar juist hoorde: „Ja". Maar onmiddellijk reageerde ik daarop zooals ieder nuchter mensch gereageerd zou hebben. Dr. Kersten was al jaren geleden eestorven, deze man kon hoogstens zijn dubbelganger zijn of misschien maar dat leek wel een zéér groote onmogelijkheid, een broer of ander familielid. Dus schudde ik het hoofd en zei„neen, dat kan niet". Toen richte hg weer zfln rustige oogen vast op me en fluisterde :,Dr. Johan H. Ktrsten. Leeraar aan het gymnasium te B. Jouw naam ken ik niet, maar ik ken je wel. Je was een prettige leerlingBart". Hg kende mqn naam dus toch nog 1 Ik was sprakeloos van aandoening. Ik ging staan en weer zitten, stond weer op, liep de zaal heen en weer, ging wéér zitten en was mezelf toen nog zoo weinig meester, dat ik geen woord kon uitbrengen. En alles golf de voor mgn oogen. Eindeigk herkreeg ik mgn zelfbe- heeriching en keek naar mgn patiënt om te zien, of het waar was. Of het geen bange droom van me waa dat ik hier aat en een arme zwervtr voor me zag, die beweerde Dr. Ketsten te voor de ongeregeldheden welke tijdens de textielstaking hebben plaats gehad. Tot het Ameri- kaansche legioen is het verzoek gericht, 500 oud-strijders beschik baar te willen stellen voor den ordedienst. President Roosevelt heeft de hulp toegezegd van federale troepen. De gevechten tusschen stakers en met de nationale garde ver sterkte potitie te Woonsocket in den staat Rhode Island duren nog steeds voort. Welk een verbit terde strijd hier wordt gestreden, blijkt wel uit de verwoestingen, welke men overal in de stad heeft aangericht. De stad ziet er uit als een groot slagveld. Rondom de openbare gebouwen zijn draadversperringen aange bracht. Op ta! van plaatsen worden deze echter door de me nigte bestormd en vernield. Daar- ni werd een aanval geopend op de nationale garde, die keer op keer van de vuurwapens gebruik maakte thans niet meer alleen om waarschuwingsschoten te lossen over de hoofden der me nigte heen maar om zich de aanvallers van het lijf te houden. In de binnenstad hebben de stakers groote verwoestingen aan gericht, naar raming tot een be drag van minstens f 50 000 dollar. Zoo is een juwelierswinkel vol komen leeggehaald, terwijl men elders bij eer. autohandel alle tentoongestelde automobielen naar buiten reed, ze op straat onderste boven wierp en onbruik baar maakte. Met steenworpen werden de étalageruiten van et telijke warenhuizen vernield. Ook de straatlantaarns moes ten het ontgelden, terwijl enkele straten door de stakers in bran dende vlakten zijn herschapen. Zij goten door hen gestolen ben zine over de steenen uit en staken daarop de vloeistof in brand. De politie wist door spoedig ingrijpen te voorkomen, dat de brand zich tot de huizen uitbreidde. Gelukkig is het nu in New Engeland wat rustiger geworden. Beneden de lijn Mason—Dixon zgn, onze arme leeraar in de oude ta len, die twintig jaar geleden zoo on gelukkig oin het leven is gekomen. Maar de man lag daar en keek me kalm en vast aan. En aan dat kq- ken zag ik het: hq moest het z|n. Dat hooge voorhoofd, die fqne gebo gen neus, en die smalle, nerveuse mond, waren van Dr. Kersten, Dr. Johan H. Kersten, onzen meest bemin den leeraar. Hq was de eerste die weer sprak. Kom wat dichter bg. Ik zal je veel vertellen, alles vertellen, maar kom hier vlak bq me. Het zal nu toch gauw met me gedaan zgn. Schut maar niet van neen, ik voel het heel goed. Lang leef ik niet meer, en 't zal me verlichting geven, als tenminste één mensch het weet... Een geheim is moeilqk te dragen. Je weet, dat ik getrouwd was. M'n vrouw was jon ger dan ik, mooi en lief. Hoe had ik haar toch durven trouwen Maar och, als je zooveel van iemand houdt, als ik van haar t En ik voelde me toch nog niet oud. ik was sterk en gezond. Maar zq was zoo anders. Levenslustig, graag onder de meRschen. Ik wist niet waarmee ik haar gelukkig kon maken. Ik dacht, ze hield van mq zooa's ik van haar. Ze zou er genoeg aan hebben, 's avonds rustig thuis te zitten. Een enkele keer naar een goed toneelstuk, een mooi concert. Maar ze hield niet van die dooie dingen., en zq hield niet van zoo'n dooie man. Hier hield hg even op. Een lach]: trok om den beweegigken mond, toen gleed er een bittere trek over, om weer in een zacht, weemoedigen lach te veranderen. Ik stoorde hem niet. Hg vergat geloof ik, dat hg tegen iemand sprak. Het was ef hg hardop bleef de onrust echter nog groot, hoewel tot dusver slechts bot singen van minder beteekenis zijn voorgekomen. De belangstel ling blijft gericht op Washington, waar, naar verluidt, de arbeiders leiders een meer verzoèningsge- zinde houding hebben aangeno men. De voorzitter van het sta- kings-comité, Francis Gorman, verklaarde, dat overeenstemming op komst is tusschen de stakings leiding en de commissie van president Roosevelt betreffende een nieuw arbitragepla Tevens verklaarde hij echter, dat hem ter oore was gekomen, dat de auto- en staalfabrikanten voornemens zouden zijn loons verlagingen in te voeren, welke geen ander doel zouden hebben dan steun te bieden aan de tex tielfabrikanten in hun strijd tegen loonsverhooging. Gormar, sprak als zijn meening uit, dat het hier een algemeene actie betreft van de groot-industrie, welke daar mede niet alleen de huidige tex tielstaking wil onderdrukken, doch tevens 'n beslissenden slag wil toebrengen aan verdere sta kingen, welke zij voor de naaste toekomst vreest. Gorman heeft verder de vak verenigingen van transportarbei ders opgeroepen hun leden in structie te geven geen uit het buitenland ingevoerde textiel- goederen te helpen laden, lossen of verzenden, aangezien hierdoor de fabrikanten den strijd langer zouden kunnen voortzetten. Aan dit beroep is gevolg gegeven en de transportarbeiders zijn opge roepen, geen uit het buitenland ingevoerde textielproducten te verwerken. Slaagt men er in dit embargo algemeen te maken, dan zal hierdoor de stakingsbeweging een groote versterking, maar tevens een groote verscherping krijgen. Men hoopt echter, dat daardoor de onverschilligheid van het pu bliek jegens deze staking zal verdwijnen. Smokkelhandel in wapens. In de Amerikaansche commis sie tot onderzoek naar de rol der dacht, voor a'chzelf. Hq lag daar, wonderiqk rustig. Alleen iqn mond bewoog. De oogen hield hg bqna voortdurend gesloten. En ik moest me inspannen om alles goed te hoo ren, zóó zacht sprak hq. Eerst wist zq niet. dat ze niet van me hield. Ze heeft zeker wel gedacht' dat ze gelukkig was, en ie klaagde nooit. Maar ze werd stil. En ik be greep maar nieL Ik begreep niet, dat ze wat anders noodig had. Ik had over dag mqn werk, m'n jongens. Zq kon hoogstens wat gaan winkelen, waar h die kleine plaats niet zoo heel veel aan was, Toen kwam hg. Een jonge dokter, een oud-leerling. Hq kwam eerst om mq, om lessen eerst, om samen oude handschriften na te pluizen, later. We hielden daarvan, hq en ik, en hg deed prachtige vondsten. Hq was jong en vroolqk. Hield van menschen en uitgaan als zg. Als hg vertelde van zijn reizen, van de feesten, die hg meegemaakt had, hing zq aan zgn lippen. En hq kwam zoo dikwqls, Ik wist niet, hoever dat gevorderd was. Of ze het wisten van zichzelf, van elkaar. Maar voor mg was het zoo duideigkEn Ik was daar de sta-inden weg." Weer zweeg hg een poos. Hg lag doodstil en zóó wit, of hg zóó zou sterven. Ik liet hem wat drinken. Toen ging hg verder, aldoor op denzelfden zachten toon, maar moeilqker en met groote tus8chenpoozen nu :„Ik besloot haar de vrgheid Ie geven, maar wist niet hoe. Telkens probeerde Ik er over te praten, maar ik koa niet. Ik kon niet. Hit wou niet over mgn lippen en nooit kwam de gelegenheid wapenfabrikanten zijn brieven voorgelezen van zekeren Taylor, vertegenwoordiger te Parijs van den wapenfabrikant Dupont, waarin het volgende wordt ver klaard „In 1932 kwam bericht uit Nederland dat Duitsche politieke organisaties, zooals die van de nationaal-socialisten en andere, bijna alle waren gewapend met Amerikaansche revolvers en Thompson-machinegeweren en dat er een geregelde smokkel handel bestond van wapenen naar Duitschland". In een anderen brief kon men lezen, dat Amerikaansche wape nen naar Duitschland werden overgeladen in lichters op de Schelde alvorens de schepen in Antwerpen aankwamen en dat hierna de Nederlandsche politie onmachtig was iets te doen, of schoon de Nederlandsche autori teiten hun best deden om dezen smokkelhandel tegen te gaan. Tengevolge van protesten van ten minste vijf regeeringen zullen zekere deelen van het onderzoek der senaatscommissie naar den handel in wapenen niet mogen worden gepubliceerd. Ook verklaarde Lammot, een vertegenwoordiger van de firma Dupont de Nemours, voor de commissie van onderzoek, dat hij mededeelingen had ontvangen, waaruit blijkt, dat in Duitschland groote hoeveelheden ontplofbare stoffen van hooge explosiekracht worden vervaardigd, ondanks het bij het verdrag opgelegde verbod. In verband met de resultaten van het onderzoek der Ameri kaansche senaatscommissie naar de wapenindustrie, waarbij ver schillende feiten aan het licht zouden zijn gekomen, met be trekking tot de levering van oor logsmateriaal aan Zuid-Ameri- kaansche staten, waaronder ook Argentinië, hebben de departe menten van Oorlog en Marine bekend gemaakt, dat zij com missies hebben benoemd voor het instellen van een onderzoek naar de juistheid der aan het licht gebrachte feiten. waar ik op wachtte' Ik werd nerveus, overspannen. Het was niet uit te houden, die jonge vrouw, waarvan ik hield, die jonge man, die me lief was en ik als een muur tusschen die twee. Het werd een nachtmerrie voor me, een obsessie. Wat een ellendige da gen, wat een gruwelijke nachten 1 Ik moest weg. Spreken zou ik nooit, nooit kunnen, en zg zwegen beiden. Toen schreef ik haar een brief, dat ik wegging voor langen tijd. Dat ze met zichzelf tot klaarheid moest ko men. Dat ik niet tusschen hen wilde staan. Dat ik toe wilde stemmen in een scheiding, als zq die aanvroeg en alle schuld op me zou nemen. Ik ging weg naar Beieren, waar ik een klein bergdorp wist, waar niemand me kende en waar ik tot rust hoopte te komen. Ik had geen adres achter gelaten. Niemand wist waar ik was. Hollandsche kranten las ik nu en dan aan de leestafel van een hotel daar in den omtrek. Daar in dat laadje heb ben ze mgn heele bezit geborgen. Haal mqn portemonnaie er eens uit t Ik deed wat hg verlangde en vond op zqn aanwijzing in een van de vakjes een oud krantenuitknipsel. Dit stond er Hedenmorgen werd uit de Maas opgehaald het vreeseigk verminkte ïgk van een man van ongeveer vgftig jaar. Het is vermoedeigk het lijk van den heer K. Op een tweede uiWr.ipsel las ik t De echtgenoote van den heer K. heeft het l|k herkend. Vermoedelqk heeft de heer K. in leven leeraar aan het gymna sium te B. in overspannen toestand een eind aan zgn leven gemaakt en is door da schroef van een stoomboot zoo deerlijk gehavend. AXELSCHE COURANT

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1934 | | pagina 1