Landbouw.
Onder voorzitterschap van dhr-
H. Hanken werd Donderdag te
Goes de algemeene vergadering
gehouden van de afd. Zeeland
van het „Ned. Trekpaardenstam
boek", waarbij o.m. aanwezig
waren de h.h. jhr. Van Vreeden-
burgh en Bom, resp. alg. voor
zitter en secret^r.s-
Onder de ingekomen stukken
was een verzoek van de Kring
Kruiningen, om een bijdrage van
f 100 voor een te houden ten
toonstelling op 21 Juni a s., dat
met alg. st. werd toegestaan.
Het jaarverslag van den secr.,
den heer Lako werd goedgekeurd.
Bij de behandeling van de be
grooting vroeg dhr. Iz. de Feijter
of er niet meer bezuinigd kon
worden, wat niet mogelijk werd
geacht
Als commissaris werd heibe-
noemd dhr. P. J. J. Vael en als
afgevaardigde A. Aernoudts. In
plaats van de Bruyckere en A.
J. Lindenbergh (plv.) werden ge
kozen H. Kerckhaert, Stoppeldijk
en J. van 't Westeinde, Nieuw-
dorp als jurylid voor de merrie
keuringen werd herkozen 1. de
Feijter te Axel.
Besloten werd tot wijziging
van de voorwaarden voor het
toekennen van fokpremies; de
bewaarpremies te doen vervallen
en f600 te bestemmen als pre
mies voor de najaarshengsten-
keuring.
De rekening en de begrooting
werden goedgekeurd.
De bietensteun.
Naar gemeld wordt zal, inzake
de regeling van den suikerbie-
teDsteun voor 1934, het geza
menlijk bietenareaal, vergeleken
bij 1933, met 10 pet. worden
ingekrompen.
Aan "de boeren zal een bie-
tenprijs moeten worden gega
randeerd van 10,00 per 100
kg„ betgeen 1 lager is dan
thans.
Do minister is van plan met
de suikerfabrieken nader in
contact te treden om te komen
tot het vaststellen van de voor
waarden, waaronder de fTian-
ci6ele steun zal worden verleend.
Contingenteering van
meststoffen.
Bij Kon. besluit van 12 Febr.
is bepaald, dat het gewensebt is
tot tijdelijke beperking van den
invoer van stikstothoudende
meststoffen over te gaan.
Artikel 1 luidt als volgt. Ge
durende het tjjdvak van maan
den aanvangende 1 Januari en
eindigende 30 Juni, is de invoer
uit ieder land verboden van
kalksalpeter, kalkammonsalpeter
en ander ammoniumnitraat, zoo
mede van leunasalpeter en zwa
velzuren ammoniak, voor zoover
deze meer bedraagt dan 100 ten
honderd van de boeveelheid,
welke gemiddeld in de maanden
Januari tot en met Juni van het
jaar 1933 uit dat land is inge
voerd.
Verwerking van fruit tot drank.
Naar het „Vad.'' verneemt
wordt in enkele fruitcentra over
wogen om meer fioancUölen
steun te verleenen aan de proe
ven, welke prof. A. M. Sprenger,
hoogleeraar aan de Landbouw-
hoogeschool te Wageningen
neemt met de verwerking van
minderwaardig fruit tot draDk.
De bereikte resultaten voor ver
werking van dit fruit tot drank
zijn goed. Behalve den zoeten
most kan uit de vruchten nog
andere drank worden bereid,
zooals gepasteuriseerde most en
limonades, welke belaDgrjjk min
der in prijs zijn voor den con
sument. In de toekomst kan
door bereiding van trait tot
drank op groote schaal een ge
weldige opruiming van het min
derwaardige fruit worden ge
houden, hetgeen den handel van
de eerste kwaliteit lruit ten
goede komt.
AXEL, 20 Februari 1934
Desgevraagd willen we gaarne
de aandacht van belangstellenden
vragen voor een propaganda-
avond van de afd. „Volksonder
wijs" alhier. In 't bizonder dan,
omdat daarvoor Donderdagavond
optreedt de bekende voordracht
kunstenaar, de heer Jac. van Els-
acker, van Rotterdam, die het
publiek dermate weet te boeien,
dat men bang is, dat een woord
verloren gaat. Zijn optreden
schenkt uren van litterair genot
voor iedereen.
Neerbosch' Zangkoor.
Zooa's is aangekondigd, zal
Woensdagavond 6 uur alhier in
de Herv. kerk het zangkoor der
Weesinrichting te Neerbosch op
treden, onder leiding van den heer
Jac S. de Vries, terwijl de pre
dikant-directeur een en ander over
de inrichting zal mededeelen.
We lazen over dit koor ver
schillende recensie's van hun
optreden, o. a. te Amsterdam,
Haarlem, Heemstede, Oegstgeest,
Nijmegen, enz., die eensluidend
gunstig zijn. We herinneren ons
een vroeger bezoek van dit koor
en ook toen was het subliem.
We kunnen daarom de Axelsche
liefhebbers en beoefenaars van
zang niet genoeg aanraden deze
uitvoering bij te wonen, omdat
ze er ongetwijfeld leeren en ge
nieten zullen.
We dringen er te meer op aan,
omdat dien avond ook elders een
uitvoering plaats heeft en we
zouden het betreuren, dat het
zangkoor er onder moest lijden.
Kosten en moeite verdienen zeer
zeker een beter lot.
Raadsvergadering.
Hedenmiddag werd alhier
Raadsvergadering gehouden, waar
bij mededeeling werd gedaan
van de volgende ingekomen
stukken
a. Bericht, dat de Minister niet
goedkeurt, dat voor werklooze
land arbeiders dezelfde norm
wordt aangenomen, als voor fa
brieksarbeiders wel een vergoe
ding van 75 cent per week per
gezinslid boven 2 personen
b dat geen bezwaar bestaat
tegen toeslag, (ook kolentoeslag)
bij gebleken behoefte van
den werklooze. Subsidie wordt
hiervoor van Rijkswege niet ver
strekt.
c Goedkeuring schoolgeldver
ordening en verord. op de ver
makelijkheidsbelasting.
d. Idem inzake benoeming en
bezoldiging veldwachters.
e. Idem inzake aankoop per-
ceelen voor de traverse in de
Kerkdreefalleen maken Ged.
St. bezwaar tegen den vorm van
ruil met dhr. Blankert. B. en
W. zullen daarnaar handelen.
f. Verdaging goedkeuring be-
grooting 1934.
g. Begrooting Keuringsdienst
van waren te Goes (beloopt
f 64000).
h. Verslag van de Commissie
van Toezicht op het lager onder
wijs, dat gunstig luidt, alleen
wordt bezwaar geopperd tegen
den toelatingsdatum van 15 Sept.
op de R. K. school.
i. Verslag van de Comm. tot
wering van schoolverzuim.
Er waren 31 verzuimen,-waar
van 22 onwettig
j. Bericht dat het beroep op
de Kroon door den Raad tegen
het besluit van 30 Juni 1933(be-
lastingverhooging) ongegrond is
verklaard.
k. Goedkeuring rekeningen der
Gemeente over 1931-
1. Verzoek van M. P. Butler
om voor levering van het smids-
werk in aanmerking te komen.
Alles voor kennisgeving aan
genomen.
in. Verzoek van P. de Feijter,
landbouwer Q 39 om vergoeding
voor zijn schoolgaande kinderen.
Is toegestaan.
n. Alsvoren van eenige bewo
ners van Watervliet.
Afwijzend beschikt,
o. Vragen van dhr. 't Gilde of
een ambtelijk schrijven is ont
vangen inzake bezuiniging op het
onderwijs.
Ontkennend beantwoord,
p. Voorstellen inzake bezuini
ging op pensioen en emolumen
ten van ambtenaren.
Zal in Georg. overleg worden
behandeld,
g Verzoek a.-r» Raadsleden
om een commissie tot herziening
salarisregelir.g. Is benoemd.
Besloten werd tot verkoop van
bouwgrond aan C. Smies Jozzn.
in de Pr. Hendrikstr. en 1. Mee-
sen in de Pr. Mauritsstr., resp.
140 c.A ad f3.50 en 108 M1 ad
f2 75.
Ingevolge bemerkingen van
Ged. St. op de pas vastgestelde
bouwverordening, zullen wijzi
gingen worden aangebracht.
Eveneens wordt de verord. op
het gebruik van het slachtlokaal
gewijzigd.
Op het verzoek der Winkeliers-
vereeniging om kooplieden te
verplichten hun waren des Zater
dags op de Markt te verkoopen,
werd gunstig beslist.
Aangaande een adres van
huurders werd besloten alle wo
ningen der Bouwvereeniging, in
de Julianastraat met 1 Jan. 1934
voor f 3 te verhuren.
Afgewezen is een verzoek van
den Ax. Bestuurdersbond om bij
slag voor kastrekkers.
Voor de traverse in de Kerk
dreef zal een leening gesloten
worden van f 10,000 ad 5 pet
hoogstens met jaarlijksch f500
aflos.
De kosten per leerling der
openbare school zijn vastgesteld
op f 10 16.
Voor de Bijz. school in de
Nieuwstraat werd diensvolgens
bepaald een bijdrage van f 4348,
die te Spui f 1488, en die aan
den Armendijk f 1805, waarvan
resp. is voorgeschoten f3200,
f 1082 en f 1300. Voor 1934 zal
aan die scholen een voorschot
worden verstrekt van resp. f3600
f 1170 en f1400.
Het kohier voor de hondenbe
lasting werd vastgesteld op f 205.
Het Centrum.
Zooals was aangekondigd had
Vrijdagavond de officiëele ope
ning plaats van het concert- en
bioscope-gebouw „Het Centrum"
van den heer H. P. Dieleman,
nadat dit vq.or ingebruikneming
was goedgekeurd, zij het dan dat
nog niet alles volledig was afge
werkt. Doch ondanks dat feit
maakt het gebouw op iedereen
aangenamen indruk door het ge
zellig interieur, zoodat de groote
ruimte waarin men zich bevindt
niets stootends geeft, maar inte
gendeel rustig en joviaal aandoet.
Woensdag had dhr. Dieleman
de eer een bezoek te mogen ont
vangen van het Dag. Bestuur on
zer gemeente, dat bij monde van
den burgemeester ten volle de
lof uitspraak over de inrichting
en afwerking van het gebouw-
Tegen Vrijdag waren een hon
derdtal uitnoodigingen verzonden
aan verschillende ingezetenen,
uit alle kringen en corporatie's,
zoodat de zaal zich met onge
veer 400 menschen vulde en ook
het balcon geheel was bezet.
Te ruim 7 uur werd het scherm
opgehaald en zag men in een zee
van licht voor zich geschaard het
kinderkoor van Orelio, dat onder
leiding van mej A. Visser een
drietal nummertjes zong.
Hierna trad de ondernemer,
dhr. Diekxnan op, die in de eerste
plaats dankte voor de talrijke op
komst, waarin hij-een bewijs van
groote belangstelling zag. Hij
hoopte dat die er zal blijven, nu
men kan zien, dat er de gelegen
heid is om van tooneei en film
te genieten, maar beval tevens
zijn inrichting aan voor allerlei
vergaderingen, lezingen, bruilof
ten, feesten, tentoonstellingen,
uitvoeringen, enz.
Spr. zeide aan zijn gebouw
den naam van Het Centrum te
hebben gegeven, met de bedoe
ling dat het zoo wordt opgevat
als het centrum van vermaak en
allerlei verpoozing, en gaf de
verdere leiding van dezen avond
over aan den heer P. Ie Feber.
Deze zeide het te betreuren,
dat het gebouw nog niet geheel
en al klaar was, uit oorzaak van
verschillende omstandigheden,
maar voornamelijk wegens de in
December ingetreden vorst. Vol
doende aan den aandrang van
verschillende zijden had men er
spoed achter gezet om toch in
dit seizoen nog Het Centrum in
gebruik te nemen. Spr. gaf een
overzicht van het ontstaan van
dit gebouw en dankte de lieeren
Van Hoeve, Van 't Hoff, van
Cruijningen en Antheunis voor
de aangename wijze waarop zij
als aannemers zoowel als hun
personeel met hem als architect
hadden samengewerkt. Met den
wensch dat nu alle Axelaren niet
alleer. zeggen, maar ook toonen,
dat de behoefte aan dit gebouw
bestond, gaf spr. het woord aan
wie dat wenschte.
Achtereenvolgens meldden zich
hiervoor verschillende personen,
die in min of meer uitvoerige
bewoording den heer Dieleman
voor zijn onderneming compli
menteerden en hunne woorden
met prachtige bloemenmanden
bevestigden, als zoovele blijken
van hulde en waardeering.
De heer dr. Moerdijk uit Roo
sendaal deed dit namens de eta-
blissements Moyen, voor ijzer-
constructie's en achtte Z. Vlaan
deren gelukkig met dit gebouw,
dat als Centrum ook een cen
trum van cultuur moge worden.
Hij prees dhr. Dieleman voor zijn
moed en durf, als den man van
de daad.
Dhr. A. Pieterse, voorzitter van
de harmonie Concordia beschreef
dit feit als een bizonderen avond
zoowel voor dhr. Dieleman als
voor zijn vereeniging, die toch
reeds zoo lang uitzag naar een
geschikte gelegenheid voor haar
repetitie's en uitvoeringen.
Dhr. A. van Maale prees dhr.
Dieleman namens de V. V. V.
en wees op de pogingen, die ook
harerzijdsch in deze richting waren
gedaan. Men had dan echter
niet een zoo schoone en groot-
steedsche gelegenheid gekregen
als dit, hetwelk alle verwachtingen
overtreft. Spr. feliciteerde dhr.
Dieleman daarmede zoowel als
de vele vereenigingen en lief
hebbers van kunst en hoopte dat
zij er een ruim gebruik van zul
len maken.
Dhr A. Schieman, voorzitter
van de afdeeling Volksonderwijs
sprak in gelijken geest.
Hierna sprak dhr A. de Vrieze,
voorzitter van den Bond voor
Hotel Koffiehuis- en Restaurant
houders dhr. Dieleman toe als
medebestuurslid van de afd.
Neuzen en omstreken en schetste
hoe dit bedrijf moeilijke tijden
doormaakt, Spr. prees het daar
om dat dhr. Dieleman zich aan
de veranderde tijden wist aan te
passen door de stichting van dit
modern bedrijf, nu men wel an
dere wegen moet inslaan.
Dhr. A P. Esselbrugge sprak
namens de zangvereeniging Orelio
en verheugde zich erin dat nu
het gesukkel en gesjouw van
tooneelopbouw met allerlei hulp
middelen uit zal zijn. Ook hij
hoopt, dat Orelio hier haar thuis
zal kunnen vinden.
Dhr. A. Th. 't Gilde was aan
gewezen om voor de winkeliers-
vereeniging te spreken en zeide
dat vooral ook deze groep van
menschen, die in uitermate moei
lijke omstandigheden verkeerer,
in 't bizonder waardeering ge
voelen voor iemand, die als Die
leman de energie en den moed
heeft om een dergelijke onderne
ming te stichten. Spr. prees den
architect en de aannemers om
dit smaakvol en degelijk ge
bouw, dat een sieraad is voor
onze gemeente.
Dhr. Jan Dieleman, afgevaar
digde voor den Axelschen Be-
stuürdersbond wees erop, dat
eveneens in de moderne arbei
dersbeweging was gevoeld, dat
er te Axel een gemis bestond,
wanneer href ging om een ge
schikte gelegenheid of propa
ganda.
En als laatste kregen we „de
eerste". Het was dhr. A. van
Hoeve Pz die riamens zijn col
lega's, de aannemers, in dicht
maat zijn toespraak had opge
steld en dit zingend ten gehoore
bracht Hij was atzoo de eerste
„acteur" die hier vóor't voetlicht
kwam en we achten ons geluk
kig, dat dit een AxC'aar was <;n
iemand die er op dat gebied zijn
kan. Op de hem eige n wijze ver
tolkte hij de tevredenheid over
de stichting, het verloop van
hel werk en de zo^-te winst die
zij ermee hadden gemaakt, Hij
hoopte, dat nu ook de eigenaar
zulke vruchten van zijn stichting
moge plukken.
Onnoodig te zeggen, dat dhr.
van Hoeve een bizonder applaus
kreeg, waar zijn woorden aller
instemming vonden.
Het tooneei vormde nu als het
ware een bloementuin door de
vele en prachtige bouqetten, die
voor het voetlicht waren ge
plaatst.
Het officieele gedeelte was nu
geëindigd en een korte pauze
trad in, gedurende welke door een
luidspreker muziek werd gegeven.
Hierna voerden Concordia en
Orelio resp. een 5-tal nummers
u:t, waarvoor den directeur, dhr.
Blansaart een warm applaus werd
gebracht, waarna weer werd ge-
pausseerd voor het nemen van
eenige ververschingen-
Na deze pauze trad op dhr.
Jos. Moerdijk, van Zuiddorpe,
die om zijn zangerskunst reeds
in wijden kring bekendheid heeft
en ook meermalen voor de K.R O.
optrad. Begeleid door pianomu
ziek van zijn echtgenoote gaf dhr.
Moerdijk enkele nummers en
werd zoodanig met applaus be
groet, dat het onbeleefd zou zijn
geweest, als hiervoor geen extra
toegift zou worden gegeven. Het
bekende Vlaamsche „Kosterken"
vormde hier een contrast met het
karakter der voorgaande nummers
doch werd niet minder met voor
dracht en artistiek gezongen en
verwierf daarom een daverend
applaus.
Tot slot kregen we nu eenige
films te zien, als proeve hoe ook
als bioscope de zaal geslaagd is.
Met de meest moderne apparaten
voor sprekend' films onder
sterk gedempt licht werden
we gevoerd langs de Donau-
oevers, om in Weenen terecht
te komen en daar tal van stads
gedeelten te bezichtigen. Ver
volgens een paar komische films
van studentengrappen en de wel
geslaagde wijdingsavond van
„Het Centrum" was ten einde.
Dhr. Dieleman dankte ten slotte
nog voor de betoonde blijken van
belangstelling en hoopte, dat aan
velen het genotene aanleiding zal
mogen geven om nog dikwijls
een bezoek aan „Het Centrum"
te brengen.
Het was reeds middernacht ge
worden, toen de talrijke schare
zich voor de garderobe verdrong
en langs het flink verlichte voor
plein via de Zeestraat huiswaarts
trok.
Zaterdag werd, zooals bekend,
als hoofdnummer gegeven „Ich
will nicht wissen wehr du bist",
met zoodanig bezoek, dat enkele
rangen waren uitverkocht. En voor
de eerstvolgende dagen zijn reeds
tal van avonden besproken voor
verschillende vereenigingen. Be
wijs genoeg, dat het woord be
hoefte geen ijdele klank is.
We zijn dan ook overtuigd, dat
dit gebouw een aanwinst is voor
onze gemeente en omgeving.
Opnieuw.
Dezer dagen werd te Hulst
vergaderd door de K.A.H.A.
(commissie Kanaai Hulst-Axel).
En gezien dit plan, zooals we
destijds voorspelden, op niets is
uitgeloopen, heeft dit comité ook
niet veel reden van bestaan meer.
Toch schijnt men nut te zien in
bij elkaar blijven, nu de ba> den
zoo ir.nig zijn vergroeid tot sa
menwerking voor Zeeuwsch-
Vlaamsche belangen. We verne
men dan, dat de plannen tot
stichting van waterwegen zijn
omgezet in die voor landwegen
en zoo zal men zich nu bezig
houden met het vormen van een
wegenfonds in Zeeuwsch-Vlaan-
deren. Het is te hopen, dat men
nu tneer succes heeft, want het
is inderdaad betreurenswaardig,
dat al het werk van de KA H A.
nutteloos is geweest.
Teleurgesteld.
Het is bekend, dat op enkeifl
terreinen in de directe omgeving
van onze gemeente meermalen
de aandacht was gevestigd bij
de plannen voor een vliegveld.
Tot onze teleurstelling moeten
we thans melden, dat die hoop
wel als vervlogen kan worden
beschouwd en wel temeer, naar
gelang er moeite voor gedaan is<
