Land- en Tuinbouw.
(short time) en de menschen, die
hier en daar bij gelegenheid een
werkje vinden.
Uit de gegevens blijkt, dat in
1931 zich een zekere teruggang
openbaart, een teruggang, welke
zich in 1932 heeft voortgezet.
Het verminderde loonbedrag moet
men bezien in verband met twee
factoren. In de eerste plaats
speelt de loonsverlaging hier een
belangrijke rol bij diegenen, die
nog werken, terwijl daarbij komt
de werkloosheid. Deze cijfers
geven een algemeenen indruk
van de ernstige crisis, welke zich
sinds 1931 aan het ontwikkelen is.
Er blijk', dat op 13 Januari
in totaal 411.964 personen als
werkzoekenden waren ingeschre
ven Echter moet niet uit het
oog worden verloren, dat deze
werkzoekenden niet allen werk
loos zijn. Het aantal werkloozen
bedroeg op 13 Jan. 387.406.
Naar een ruwe schatting heb
ik berekend, aldus zei de Minis
ter, dat het deel der arbeiders,
dat tegen werkloosheid is ver
zekerd, varieert van een derde
tot een vierde van het totaal aan
tal arbeiders.
Voorts zal men bij zijn be
schouwingen niet uit het oog
mogen verliezen, dat de verze
kerde arbeiders in den regel een
zekere elite vormen, zoodat de
toestand over het geheele aantal
iets ongunstiger zal zijn dan men
uit de cijfers, betreffende de ge-
organiseerden zou opmaken.
Wanneer men dit bedenkt, zal
de volgende lijst van beteekenis
zijn
1929
1930
1931
1932
1933
Aantal leden
der
kassen
333.701
419.722
482.740
571 031
603 861
Geheel Ged.
werkl. werkl.
in pCt. in pCt.
60
7.0
136
24.8
26.2
1.5
2.6
48
6.3
5.7
Het beeld, dat dit staatje geeft,
ging de Minister voort, is inder
daad schrikwekkend, te mepr,
wanneer men bedenkt wat ik zoo
even reeds opmerkte, dat deze
cijfers voor den geheelen arbei
denden stand nog iets ongunsti
ger zijn. Wij kunnen dus zeg
gen, dat een derde deel van onze
arbeiders werkloos is. Bovendien
is dit nog maar een gemiddelde.
Er zijn tijden in het jaar waarin
die toestand nog veel ernstiger
is. Wat dit beteekent, moge
blijken uit de gegeven cijfers in
percentages.
Natuurlijk zeggen deze cijfers
weer niet alles. Om maar één
ding te noemenof er in een
week hevige vorst is of niet,
oefent onmiddellijk belangrijken
invloed op het percentage uit.
In 1929 schommelde het tus-
schen 19.2 en 2.4, in 1933 tus-
schen 39 7 en 23.6. Dit beteekent
dat de werkloosheid meer en
meer permanent karakter gaat
dragen.
Men kan vaststellen, dat de
toestand ernstiger is dan uit deze
cijfers blijkt. Het gaat hier niet
alleen om de loonarbeiders,
waarop deze cijfers betrekking
hebben, maar daarnaast moet
men denken aan de z g. zelfstan
digen, de middenstanders, de
technici en zeker niet te vergeten
de intellectueelen.
Deze allen worden gedrukt niet
alleen door de financieele gevol
gen der werkloosheid, maar even
zeer door het moreele gevolg van
het feit, dat men niet weiken kan
en geen perspectieven ziet. Ik
voor mij sla dezen moreeien nood
even hoog aan als den financi-
eelen en ik zie met groote inge
nomenheid, dat in allerlei krin
gen tal van organisaties zich in
spannen om in dezen moreeien
nood leniging te brengen. Dit
geldt zoowel met betrekking (pt
de jeugd als voor de volwas
senen.
Verder wil ik opmerken, dat,
naar het schijnt, wij het diepte
punt der werkloosheid ongeveer
hebben bereikt. Ik maak dit op
uit het feit, da' de stijging 1932
1933 in geen vergelijking staat
tot de stijging 1931—1932.
Voor 1934 heeft de Regeering
voor werkverschaffing en steun
verlening 46 millioen beschik
baar gesteld, hoewel er naar
raming in 1933 voor deze doel
einden 75 millioen is besteed.
Het bedrag voor 1934 is ont
leend aan de werkelijke uitgaven
voor 1932. Op 12 December jl.
heb ik reeds in de Kamer mede
gedeeld, dat deze teruggang van
75 op 46 millioen moet gezien
worden in verband met het feit,
dat over 1931 nog maar 13 mil
lioen was besteed. Ik wist toen
nog niet wat ik nu weet, nl dat
de stijging der werkloosheid over
deze drie jaren onevenredig veel
kleiner is dan de stijging van de
uitgegeven bedragen.
In de jaren 1931 1933 is de
werkloosheid verdubbeld, maar
zijn de steunbedragen bijna ver
zesvoudigd.
Ook wees de Minister nog op
verschillende uitlatingen inzake
de werkloosheid en haar bestrij
ding, gedaan door Ir. Mussert.
„Ik heb deze uitlatingen van
de N.S B. met klimmende verba
zing gelezen. Niet, omdat men
in die kringen den toestand op
een bepaalde wijze teekent, maar
omdat men den indruk wekt, in
staat te zijn, binnenkort den
geesel der werkloosheid voor
jong er. oud weg te nemen, doch
zonder dat men concreet de mid
delen aangeeft, die men gebruiken
zal. Wie ons volk liefheeft en
over een middel beschikt om dit
uit den nood der werkloosheid
te verlossen, doet weinig minder
dan een misdaad door dat middel
niet concreet aan te geven. Ik
voor mij meen, dat de belofte
tot opheffing van den nood door
geen verantwoordelijk man kan
worden gegeven en door niemand
die nadenkt kan worden geloofd".
Wat ons bij de bestrijding der
werkloosheid te doen staat is
drieërleiin de eerste plaats
moet ernstig worden gewaakt
tegen verdere belemmeringen van
ons bedrijfsleven.
Tenslotte zal werkverschaffing
uitkomst moeten brengen. Zoo
veel mogelijk geef ik daaraan
mijn aandacht, alweder omdat de
moreele schade der crisis voor
de individuen en hunne gezinnen
daardoor wordt verkleind.
Men mag zich echter niet ont
veinzen, dat deze werkverschaf-
slechts een hulpmiddel is en dat
een werkelijke vermindering van
het leger der werkloozen slechts
kan worden verkregen door uit
breiding van een reëele en nor
male werkgelegenheid.
Rerolatie in du aardrijkskunde.
Duizenden ouders ergeren zich
jaarlijksch aan de onmogelijke
namen, die hun kinderen op de
lagere scholen moeten leeren van
China, Spanje, de Balkan, Afrika
en vooral aan de overstelpende
hoeveelheid beekjes en weterin
gen, onbeduidende plaatsjes en
gehuchten, die var Nederland ge
kend moeten worden. De jeugdige
hersentjes worden noodeloos met
deze wijsheid volgepropt. Op de
vraag waarom de lagere school
daaraan geen einde maakt, hoort
men meestal het antwoord, dat
deze kennis vereischt wordt bij
het toelatingsexamen voor de mid
delbare scholen.
In de Januari-aflevering van het
Tijdschrift voor het Onderwijs en
de Aardrijkskunde zet de redac
teur L. Cohen, uiteen, dat het
middelbaar onderwijs aan een
dergelijke hoeveelheid namen
geen behoefte heeft, er volstrekt
geer. prijs op stelt Hij publiceert
een voorloopige lijst van hetgeen
als maximum gevraagd zal wor
den bij de toelating. Elke lagere
school behoudt de vrijheid om
meer te onderwijzen, vooral van
de eigen omgeving, maar op het
toelatingsexamen zal niet meer,
wel minder aan namen worden
gevraagd.
Elke belangstellende kan op
aanvrage gratis bij de administra
tie te Aerdenhout een exemplaar
verkrijgen, en op- en aanmerking
inzenden. Het is te wenschen dat
op deze manier vrijwillig de zoo
noodige samenwerking tusschen
het lager en middelbaar onder
wijs tot stand komt.
Vroege groente.
Brusselsch witloof is tegen
woordig een zeer gezochte en
smakelijke groente, welke zeer
op prijs te stellen is, omdat er
in dezen tijd weinig groenten
voorhanden zijn. Ook is deze
groente gemakkelijk te telen, zelfs
voor hen die niet in het bezit
zijn van bakken of kassen. Men
grave b.v. een greppel diep uit
en vuile dien weder aan met
versche ruige paardenmest, waar
na men er nog een halve voet
grond op doet. Hierop steekt
men de wortels een hand breed
van elkaar in den grond. Ver
volgens worden er boven de
wortels twee planken schuin tegen
elkander gezet, die weer bedekt
moeten worden met een goede
laag blad of broeimest.
Na eenigen tijd moet dit alles
weer eens opengemaakt en dan
het loof met droog zaagsel aan
geaard worden, opdat de kroppen
goed bij elkander blijven. Daarna
moet alles weer goed dicht ge
maakt worden, waarna ze na
verloop van een maand ongeveer
voor het gebruik geschikt zullen
zijn.
Voor hen, die in 't bezit zijn
van bakken en ramen, is het zeer
aan te bevelen, een paar ramen
met sla te beplantenimmers
hoe lang kan het duren, eer men
van den kouden grond een kropje
sla kan krijgen. Daartoe dient
eerst de bak iets warm gemaakt
te worden door middel van blad
en ruige paardenmesterg warm
behoeft de bak voor de sla niet
te wezen. De soort sla die men
onder glas gebruikt, is broeigeel,
welke in 't najaar daarvoor al
gezaaid moet worden in een
kouden bak. Wanneer er onge
veer een voet grond (bladaarde)
op den bak is gedaan, plant men
onder elke ruit (gewone ruit, geen
één-ruiters) een plantje. Als het
vriest, moet zoo'n bak goed
gedekt worden. Op deze manier
kan men in Maart of April al
mooie kroppen hebben. Tusschen
de slaplantjes kan zeer goed
radijs gezaaid worden.
AXEL, 6 Februari 1934
Gisterenmiddag werd hier een
leerlinge van de openbare school
per auto afgehaald. Op zichzelf
is dat niets bizonders, maar de
attractie zat daarin, dat de vader
het meisje wilde meenemen, om
dat hij elders woonde en de
moeder hier al of niet van hem
gescheiden leefde. Na bekomen
toestemming van de politie werd
het kind blijkbaar met tegen
zin in de auto gezet en tufte
men verder.
Pelikaan-holde.
Een ingezetene onzer gemeente
schreef bij wijze van hulde een
felicitatie aan Piet Soer, een der
Pelikaan-vliegers, waarbij het
zoontje, dat ook Piet heet, eigen
handig zijn verlangen te kennen
gaf ook eenmaal vliegenier te
worden en vroeg om het portret
van den heer Soer.
En werkelijk werd dit verzoek
beantwoord als hooge uitzonde
ring, daar het niet mogelijk was
op alle brieven te antwoorden.
Mevrouw Soer had echteropdracht
gegeven, dezen brief direct te
beantwoorden en een familiekiek
te zenden.
„Beste naamgenoot Pieter
aldus luidt o.m. het schrijven
mag deze kiek een goed plaatsje
vinden op jou kamer? En stuur
me nu ook eens een brief met
je foto er bij. Wil je? Als je
in Amsterdam komt, verwacht ik
je hoor(Get Piet Soer".
De Winkeliersrereenfging.
Vrijdagavond hield op de boven
zaal van den heer H. P. Dieleman
de winkeliersvereeniging alhier
haar jaarvergadering. Wanneer
men hier over deze vereeniging
spreekt of denkt, dan is daaraan
onafscheidelijk verbonden de ge
dachte aan de wekelijksche goe
derenmarkt, die eigenlijk in wezen
niet meer bestaat. Want wie zal
het bij wijze van demonstreerend
plaatsen van iedere week een
twintigtal tenten, waarvan er nu
eens één, dan weer drie, door de
bestuursleden worden bezet, „een
markt" durven noemen Afge
zien nog van het povere bezoek,
dat aan die kramers te beurt valt,
We zullen er echter niet over
uitwijden, om den schijn te ver
mijden, dat we instemmen met
degenen, die zeggen dat het zoo
wei goed is. We kiezen juist
daartegenover stelling en vinden
het jammer, dat het zóó ver ge
komen is, al zijn er redenen te
over, die thans de verwachtingen
rechtvaardigen en bevestigen, dat
men Axel tot mikpunt het ft ge
steld van degenen, die gaarne
met de Axelsche schuchterheid
spotten, alsof de tijden niet ernstig
genoeg zijn om degelijkheid te
betrachten en tegenstellingen (in-
consequentie's) te voorkomen.
Nogmaals, we vinden dat jam
mer, want inderdaad was de
eerste weken die goederenmarkt
aanleiding tot een meer dan ge
woon bezoek aan Axel en werd
er ook meer dan anders verkocht
En zoo zal men wel moeten
komen tot datgene, dat we bij
vroegere gelegenheid aanbevolen
hebben viermaal per jaar
een attractie-markt.
En dus hebben w ij althans
niets terug te nemen van wat we
over die markt schreven en be
hoeven w ij ons niet te schamen
voor den onzin, -die erover is
uitgekraamd in woord en geschrift.
Maar ter zake. In de sfeer van
dat marktverloop was bekend,
dat tal van leden uit de vereeni
ging waren getreden en als men
erover sprak werden de schou
ders opgetrokken, alsof men het
zaakje niet meer au serieux nam
Niet te verwonderen dus, dat het
bezoek aan de vergadering slechts
een twaalftal menschen bevatte
en alzoo bestond uit wat men
ons noemde „de goede kern".
Door onverwachte omstandig
heden waren we verhinderd de
vergadering bij te wonen en be
paalden we ons tot wat we ervan
te hooren kregen van bestuurs
zijde. En dan moeten we dade
lijk zeggen, dat het ons verheugde
te hooren, dat de vereeniging er
financiëel en moreel goed voor
staat. Inderdaad heeft men aan
een kleine groep goedwilligen
meer, dan aan een groote ver
eeniging van gemengd voer en
het is te hopen, dat de plannen,
die in den boezem van het be
stuur wonen, mogen worden
verwezenlijkt tot welzijn van den
winkelstand.
Nadat dan de heer A. J. An-
theunis de vereadering had ge
opend en de gewone plichtple
gingen waren geschied, werd een
overzicht gegeven van het ver-
eenigingsjaar 1933 waarbij werden
gememoreerd de groote gebeur
tenissen van de instelling en
opening der markt, de pinkster
feesten en hoe dat alles als een
kaartenhuisje was ineengevallen,
dank zij de moedeloosheid van
vele leden, die het vertrouwen
teleurstelden, en afbraken, wat ze
eerst hadden helpen opbouwen.
Ook sprak het verslag van de
vendumarkt, de winkelweek en
de welgeslaagde openluchtfilms.
Het ledental bedraagt thans 24,
vorig jaar 43.
Blijkens het financiëel over
zicht gaf ook de kas reden tot
tevredenheid en was er, zooals
de penningmeester het uitdrukte,
voor allerlei alarmeerende be
richten en S. O. S.-seinen geen
reden. De heer C. van de Casteel
rapporteerde tot goedkeuring en
prees de nauwkeurige aanteeke-
ningen.
Inkomsten
Overgenomen kas A. Dekker,
f 500, contributie f 120, marktgeid
f583, advertentiën f679, filmop
voeringen f213, lotenverkoop
f427, diversen f 10 totaal f 1535.
Uitgaven f513, drukwerk f36,
marktinventaris f419, courant
749, films f 134, verloting f240,
diversen f 13, aflossing kramen
f300. Totaal f2406.
Het batig saldo was dus f129.
Wegens bedanken van de h.h.
J. C. Deij en W. A. de Jonge
waren in het bestuur 2 vacatures,
welke werden aangevuld door
verkiezing van de h.h. A. Lenos
en A. Verschelling (Schapenbout),
terwijl de h.h. Antheunis vnd. en
J. H. Peeters werden herkozen.
Voor de markt werd een com
missie aangesteld bestaande uit
de heeren Antheunis 't Gilde en
Wondergem,
Besloten werd de contributie
te verlagen tot f2 50 en ook het
staangeld voor de marktkramers
zal worden gehalveerd.
Behalve verschillende aange
legenheden de vereeniging be
treffende, werd ook besproken de
propaganda, die de Vereen, voor
Ned. Fabrikaat hier wenscht te
maken. We verwijzen daarvoor
naar ons volgend nummer.
Voorts werd gewezen op het
dure tarief van de P.Z.E M. voor
licht en besloot men adhaesie te
verleenen aan de actie, die daar
tegen wordt gevoerd door de
gezamenlijke winkeliers te Hulst,
die zelfs de lichten uitdraaien uit
protest. Ook van hieruit zal nu
getracht worden om een lager
tarief voor reclame te krijgen.
Vooi de te voeren actie in 1934
werd aan het bestuur het volle
vertrouwen gescho: k m, waarvoor
de voorzitter erkentelijk dankte
en de vergadering sloot.
Aanbesteding meststoffen
Vrijdag 1.1. werd alhier door
de Vereeniging Axel-Kijkuit aan
besteding gehouden van mest
stoffen, waarvan de uitslag is als
volgt
SuperfosfaatKostandse, Krui-
ningen, f 1.58, de Potter, St. Jan
steen, f 1 48, Coöp. Z. Vlaanderen
Neuzen f 1,48, Van der Gouwe
Neuzen f 1,45, Gebr. de Rjijter,
Axel, f 1,44 en Fl. de Moor, Hulst
f 1 43*
Zwavelzure ammoniak. De Pot
ter f5,83, Kooman, Dirksland,
f 4,90, De Ruijter, f 4,84, De Moor
f4,82, Z. Vlaanderen f4,82, Van
der Gouwe f4,81 en Bataafsche
Import, Neuzen f4 80*.
Chili. De Ruijter f6,30, Van
der Gouwe f6,11, Z.-Vlaanderen
f 6,02, Kooman f 6, De Moor f 5,94
en Potter f 5,94*.
Kalksalpeter. Kooman f6,15,
De Ruijter f6,12, De Moor f6,12,
Potter f6,10, Van der Gouwe
f6,08 en Z-Vlaanderen f 6,07*.
Ammoniak-salpeter. Kooman
f 5.95, Potter f 5 89, Bataafsche
f5,76, De Moor f5,75. Z.-Vlaan
deren f5,67*.
Ammoniak super. De Ruijter
f2,85 en De Moor f2,82*.
Een sterretje beteekent eegund.
De coöp. aankoopvereen. „Axel-
Station" hield gisteren besteding
met der. volgenden uitslag
14.500 Kg. gemalen Chili. De
Ruijter f 6.30, Van der Gouwe
f6.10, Bataafsche f 6 10, Z. Vlaan
deren f5,97, de Moor f5.91*
47.400 Kg. super. Z. Vlaande
ren f 1.46, de Ruijter f 1.44, van
der Gouwe f 1.44, Bataafsche
f 1.44, de Moor f 1.43.*
5000 Kg. Amm. super. De
Moor f2.88 en de Ruijter f 2.85.*
6000 Kg. Kalksalpeter. De Moor
f6.20, de Ruijter f6.12, van der
Gouwe f6.10, Bataafsche f6.10,
Z. Vlaanderen f6 05.*
35 300 K g. zwavelz. amm. De
Ruijter f4.82, de Moor f 4 79, Z.
Vlaanderen f4,79, Bataafsche
f4 78, v. d. Gouwe f4 78.*
4000 Kg. Ammoniak Salpeter.
De Moor f 5.78, Z. Vlaanderen
f5.66.*
Vrijdagavond werd te Kijkuit
het gebouw van de Zondags
schoolstichting ingewijd. Afge
haald per autobus van den heer
A. Dieleman, waren hiervan eeni-
ge belangstellende ingezetenen
getuige en arriveerde men te half
zevtn uur in het lokaal, dat op
eenvoudige wijze was versierd
en verlicht en waarbij op waar
dige wijze het „Ebenhaëzer" den
boventoon had.
Na het zingen van Ps. 68: 10
ging ds. Van Oeveren, hervomd
predikant alhier, vóór in het ge
bed, waarna de heer P. van Ben-
degem als voorzitter het welkom
uitsprak en wees op het gebruik
dat men van het lokaal zal maken,
nl. primair voor de geestelijke be
langen, het Zondagsschoolonder-
wij; en secundair voor samenkom
sten en vergaderingen voor de
stoffelijke belangen. Spr. herinner
de aan Joh. 6:12, waar Jezus
zegtvergadert de brokken, opdat
er niets verloren ga.
Zoo ook zal hier op Kijkuit
gewaakt worden, dat geestelijk
niets verloren gaat en wil men
op dit afgelegen hoekje alles doen
om van af de kindsheid Jezus t<
