Landbouw.
het rondleiden der bezoekers
precies op de hoogte waren.
Het staat zeer nadrukkelijk vast,
dat niemand ongezien de scherpe
controle kan passeeren. En zeker
niet iemand met brandmateriaal.
Want brandmateriaal is er over
vloedig geweest. In Londen heb
ben wij een getuige gehoord, een
door en door betrouwbaren bui-
tenlandschen journalist, die met
omstreeks veertien andere jour
nalisten op den avond van den
brand om elf uur in den rijksdag
is geweest en daar heeft gecon
stateerd, dat er zeer groote voor
raden brandbaar materiaal waren,
zeer groote voorraden kranten,
die door brandweerlieden uit de
zaal naar de gangen werden ge
veegd de proppen watten, ge
drenkt in petroleum en benzine,
hebben wij met eigen oogen ge
zien.
Het zal u bovendien bekend
zijn, dat de brand in zeer korten
tijd is gesticht. De laatste brie
venbus is 't laatst om 8 50 leeg
gehaald de ambtenaar, daarmee
belast, heeft den geheelen rijks
dag moeten doorloopen, alvorens
bij den laatsten uitgang te komen.
Hij heeft niets ongewoons be
speurd en zelfs geen brandlucht
geroken. Dus toen was er nog
geen brand. Om 9 15 stond de
rijksdag in vlammen, niet opéén
punt, maar op vele plaatsen.
Kan één man dat hebben gedaan,
een half blinde bovendien, die
tevoren nooit een voet in het
rijksdaggebouw had gezet?
Op grond van deze getuigen
verklaringen zijn wij dan ook in
Londen met algemeene stem
men tot de conclusie gekomen,
dat Van der Lubbe den brand
onmogelijk alleen kan hebben
gesticht en dat zijn medeplich
tigen, die van den brand alle
voordeelen hadden, bij de natio-
naal-socialisten moeten worden
gezocht. Tot dusver is er in
Leipzig nog niets gebeurd, dat
het tegendeel van deze conclusie
heeft aangetoond.
De Iepenziekte.
Het behoeft nauwelijks gezegd
te worden welk een schade deze
ziekte onder het gewas heeft
veroorzaakt. Reeds enkele jaren
is men bezig met de studie om
die ziekte te bestrijden en om
te toonen welk een resultaat die
studie heeft afgeworpen, heeft
het Comité ter Bestudeering en
Bestrijding van de Iepenziekte
van 2628 Sept. een tentoon
stelling te Goes gehouden. In
Zeeland, meer nog dan in andere
deelen van ons land, is de iep
van groot belang, niet alleen
uit een oogpunt van landscbaps-
8choon, maar ook in economisch
opzicht. De beplanting van we
gen en dijken en om de boer
derijen bestaan er op vele
plaatsen uit iepen, en deze ver
tegenwoordigen een groot-
waarde. Het bout van den
Zeeuwscben olm is n.l. zeer ge
zocht van wege zijn uitstekende
hoedanigheid. Geen wonder,
dat men juist in Zeeland de
groote verbreiding van de iepen
ziekte, die daar reeds veie
slachtoffers heeft gemaakt, met
angst gadeslaat.
Op de tentoonstelling was
zooveel mogelijk alles bjjeenge
bracht, wat kon disnen om een
inzicht te geven in het wezen
van de iepenziekte. Men zag
er vele stukken hout van door
de iepenziekte aangetaste boo
men, een bruine verkleuring
van het joage bout was als ge
volg van de aantasting waar te
nemen. De veroorzaker van de
iepenziekte, de zwam Graphium
ulmi, was tentoongesteld, ge
kweekt op verschillende voe
dingsbodems. Foto's, waarop
verschillende stadia van de
iepenziekte waren afgebeeld,
serie platen, evenals grafische
voorstellingen van de verwoes
tingen, welke de iepenziekte
heett aangericht. Terwyl de
Amerikaansche soorten alle zoer
vatbaar zjjo, komen er onder
de A/iatische enkele niet-gevoe-
lige soorten voor. De hoop wordt
gekoesterd, dat er onder de uit
gezochte exemplaren zich een
enkele bevindt, die den tegen-
woordigen Hollaodschen iep zal
kunnen vervangen, waarmede
het vraagstuk van de iepen
ziekte feitelijk zou ziin opgelost.
Ook werd een volledig over
zicht gegeven van de levens
wijze van den grooten eD den
kleinen iepenspintkever, welke
kevers de zwam Graphium ul
mi van den eenen boom op den
anderen overbrengen Men kon
nagaan, boe de larven van de
genoemde kevers doorvreten in
het zieke hout, besmet raken
met de sporen van Graphium
ulmi en hoe de pas uitgevlogen
kevers bij bet knagen aan jonge
takken deze sporen in gezoDd
bout overbrengen en zoo de
ziekte verspreidden Uit het
aanwezige materiaal bleek dui
delijk, dat een doeltreffende be
strijding van de spintkevers
alleen kan worden toegepast,
indien alle eigenaren van zwaar
zieke of doode iepen deze hoo
rnen laten rooien en ze ont
schorsen of onder water bewa
ren.
Een derde gedeelte der ten
toonstelling was verzorgd door
het Staatsboschbeheer.
Verder trof men inzendingen
aan van verschillende firma's,
die deden uitkomen, voor welke
practische doeleinden het iepen
bout wordt gebruikt (in de wa
genmakerij, carosseriebouw, voor
borstelwerk, stoelen, klompen
enz.)
Vermelden wij tenslotte nog
een atdeeling litteratuur, waar
onder een volledig stel mede-
deelingen, die sinds de oprich
ting van het Iepenziekte-ComLé
in 1930 zijn verschenen.
Boven hei tentoongestelde was
een reeks opschriften aange
bracht met verschillende spreu
ken, die zeer in bet kort bet
voornaamste van de iepenziekte
en wat daarmee samenhangt,
aangaven.
AXEL, 3 Ootober 1933.
Hedenmiddag werd alhieronder
voorzitterschap van den Burge
meester openbare Raadsvergade
ring gehouden. De notulen van
de vergadering van 15 Augustus
werden goedgekeurd. Voor kennis
geving werden aangenomen
a. een schrijven van Ged. St.,
houdende goedkeuring van den
verkoop van het oude slachthuis
b idem van de begrooting van
het gasbedrijf over 1933, en
c. bericht van de Winkeliers-
vereeniging, dat zij in dank aan
vaarden de voorwaarden, waarbij
het marktplein beschikbaar wordt
gesteld voor de goederenmarkt
Verder kwamen de volgende
voorstellen ter tafel
d. om afwijzend te beschikken
op het verzoek van de afd. Ter
Neuzen en Omstreken van den
Ned. Bond van Koffiehuis-, Res
tauranthouders en Slijters, om den
gemeentelijken belastingdruk voor
herbergiers anders te verdeelen,
dan tot heden het geval is, en
de koffiehuizen ten aanzien van
de Personeele belasting gelijk te
stellen met winkels, hetzij met
gemeubileerd verhuurdepêrceelen.
Burg. en Weth. acht n die maat
regel niet noodig.
Besloten wordt om het adres
nogmaals te renvoyeeren naar B.
en W. om te berekenen hoe groot
het verschil in opbrengst is.
e. gunstig te beschikken op een
adres van het bestuur van den
Z.-Vl. Slagershond, de besturen
van de Zeeuwsche Landbouw-Mij
afd. Axel, de Chr. Boeren- en
Tuindersbond en de R.K. Boeren
bond te Axel.
In dit adres wordt medegedeeld,
dat deze vereenigingen in de
maand November een t o o n d a e
voor paarden en ander vee willen
organiseeren, wegens afschaffing
van de jaarmarkt in deze ge
meente. Zij vragen daarvoor het
gebruik van het marktplein met
te plaatsen palen, hokken en
touwen etc benevens financiëelen
steun voor het verstrekken van
premiën.
B. en W. stellen voor f 30 te
geven, omdat zij van meening
zijn, dat op die wijze de afge
schafte jaarmarkt meer nieuw
leven verkrijgt en de belangstel®
ling en medewerking daardoor
worden vergroot.
Wordt met 9 tegen 4 stemmen
alzoo besloten.
f. voor kennisgeving aan te
nemen het rapport aangaande de
nieuwe marechausseekazerne.
In de vergadering van 25 Juli
jl. zijn door dhr. 't Gilde bezwaren
geuit aangaande den bouw en de
daarbij gebruikte materialen. Aan
de hand van de mondelinge
mededeeling van den Opzichter
van Fortificatiën is daarop door
B. en W. positief geantwoord.
Aangezien de Raad daarmede
tegenover de ingezetenen geen
genoegen nam, is een commissie
samengesteld, welke opdracht
kreeg te onderzoeken, of de bouw
der kazerne heeft plaats gehad
overeenkomstig bestek en teeke-
ning, zooals die door de betrok
ken autoriteiten zijn vastgesteld.
Het rapport der commissie
luidt als volgt
Na een korte b. spreking om
trent de werkwijze werd besloten
le een algemeenen indruk op
te doen, omtrent den bouw van
de kazerne,
2e de gebruikte bouwmateri-
len, voor zoover nog mogelijk,
na te gaan, en
3e de toegepaste constructies,
voor zoover nog mogelijk, aan
een onderzoek te onderwerpen.
ad. 1. Bij een rondgang door
het gebouw heeft de commissie
den indruk gekregen, dat de
kazerne goed is gebouwd, be
hoorlijk is afgewerkt en geen
afwijkingen zijn toegelaten van
het bestek en de teekening, dan
die welke door B. en W. zijn
bevolen.
ad. 2. Van de gebruikte ma
terialen blijken de steenen en
tegels van goede hoedanigheid
te zijn. Het hout van kozijnen,
ramen, deuren en betimmeringen
is goed, evenzoo dat van de
vloeren op den beganen grond.
Het hout van de vloeren op de
verdiepingen en zolders, alsmede
dat van de kappen en het dak
beschot is iels minder van kwa
liteit, doch voldoet aan de in de
praktijk te stellen eischen.
ad. 3. Van de toegepaste con
structies konden door de com
missie de volgende niet wor
den goedgekeurd
a. De nokken zijn 4 c.M. in
de schoorsteenwanden opgelegd.
Aangezien schoorsteenwanden
geen draagmuren zijn, is deze
oplegging af te keuren, boven
dien is brandgevaar niet denk
beeldig.
b 2 gordingen zijn te kort en
door planken aan de volgende
gordingen gekoppeld. Afgezien
van de vraag, of de wijze, waar
op de gordingen gekoppeld zijn,
voldoende sterk is, is deze con
structie voor een gebouw'als de
marechausseekazerne ontoelaat
baar.
c. Bij de uitvoering van de
kapconstructies zijn mogelijk wel
de plaatselijk heerschende opvat
tingen gevolgd, doch is daarmede
niet voldaan aan de voorwaarden
van de in het bestek genoemde
„Algemeene Voorschrifren" en
aan de eischen, welke aan so-
liede constructies mogen worden
gesteld. De commissie kreeg den
indruk, dat de kap is gemaakt
zonder hulp van detailteekenin-
gen en door timmerlieden, die
niet voor dat werk zijn berekend.
Daar het niet mogelijk was,
in verband met den vergevorder
den bouw, alle balkopleggingen
te controleerer, zonder veel en
onnoodig breken, vend de com
missie het noodig, het Raadslid,
dhr. 't Gilde, die de kwestie aan
hangig heeft gemaakt, te hooren.
Op 12 Sept. heeft deze de plaats
aangewezen, waar de balken on
voldoends zouden zijn opgelegd
De commissie heeft de balkop
leggingen daar gecontroleerd en
voldoende bevonden.
Nog vond de commissie noo
dig den Gemeente-opzichter te
hooren, teneinde de door hem
toegepaste constructies, genoemd
onder ad 3, a, b en c, nader toe
te lichten. De Gemeente-opzich
ter beriep zich daarbij voorna
melijk op het plaatselijk gebruik.
De gronden, waarop deze con
structies werden verdedigd, wer
den door de commissie niet als
juist aanvaard.
Resumeerende is de commissie
tot de volgende conclusie ge
komen
1. Het werk is uitgevoerd vol
gens het bestek en de teekening.
2. De materialen voldoen aan
redelijk te stellen eischen.
3. Het toezicht 'op- en de toe
passing van eenige details, mede
in verband met het verstrekken
van slechts één teekening, is
onvoldoende geweest.
4. De meening, dat de bouw
aanleiding zou geven, om te ver
moeden, dat tusschen de aanne
mers, of één van dezen, en den
Gemeente-opzichter onjuiste han
delingen zouden zijn gepleegd
of opzettelijk van het bestek en
de teekening zou zijn afgeweken,
wordt nadrukkelijk verworpen
(Geteekend)De commissie,
F. W- Hommes, J. Oosters, B.
v. d. Griendt.
g. Zooals gemeld, hebben de
Raadsleden 't Gilde en Verschel
ling aan B. en W. de volgende
vragen gericht
le. Of de naleving van de cir
culaire, dd. 23 Sept. 1932 van
de Vlascentrale te Goes aan het
Gemeentebestuur van Axel, ge
trouw en naar letter en geest
geschiedt
2e. Of met name alleen steun
aan werkgevers wordt gegeven
voor het zwingelen en braken,
en of zulks ook geschiedt voor
de andere werkzaamheden, zoo
als spreiden, uit de rootputten
halen, schelven, enz. en of daaibij
het aantal verwerkte kilogrammen
van gezwingeld vlas of geprodu
ceerd vlaslint behoorlijk is ver
meld
3e. Of het aan het gemeente
bestuur bekend is, dat in de van
wege het Rijk en de Gemeente
gesubsidieerde vlasbewerking
werkweken worden gemaakt van
pl.m. 54 uren
4e. Of deze overwerkvergun-
ningen zijn aangevraagd door het
Gemeentebestuur, oi door de
werkgevers en of dit naar het
oordeel van het college met het
oog op de werkloosheid aanbe
velingswaardig is
B. en W. antwoorden hierop
als volgt
ad. 1. Ja.
ad. 2. De beantwoording van
vraag 1 maakt die op vraag 2
ovei bodig.
ad. 3. Neen.
ad. 4. De overwerkvergunning
is gevraagd door de werkgevers,
hetwelk niet alleen wenschelijk,
maar wettelijk voorschrift is.
Met het oog op den omvang der
werkloosheid verdient het naar
onze meening geen aanbeveling,
dat langer dan den normalen
werktijd wordt gewerkt.
3. Als leden van de gascom-
missie werden wegens periodieke
aftreding herbenoemd de heeren
J. de Feijter Lz., I. de Feijter en
't Gilde.
4. Wegens periodieke aftreding
zijn als leden van de bouwcom
missie herbenoemd de h h. De
Ruijter, Hamelink, 't Gilde en Le
Feber.
5. Verzoek van W. Verstrate,
slager alhier, die te kennen geeft,
dat hem bij Raadsbesluit van 30
Mei 1933 is verkocht een perceel
grond, gelegen aan de Ds. Jan
Scharpstraat, teneinde aldaar een
slachthuis te bekomen,
dat hem daarbij zijn gesteld
dezelfde voorwaarden, als gesteld
zijn bij den bouw van het Ge
meentelijk slachthuis,
dat hij een teekening heeft laten
maken en aa i B. en W. gezon
den, overeenkomende met de ge
stelde voorwaarden, bij het Gem.
slachthuis,
dat desondanks B. en W. af
wijzend hebben beschikt op zijn
verzoek om een bouwvergunning
motiveerende, als zoude de in
gediende teekening afwijken van
de voorwaarden in genoemd
Raadsbesluit, waarbij hem de
grond is verkocht,
dat hij evenwel niet kan inzien,
waarin die afwijking zou kunnen
bestaan, wijl alles is gedaan, om
aan de tegenwoordige eischen
van volksgezondheid, zoowel ais
van volksopvoeding, te voldoen,
alsmedCi om overeenkomstig de
geldende bepalingen voor het
Gem. slachthuis te bouwen,
dat hij daarom den Raad be
leefd, doch dringend verzoekt
hem alsnog de gevraagde ver
gunning te verleenen.
Het verzoek wordt thans met
1 stem tegen ingewilligd.
Besloten werd verder Ktot on
bewoonbaar verklaring van de
woning L 28 op het gehucht
Fort; tot wijziging der veiorde-
ning op den vleeschkeurings-
dienstdie op het ambtenaren
reglement en die op de heffing
van schiolgel e
Vastgesteld werden verder di
verse gemeente-rekeningen.
Nader verslag volgt.
De AYR O. Band.
Aanst. Maandag zal blijkens
de Radio-Bode het gezelschap
van Kovacs Lajos een bezoek
brengen aan Terneuzen, om de
luistervinken in Zeeuwsch Vlaan
deren persoonlijk kennis te doen
maken met dit illustre gezelschap.
Het belooft heel wat, want nieuwe
décors, nieuwe attractie's en een
nieuw programma zijn den inzet
van het seizoen 1933-34, zoodat
we op hel gebied van band-mu-
ziek het neusje van de zalm
krijgen.
Nog enkele plaatsen zijn voor
Axel beschikbaar. Terneuzen is
uitverkocht. Bij voorbaat willen
we hier reeds de aandacht ves
tigen op de buitengewoon wel
willende houding van het Avro-
aciie-comité te Terneuzen, dat
het comité te Axel collegiaal ter
zijde stond op een wijze die alle
lof en dank verdient.
De Axelsche luistervinken zul
len dit zeer zeker op prijs stellen.
Voor verdere bizonderheden
verwijzen we naar de advertentie
in dit nummer.
Onze vroegere stadgenoot
de heer Diedrich Wiechmann be
haalde dezer dagen met goed
gevolg zijn ingenieurs-diploma
aan het Polytechnikum te Olden
burg (D.)
Vrijdagnacht heeft op het
kanaal GentTerneuzen nabij
Driekwart een aanvaring plaats
gehad tusschen het 2000 ton me
tende Engelsche s.s. „Drayburgh"
op weg van Antwerpen naar
Gent en met het 300 ton groote
Engelsche „Todnes", op weg
van Gent naar Terneuzen. De
„Todnes" is teruggekeerd naar
Gent om aldaar te dokken.
In tegenwoordigheid van
den minister van Ónderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, mr.
Marchant, ii te Oostburg het 25
jarig jubilem der ambachtsschool
daar ter stede gevierd.
Op het Belgische grens-
gehucht De Tiompe bij St. Jan
steen is een moordaanslag ge
pleegd op de 30-jarige vrouw-A.
van H die een tiental messteken
bekwam. De dader, een familie
lid, werd gearresteerd. De toestand
van het slachtoffer is levensge
vaarlijk. Midd. Crt.
Morgen Dierendag.
Misschien klinkt het woord
Dierendag in onze streek nog
vreemd. Och het leven is zoo
oppervlakkig vaak en waar het
dat niet is, is er meestal weer
zooveel ernst des levens voor het
menschelijk bestaan, dat er alleen
aan dieren gedacht wordt, als ze
óns menschen genot of afleiding
kunnen verschaffen, maar ook
dan alleen, want staan ze ons
maar iets in den weg, dan is
het meestalvort ermee
De Ned. Vereeniging tot Be
scherming van Dieren de ïkt er
anders over en heeft gehoor ge
geven aan de rocpste n van e<.n
vriendin der dieren in Czecho
Slowakije, die het idee kreeg om
ieder jaar een dag te bepalen,
waarop men het dier toch ook
een schepsel zou gedenken,
Die dag is bepaald op 4 Octo
ber. ieder nu, die met het genoem
de idee instemt, zal morgen
al is het maar even denken
aan wat de dieren ons geven
niet alleen productief, maar genot,
levensvreugde, moraal en wat
men er al uit halen kan en wil.
Het dier best ft dat niet j het
mist het menschelijk verstand en
de middelen om zich te helpen
zooals wij mensehen, Da&rom Is
