Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen.
No. 17.
VRIJDAG 2 JUNI 1933
49e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
1 - 1
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
-Eerste Blad.
Wegens het Pinkster
feest zal a. s. Dinsdag
geen nummer van dit blad
verschijnen.
Zitting van 30 Mei 1933.
Aanwezig alle leden. Voorzitter
de heer F. Blok, burgemeester.
I.
De VOORZ. opent te 2 uurde
vergadering met het gebedsfor
mulier en stelt aan de orde de
agenda.
1. Notulen
Deze zijn nog niet gereed en
dus wordt behandeling uitgesteld.
3. Ingekomen stukken.
De stukken, gemerkt a, b, c,
d, e, f en g betreffen goedkeu
ring door Ged. St. van genomen
raadsbesluiten.
h. Koninkl. goedkeuring van
het Raadsbesluit, waarbij met in
gang van 1 Aug. 1933 een kor
ting wordt toegepast op de jaar
wedden van f1000-f2000 van
3 pet. en 5 pet. op die boven
f2000; met uitzondering van le
de jaarwedden beneden f 1000,
2e die van den len commies en
den adjunct-commies ter secre
tarie en 3e die van den burge
meester, den secretaris en den
gem. ontvanger.
1. Afschrift van het ambts
bericht van B. en W. van Goes,
inzake de salarieering van den
Keuringsdienst van waren.
Hieruit blijkt, dat reeds met 1
Mei 1932 een korting op die
salarissen is toegepast en verder,
dat de commissie uit den Raad
van Goes, aan welke indertijd
opdracht was gegeven, om rap
port uit te brengen over de sala
rissen van het gemeente-perso
neel. enz., na bestudeering tot de
conclusie kwam, dat er geen ter
men aanwezig waren, om voor
stellen te doen tot verlaging der
tractementen en loonen van het
personeel van den Keurings
dienst van Waren, aldaar.
j Verslag betreffende de Volks
huisvesting over 1932.
Hieruit blijkt, dat 3 woningen
onbewoonbaar zijn verklaard in
de Oudewijk en 1 aan de Kanaal
kade.
k. Proces-verbaal van kasop
name bij den gem. ontvanger op
27 Maart 1933, waaruit blijkt dat
het batig slot over 1931 bedraagt
f 17872,49 voor den gewonen en
f4780,97 voor den kapitaaldienst.
De inkomsten over 1932 bedroe
gen f244672,65 en die over 1933
f 18575,66, totaal aan baten
f285901,78.
De uitgaven waren over 1932
f 254200,24 en over '33 f 24920 29;
in totaal f279120,53. Verschil
f 6781,25, Verschil f 6781,26, over
eenkomende met de getoonde
geldswaarden en bescheiden.
De stukken a tot en met k
worden voor kennisgeving aan
genomen.
1. Jaarverslag arbeidsbemid
deling en werkloosheidsverze
kering.
In 1932 waren als werkzoe
kenden ingeschreven 42 metse
laars, 20 schilders, 28 timmer
lieden, 7 opperlieden. 3 kan
toorbedienden. 3 bankwerkers,
1050 veldarbeiders, 2340 fabrieks
arbeiders en 20 textielarbeidsters,
alzoo totaal 3531 werkloozen,
Waarvan zijn geplaatst 1228.
De uitkeeringen aan de werk
lozenkassen waren als volgt
Chr. Bouwvakarbeiders f 1499,35
R- Kath. 99,70
Ned. Ver. Fabrieksarb. 14996,65
Chr. 5337,10
R-K. 3051,40
Bond v. Landarb. 882,40
R.K. Metaalbew. 180,—
Textielarb. 98,30
Centr. b. v. Transportarb. 41,95
R.K. landarb. 713,30
Chr. 5271,10
Alg. b. v. bouwvarkarb. 686,85
Chr. arb. in kleeding-
industrie 13,50
Ver. „Zelfstandigheid" 625,80
Het totaal der uitkeeringen
bedraagt f36352,65.
Aan het offciëel rapport is
door den agent der arbeidsbe
middeling nog een uitvoerig ver
slag toegevoegd, waaraan het
volgende is ontleend
Het jaar 1932 overtrof belang
rijk het getal werkloozen van
1931. Er waren in het eerste
halfjaar 21400 en in het tweede
22500 werkloozen, d.i. gemiddeld
145 per dag.
Zoodra vanwege de regeering
toeslag op de vlasbewerking in
uitzicht was, begonnen een tien
tal patroons alhier hun vlas te
laten bewerken door Axelsche
arbeiders, zoodat er 30 men-
schen tewerk werden gesteld. De
kans om in het voorjaar arbei
ders in het landbouwbedrijf ge
plaatst te krijgen, was uiterst ge
ring. Door de tarwesteun werd
er meer tarwe gezaaid en gaf de
oogst weer werk, zoodat via de
arbeidsbeurs tientallen geplaatst
werden, waartoe behalve het on
gunstige weer ook bijdroeg, dat
van officiëele zijde werd ge
meld, dat het aannemen van
werkloozen uit eigen omgeving
de voorkeur verdient boven het
aannemen van vreemde (Bel
gische) arbeidskrachten. Alzoo
namen vele jeugdige krachten
sikkel of pik om te oogsten.
Wanneer vele ingeschreven
werkloozen zoo luidt het ver
slag die niet tot de vakarbei
ders behooren, dit goede voor
beeld gevolgd hadden, dan had
den we waarschijnlijk voor onze
gemeente op een enkele uitzon
dering na de Belgische arbei
ders kunnen weren, die nu bij
groote werkloosheid nog een ge
deelte van den gevraagden arbeid
kwamen verrichten.
Voor het rooien van aardap
pels en bieten zijn eenige tien
tallen arbeiders geplaatst. Ge
tracht is ook met den Rijksland-
bouwbemiddelaar te Middelburg
om een ploeg bietenrooiers werk
te geven in Westelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen, om daar de Belgi
sche arbeiders vóór te zijn, doch
zonder resu'taat.
Op een tricotagefabriek te Hulst
werden 14 meisjes geplaatst. In
den Wieringermeer vestigden zich
2 arbeidersgezinnen uit deze ge
meente te Slootdorp. De cor
respondentie voor meerdere plaat
sing wordt voortgezet.
Van de grootste beteekenis was
de amoniakfabriek te Sluiskil,
waarvoor 1016 maal een briefje
werd uitgereikt, ofschoon voor
de meesten slechts enkele dagen
werks; maar zonder die aan
vragen zou toch de werklozen
steun voor onze gemeente ette
lijke duizenden guldens hooger
geweest zijn. En waar dus blijkt,
dat die ammoniakfabriek voor de
werkloosheid in onze gemeente
van grooten invloed is, ligt het
voor de hand» dat alles gedaatt
moet worden, wat voor een
goede verstandhouding tusschen
de directie van de l'Azote en de
gemeentelijke arbeidsbemiddeling
alhier bevorderlijk kan zijn. (*j
Het voortdurend en herhaalde
lijk aanvragen en ontslaan van
werkkrachten eischte van de ar
beidsbemiddeling zeer veel werk.
doordat b v. vaak des namiddags
werkkrachten moest.n worden ge
zocht en vaak ook niet tijdig
meer te bereiken waren om ter
bestemder tijd op de fabriek te
zijn en daardoor ook nu en dan
niet-opgeroepenen aan een ploeg
volk moesten worden toegevoegd.
Dat door deze omstandighe
den de administratie wel eens in
't gedrang kwam, is geen wonder,
Tegen het eind van 1932 was
de steun voor de vlasbewerking
zóóver geregeld, dat een tienta
zwingelmolens in gang werden
gezet.
Het totaal aantal ingeschreven
werkloozen bedroeg in de laatste
week van December 355 personen.
m. Verzoek van het Gemeen
tebestuur van Poortvliet om ad
haesie te- betuigen aan hun adres
aan de Regeering, waarin ge
vraagd wordt bij steunverleening
aan den landbouw zoodanige
voorwaarden te verbinden, dat
de steun ook aan de werkver
schaffing en de arbeidersbevol
king ten platten lande ten goede
komt.
B. en W. stellen voor om deze
stukken voor kennisgeving aan
te nemen.
Dhr. HAMELINK had liever
gezien, dat aan het adres van
Poortvliet adhaesie werd betuigd.
Er worden groote sommen be
steed voor steun aan den land
bouw, wat misschien noodig is,
zegt spr., maar zooals het nu
gaat, komt daarvan toch niets ten
goede aan de arbeiders. Spr. is
het ook niet direct eens met de
redactie van het adres, maar hij
zou het alleen willen steunen
om te doen uitkomen, dat men
hier nieP tevreden is met den
gang van zaken, zooals men die
in Den Haag regelt. Spr. stelt
voor om het adres te steunen.
De VOORZ. antwoordt, dat
meermalen is opgemerkt, dat het
beter is om dergelijke adressen in
handen te stellen van de Vereen,
van Nederl. gemeenten, in den
regel geeft dat meer effect en op
dat standpunt staan ook B. en W.
Dhr, DIELEMAN vraagt of B.
en W. daarmede uitdrukken of
ze met het adres sympathiseeren.
Over het algemeen zijn toch
allen voor werkverruiming en
daarom zou spr. ook dit adres
op een of andere wijze willen
steunen.
De VOORZ. zeg', dat B en W.
zeer zeker voor dat principe zijn
en daarom is meermalen uitvoe
rig gecorrespondeerd met de Re
geering om werk te krijgen. Maar
de Minister is van een ander
idee en wil de bedrijven steunen
en wel zoodanig, dat ze in de ge
legenheid zijn, om arbeiders het
werk te laten verrichten. We
hebben wel eens getracht om
toesiag te krijgen voor meer
werk, maar dan bleek de Minis
ter er niet voor en riskeerden
we zelfs verdere steunuitkeering.
D tar ona hekend is, dat de
burgemeester in deze aangelegenheden
herhaaldelijk bemiddelend en succes-
vul is opgetreden in 't be'ang van de
werkloozen en dus ook van de ge
meente, achten we het een leemte, dat
daarover in 'tver>iag met geen woord
wordt gerept, Red.
Dhr. OGGEL zegt, dat de
Nederl. Vereen, van Gemeenten
optreedt voor de belangen der
gemeenten En als deze nu der
gelijke adressen odtvangt en be
studeert en doorzendt naar het
Ministerie, dan gaat daar veel
meer kracht van uit en worden
de belangen beter gediend. Van
al die adressen van gemeente
wege wordt in Den Haag in den
regel weinig notitie genomen.
Dhr. SEGHERS zegt, dat van
den steun niet veel in handen
der arbeiders komt (uitzonde
ringen daargelaten) en daarom is
hij ook voor aihaesie.
Dhr. HAMELINK is niet over
tuigd door het gesprokene, dat
het niet goed zou zijn om ad
haesie te betuigen. Elke aan
drang, die van de gemeenten
komt, moet krachtdadig ge
steund worden. Als alle besturen
er over dachten als wij, kon de
Minister ook denken, dat er
geen sympathie voor het verzoek
bestond en daarom acht ik het
gewenscht om te steunen. Mocht
men het verzoek ook aan de
Vereen, van Ned. gemeenten zen
den, dan kan het eveneens ge
steund worden. Daar was niets
mee verloren. Een methode, die
nog minder dan deze het plat
teland dient, is toch niet te krij
gen. Misschien dient adhaesie
ook tot steun van de Vereen, van
Ned. Gemeenten.
De VOORZ. meent, dat dit
niet op den weg ligt. We leven
in een tijd van organisatie en
daarom moeten we niet zelfstan
dig handelen. Het is verkeerd
om actie te voeren buiten die
Vereeniging om.
Dhr. VAN KAMPEN is het
daarmede eens. Bovendien moet
men, zegt spr., bij eventueele
adhaesiebetuiging de zaak ten
volle bezien. De tarwesteun b.v.
wordt gegeven, om te voorko
men, dat de landbouwers groote
verliezen lijden en als nu zulke
voorwaarden worden gesteld, dat
de steun ten goede komt aan de
arbeiders, dan wordt wel de
tarwe duurder, maar is het be
drijf weer niet loonend te maken
Ook vraagt spr., waarom wordt
juist die maatregel weer bij den
landbouw gezocht Als b.v. de
Kamerleden met f 5000 inkomen
niet gekort worden, waarom moet
het dan wel in den landbouw
Spr. is van meening, dat verbe
tering van den toestand niet ge
zocht moet worden in steun,
maar in loonsverlaging over de
geheele linie.
Het voorstel van B. en W., om
het adres van Poortvliet voor
kennisgeving aan te nemen, wordt
hierna aangenomen met 7 tegen
6 stemmen. Tegen de h.h. Orte-
lee, Seghers, Verschelling, Die-
leman, 't Gilde en Hamelink.
Aangaande de gesloten geld-
leening ad f5000 had dhr. VAN
KAMPEN liever gezien, dat deze
was gesplitst in aandeelen van
b.v. f 500, zoodat de kleine men-
schen ook gelegenheid hadden
om van een goede rente verze
kerd te zijn en de gemeente niet
de hooge kosten voor plaatsing
had.
De VOORZ. is het hiermede
niet eens. Het splitsen in obli-
gatie's brengt meer druk- en
zegelkosten mede, dan plaatsing
ineens Bovendien is het vroeger
geprobeerd met obligatie's, maar
toen bleek er geen animo voor
te zijn,
Dhr. VAN BENDEGEM drukt
zijn spijt uit, dat Ged. St. in hun
schrijven over de begrooting van
den Keuringsdienst te Goes nog
willen schrijven, dat er geen ter
men aanwezig zijn, om die hooge
salarissen te verminderen. Als
de Raadsleden willen trachten
om de financiën in goede banen
te leiden, dan spijt het hem, dat
er van hooger hand zulke ant
woorden binnen komen.
Dhr. VAN KAMPEN zegt, dat
het hem inderdaad ook te boven
gaat, hoe dergelijke uitdrukkin
gen gedaan kunnen worden. Als
men weet, dat daar gewone
ambtenaren, controleurs, f60 per
week krijgen en daarbij nog on
geveer f 1000 reiskosten vergoed
krijgen, dan is het mij (e mach
tig, hoe een woord van protest
kan gehoord worden, als men
daarop bezuinigen wil.
Dhr. 't GILDE sluit zich vol
komen bij de beide laatste spre
kers aan.
Dhr. VAN KAMPEN vraagt
verder, hoe het mcgelijk is, dat
B. en W. het verslag over de
arbeidsbemiddeling voor kennis
geving kunnen aannemen. Als
we die bedragen lezen en in het
rapport zien, hoe er werkwilligen
en werkschuwen zijn, dan moet
toch wel de gedachte bij ons
opkomen, dat het spaak loopt en
daarom is spr. verwonderd, dat
B. en W. zoo iets maar voor
kennisgeving willen aannemen.
Als het zooo doorgaat, is er toch
straks geen geld meer? En de
menschen, die nu de hitte des
lands voelen zullen er temeer
door lijden, in de dagen als die
hitte er niet zal zijn. Neem dezen
tijd b.v.er is nu toch geen
sprake van crisiswerkloosheid
De VOORZ. merkt op, dat dhr.
van Kampen zaken aansnijdt, die
niet aan de orde zijn. Het gaat
nu over goedkeuring van het
verslag van de arbeidsbemidde
ling en niet over werklozen
steun. Daarover zal straks mede-
deeling worden gedaan.
Dhr. VAN KAMPEN vindt toch
in het verslag een paar dingen,
die er niet door kunnen. B.v. dat
niet allen de handen uit de mouw
steken, om te werk te gaan, dat
in Cadzand Belgen tewerk ge
steld werden in den bietentijd en
wij te laat kwamen om te trach
ten er menschen heen te sturen.
De VOORZ.: Juist, ik ben blij,
dat u dat vraagt; dat is nl. ge-»
stuit op groote moeilijkheden.
Wij zijn toen niet te laat geko
men, maar er was voor de ar
beiders van hier geen onderdak
te krijgen. De menschen kunnen
toch in geen schuur slapen in
dien tijd en nu is er uitvoerig
over geschreven en gesproken
met den Rijks arbeidsbemidde
laar, destijds te Middelburg,
maar huisvesting bleef het be
zwaar.
n. Rekening en verantwoor
ding van de Gezo^dheidheids-
commissie oyer 1932. De ont
vangsten bedroegen f1648, be
staande in een goed slot van 1931
ad f424, bijdrage van het Rijk
f400 en idem van de gemeenten
f 757, w.o. f151 van Axel. De
uitgaven bedroegen f982, w.o.
toelage secretaris f 5b0, reis- en
verblijfkosten f 169, bureaube
hoeften f 50, druk- en bindwerk
f85, huur vergaderlokaal f52,
abonnementen f 47 en premie
voor pensioen van den secr. f77.
Het goed slot bedraagt f598.
B. en W, stellen voor om aan
de rekening goedkeuring te ver»
leenen.
AXELSCHE
*rj_
COURANT
