Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
No. 101.
DINSDAG 21 MAART 1933
48e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
De witte Bloem.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Het Nat-Soc program.
Over 't program der nationaal
socialisten hangt een lichte sluier
als gevolg van het feit, dat de
leiders zich, al dan niet opzette
lijk, bij hun toespraken in het
openbaar een zekere terughou
dendheid oplegden ten aanzien
van deze kwestie. Dat was dan
ook de reden, waarom van de
zijde der politieke tegenstanders
bij elke gelegenheid er op ge
wezen werd, dat het Hitier en
zijn medepartijbestuurders er al
leen om te doen was aan de
macht te komen zonder zich van
te voren in eenig opzicht te bin
den, wat de te volgen richtlijnen
betreft. En het moet gezegd
worden, dat men zich aan na-
tionaal-socialistischen kant al
bitter weinig moeite getroostte
om de massa op de hoogte te
stellen van de plannen voor de
toekomst. Het bleef meestal bij
vage toespelingen, terwijl in
hoofdzaak werd afgegeven op
het werk, door de sinds 1918
opgetreden regeeringen verricht.
Toch hadden de nazi-leiders wel
degelijk een program opgesteld
en voor Gregor Strasser, die zich
destijds door den toenmaligen
rijkskanselier von Schleicher liet
bepraten om zich van Hitier af
te keeren, was de taak weggelegd
om voor de radio vcor het eerst
een toelichting te geven op de
beginselen der nat.-socialisten.
Het nationaal-socialistische pro
gram telt 25 punten, in het kort
samen te vatten als volgt
Vereeniging van alle Duitschers
in een groot Duitschland.
Slechts zij, die van Duitschen
bloede zijn, kunnen staatsburger
zijn, de joden dus niet.
Wie geen staatsburger is, kan
slechts als gast in Duitschland
verblijven en voor hem geldt der
halve de vreemdelingenwet.
Alle niet-Duitschers, die zich
sedert Augustus 1914 in Duitsch
land als immigrant hebben ge
vestigd, moeten onverwijld over
de grens worden gezet.
Alle staatsburgers moeten kun
nen werken en leven.
Kan men niet de geheele be
volking voeden, dan moeten de
vreemdelingen worden verjaagd.
Alle burgers moeten werken
voor de gemeenschap.
Afschaffing van de verdragen
van Versailles en St. Germain.
Het bezit van koloniën is ver-
eischt ten behoeve van voedsel
voorziening en emigratie.
Bestrijding van het parlemen
taire stelsel.
Afschaffing van alle zonder ar
beid verkregen inkomsten.
Vernietiging van de rente-
slave mij.
Alle oorlogswinsten moeten in
beslag worden genomen.
Nationalisatie der trusts.
Verdeeling van de winst der
groote bedrijven onder de ar
beiders.
Sterke uitbreiding der ouder-
domsverzekering.
Opbouw van en steun aan den
middenstand.
Onteigening der warenhuizen
en verhuring daarvan aan de
kleine nijveren.
Onteigening van den grond ten
algemeenen nutte.
Verbod_ van speculatie in on
roerende goederen.
Verbod van kinderarbeid en
bevordering van spoit.
Vrijheid van alle religieuze be
lijdenissen, voor zoover ze niet
het bestaan van den staat be
dreigen, of indruischen tegen het
zedelijk gevoel van het Germaan-
sche ras.
Hieraan kan nog worden toe
gevoegd, de eisch tot toepassing
van de doodstraf ook op woeke
raars vervanging van het Ro-
meinsche recht door een zuiver
Germaansch recht verbod van
bladen, ageerende tegen het al
gemeen belang alleen zij, die
van Duitschen bloede zijn mogen
medewerken aan Duitsche bladen
(ook hierbij zijn de joden dus
uitgesloten) bladen van niet
Duitschers mogen niet in het
Duitsch verschijnen bestrijding
van alle kunst, welke een slechten
invloed heeft op het nationale
leven uitbreiding van het on
derwijs in nationalen zin een
volksleger en een sterk centraal
gezag.
Resumeerende dus een program
van volslagen nationalistische
stiekking en tevens in zijn alge-
meene strekking zoowel anti ka
pitalistisch als anti-Marxistisch.
We zullen wel zien, wat er in
de praktijk van terecht komt.
Voorloopig overheerschen het
anti-Marxisme, de centralisatie
en de anti-Joodsche beweging.
Avp.
De ontwapeningsconferentie.
Ter voorkoming van een alge-
heele mislukking van de Ontwa
peningsconferentie te Genève, is
door den Engelschen minister-
presidènt, MacDonald een tot in
de onderdeden uitgewerkt voorstel
ingediend dat, volgens de ver
klaringen van de vertegenwoor
digers der groote mogendheden,
een geschikte basis voor verdere
onderhandelingen vormt.
Het door MacDonald ter Ont
wapeningsconferentie te Genève,
ingediende ontwerp voor een al
gemeen ontwapeningsverdrag be
vat de volgende belangrijke
punten
1. Er wordt een ontwape
ningsverdrag gesloten voor den
duur van 5 jaren.
2. Dit verdrag bevat, op de
basis van het Hoover-planjfceen
vermindering en beperking der
bewapeningen, met vastlegging in
cijfers van de sterkte van leger
en vloot der afzonderlijke landen,
met inbegrip van Duitschland.
3. De instelling van een inter
nationale controle op de bewa
pening.
4. Een permanente ontwape
ningscommissie zal worden inge
steld, welke de verdere vermin
dering der bewapening zal nagaan
en oplossingen zal voorstellen
voor de tot nu toe nog onopge
loste moeilijkheden.
5. Op het gebied der veilig
heid moet een politieke samen
werking der regeeringen bestaan
en een conferentie der mogend
heden moet worden bijeengeroe
pen in geval van een schending
of een dreigende schending van
het Kellogg-pact.
Het ontwerp voorziet in een
leger voor Duitschland ter sterkte
van 200.000 man, voor Frankrijk
400.000 man. Polen 200 000 man,
Italië 250.000 man, Sovjet-Rus
land 500000 man, België 75.000
en Tsjecho-Slowakije 100.000
man.
Voor de artillerie wordt als
maximumkaliber vastgesteld 105
m.M.tanks zullen maximaal 16
ton mogen inhouden.
Op het gebied der vloot wordt
voorgesteld de intrekking der
clausule der ontwapeningsbepa
lingen van het Verdrag van Ver
sailles en de bijeenkomst van een
nieuwe vlootconferentie wordt
geëischt.
Het luchtbombardement wordt
verboden. Het aantal vliegtuigen
zal voor ieder land worden be
paald. Voor Frankrijk, Italië,
Sovjet-Rusland, ^Engeland en Ja
pan wordt dit vastgesteld op 500
toestellen, voor de overige landen
blijft de huidige toestand gehand
haafd. De bouw van nieuwe
luchtschepen wordt verboden.
De chemische en bacteriolo
gische oorlog wordt verboden op
de basis der tot nu toe genomen
conferentiebesluiten.
Het nieuwe ontwapeningsver
drag vervangt de tot nu toe gel
dende ontwapeningsbepalingen
der vredesverdragen voor Duitsch
land, Oostenrijk, Hongarije en
Bulgarije.
De Engelsche premier heeftin
de Ontwapeningsconferentie in
een tot op de laatste plaats be
zette zaal, een rede gehouden,
die anderhalf uur geduurd heeft.
MacDonald zeide o.m.De
conferentie is thans in haar laat
ste beslissende phase getreden.
De ontwapening van meer dan
60 staten moet worden ten uit
voer gelegd. De mannen van
goeden wil moeten thans een be
sluit nemen en de verantwoorde
lijkheid op zich nemen. De ont
wapende mogendheden eischen
thans gerechtigheid en vrijheid,
de bewapende moeten door de
vermindering hunner bewapenin
gen bijdragen tot het vredeswerk.
MacDonald baseerde het ver
dere deel van zijn redevoering
op de verklaring der Vijfmogend-
hedenconferentie.
Door deze verklaring, aldus
spr., zijn twee beslissende punten
geregeld: 1. De veiligheid, door
het afzien van geweld2. De
rechtsgelijkheid in étappen. Eer.
verdaging der conferentie zou
bettekenen, dat zij mislukt was.
MacDonald verklaarde vervol
gens, dat thans definitief besloten
moet worden, de cijfers vast te
stellen voor de vermindering der
bewapeningen. Zes jaren lang
heeft men geschuwd deze be
slissende kwestie onder oogen te
zien. Eenige naties hebben ge
weigerd, openlijk met elkander
te spreken. Daaraan moet een
einde komen. Indien de confe
rentie mislukt, indien het Engel
sche plan mocht worden verwor
pen, zal de geheele ontwikkeling
met grooten spoed in de richting
van een algemeene ramp gaan.
Het is een lafheid, geen risico te
willen aanvaarden. Offers moe
ten worden gebracht. Heeft de
wereld nog niet genoeg van te
genstellingen en oorlogsgevaar?
De dam van den vrede moet
worden opgericht.
Spr. deed tenslotte een beroep
op de conferentie om rekening te
houden met de eischen van dit
uur en het gezond verstand te
laten heerschen.
Het nieuwe Engelsche ontwa
peningsplan behandelt in het
eerste deel de kwestie der vei
ligheid.
Het verdrag berust op het
Keliogg-pact. Iedere oorlog en
schending van dit pact wordt
verklaard tot een kwestie, welke
alle staten betreft en beteekent
een schending der verplichtingen
jegens alle staten. Deze confe
rentie behandelt de te treffen
maatregelen en wijst den schul
dige aan.
Het ontwerp behandelt voorts
in 96 artikelen de vermindering
en beperking der bewapeningen
in het bijzonder van het oorlogs
materiaal. De militaire africhting
voor de continentaal-Europeesche
legers mag niet langer duren dan
8 maanden, doch in bepaalde ge
vallen kan 12 maanden worden
toegestaan.
Voor het oorlogsmateriaal, wordt
een maximum kaliber vastgesteld
van 10,5 c.M. voor mobiel veld
geschut, voorloopig mag evenwel
het aanwezige geschut van een
kaliber tot hoogstens 15 c.M. be
houden blijven. Nieuw te ver
vaardigen geschut mag evenwel
de grens van 10,5 c.M. niet over
schrijden. Het verboden oorlogs
materiaal moet voor een derde
binnen een jaar, voor het overige
binnen drie jaren na het van
kracht worden van het verdrag
worden vernietigd.
Het hoofdstuk betreffende de
maritieme bewapening wijst op
de reeds bereikte resultaten ter
conferenties van Londen en Was-
BlNDE,
ANT
(Duitsche vertaling).
42»
Diep getroffen «ag Theobald zijn
geliefde lang in de schoone oogen,
hij bedekte hare hand met kussen,
drukte die met het kleinood aan zijn
onstuimig kloppend hart en onderzocht
opnieuw de echtheid van het op on
gelooflijke wijze terug verkregen
kleinood.
Maar hier, in het étui stonden de
naamletters van zijn vader gegraveerd,
hier lag de witte bloem, genomen uit
den krans, die de lijkkist zijner mot
der sierde ja inderdaad, het was
zijn dierbaar eigendom.
Zijn gemoed was overstelpt van
zalige vreugde, al het lijden was ver
geten, het was om van te duizelen
te veel geluk op eens!
Toen de bedwelming voorbij was
en hij haar nut vurig verlangen ver
zocht hem dat wonder te verklaren,
verhaalde zij hem hoe zij dien nacht
met haar oom het net op goed geluk
had uitgeworpen en zulk een kostbare
vangst gedaan, wélk een zalige ge
noegdoening het voor haar was het in
zulk een angstige spanning gezochte
eindelijk in handen te hebben.
Theobald luisterde als naar een
looversprookje,
Maar wat is er toch van die
danseres geworden vroeg Marie on
verwacht. Die vrouw kan geen ge
lukkig oogenblik meer gehad hebben,
of zij heeft je nooit liefgehad.
Zij is dood, antwoordde Oerrald
met ernst. Zij is in vrede met God
en de wereld verzoend, het eeuwige
leven ingegaan. De vlinder heeft zijn
zomer vol geluk doorgefladderd en
van zijn kort, genotvol bestaan geno
ten, maar tegen de winterkoude, met
hasr jammer en ellende, was hij niet
bestand.
Heb je haar nog eenmaal gezien,
nog eenmaal gesproken
Nu vertelt hij -rijn ontmoeting met
het dwaallicht, dat hem onverwacht,
maar als een ster der menschenmin,
weder verschenen was. om kort daarop
in eeuwigen nacht onder te gaan.
Zij is in het hospitaal gebleven
en verpleegde daar den man, dien zij
eenmaal had liefgehad, ging hij met
aandoening voort. Zij week niet van
zijne zijde en als hij sliep, dan ging
zij naar de andere zalen om door haar
scherts haar lijdende landgenooten op
te beuren, alsof zij dc or haar helderen
lach de bleeke wangen kon kleuren,
die verrieden hoe zij leed. Ik had
haar vergiffenis geschonken, dit stemde
haar tot kalmte, doch slechts zelden
kwam zij met mij spreken zij ver
zorgde mij als ik sliep en in mijn
droom voelde ik soms, dat er twee
lippen op mijn hand gedrukt werden,
en, ontwaakte ik kort daarop, dan «ag
ik er tranen op glinsteren. Heloïse
hoestte hevig en leed dikwijls aan
aanvallen van zwakte en afmatting,
maar zij klaagde nooit. Zij verpleegde
Maurice met een schertsend woord en
een troostenden glimlach op de bleeke
lippen. Plotseling brak de typhus uit
in een der barakken en zij was door
niets te weerhouden om ook die on-
gelukkigen te verplegen Op zekeren
dag kwam zij niet tot ons weder, zij-
zelve was een der eerste slachtoffers.
En Maurice? vroeg Marie, met
tranen in de oogen.
Hij is naar zijn woonplaats in
het verre Zuiden teruggekeerd en be
weent daar haar dood, besloot Thec-
bald. De ongelukkige had nog nau
welijks aan de werkelijkheid van het
geluk kunnen gelooven, toen het hem
weer wreed ontrukt werd... Zou hij
mij zegenen voor dien teug uit mijn
veldflesch, waardoor hij het leven
heeft behouden
Marie zag getroffen tot hem op.
ik heb die vrouw slechts kunnen
haten en verachten en sinds dat oogen
blik in het park heb ik haar straffende
vergelding toegewenscht, alsof ik daai-
door je geluk kon terugkoopen. Maar
later, toen ik vernam welk verlies zij
door Brand heeft geleden, hoe men
haar bewusteloos bij het leclge juweel
kistje gevonden heeft, hoe zijzelf later
moest rondzwerven, toen heb ik haar
ook leeren beklagen en ge' uiverd van
het losbandige leven, dat haar niets
dan w range vruchten heeft gtiracht,
Marie, sprak hij na een korte
poos van ernstig stilzwijgen, laten wij
Heloï e vergeten. Dat geen schaduw
ons geluk verduistere. Mijn verleden
is thans afgeslotenIk begin een
nieuwe loopbaan. Als ik je moeder
In deze uniform, waarop het eerekruis
prijkt, onder de oogen treed, zal zij
mij. naar ik hoop, de hand harer
dochter niet weigeren. Ik heb die uni
form lief gekregen, ik blijf officier.
Wil je de vrouw zijn van een soldaat,
die je, zij 't geen adellijke kroon, dan
toch lauweren kan aanbieden.
Je blijft officier 1 riep zij juichend
uit. Wat zal dat mama verheugen
Laten wij gauw naar haar toegaan
Maar, liet zij er eenklaps bezorgd op
volgen, wat moet er van den molen
worden, als de meester ontbreekt.
Lohfeld heeft mij gedurende den
oorlog op waardige wijze vervangen
en zal dit r>ok in het vervolg doen.
Al sta ik niet meer aan het hoofd der
zaken, zeide hij met een fijnen lach,
mag een officier des keizers toch
wel als .molenprins" van de baten
van zijn prinsdom genieten En
kom nu, Marie I Ik gevoel mij zoo
krachtig, nu ik weet, dat ik weer mijn
talisman op de borst draag. Tegen
de heele wereld zou ik nu om je be
zit durven strijden, en toch schroom
ik voor den blik van je moeder,..
Vermoedt zij al iets
Zij weet alles I fluisterde Marie,
en zij wacht op je komst om mijn ge
luk te voltooien, Je suit haar nauwe*
lijks herkennen. Zij is niet meer de
ongenaakbare vrouw van vroeger,
maar een moeder, in de volle, heilige
btteekenis van dit woord. Zij heeft
mij onlangs haar levensgeschiedenis
verleid, en toen eerst begreep ik, hoe
het kwam, dat haar hart zoolang ver
bitterd was. Vrees niets, Theobald!
De veete tusschen de Gerrald's en de
Rotterswyi's is vergeten. Heeft zij
eenmaal gezien hoe gelukkig haar
dochter is, dan duurt het niet lang of
zij beschouwt ook hem, die de oor
zaak is van dat geluk, als haar zoon.
Zij liepen door het jonge groen en
het was alsof de wind, die door de
toppen der boomen ruischte, geheim
zinnig fluisterde: .Waak op uit uw
graf, bleeke vrouw, die hier zoo dik
wijls weenende hebt gezeten, waak op,
gij Iijderes, Barbara Von Rotterswyl
Het uur is gekomen, waarom gij zoo
menigmaal met gebroken hart gebeden
hebt, de klove is gedempt. Te uwer
gedachtenis viert men heden feest in
het huis van Oerrald en in het huis
van Rotterswyl I"
Tegelijk met het morgenrood ging
er voor het huis Gerrald een nieuw
gesternte op, dat met zijn schitteren
den glans den ouden stamboom met
nieuw leven verkwikte hem welig deed
bloeien en tieren en sterker maal te
dan ooit te voren,
