Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaan deren.
No. 91.
DINSDAG 14 FEBRUARI 1933
48e Jaarg.
Buitenland.
FEUILLETON.
De witte Bloem.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
Toestanden in Rnsland.
De weinige wanne dagen zijn
te vlug voorbijgegaan, aldus de
correspondent van „Der Mittag"
te Moskou. De vorst verstijft
weer alles en de straten zijn vol
ijs, de leidingen springen en
niemand denkt eraan ze te repa-
reeren. De optimisten hoopten,
dat de winter ditmaal Moskou
eens zou sparen. Dat zou zoo
prachtig gelegen zijn gekomen,
want er was al geen hout meer
en de petroleum wil niet branden,
omdat er zooveel water in zit.
'Steenkool behoort al lang tot de
zeldzaamheden.
De gezichten van de menschen
zijn bleek en geelachtig. Ze
loopen bibberend en half ver
stijfd over het Roode Plein, zoo
dicht mogelijk langs de huizer,
om een aasje van de warmte der
regeeringsbureaux op te vangen.
Gezichten, paars en blauw van
de vorst, ziet men niet meer
daar is bloed voor noodigendat
ontbreekt er juist in.
Uitgemergelde hongerfiguren
sluipen dag en nacht rond. Ze
zoeken beschutting in de veel te
kleine woningen, wier vensters
dichtgespijkerd en met papier
beplakt zijn, om de warmte
binnen te houden....
In de portieken vindt men weer
de eerste bevroren dakloozen,
die nu eenmaal altijd in Rusland
te vinden zijn. Soldaten sleepen
de lijken vlug naar de een of
andere poort, waar ze ongezien
blijven liggen, tot de groote ge
sloten slede ze komt halen.
De „vrije markt".
Men moet in Rusland zorgen,
dat men zich niet verspreekt
zwijg liever over dergelijke toe
standen, want de Gepeoe loert
overal en niemand weet, wie er
alzoo in 't geheim in dienst dier
staatspolitie is. Beter te zwijgen
over eigen honger en kou en
zorgen. Zelfs de naaste buren
mogen niet weten, waar dedichtst-
bijzijnde geheime markt te vinden
is. In den zomer ging het nog
Men kon hier of daar een handvol
aardbeien, of wat uien krijgen
soms ook een kooltje of een paar
aardappelen, voor eenige roebels,
terwijl de soldaten om den hoek
stonden en niets zagen.
Op den een of anderen dag
laat men de geheime markten
oogluikend toe en den volgenden
dag wordt de handel weer ver
boden en houdt men de onge-
lukkigen, die op de markt kochten
of verkochten, aan.
Men moet het wel voor een
teeken van trouwe plichtsvervul
ling beschouwen, als men de
Gepeoe gedurende de laatste 10
dagen van Januari 21,854 men
schen ziet arresteeren. Die heb
ben allemaal op de vrije markt
inkoopen gedaan en ze worden
er voor beboet. 658 menschen
krijgen, als tusschenpersonen,
zware straffen en 160 anderen,
die „uit winstbejag" hebben ge
handeld, zijn nog lang niet ge
lukkig....
En toch blijven die vrije mark
ten bestaan. Men verhongert nu
eenmaal bij die dagelijksche offi-
ciëele rantsoenen. Als men al
iets weet te bemachtigen, dan is
het zóó op 1 Geen wonder, dat
gedurende den winter de sluik
handel bloeit.
In de rij.
Een steen zou er doorgeroerd
worden, als hij die vrouwen kon
zien, met haar dunne, versleten
schoenen en in die zomercostumes
onder heel oude mantels. Ze
zijn allen stil en wachten vooi
het distributiekantoor tot de ooren
bevriezen en de voeten steenkoud
zijn geworden. Men kan toch
niet zonder iets naar huis gaan,
als men al van 4 uur's morgens
in de sneeuw heeft staan wachten.
Niemand weet, of hij wat krijgt
of niet; ook niet hoeveel en of
niet alles bevroren, vervalscht of
bedorven is. Al staat- gr de
doodstraf op, de mannen aan het
laatje weten toch een zoet winstje
te maken. Ze laten zich dan
ook goed betalen voor het risico,
dat ze loopen.
Heb je gebrek geleden Jij
Hoe kan een vrouw als lij gebrek
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Als men hoort, wat men in
Moskou voor de belangrijkste
levensmiddelen betaalt, begrijpt
men, dat er nog liefhebbers te
vinden zijn, die niet tegen het
gevaar opzien.
In den sluikhandel kost kleve
rig, met stroo aangevuld brood
10 roebel per pond taai rund-
vleesch 25 roebel, varkensvleesch
30 roebel, slechte kwaliteit boter
75 roebel, alles per pond eieren
(bijna niet te krijgen) 8-roebel
per stuk en een kip 90 roebel.
Oude, bevroren appelen dienen
als plaatsvervangers voor aard
appels. Deze zijn niet meer te
krijgen, tot geen prijs zelfs. Waar
ze gebleven zijn, weet niemand.
Ter verduidelijking diene, dat
men in Moskou voor een roebel
1,20 gulden moet betalen. Men
kan nu narekenen, wat die prijzen
beteekenen.
Waar moet het heen
De stomme, verwijtende oogen
der hongerenden vragen aldaar:
Waar moet het heen Als men
voor een worst al 20 roebel
betalen moet! Maar weet u, wat
er in die worst zit? Een meel-
brij van sojaboonen. Dus soja-
worst, waarde een halve stuiver
Hier is zoo'n worst een lekkernij
Ze wordt gekookt en uitgesmeerd.
De sluikhandel verdient er reus
achtig aan.
Maar wat wil men ook met
die roebels? Er heerscht immers
inflatie. Dat ontkent geen enkele
Rus. Maar off iciëel vooral
tegenover het buitenland be
staat er geen inflatie.
Men begint nu op de vrije
markt deviezen inplaats van
roebels in betaling te eischen.
Dat op den handel in deviezen
de doodstraf staat, doet weinig
ter zake. Voor den sluikhandel
krijgt men dwangarbeid en boete
of men wordt naar Siberië ver
bannen. Of men nu daarheen
inoet, of direct naar het graf....
Voor brood moet men dus in
ponden of dollars betalen. En
dan valt de prijs werkelijk mee
vrijwel normaal.... een bewijs,
dat er wel degelijk inflatie heerscht.
Nog staan er drie zware maan
den voor de deur. Hoeveel zal
binnenkort een kip kosten En
het brood Als er dan tenminste
nog iets te krijgen is en als dan
Sascha en Marianka en Petrow
nog brood moeten eten....
Rusland is zoo groot en de
dood en de Gepeoe loeren overal.
Het is zoo gemakkelijk fatalist
te zijn, als het leven niets meer
heeft aan te bieden.
De mniterty b(J de Marine.^
Acht dagen geleden lazen we
het ontstellende bericht, hoewel
passend in het teeken des tijds,
dat het Nederlandsche pantser
schip Hr. Ms. De Zeven Provin
ciën tengevolge van muiterij in
handen van inlandsch personeel
was gevallen, die er mee waren
weggevaren, de officieren als
gevangenen met zich nemend.
De Zeven Provinciën, die den
naam draagt van het trotsche
vlaggeschip van admiraal De
Ruyter, is in 1908 te Amsterdam
op stapel gezet en werd in Oct.
1910 in dienst gesteld. Het schip
meet 5644 ton en is bewapend
met 2 kanonnen van 28 cM 4
van 15 cM., 10 van 7,5 cM., 2
van 3,7 cM. en 2 mitrailleurs.
De Zeven Provinciën bevond
zich sedert 3 Februari in de
haven van Oleh Leh, bij Kota
Radja (Atjeh).
Terwijl de commandant met
zijn staf aan land waren, is het
pantserschip Zondagnacht om 2
uur uitgevaren. Het inlandsch
personeel pleegde muiterij, wist
zich meester te maken van ge
weren en munitie en zette de 15
zich aan boord bevindende offi
cieren gevangen.
De commandant, kap.-luit. ter
zee P. Eikenboom, die zich in
de Atjehciub te Kota Radja be
vond, werd gewaarschuwd door
den hem vervangenden comman
deerenden officier, luit. ter zee
Meyer, die blijkbaar op het uiter
ste nippertje De Zeven Provin
ciën nog kon verlaten.
Er werd aanstonds groot alarm
i gemaakt De commandant van
de Zeven Provinciën heeft zich
vervolgens met den militairen
commandant van Atjeh en een
aantal marineofficieren inge
scheept aan boord van den gou-
vernementsstoomer Aldebaran, om
het in de handen van de muiters
zijnde pantserschip te volgen.
De muiterij onder de beman
ning was een gevolg van de
onlangs door den Minister van
Defensie opgelegde koiting der
salarissen.
Onmiddellijk is het Nederland
sche eskader, oefenende bij de
Zuidkust van Celebes, naar de
Atjehsche wateren vertrokken, in
verband met het gebeurde op de
Zeven Provinciën.
Volgens van den gouverneur-
generaal ontvangen berichten,
heeft de Aldebaran. na het vertrek
van Oelehleh, zoodra zij de Zeven
Provinciën op voldoenden afstand
genaderd was, geseind„Ik
wensch u te spreken". Daarop
werd van de Zeven Provinciën
geantwoord: „Ik zal op sloepen
vuren, wanneer zij trachten langs
zij te komen". Duidelijk werd
vanat de Aldebaran gezien, dat
de kanonnen van 15 en 7,5 cM.
van bakboordgeschut op de Al
debaran werden gericht.
De Aldebaran vergrootte daarop
den afstand, waarop het geschut
van de Zeven Provinciën weder
in normalen stand werd gezet.
Een kwartier daarna seinde De
Zeven Provinciën vermoedelijk
in antwoord op het sein van de
Aldebaran „Neen, ik kan niet".
Te 13,10 uur van 5 Februari
seinde De Zeven Provinciën aan
de Aldebaran „In overleg met
officieren besloten zelf naarSoe-
rabaja te stoomen. Aldebaran
kan volgen. Er zal niet van
wapens gebruik gemaakt worden,
zoolang wij er niet toe gedwon
gen worden Een dag voor bin
nenkomst zullen commandant en
officieren met vollen eerbied
ontvangen worden. Ondeiteekend:
De bemanning".
Te 16,10 uur seinde overste
Eikenboom aan den luitenant ter
Wordt vervolgd»
(Daitsche vertaling).
32>
Wat moet zij niet al ondervonden
hebben, dat die dartele glimlach zoo
geheel van haar gelaat was verdwenen
Dus jij bent Blanche Vertieux!
sprak Gerrald. Dat dacht ik wel, want
ik herkende je uit elk woord van zijn
verhaal. Neen, ga niet bij hem, hij
is bij den dood af geweest en nu nog
te zwak om je onvoorbereid weer te
zien, Blanche Vertieux.
Zij trad langzaam naar hem toe en
zag hem treurig aan.
Ja, too is mijn ware naam, maar
hij is slechts te Parijs bekend... Hij
heeft je dus over mij gesproken?...
O, dat ik dien zwaren gang toch niet
te vergeefs gedaan moge hebben 1
Haar oogen ontmoetten de zijne,
die somber op haar gevestigd waren
hij wendde zich van haar af, toen zij
dien blik beantwoordde.
Theobald, fluisterde zij met ge
vouwen handen, ik dacht niet in dit
leven ooit weer tegenover je te staan,
ik hoopte het evenmin, doch nu het
eenmaal zoo moest zijn, dank ik er
den Hemel voor.
Haar borst hijgde en angstig bleven
haar oogen op zijn gelaat gevestigd.
Zij wachtte op antwoord, doch hij
drukte de lippen op elkander en
bewaarde het stilzwijgen.
Er lag een vloek op mij, ging zij
met bevende stem voort. Als een
tfaemon heeft de herinnering mij ach-
tervolgd. Ik heb gpen geluk meer
gekend, sinds ik je voor het laatst
gezien heb. Alles liep mij tegen, het
noodlot keerde zich tegen mij, mijn
gelHkster ging voor eeuwig onder. De
gedachte aan or.ze laatste ontmoeting
is voor mij als een vloek geweest, dien
ik over mijzelf had uitgesproken
en de hand, die je kleinood in den
vijver slirgerde
Zwijgt viel hij haar in de rede.
Ga, Heloïse, ga heen Waarom kom
je mij herinneren aan een oogenblik,
dat mijn geheele toekomst verwoestte
je toekomst verwoest?! her
haalde zij, met een bitteren glimlach
de hand op het hait drukkend. Alsof
jij alleen ongelukkig waart, nog onge
lukkiger dan zij. die zichzelve in
ellende gedompeld heeft, die de dub
bele foltering verduurt van verlaten
heid en wroeging ja, veilaten door
God en de menschen I Denk je, dat
die nacht spoorloos voor mij is voor
bijgegaan, zonder ook in m ij n hart
het gif achter te laten, dat ik in jouw
hart wilde gieten Later heb ik elk
woord, eiken dolksteek dubbel ge
voeld en nog kan ik niet vergeten
dat ik je eenmaal lief heb gehad i
Wat 'nellende heb ik doorstaan. Hoe
zeer heeft zich het noodlot gewroken
over jaren van lichtzinnigheid en
weelde. O, mijn God, wat heb ik al
gebrek geleden I
Zij sloeg de handen voor het gelaat
die handen waren doorschijnend
mager.
Theobald richtte zich overeind.
Haar woorden sneden hem door het
hart en zóó haar weer te zien trof
hem meer dan de herinnering zelve.
lijdenJij... die overal met open
armen ontvangen werd
Een smartelijke trek speelde om haar
lippen. Zij wierp een snellen blik op
den slapenden Maurice, die zich met
een diepen zucht op de andere zijde
keerde.
Ik was bestolen en bovendien
hulpeloos en ziek, ging zij op doffen
toon voort. Niemand trok zich mijner
aan. Een nieuw engagement kon ik
in tegenwoordige tijden natuurlijk niet
vinden en nu ondervond ik, wat het
zeggen wil, droog brood te eten. O,
die verschrikkelijke oorlog! Toen
kreeg ik een brief van Maurice, hij
was de eenige, die mij trouw geble
ven was
Een korte poos zweeg zij, toen
vroeg zij op eens
En je bent ook ongelukkig ge
weest, Theobald Ongelukkig om een
verwelkte bloem, waarvoor de blonde
freule je ieder oogenblik een nieuwe
kan geven Is daardoor je heele toe
komst verwoest, omdat je in het ge
woel van den dans bij ongeluk een
liefdespand hebt verloren?... Ben je
nog altijd ongelukkig, Theobald
Zeg mij dan toch om Gods wil dat
het niet zoo is I
Zij zonk voor zijn krib op de knieën,
haar blik smeekte angstig om mede
lijden en een traan vit 1 op haar ge
vouwen handen.
Ji kent de herinneringen nirt,
aan die bloem verbonden, zeide hij
Zij was niet van Marie afkomstig I
Niet van Marie? vroeg zij in
hevige ontroering. Mijn God, van wie
dan
Van de lijkkist mijner moeder
Met een doffen kreet verborg He
lt he het doodsbleeke gelaat in de
handen* en bleef zoo eenige oogen-
blikken onbeweeglijk neergeknield.
Toen sloeg zij met de uitlrukking
eener boitvaa-dige Magdalena, de
oogen tot hem op.
Vergeef mij, Theobald I smeekte
zij met trillende stem en op een toon,
waaruit oprecht berouw sprak.
Hij vaiti haar hand en drukte die
in de zijne.
Vergeven en vergeten, Hel< ïse 1
Je hebt je onrecht geboet en ook ik
ben door de duisternis tot het licht
gekomen. Laten wij in vrede van
elkander gaan, als vrienden
Ja, wees mijn vriend, zeide zij.
terwijl zij opstond en zegenend haar
hand op zijn hoofd legde. Van deze
stonde af vang ik een nieuw leven
aan en God heeft mij de helpende
hand toegezonden, die mij het pad
der deugd zal aanwijzen. Voor liefde
zuster of non deug ik niet, maar een
goede, trouwe vrouw kan ik worden.
Die zieke, verminkte man dódr heeft
behoefte aan hulp en steun, als hij de
danseres niet van zich stoot, dan is
haar plaats aan zijne zijde, waar een
heilzame en nuttige werkkring voor
haar is neergelegd.
Neen, hij stoot haar niet van
zich, sprak Theobald diep bewogen.
De vrouw van wie zijne gedachten
dag en nacht vervuld zijn, zal een
liefderijke toevlucht bij hem vinden,
als een verdoold vogeltje, dat zich
lang moede gefladderd heeft.
Dat geve de Hemel I zeide de
voormalige danseres van het Théötre
des Variétés.
Toen fluisterde zij een zacht gebed,
Satanella had door de liefde haar
gouden horens begraven»
XXII.
Marie was van haar verblijf te
Frankfort teruggekeerd. Zij zag er
bleek en vermoeid uit, haar oogen
waren dikwijls vochtig van tranen.
De barones vond echter, dat haar
dochter thans in alle opzichten
„dame" was geworden en zich in de
salons harer tante Von E»ven die
manieren had eigen gemaakt, die voor
een freule Von Rotterswyl onontbeer
lijk waren om in de gezelschapskrin
gen te schitteren.
Toen Marie haar stille woning weder
betrad, haalde zij ruimer adem. Dat
rustige bovenkameitje lag zoo ver van
het gewoel der wereld, wist niets van
al het leed daar beneden en wenkte
hel jonge meisje als een veilig nestje,
waarin ze nut al haar drukkend leed
kon vluchten. En dan, daar verwel
komde de oude vriendin haar in de
zwarte lijst, en zag onveranderd op
haar neder, nog even stil, nog even
glimlachend. Hoe kon zij ook ver
moeden wat haar nazaat in dien tijd
had ondervonden Het deed Marie
goed dat geliefde portret weder in
haar nabijheid te hebben, die bekende
bleeke trekken weder te zien, die zoo
veel jaren haar eenig gezelschap waren
geweest.
Hoe geheel anders was echter dat
wederzien, dat Marie zich had voor
gesteld Heete tranen vloeiden langs
haar wangen, terwijl zij naar het por
tret van Barbara Gerrald opzag.
Maanden lang was Marie van huis
geweest. Toen ze vertrokken was,
st-aalde nog de heete Junizon, ailes
bloeide en tierde. Nu was het winter,
dor, koud en doedsch.