Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaan deren
No. 85.
DINSDAG 24 JANUARI 1933
48e Jaarg.
J. C, VINK - Axel.
De 40-uren-week.
FEUILLETON.
De witte Bloem.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Het probleem der werkloosheid
is internationaal, d. w. z. dat in
alle landen dezelfde treurige toe
stand bestaat, dat duizenden, ja
millioenen menschen ondanks hun
verstand, hun vakkennis, hun
kracht, hun gezondheid, hun
werklust arbeid kunnen vinden
en moeten leven van gespaarde
centen en zoo die er niet zijn
(ze zullen zeldzaam zijn), van
steun in een of anderen vorm.
Aan den anderen kant ziet men
gelukkig nog veel meer menschen,
die in het volle bezit van werk
gelegenheid zijn. Geen wonder,
dat men zoekt naar een middel om
die tegenstrijdigheid van de een
heeft werk en de ander niet, ter
wijl beiden in dezelfde omstandig
heden verkeeren, weg te nemen
voor zoover men dat mogelijk
acht. Van zekere zijde vond men
een middel in een korteren ar
beidsduur voor eiken werkman.
Wanneer wij nu, zoo redeneerde
men, de arbeidsweek voor de
werkenden verkorten, dan kunnen
ei, bij behoud van dezelfde werk
gelegenheid, méér arbeiders wor
den geplaatst, m.a.w. dan zouden
zeer vele werkloozen werk krij
gen. Bij voorbeeld
Wanneer 100 arbeiders elk 48
of 45 uren per week werken, dan
kan hetzelfde werk worden ge
daan door 120 of 112 arbeiders,
die elk 40 uur per week werk
verrichten.
Maak dus de wettelijke arbeids
week kleiner zei men voer
de verplichte 40-uren-week in,
en zeer vele werkloozen zullen
arbeid kunnen vinden.
Couranten en boeken vol zijn
over dit denkbeeld geschreven
en zelfs in ons parlement en in
de vakbeweging natuurlijk is het
idee besproken.
En niet alleen in ons land,
maar in alle landen kwam het
vraagstuk aan de orde. Zoo
eenvoudig het leek van de eene
zijde, zoo ingewikkeld leek het
van de andere, waaruit intusschen
wei op le maken valt, dat dit
middel maar niet in een handom
draai is toe te passen.
Zooals men weet, is het ge
bruik (sommigen zeggen mode)
geworden, dat als er internatio
naal iets te bedisselen valt, men
het in handen geeft van de wijzen
te Genève. En zoo is ook dit
onderwerp door een speciale com
missie in een speciale conferentie
te Genève behandeld, waaraan
ook een Nederlandsch afgevaar
digde heett deelgenomen. Een
tastbaar resultaat is intusschen
niet bereikt.
Het spreekt vanzelf, dat zoo
als iedere zaak, ook deze op
papier veel gemakkelijker en een
voudiger is daif in werkelijkheid.
Het vraagstuk van de gedwongen
40-urige werkweek (met daaraan
vast natuurlijk het in dienst ne
men van meer arbeiders) heeft
verscheidene kanten, stelt op
zichzelf weer verschillende vra
gen aan de orde en de voor
naamste daarvan is gelegen in
het 1 o o n p r o b 1 e e m.
Want natuurlijk moeten de
arbeiders die door dezen maat
regel in dienst worden genomen,
ook een behoorlijk inkomen heb
ben. En wie betaalt dat? Het
betrokken bedrijf natuurlijk.
Maar dan komt weer de vraag
naar voren Kan dat bedrijf die
meerdere loonen betalen Kan
het dien nieuwen last dragen
En vooral in de huidige omstan-
heden 1 Want er komt nog iets
bijAls de werkweek van 48
uren wordt teruggebracht naar 45
of 40 uren, zou dus iedere ar
beider per week ook eenige uren
minder werken.
En bij hetzelfde weekloon zou
dal dus loonsverhooging per uur
beteekenen en dus zou ook de
kostprijs van het in dat uur af
gemaakte, werk verhoogen
Men begrijpt, dat door dezen
maatregel aan het bedrijfsleven
een nieuwe slag zou worden toe
gebracht en zou dus de econo
mische toestand nog ingewikkel
der worden, leder weet toch,
dat in dezen tijd van scherpe
concurrentie niet verhooging maar
verlaging van den kostprijs nood
zakelijk is.
Zooals we boven schreven, is
ook in de Tweede Kamer ge
sproken over de verkorting van
den arbeidsduur. Mr. Aalberse,
de katholieke vertegenwoordiger,
die zeer veel voor het idee voelt
moest erkennen, dat het oogen-
blik er nog niet voor gekomen
is en zeide Het gaat niet aan
dat men, uit het oogpunt van
de werkloosheid te willen be
strijden, iets gaat deen, wat de
productie-kosten voor de bedrij
ven met 17.5 pet. zal verhoogen.
Als er één middel is om de
werkloosheid niet te verminde
ren, maar haar te vergrooten,
is het wel dit, dat men de pro
ductie-kosten in de bedrijven
gaat verhoogen. Hij zeide dat
hij in andere omstandigheden
iets zou gevoelen voor handha
ving van het loon bij verkorting
van de werkweek, maar op dit
oogenblik zou dat niet gaan.
Zoo staat dus het loonprobleem
daar als de grootste hinderpaal
tegen de 40-uren-week, ter be
strijding van de werkloosheid.
Een oogenblik heeft men het
nog voorgesteld, alsof de arbei
ders in een bedrijf vrijwillig een
evenredig deel van hun inkomen
zouden laten vallen, om zoo
doende het loon te vinden voor
de weekloonen, die men bij een
verkorten arbeidstijd te werk zou
stellen, doch dit denkbeeld is
toch eigenlijk te mooi, dan dat
het op groote schaal in de prak
tijk zou opgaan.
Een ander idee was, dat dan
het Rijk zou kunnen bijpassen,
om het evenwicht te bewaren.
Maar hiervan wilde de Minister
niet hooren en we kunnen dat
begrijpen. Er zijn immers nog
meer bezwaren tegen het stelsel
dan alleen de loonkwestie en die
blijven dan loch beslaan. Afge
zien nog van het feit, dat nu
werkloozensteun en loonsubsidie
toch op het zelfde neerkomt.
Ook op de conferentie te Ge
nève kwam men tot geen ander
resultaat, dan dat de zaak nader
I zou worden bestudeerd. (Dat ge
beurt daar meer). Maar intus
schen was ook daar het loon
probleem het groote struikelblok.
Te meer. omdat van de zijde der
internationale vakbeweging, voor
al van Fransche zijde, de eisch
werd gesteldWel verkorting
van de arbeidsweek tot 40 uren,
maar in geen geval de loonen der
Arbeiders verminderen. Deze be
paling werd echter niet aanvaard,
omdat er van andere zijde ern
stige bezwaren rezei. En zoo
kwam men tot de resolutie nader
onderzoeken.
Afgezien van het teit, of er
veel van dit onderzoek is te
verwachten, kunnen we dus ge
rust zeggen, dat de kwestie van
de 40-uren-week een hoogst
moeilijke is en er aan alle kan
ten gezocht wordt naar een op
lossing voor de in deze voor
naamste factorhet loonprobleem,
dat aan de verhouding van de
40-urige werkweek onafscheidelijk
is verbonden.
Amerika.
Bij de in het Witte Huis te
Washington gehouden bespreking
aldus schrijft men aan „De
Avp." tusschen president Hoo
ver en zijn opvolger Roosevelt,
heeft klaarblijkelijk de regeling
der oorlogsschulden een der voor
naamste punten van bespreking
uitgemaakt. Zooals de toestand
op het oogenblik is, kon het ook
niet blijven. De politieke, finan-
ciëele en economische positie der
meeste landen Iaat veel, om niet
te zeggen alles, te wenschen over,
zoodat het hoog tijd wordt af
doende maatregelert te treffen om
tot meer normale normen terug
te keeren. Teneinde daarmede
een begin te kunnen maken, heeft
de Britsche regeering aangeboden
een delegatie naar Amerika te
zenden tot het voeren van onder-
handelingen, alvorens met de
aangekondigde economische we
reldconferentie een begin wordt
gemaakt.
Het nieuwe Amerikaansche
staatshoofd verklaarde zich be
reid een zoodanige delegatie te
ontvangen in het begin van Maart,
dus aanstonds nadat hij zijn hooge
ambt zai hebben aanvaard. Dit
besluit verlevendigt fde hoop, dat
Roosevelt ten aanzien van de
1 oorlogsschulden de lijn niet al te
strak zai willen spannen en voor
goed gefundeerde argumenten
toegankelijk zal blijken, al be
hoeft daaruit niet de gevolgtrek
king te worden gemaakt, dat hij
te vinden zal zijn voor een vol
ledige schrapping der schulden.
Van Engelsche zijde zijn trouwens
reeds de voelhorens uitgestoken
om te ontdekken, op welke wijze
de Amerikaansche regeering even
tueel zal willen medewerken, om
deze aangelegenheid uit de wereld
te helpen. Daartoe zijn reeds
proefballonnetjes opgelaten met
betrekking tot de nog door de
debiteurstaten te verrichten beta
lingen en is de gedachte geop
perd een afkoopsom vast te stel
len, waarna voor de rest een
streep door de rekening gehaald
zou moeten worden. Iets derge
lijks dus als de te Lausanne met
Duitschland gesloten overeen
komst. Tot dusver werd hierop
door Washington niet gereageerd,
maar de wereld kan zich er niet
temin al vast op voorbereiden,
dat een voorstel van die strekking
in Alaart te Washington ter tafel
zal worden gebracht.
Het behoeft geen verwondering
te wekken, dat de uifnoodiging
tot het zenden eener delegatie
alleen aan Engeland is gericht.
De Amerikanen zijn nog te zeer
op Frankrijk gebeten, dan dat
ze ook dit land in de te houden
besprekingen willen betrekken.
Deze houding houdt natuurlijk
verband met het uitstellen der
betaling op 15 Dec. jlwaartoe
de Fransche Kamer besloot, welk
besluit aanleiding gaf tot het af.
AXELSCHE
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
(Daitsche vertaling).
26
Geduld mevrouw de Farmer.
Niemand lande den mooideuaar van
den ongelukkige, die door stroopeis
heette doodgeschoten te zijn. nietwaar
Maar ik ken hem. Men heeft zijn
spoor nkt gevonden en Ida stierf van
hartzeer, omdat zij zich in c'en g< liefde
zóó had bedrogen. Meer dar: twintig
jaar is inmiddels verioopen en de
droeve gebeurtenis schijnt aan de
vergetelheid te zijn orijsgegc. en. In
mijn vaderland, in Bourgogne, zegt
men, dat een vermoorde geen rust
heeft in 'i graf, alvorens de misdaad
gewroken is en hebt u, mevrouw
de barones, dm rust, zoolang dit niet
geschied is? Kent uw hart dan geen
wraak, of is dit hart reeds uitge
doofd
Uitgedoofd? riep de barones vol
bitterheid uit. Zoolang het klopt, kent
het geen andere gedachte dan wraak.
En u koestelt de hoop uwe ge
lofte te vervullen, u hebt vermoedens,
niet waar, mevrouw de barones?
Heloïse zag de oude dame uivo--
Bchend aan, haar stem klonk scherp
6n dreigend.
De barones sprong overeind, een
verschrikkelijk denkbeeld schoot haar
voor den geest. Die vrouw kent
B and, zij is zijn minnares, zijn spion,
die haar uit wil hoortn.
Of ik vermoedens heb, mejuf
frouw? antwoordde zij met norsche
terughoudendheid. Ja, ik vermoed»
3at u met andere beweegredenen ge
komen, zij', dan uit belangstelling in
mij. Denk niet, dat mijn oogen door
de ju et verblind zijn. Zij zijn ge
lukkig nog scherpziende genoeg om de
plannen van intriganten te doorzier.
Met beleedigende minachting keerde
zij haar den rug toe.
En t< ch vergist ge u, mevrouw
de baroms zeide Heloïse met een
tedaarden glimlach. Ik verzeker u,
dat ik als vr.endin voor u sta. Hebi
u dan geen vermoeden, ik wel. Of
liever, ik heb zekerheid- Ik weet, wie
die graaf Von Berndf is.
Bleek als een geestverschijning
stond de oude dame tegenover haar,
met wijdgeopende oogen bevende over
haar peheele lichaam.
U weit het I riep zij, op woest
juichenden toon uit. U weet hef, u
kent hem
Ji Ik weit ook dat u reeds iang
vermoeden hebt gehad, dat u dien
pseud,-graaf op al zijn schreden in 't
oog hebt gehouden ik bedeel
Brand-
Brand herhaalde de barones,
nut een stem, die trilde van opwin
ding, Brand? H ;e weet u dat alles,
waar zijn de getuigen, waar uw be
wijzen
Getuigen kan ik niet vóórbren*
gen, hoogstens een medeweter, een
schotje van hetzelfde slag als hij.
Een bewijs heb ik echter in handen.
Overtuig uzelf, of een ander dan die
ix-graaf Von Berndt deze regels ge
schreven he-, ft.
Zij haalJe een brief te voorschijn en
vouwde dien open.
Diiftig rukte de barones haar het
papier uit de hand
„Ouwe jongen," las zij ademloos,
„mirgen ben ik bij je te Wiesbaden.
Ik breng den heelen rommel meej
Gerrald ei dat adellijk nutj: en ce
oude tang ook. Bij die voel ik mij
niets op mijn gemak, !k wou haar met
haar hondenneus liever in de andere
wereld weten, bijvoorbeeld bij haar
voormaligen geliefde in het graf. Ze
schijnt een beter geheugen te hebben,
dan ik dacht."
Het blad trilde tussclea de vingers
der barones.
Ik dank u, mrdemoiselle, zeide zij,
terwijl zij de danseres haar hand toe
stak. Ik vraag u veischooning als ik
u gekrenkt heb.
Het was voor 'i eerst van haar
leven, dat de barones iemand ver
schooning vroeg, en dat nog wel aan
een danseres.
ik hoop, dat u het raadsel geheel
zult oplossen, wait ik begrijp het
nog maar gedeeltelijk, ging zij voort.
Hoe komt u aan ait briefje?
Het toeval iieefi het mij in han
den gespeeld. De persoon tot wie
deze regels gericht warer, heeft het
te mijnen huize uit zijn portefeuille
verloren.
Hoe weel ge dan den geheelen
samenhang van de geschiedenis?
Uit dezelfde bror. Mijnheer
Wilke heeft zich aan mijn Tokayer te
goed gedaan en was daardoor spraak
zaam geworden.
Men heeft mij verteld, dat Brand
uw vriend en vertrouwde was, made
moiselle.
Er lag nog altijd eenigen argwaan
tn de stem der oude dame.
Hij is ook wel de vertrouwde
van 'iw vriendin Ida geweest, zeide
Hehïte schouderophéljnd. Hij wist
dat er bij mij diamanten te halen
warm.
Hij heeft u bestolen
Ja, barones
Hebt u htt reeds aangegeven I
Hek V>e glimlachte. *Hij is een veel
te geslepen schavuit, om vat op zich
te geven. Hij heeft mij gedwongen
een acle van schenking te teeker.en
als belooning voor een beteekenenden
vriendschapsdienst. Dat was natuur
lijk maar een voorwendsel, ik zou het
bewijs evenzeer hebben moeten schrij
ven, als hij niets voor mij had gedaan.
Hij legde zijn hand op zijn borstzak,
ik wist, dat daarin een geiaden pistool
was verborgen en hij tot alles in
staat was. Ik moest mij wel onder
werpen, wilde ik niet den weg opgaan
van
Schandelijk! viel mevrouw Von
Rotterswyl haar in de rede.
De Frangiise had dit alles op zulk
een luchtigen tcoi gezegd, alsof het
maar een klein ongelukje was De ba
rones had meermalen over dien juwee-
ienschat hooren spreken en was ver
baasd, dat dit verlies zoo koel werd
opgenomen.
Maar hoe kan hij gevat worden
vroeg zij verder. Die man is zoo ge
slepen, dat ik vrees, dat wij op dien
brief alleen niet kunnen steunen, hoe-
we! het zijn schrift is. Maar laat ons
een zien, ik heb nog brieven van die
arme Ida.
Zij Irok de middelste lade harer
schrijftafel open, nam er een ouder-
wetsche schrijfmap uit en doorbla
derde haastig den inhoud. Zij legde
een geschreven papier voor zich om
hem met den brief te vergelijken.
Daar, overtuig u zelf! riep zij
met een juichkreet uit. Hetzelfde
schrif' j alleen iets netter.
De danseres trad naar haar toe.
„Aangebeden Ida" hier „ouwe
jonger." ditdr... Ja, dit;was blijk
baar dpzeifde hand.
Ik heb neg meer andere steun
punten, mevrouw, ging Helcïse voort,
die l em zeker in handen der polit e
zuien leveren. Het is een geheim,
dat hem noodlottig zal zijn. Hij is
een valsche speler, hij is directeur van
een clandestien speelhol en de politie
schijr.t hem reeds in het oog te het-
ben. Hij is
Mademoiselle, riep de barones
hevig bewogen uit. Spreekt u de
waarheid
Heloïse legde de hand op het hart.
Ik zweer het, want ik heb het
van zijn eigen hand gelezen.
Zij reikte de barones een anderen
brief van Brand aan Wilke toe, dien
zi] ook in de portefeuille gevonden
had.
De barones las dien brief sne! door.
Toen richtte zij zich diep ademhalend
op en drukte de gebalde vuist tegen
haar borst.
Nu hebben wij gewonnen spel.
O mijn God, ik dank U voor dit uur!
Nu komt het er od aan, spoed
te makensprak Heloïse dringend,
anders is de vogel gevlogen. Zooals
u uit den brief ziet, zal hij nog twee
avonden spelen en dan heimelijk naar
Amerika de wijk nemen. Wij moeten
dus dadelijk maatregelen nemen, dat
hij ons niet ontsnappen kan.
Mevrouw Von Rotterwyl stond op.
U hebt gelijk. Ik zal mij ter
stond aankleeden en dan hoop ik, dat
u met mij meerijdt naar het bureau
van politie.
Ik zal met u meegaafl* mevrouw
de barones.
Toen de barones haar verlaten had,
zag Heloïse met een zegevierenden
blik om zich heen.
Nu za) ik mijn diamanten
weldra terughalen, juichte zij in haar
hart.
Wordt vrrvolgdj