Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Vlaanderen. No. 59. DINSDAG 25 OCTOBER 1932 48e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Binnenland. FEUILLETON. De witte Bloem. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-U1TGEVER Bureau Markt C 4. Telef. 56. - Postrek. 60263. tot 5 regels 60 Centvoor Groote letters worden naar ADVERTENTIËN van 1 eiken regel meer 12 Gent. plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Do toestand van den landbouw. Te Den Haag is de 22ste al- gemeene vergadering gehouden van het Koninklijk Nederlandsch Landbouw-Comité onder voor zitterschap van den heer J. L. Nysingh en in tegenwoordigheid van verschillende autoriteiten. In zijn openingswoord zeide de voorzitter, dat het niemand ver wonderen zal, dat hij niet een optimistischen toon kon laten hooren. Van eenige betrouwbare teekenen van opleving kan men nog niet spreken. Zeker, er is eenige verbetering te bespeuren er is onmiskenbaar een zekere mate van vertrouwen gekomen. Het besef heeft zich baan gebro ken, dat er weer grond in de effectenmarkt is gekomen, doordat bij het publiek het vertrouwen begint weder te keeren. De ge hamsterde bankbiljetten en het opgepotte goud worden weer in het verkeer gebracht. De finan- ciëele crisis schijnt thans over het doode punt heen te zijn. Tot nu toe is echter voor het landbouwbedrijf op de wereld markt nog geen prijsverbetering te onderkennen. Voor den Nederlandschen land bouw is het uitzicht buitengewoon troosteloos. De Nederlandsche landbouwer kan zijn overschot van producten niet meer afzetten. De tarievenoorlog woedt in alle hevigheid, de handelsovereen komsten zijn geschonden, de bui- tenlandsche afzetgebieden geslo ten, terwijl de binnenlandsche markt voor tal van producten zonder eenige verdediging is over geleverd aan de buitenlandsche concurrentie. Spr. gaf vervolgens eenige cij fers over de verarming der boe renbevolking en zeide, dat het op deze wijze met onzen boerenstand, die voor een belangrijk deel met hypothecair bedrijfscrediet werkt, niet lang kan voortgaan. Spr. herinnerde aan de audiën tie, die H. M. de Koningin ver leend heeft aan de vertegenwoor digers der landbouworganisaties (Dnitsche vertaiinj)- Daar lag zij op den divan, de be- tooverende danseres. Geeuwend sloeg zij bet eene blad na het andere om van den pranschen roman, die zij eindelijk in een hoek wierp. Heloïse springt overeind en loopt driftig het salon op en neder. Als een lichte wolk omhnlt de luchtige pei gnoir haar weelderig gevormde gestalte. Met een somberen blik slaat zij de armen over elkander en treedt naar de schrijftafel toe. Als hij vandaag nog niet komt, dan zal ik hem schrijven 1 mompelt zij. Is 't niet om je dood te ergeren Zóóver is 't gekomen, dat ik, die iVe mannen aan mijn voeten zie, om zijn komst moet bedelen I Zou 't heusch liefde zijn, wat Ik voor hem gevoel 't Schijnt wel zoo en toch mag het niet zijn. De deur werd geopend en tusschen de zware plooien der portière ver toonde zich het blonde gezichtje van haar kamenier. Mademoiselle, deze bouquet... Heloïse rukte haar driftig de bloe men uit de hand. Van wien vroeg zij ademloos. Luitenant Von Horster laat vra gen, of Hou je mondsnauwde haar de Frangalse toe, terwijl zij den bouquet op den grond wierp. Ik ben vandaag Voor niemand te spreken, voor niemand, en stelde voor, aan H. M. een telegram te zenden van trouw en aanhankelijkheid. Hiertoe werd besloten. Aan den nieuw opgetreden mi nister voor de landbouwaange- legenheden bracht de voorzitter dank voor de verschillende maat regelen, die hij voorstelde om landbouw en veehouderij te hel pen. Al deze maatregelen zullen echter niet kunnen verhinderen, dat ook thans nog het boerenbe drijf niet rendabel is. In difver- band geloofde spr. niet, dat de draagkracht van den consument reeds bereikt is, gezien wat men in andere landen moet betalen voor de producten om den land bouw in stand te houden. Ten aanzien van den steun aan sui kerbieten- en tarweteelt pleitte spr. voor het losmaken van het binnenlandsche prijsniveau van dat in het buitenland. Zeer groote zorg baart de enorm groote oogst van consumptie aardappelen. Het Landbouwco- mité houdt zich bezig met het zoeken naar een uitweg, maar tot nu toe zonder resultaat. Het gaat er nu om, paraat te blijven om van een verbetering van de conjunctuur te kunnen profiteeren. In het algemeen zijn onze productiekosten echter te hoog dan dat wij aan de inter nationale mededinging het hoofd zouden kunnen bieden. Ingrij pende maatregelen zullen in dezen noodig zijn. Uitgewerkte voor stellen inzake credietverleening zijn reeds geruimen tijd geleden aan de regeering toegezonden. Moge spoedig de lijd daar zijn, dat met cred(ethulp onze land bouw weer of) gang kan worden gebracht. In verband met het jaarverslag, dat voor kennisgeving werd aan genomen, bracht de voorzitter dank en hulde aan den secretaris, dr. H. Molhuysen voor diens vele werkzaamheid. V Prof. dr. W. C. Mees R.Azn., hield een inleiding over de vraag, waarom geen inflatie, doch wel hoor je 1 Ik heb migraine, ik ben ziek. Maar als mijnheer Gerrald komt... O, viel Suzanna haar met een spotterd glimlachje in de rede, komt mijnheer Gerrald eindelijk weer 'tGaat je nkt aan! antwoordde de ballerina streng. Vergeet niet in welke betrekking jij bij mij bent. Een kamenier past het te zwijgen en haar nieuwsgierigheid in toom te houden, anders krijgt ze haar congé. Onthoud dat... Laat mij nu alleen... Wacht even 1 Zij zette zich voor de schrijftafel neder en krabbelde snel eenige letters op het papier, dat zij in een enveloppe sloot en de kamenier ter hand stelde. R >ep een kruier, Suzanna, en laat dit dadelijk aan zijn adres be zorgen. De jonge Gerrald stond juist in de steenen pooit van het binnenplein en hield het toezicht over de wagens, die hoogbeladen als zij waren, knar send over de steenen rolden, toen hem Heloïse's briefje werd overhandigd. Hij zag bedaard naar het adres, een gloeiend rood overtoog zijn gelaat en onverschillig stak hij den brief in zijn borstzak. Is goed Geen antwoord I Toen wendde hij zich tot Lohfeld De volgende vracht komt op den zolder van de schuur. Hoeveel zakken heb je nu genoteerd? Honderd drie en zestig, patroon 1 antwoordde de nieuwe opzichter, die daarop weder naar de fabriek ging, terwijl de wagen wegreed. Toen werd het stil rondom den jongen fabrieks eigenaar, „den molenaai" zooals hij soms smalend genoemd werd. Hij leunde tegen de steenen poort en overzag het ruime binnenplein, dat, stelselmatige wijziging van geld vorderingen en -schulden in evenredigheid met veranderingen in de koopkracht van het geld Spr. zeide, dat in tijden van depressie de meest vernomen klacht is, dat de prijzen te laag zijn. Toch ligt bij de laagte der prijzen niet de moelijkheid. De hoogte der prijzen op zichzelf is voor de ondernemers onverschil lig. Waar het voor hen op aan komt is een gunstige verhouding tusschen prijzen en productie kosten. Tijdens een depressie zijn de prijzen te laag in ver houding tot de productiekosten of de productiekosten te hoog in verhouding tot de prijzen. Een depressie kan dus worden overwonnen door verhooging der prijzen en/of door verlaging der productiekosten. Verhooging der prijzen kan worden verkregen door beper king van het aanbod der goede ren of door vermeerdering van het aanbod van geld (inflatie). Verlaging der productiekosten is soms bereikbaar door verbe tering der techniek, maar ook vermindering van de vaste be drijfslasten, waaronder zeer be langrijk zijn de belooningen te voldoen aan hen, die met hun arbeid of vermogensbestanddeelen aan het bedrijf deelnemen. Beperking der productie kan soms onvermijdelijk zijn, maar heeft ernstige bezwaren voor de algemeene welvaart. Inflatie is vooral te vermijden omdat men haar omvang niet in zijn macht heeft. Eerst kost het veelal groote moeite om langs dezen weg de prijzen te verhoo- gen, maar nauwelijks is dit in voldoende mate gelukt, om de bedrijven weder winstbelovend te doen zijn, of de gedurende de depressie ongebruikt gebleven geldsommen komen uit haar schuilhoeken te voorschijn en drijven het prijspeil zoodanig op, dat inflatie in ongunstigen zin, met al haar funeste gevolgen, intreedt. Verlaging der productiekosten door techniek-verbeteringen is vel leven en bedrijvigheid, zijn ko ninkrijk en zijn trots geworden was. Een kalm gevoel van geluk maakte zich van hem meester en bijna huivt- rend dacht hij aan den tijd terug, dien hij zoo nutteloos had doorgebracht, waardoor by zichzelf zoo had bena deeld. Met een minachtenden glimlach haalde hij het geparfumeerde briefje uit zijn zak tevoorschijn en deregels, waarover hij eenige weken geleden uitermate verheugd zou zijn geweest, las hij nu met weerzin door. „Gerrald I" las hij. „Alweder is er een week verloopen en nog steeds heb ik tail noch teeken van je ver nomen. Tiran, wil je het dan werke lijk zóó ver laten komer, dat ik om je komst moet smeeken O, gij man nen zijt verschrikkelijk, als ge weet, dat gij bemind wordt, Ik eerbiedig den rouw over je moeder, maar dat lange treuren wordt op den duur ver velend de doode heeft er niets aan en mij baart het noodeloos verdriet. Ik hoor, dat je nu den solieden jonge% uithangt en iederen dag op je molen werkt. Stel je toch niet zobelache lijk aar; binnenkort, zal jij jezelf stupide toeschijnen. D.'nk aan je fijne handenals je niet naar het verstand wilt luisteren, hoor dan ten minste naar de ijdelheid. En wordt vooral niet saai, want dkt kan ik 't minste uitstaan. Kom dadelijk bij mij on middellijk. Tot weerziens, lieve breng je glimlach mee I" Heloïse. Met een blik van verontwaardiging las hij die regels j tot in 't diepst zijner ziel griefde hem die intieme toon, d e lichtzinnige veroordeeling van de ver betering van zijn levenswijze. Die zeer gewenscht, maar leidt in tijden van depressie tot toene ming van de reeds heerschende werkloosheid. Blijft tenslotte als vierde mid del tot bestrijding van depressie een vermindering van de vaste lasten. Spr. bepleitte een (niet alleen in depressietijd, maar blijvend geldende) in ons burgerlijk wet boek op te nemen bepaling, krachtens welke alle geldvorde ringen en -schulden voortdurend zullen worden herleid in verband met wijzigingen in de waarde der geldeenheid, in dier voege, dat die vorderingen een vaste hoeveelheid koopkracht blijven vertegenwoordigen. Volgens het geldende recht moeten ze steeds met hetzetfde aantal guldens worden voldaan als werd over eengekomen, ook indien de waarde van het geld sindsdien belangrijk mocht zijn veranderd. Door aanvaarding van het her leidingsstelsel worden de vaste lasten gebracht in evenredigheid met de draagkracht van het be drijfsleven. Arbeiders, crediteu ren en verhuurder zullen niet langer in tijden van depressie hun koopkracht ten koste (en zoolang deze het uithoudt) van den ondernemer zien toenemen, maar daartegenover zullen zij in tijden van hoogconjunctuur en inflatie niet meer onder duurte van het leven te lijden hebben. Zij ontvangen voortdurend in koopkracht juist zooveel als zij bij het totstandkomen van arbeids contract, leening of huur zich voorstelden te genieten. Zaterdag hield Mr. O. Gezelle Meerburg, uit Utrecht, een voor dracht over „credietverleening aan den boerenstand". De methode van credietver- strekking is niet de hoofdzaak. Wel is hoofdzaak een goede en juiste credietverleening, die er toe bijdraagt de 250.000 land bouwbedrijven in het land in stand te houden. Op het terrein van het vaste vrouw, aan wie niets waar, niets echt was als haar wulpschheidFier richtie hij zich op en langzaam, met een bijna hoonende kalmte, verscheurde hij het briefje. De snippers vlogen in de kab belende molenteek, de golfjes namen ze op en dreven ze met zich voort, tot zij in het schuim verdwenen. Hij legde de hand op het hart, op de plaats, waar de witte bloem rustte, zijn talisman, en sterk, door een edelen, vasten wil bezield, zag hij naar den blauwen lentehemel op. Ik wil nog éénmaal naar haar toegaan, om voor altijd met haar te breken, zeide hij bij zichzelf. Toen begaf hij zich naar de stallen en liet zijn goudvossen voor de break spannen. Daarna gaf hij Lohfeld nog eenige orders, besteeg het lichte rijtuig, nam de leidsels in de hand en beant woordde minzaam de beleefde groeten van zijn werkvolk. Toen schoten de vurige paarden voorwaarts en licht als een veer rolde het wagenjs den straatweg op naar D. IV. Het huis van Gerrald stond midden in de stad. De smalle straat was een van die oude overblijfselen uit lang vervlogen tijden, toen de edelachtbare raad hier nog in draagstoelen of zware giazen koetsen doortrok en lieve meisjesgezichtjes door de in lood gezette vensterruiten gluurden om den deftigen raadsheeren, tenminste den vrijgezellen onder hen, een rozemarijn toe te werpen, wat in de bloemen spraak dier dagen zooveel beteekende als: „Ik volg u naar het altaar!" Nu heeft de tijd die herinneringen uitgewischt, de jaren het bedekkend stuifzand geworpen over de jaartallen hypothecaire crediet hebben de boerenleenbanken zich nooit be wogen. De gewone hypotheek banken trekken het geld van het platteland weg. Die posten mo gen de Centrale organisaties niet opvangen. De Staat dient den boer dat zwaard van Damocles weg te nemen. Steun aan de be drijven en credietverleening vor men één geheel. In andere lan den heeft de Staat zich veelal garant gesteld. Hier moeten onmiddellijk maat regelen worden genomen. Een stroom van geld gaat van het platteland naar R.V.B. en pensi oenfondsen. De Staat moet dien stroom terugleiden. Spr. dacht aan de oprichting van een Rijks hypotheekbank, welke tijdelijk zou moeten bestaan, zoolang de ab normale tijden duren. Moge de regeering die roeping verstaan. Het geheele land zal daarvan de vruchten plukken. De heer Zaalberg merkte op, dat de landbouw de crisis niet eenzijdig moet zien. De scheep vaart staat er minstens zoo slecht voor. Het platteland wordt met 120 millioen gesteund. De groote fout is, dat de steden op een veel te hoog peil leven. Spr. vreesde, dat meer credietverlee ning aan het platteland een hoog levenspeil in de steden zou be vorderen. Motie. De heer T. Huisman, secretaris van de Hollandsche Mij. van Landbouw, stelde na de discussie de volgende motie voor, die onder applaus werd aangenomen „De alg. vergadering van het K.N.L.C. enz spreekt als haar overtuiging uit, dat de financiëele toestand ten plattelande en in zonderheid van de boerenbevol king, zoodanig is geworden, dat een débacle alleen nog is af te wenden door de prijzen der land bouwproducten zoodanig te ma ken, dat ook het boerengezin eenig loon van zijn arbeid geniet is voorts van oordeel, dat voor het handhaven der boerengezin nen op de bedrijven en het bedrijf te kunnen blijven voeren, drin- van de stichting dier oude huizen nu is er niet veel meer te herkennen. Hier stond nog op den steenen deurstijl een groote L. G. en daar onder in half uitgesleten letters het jaartal MDCLXXIil. Dat was van den ouden Leopald Gerrald geweest, die trotsche, ernstige heer in zijn zwart fluweelen wambuis, met breeden, kan ten kraag, die langen tijd een zetel in den raad had ingenomen en bij plech tige optochten deftig aan het hoofd van zijn gild stapte dddr aan de overzijde, in de zaal van het raadhuis, hangt zijn portret nog. Bovendien was in de lijst nog een fQn wapen gesne den een springend paard boven eeu leeg veld. Dat had misschien die wilde jongen, de zoon van Zacharias Gerrald doen aanbrengen, die er zich altijd zoo op verhoovaardigde, dat zijn moeder een freule Von Rotters- wyl was geweest en wiens broeder Diethelm mee ten velde trok om als dapper kurassier 'de overmoedige Zweden uit het land te verdrijven, Diethelm was uit het vaderlijk huis gevlucht, omdat hij den trotschen zoon van ziin moeders broeder, den baron Von Rotterswyl, in een twee gevecht had gedood. Aan de overzijde van de straat stak de gevel van een huis, dat mie ster» even oud was, boven de belen dende huizen uit. Een steenen bordes leidde van de straat naar de gewelfde deur en boven de gebeeldhouwde lijst prijkte een groot, grijs wapen schild een springend paard boven een leeg vdJ. Daar woonde het oud-adeilijk ge slacht van de baren» Von Rotterswyl. (Wordt vervolgd) AXELSCHEI COURANT. 4)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1932 | | pagina 1